سورهٔ تکاثر

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۸
نام‌های سوره:
تکاثر، سورة الهکم التکاثر، مقبره
تفسیر

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم


١ أَلْهَاكُمُ التَّكَاثُرُ

کثرت طلبی [یعنی تفاخر و تغالب (غلبه کردن بر یکدیگر) به کثرت مال و اولاد، یا به کثرت عشایر و قبایل، یا اهتمام به تکثیر اموال و اولاد] شما را سرگرم کرد

- ترجمه سلطانی

کثرت طلبی شما را سرگرم کرد

- ترجمه راستین

شما مردم را افتخار به بسیاری اموال و فرزند و عشیره سخت (از یاد خدا و مرگ) غافل داشته است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢ حَتَّى زُرْتُمُ الْمَقَابِرَ

تا آنکه مقبره‌‌ها را زیارت کردید [یعنی به تکاثر به زندگان قانع نشدید حتّی مردگان را به شمار آوردید و حال آنکه اعتبار (عبرت گرفتن) به اموات از افتخار به آنان اولی می‌‌باشد، یا تفاخر یا طلب کثرت شما را سرگرم کرد تا آنکه مردید و داخل در مقابر شدید]

- ترجمه سلطانی

تا آنکه مقبره‌ها را زیارت کردید

- ترجمه راستین

تا آنجا که به ملاقات (اهل) قبور رفتید (و به جای آنکه عبرت گیرید آنجا هم به قبرهای مردگان خود بر هم مفاخرت کردید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ

چنین نیست خواهید دانست

- ترجمه سلطانی

چنین نیست خواهید دانست

- ترجمه راستین

نه چنین است، به زودی خواهید دانست (که پس از مرگ به برزخ چه سختیها در پیش دارید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٤ ثُمَّ كَلَّا سَوْفَ تَعْلَمُونَ

پس چنین نیست خواهید دانست [که اشتغال از آخرت به تکاثر سبب دخول در جحیم بلکه همان دخول در جحیم است لکن چون مدارک شما خُدره (سخت تاریک، بیهوش) و چشمان شما در دنیا در پرده است درد آن را حس نمی‌‌کنید و آتش آن و انواع عذاب آن را نمی‌‌بینید، یا معنی می‌‌دهد که از اهل علم خواهید گشت و وقتی که عالم می‌‌گردید جحیم را می‌‌بینید و در آن صورت علم شما به شما نفع نمی‌‌رساند]

- ترجمه سلطانی

پس چنین نیست خواهید دانست

- ترجمه راستین

باز هم چنین نیست، حقا خواهید دانست (که به قیامت با چه عذابها مواجهید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٥ كَلَّا لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ

چنین نیست اگر به علم الیقین می‌‌دانستید

- ترجمه سلطانی

چنین نیست اگر به علم الیقین می‌دانستید

- ترجمه راستین

نه چنین است، حقا اگر به طور یقین می‌دانستید (چه حادثه بزرگی در پیش دارید هرگز به بازی دنیا از عالم آخرت غافل نمی‌شدید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦ لَتَرَوُنَّ الْجَحِيمَ

البتّه [در دنیا] جحیم را می‌‌بینید [همانطور که شما در آخرت عالم می‌‌گردید و جحیم را می‌‌بینید]

- ترجمه سلطانی

البتّه (در دنیا) جحیم را می‌بینید

- ترجمه راستین

البته (پس از مرگ) دوزخ را مشاهده خواهید کرد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٧ ثُمَّ لَتَرَوُنَّهَا عَيْنَ الْيَقِينِ

سپس البتّه آن را به عین الیقین می‌‌بینید {رؤیت مراتبی دارد، که اوّلین مراتب آن مشاهده است به درجات آن، مثل آنکه از دور شیء را مشاهده کند بدون تمیز جمیع معیّنات آن و جمیع دقایق شخص آن و صورت آن، و دوّمین مراتب آن معاینه است به درجات آن، مثل آنکه شیء را به جمیع مشخّصات آن و دقایق وجودش مشاهده کند، و سوّمین مراتب آن تحقّق به مرئیّ (رؤیت شده) است به درجات آن}

- ترجمه سلطانی

سپس البتّه آن را به عین الیقین می‌بینید

- ترجمه راستین

و سپس به چشم یقین آن دوزخ را می‌بینید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨ ثُمَّ لَتُسْأَلُنَّ يَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِيمِ

سپس البتّه در آنروز از نعیم سؤال می‌‌شوید [این سؤال بعد از آن است که دانستند که آنها به آنچه که در آن فایده‌‌ای ندارند مشغول شده‌‌اند].

- ترجمه سلطانی

سپس البتّه در آنروز از نعیم سؤال می‌شوید.

- ترجمه راستین

آن گاه در آن روز از نعمتها شما را باز می‌پرسند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای