سورهٔ حجر

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۹۹
نام‌های سوره:
حجر
تفسیر

٨١ وَآتَيْنَاهُمْ آيَاتِنَا فَكَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ

و آیاتمان [مانند شتر و بچّه‌‌اش و نوشیدنش] را به آنها دادیم پس از آنها اعراض کردند

- ترجمه سلطانی

و آیاتمان را به آنها دادیم پس از آنها اعراض کردند

- ترجمه راستین

و از آیاتی که ما بر آنان فرستادیم رو گردانیدند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٢ وَكَانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا آمِنِينَ

و [برای قوّت ابدانشان و طول عمرهایشان و آمالشان] از کوه‌‌ها خانه‌‌هایی می‌‌تراشیدند تا [از انهدام و نقب زدن دزدها و تخریب به وسیلهٔ اعداء] در امان باشند

- ترجمه سلطانی

و از کوه‌ها خانه‌هایی میتراشیدند تا در امان باشند

- ترجمه راستین

و در کوهها منزل می‌ساختند تا از خطر ایمن باشند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٣ فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ

پس آنها را بامدادان بانگی فرو گرفت

- ترجمه سلطانی

پس آنها را بامدادان بانگی فرو گرفت

- ترجمه راستین

پس صبحگاهی صیحه عذاب (قهر ما) همه آنها را نابود کرد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٤ فَمَا أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُوا يَكْسِبُونَ

پس آنچه [از خانه‌‌های در سنگ و کثرت مال و عدد] که کسب کرده بودند آنها را بی‌‌نیاز نکرد

- ترجمه سلطانی

پس آنچه که کسب کرده بودند آنها را بی‌نیاز نکرد

- ترجمه راستین

و به فراز کوه با همه ذخائر و ثروت از هلاک ایمن نگردیدند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٥ وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَإِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ

و آسمان‌‌ها و زمین و آنچه که بین آن دو است را مگر به حقّ خلق نکردیم و همانا ساعت حتماً آن آمدنی است [و کسی از آنها که مستحقّ عقوبت و سیاست باشد از ما رهایی نمی‌‌یابد، پس بر ما توکّل نما و امور آنان را به ما واگذار و مانند سایر پیامبران (ع) به دعاء دربارهٔ آنها تعاجل (شتافتن) مکن] پس با صفحی زیبا صفح (پاک کردن دل) کن [که نه عتاب در آن است و نه منّت، و عفو ترک مکافات است، و صَفْح اخراج اثر بدی از قلب است]

- ترجمه سلطانی

و آسمان‌ها و زمین و آنچه که بین آن دو است را مگر به حقّ خلق نکردیم و همانا ساعت حتماً آن آمدنی است پس با صفحی زیبا صفح (پاک کردن دل) کن

- ترجمه راستین

و ما آسمانها و زمین و هر چه را که در بین آنهاست جز به حق (و برای مقصودی صحیح و حکمتی بزرگ) خلق نکرده‌ایم، و البته ساعت قیامت (که غرض و مقصود اصلی خلقت شماست) خواهد آمد، اکنون تو (ای رسول ما، از این منکران) نیکو در گذر (یعنی با خلق خوش آنها را به حق دعوت کن و اگر نپذیرند دلتنگ مباش).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٦ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ

همانا پروردگار تو همان بسیار خلق کننده است [یعنی کسی که تو را تربیت (پرورش دادن) می‌‌کند و به تو لطف می‌‌نماید همان خالق آنها است، پس برای تو شتاب کردن در عقوبت کردن مخلوق کسی که تو را تربیت می‌‌کند شایسته نیست] و [به حال آنها] دانا است [پس آنها را بر آنچه که حالشان آن را اقتضاء می‌‌کند مکافات می‌‌کند]

- ترجمه سلطانی

همانا پروردگار تو همان بسیار خلق کننده و دانا است

- ترجمه راستین

محققا پروردگار تو آفریننده دانایی است (که بی‌مقصود خلق را نیافریده، البته هر کسی به نتیجه عملش خواهد رسید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٧ وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ

و همانا به تو دو هفت تایی (چهارده) و قرآن عظیم را داده‌‌ایم

- ترجمه سلطانی

و همانا به تو دو هفت تایی (چهارده) و قرآن عظیم را داده‌ایم

- ترجمه راستین

(ای محمد) همانا هفت آیت با ثنا (و دعا که قسمت بین خدا و عبد شده و در هر نماز دو بار خوانده می‌شود، یعنی سوره حمد) و این قرآن با عظمت را بر تو فرستادیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٨ لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَى مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ

دو چشمت را به آنچه که ما ازواجی (اصنافی، گروه‌‌هایی) از آنها (کفّار) را به آن بهره‌‌مند ساختیم مدوز و به خاطر آنها اندوه مخور [برای اینکه آن در جنب آنچه که به تو داده شده در غایت حقارت است] و بال خود را بر مؤمنین بگستران (فروتن باش)

- ترجمه سلطانی

دو چشمت را به آنچه که ما ازواجی (اصنافی، گروه‌هایی) از آنها را به آن بهره‌مند ساختیم مدوز و به خاطر آنها اندوه مخور و بال خود را بر مؤمنین بگستران (فروتن باش)

- ترجمه راستین

توبه این ناقابل متاع دنیوی که به طایفه‌ای از مردم کافر دادیم البته چشم مدوز و بر اینان اندوه مخور و اهل ایمان را زیر پر و بال خود گیر (و با کمال حسن خلق بپروران).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٩ وَقُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِينُ

و [به کسی که تو را از رغبت در ظاهر آنها و حزن بر باطن آنها نهی کرد] بگو: همانا من البتّه بیم دهندهٔ آشکار هستم

- ترجمه سلطانی

و بگو: همانا من البتّه بیم دهندهٔ آشکار هستم

- ترجمه راستین

و بگو: من همان رسولم که برای اندرز و ترسانیدن (خلق از عذاب قهر خدا) با دلیلی روشن آمده‌ام.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٩٠ كَمَا أَنزَلْنَا عَلَى الْمُقْتَسِمِينَ

چنانکه بر تقسیم کنندگان نازل کردیم {یعنی به تو سبع مثانى را دادیم مانند همان که به مقتسمین (تقسیم کنندگان) از اهل کتاب نازل کردیم همان کسانی که همّتشان را بر اَطْماع و اَحْزان و آمال قسمت کردند پس قرآن را آنچه را که از آن با آنها موافقت می‌‌کند مقبول و آنچه را که از آن با آنان مخالف است مردود قرار دادند}

- ترجمه سلطانی

چنانکه بر تقسیم کنندگان نازل کردیم

- ترجمه راستین

آن گونه عذابی که بر کسانی که آیات خدا را قسمت کردند (یعنی یهود و نصاری) نازل نمودیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)