سورهٔ بقره آیه ۲۳۳

تفسیر


جزء ۲
سوره بقره
حزب ۸

متن عربی آیه

٢٣٣ وَالْوَالِدَاتُ يُرْضِعْنَ أَوْلَادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كَامِلَيْنِ لِـمَنْ أَرَادَ أَن يُتِمَّ الرَّضَاعَةَ وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لَا تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلَّا وُسْعَهَا لَا تُضَارَّ وَالِدَةٌ بِوَلَدِهَا وَلَا مَوْلُودٌ لَّهُ بِوَلَدِهِ وَعَلَى الْوَارِثِ مِثْلُ ذَلِكَ فَإِنْ أَرَادَا فِصَالًا عَن تَرَاضٍ مِّنْهُمَا وَتَشَاوُرٍ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا وَإِنْ أَرَدتُّمْ أَن تَسْتَرْضِعُوا أَوْلَادَكُمْ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ إِذَا سَلَّمْتُم مَّا آتَيْتُم بِالْمَعْرُوفِ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

ترجمه‌ها

و مادران فرزندانشان را شیر دهند [که برای کودک شیری بهتر از شیر مادرش نیست] برای کسی که بخواهد شیر دادن را تمام کند دو سال کامل [وگرنه اقتصار بر کمتر از آن جایز است] و رزق آنها (مادران) و پوشش آنها (مادران) به پسندیدگی [نسبت به معطی (دهنده) به اینکه به نحوی که به او ضرر می‌‌رساند نباشد و نسبت به منفق علیها (مادر) به اینکه غیر موافق با آنچه که شأن امثال او (زن) اقتضاء می‌‌کند نباشد] بر [عهدهٔ] دارندهٔ فرزند (پدر) است، نفسی جز به اندازهٔ توانائی‌‌اش تکلیف نمی‌‌شود {وُسع به جدّت (توانائی) و به طاقت تفسیر شده، لکن مراد از آن در قرآن هر آنچه که استعمال شده چه از اموال باشد یا از افعال همانچه است که نفس سعۀ آن را دارد} که مادر به فرزندش و نه دارندهٔ فرزند به فرزندش ضرر نرساند و مثل آن بر [عهدهٔ] وارث است [یعنی بعد از مرگ مولود له (دارندهٔ فرزند، پدر) انفاق و پوشاک زن شیرده بر وارث مولود له است لکن به قدر اجرت رضاع (شیر دادن) از مال ولد اگر ارثی داشته باشد]، و اگر [قبل از دو سال] ناشی از تراضی (با هم رضایت دادن) آن دو و مشورت کردن با هم ارادهٔ جدا کردن [بچّه از مادر] را کردند پس [در فطام قبل از دو سال] بر آن دو گناهی نیست و اگر خواستید که شیر دادن به فرزندانتان را [از غیر مادران] درخواست کنید [که کسی را طلب کنید که شیر بدهد] پس گناهی بر شما نیست وقتی که تسلیم می‌‌شوید (می‌‌پذیرید) آنچه [که شایسته است] را به نیکوئی [به شیردهندگان یا مادران بر حسب شرط یا بر حسب امر خدای تعالی] بدهید [یعنی اینکه مادران وقتی که ازواج شما باشند از نفقه و پوشاک، و وقتی که مطلقه باشند از تسریح (رها کردن) به احسان بر شما حقّ دارند، و مرضعات (شیردهندگان) غیر مادران به سبب ارضاع اولادتان بر شما حقّ دارند و وقتی که به هر ذیحقّی حقّش را بدهید به حیثی که از شما راضى شوند آنگاه بر شما گناهی نیست] و [از تعدّی کردن بر مادران یا اولاد به سبب لجاج یا شحّ (آزمندی) نفوس] از خداوند بهراسید و بدانید که خداوند به آنچه که عمل می‌‌کنید بینا است [پس از او اطاعت کنید، و با امر او و نهی او مخالفت نکنید]

و مادران فرزندانشان را شیر دهند برای کسی که بخواهد شیر دادن را تمام کند دو سال کامل و رزق آنها (مؤنّث) و پوشش آنها (مؤنّث) به پسندیدگی بر (عهدهٔ) دارندهٔ فرزند (پدر) است، نفسی جز به اندازهٔ توانائی‌اش تکلیف نمی‌شود که مادر به فرزندش و نه دارندهٔ فرزند به فرزندش ضرر نرساند و مثل آن بر (عهدهٔ) وارث است و اگر (قبل از دو سال) ناشی از تراضی (با هم رضایت دادن) آن دو و مشورت کردن با هم ارادهٔ جدا کردن (بچّه از مادر) را کردند پس (در فطام قبل از دو سال) بر آن دو گناهی نیست و اگر خواستید که (از غیر مادران) شیر دادن به فرزندانتان را درخواست کنید پس گناهی بر شما نیست وقتی که تسلیم می‌شوید (می‌پذیرید) آنچه (که شایسته است) را به نیکوئی بدهید و از خداوند بهراسید و بدانید که خداوند به آنچه که عمل می‌کنید بینا است

و مادران بایستی دو سال کامل فرزندان خود را شیر دهند، البته آن کسی که خواهد فرزند را شیر تمام دهد؛ و به عهده صاحب فرزند است (یعنی پدر) که خوراک و لباس مادر را به حد متعارف بدهد، هیچ کس را تکلیف جز به اندازه طاقت نکنند، نه مادر باید در نگهبانی فرزند به زحمت و زیان افتد و نه پدر بیش از حدّ متعارف برای کودک متضرر شود. و اگر کودک را پدر نبود وارث باید در نگهداری او به حد متعارف قیام کند. و اگر پدر و مادر به رضایت و مصلحت دید یکدیگر بخواهند فرزند را از شیر بگیرند هر دو را رواست، و اگر خواهید که برای فرزندان دایه بگیرید آن هم روا باشد در صورتی که دایه را حقوقی به متعارف بدهید. و از خدا پروا کنید و بدانید که خداوند به کردار شما بیناست.

لغات

(برای دیدن جزییات هر کلمه روی آن کلیک کنید)

وَالْوَالِدَاتُ
و مادران
يُرْضِعْنَ
شیر می‌دهند
أَوْلَادَهُنَّ
فرزندانشان
حَوْلَيْنِ
دو سال
كَامِلَيْنِ
کامل
لِمَنْ
برای کسی که
أَرَادَ
قصد کرد
أَن
که
يُتِمَّ
تمام کند
الرَّضَاعَةَ
دوران شیرخوارگی
وَعَلَى
و (واجب است) بر
الْمَوْلُودِ
متولد شده
لَهُ
برای او (پدر)
رِزْقُهُنَّ
خوراک آن‌ها (مادران)
وَكِسْوَتُهُنَّ
و پوشاک آن‌ها (مادران)
بِالْمَعْرُوفِ
به شایستگی
لَا
تکلیف نمی‌شود
تُكَلَّفُ
تکلیف نمی‌شود
نَفْسٌ
کسی
إِلَّا
مگر
وُسْعَهَا
مقدار توانش
لَا
0
تُضَارَّ
مادر
وَالِدَةٌ
مادر
بِوَلَدِهَا
به فرزندش
وَلَا
و نه
مَوْلُودٌ
متولد شده
لَّهُ
برای او (پدر)
بِوَلَدِهِ
به فرزندش
وَعَلَى
و (واجب است) بر
الْوَارِثِ
وارث
مِثْلُ
مانند
ذَلِكَ
آن
فَإِنْ
پس اگر
أَرَادَا
قصد کردند
فِصَالًا
از شیر گرفتن فرزند
عَن
از
تَرَاضٍ
رضایت یکدیگر
مِّنْهُمَا
از آن دو
وَتَشَاوُرٍ
و مشورت با یکدیگر
فَلَا
پس نیست
جُنَاحَ
گناهی
عَلَيْهِمَا
بر آن دو
وَإِنْ
و اگر
أَرَدتُّمْ
خواستید
أَن
که
تَسْتَرْضِعُوا
دایه بگیرید (برای)
أَوْلَادَكُمْ
فرزندانتان
فَلَا
پس نیست
جُنَاحَ
گناهی
عَلَيْكُمْ
بر شما
إِذَا
هنگامی که
سَلَّمْتُم
بپردازید
مَّا
آن چه
آتَيْتُم
دادید
بِالْمَعْرُوفِ
به شایستگی
وَاتَّقُوا
و پروا کنید
اللَّهَ
خداوند
وَاعْلَمُوا
و بدانید
أَنَّ
که
اللَّهَ
خداوند
بِمَا
به آن چه
تَعْمَلُونَ
انجام می‌دهید
بَصِيرٌ
بینا