سورهٔ نمل

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۹۳
نام‌های سوره:
نمل، سلیمان، طس، هدهد
تفسیر

٦١ أَمَّن جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَارًا وَجَعَلَ خِلَالَهَا أَنْهَارًا وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ وَجَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حَاجِزًا أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ

یا کیست که زمین را جایگاه قرار (سکونت) قرار داد [که برای شما تعیّش (زندگی کردن) بر آن را ممکن می‌‌کند و تحصیل معایش شما از آن برایتان ممکن می‌‌شود] و در خلال آن نهرهایی [همان عمدهٔ اسباب معایش شما را] قرار داده و کوه‌‌هایی را بر آن قرار داده [که به سبب آنها جریان انهار و تولید آب‌‌ها ممکن می‌‌شود و سکون زمین به آنها است] و بین دو دریا حاجزی (حائلی، میانگیری) [به عنوان مانع از اختلاط آب عَذْب (شیرین) با آب نمکی اُجاج (تلخ)] قرار داده آیا با الله خدایی هست بلکه اکثر آنان نمی‌‌دانند [علم ندارند و ملحق به بهائم هستند یا بیشتر آنان خداوند و صفات او را نمی‌‌دانند]

- ترجمه سلطانی

یا کیست که زمین را جایگاه قرار (سکونت) قرار داد و در خلال آن نهرهایی قرار داده و کوه‌هایی را بر آن قرار داده و بین دو دریا حاجزی (حائلی، میانگیری) قرار داده آیا با الله خدایی هست بلکه اکثر آنان نمی‌دانند

- ترجمه راستین

یا آن کس که زمین را آرامگاه (شما) قرار داد و در آن نهرهای آب جاری کرد و در آن کوهها بر افراشت و میان دو دریا (به قطعه‌ای از زمین) حایل گردانید (یا دو دریای شور و شیرین را بی‌فاصله، منع از اختلاط آب آنها کرد) ؟آیا با وجود خدای یکتا خدایی هست؟ (هرگز نیست) بلکه اکثر مردم (بر این حقیقت) آگاه نیستند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٢ أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِيلًا مَّا تَذَكَّرُونَ

یا کیست که مضطرّ [یعنی کسی که از وسائل و اسباب قطع نظر کرده و به مسبّب الاسباب متوجّه و به او توسّل می‌‌جوید] را وقتی که او را می‌‌خواند اجابت می‌‌نماید و بدی [یعنی واردات ناملائم بر انسانیّت انسان و حیوانیّت او] را [در اجابت دعای او] برطرف می‌‌کند و شما را خلفای زمین قرار می‌‌دهد آیا با الله خدای دیگری هست؟ چه کم [از نعم خداوند] یاد می‌‌کنید (متذکّر می‌‌شوید یا پند می‌‌گیرید)

- ترجمه سلطانی

یا کیست که مضطرّ را وقتی که او را می‌خواند اجابت می‌نماید و بدی را برطرف می‌کند و شما را خلفای زمین قرار می‌دهد آیا با الله خدای دیگری هست؟ چه کم یاد می‌کنید (متذکّر می‌شوید، پند می‌گیرید)

- ترجمه راستین

یا آن کس که دعای بیچاره مضطر را به اجابت می‌رساند و رنج و غم آنان را بر طرف می‌سازد و شما (مسلمین) را جانشینان اهل زمین قرار می‌دهد؟آیا با وجود خدای یکتا خدایی هست؟ (هرگز نیست لیکن) اندکی متذکر (این حقیقت) هستند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٣ أَمَّن يَهْدِيكُمْ فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَن يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ تَعَالَى اللَّهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ

یا کیست که [با اعطاء قوا و مَشاعر (حواس) و انضباط کواکب در حرکاتشان] شما را در تاریکی‌‌های خشکی و دریا هدایت می‌‌کند و کیست که بادها را به عنوان بشارت دهنده‌‌ای بین دستان (پیشاپیش) رحمتش می‌‌فرستد، آیا با الله خدایی هست، خداوند برتر است از آنچه که شریک می‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

یا کیست که شما را در تاریکیهای خشکی و دریا هدایت میکند و کیست که بادها را به عنوان بشارت دهنده‌ای بین دستان (پیشاپیش) رحمتش می‌فرستد، آیا با الله خدایی هست، خداوند برتر است از آنچه که شریک میکنند

- ترجمه راستین

یا آن کس که در تاریکیهای برّ و بحر عالم شما را هدایت می‌کند و آن کس که بادها را به مژده باران رحمت خود می‌فرستد؟آیا با وجود خدای یکتا خدایی هست؟ (هرگز نیست) ، خداوند بسی برتر و بالاتر است از آنچه (مشرکان جاهل) شریک وی می‌شمرند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲۰
سوره نمل
حزب ۷۷

٦٤ أَمَّن يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ وَمَن يَرْزُقُكُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

یا کیست که خلقت را آغاز می‌‌نماید سپس آن را باز می‌‌گرداند و کیست که [با تسبیب اسباب آسمانی از اشعّهٔ کواکب و تخالف (رفتن و آمدن) شب و روز و تحریک (حرکت دادن) ابرها و نازل کردن باران‌‌ها] از آسمان و از زمین به شما روزی می‌‌دهد آیا با الله خدایی هست، بگو اگر راستگو می‌‌باشید برهانتان را بیاورید

- ترجمه سلطانی

یا کیست که خلقت را آغاز می‌نماید سپس آن را باز میگرداند و کیست که از آسمان و از زمین به شما روزی میدهد آیا با الله خدایی هست، بگو اگر راستگو می‌باشید برهانتان را بیاورید

- ترجمه راستین

یا آن کس که نخست آفرینش را آغاز می‌کند آن‌گاه همه را (به سوی خود) باز می‌گرداند، و آن کس که از آسمان و زمین به شما روزی می‌دهد؟آیا با وجود خدای یکتا خدایی هست؟بگو: اگر راست می‌گویید (که غیر خدا هم کسی در آفرینش مؤثر است) بر دعوی خود برهانی بیاورید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٥ قُل لَّا يَعْلَمُ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ وَمَا يَشْعُرُونَ أَيَّانَ يُبْعَثُونَ

[ای محمد (ص)] بگو: کسی در آسمان‌‌ها و زمین غیب را نمی‌‌داند مگر الله و نمی‌‌دانند که کی [یعنی در کدام مقامات بعث] برانگیخته می‌‌شوند

- ترجمه سلطانی

بگو (ای محمد (ص)): کسی در آسمان‌ها و زمین غیب را نمیداند مگر الله و نمیدانند که کی برانگیخته می‌شوند

- ترجمه راستین

بگو که در همه آسمانها و زمین جز خدا کسی از علم غیب آگاه نیست و اینان هیچ نمی‌دانند که چه هنگام زنده و برانگیخته خواهند شد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٦ بَلِ ادَّارَكَ عِلْمُهُمْ فِي الْآخِرَةِ بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِّنْهَا بَلْ هُم مِّنْهَا عَمُونَ

بلکه علم آنان در آخرت می‌‌رسد بلکه آنان در شکّ از آن (آخرت) هستند بلکه آنها از آن کور هستند

- ترجمه سلطانی

بلکه علم آنان در آخرت می‌رسد بلکه آنان در شکّ از آن هستند بلکه آنها از آن کور هستند

- ترجمه راستین

بلکه به روز قیامت دانا شوند و تدارک کار کنند (هیهات) بلکه اینان از قیامت هم در شک و ریبند بلکه به کلی از عالم آخرت (بی‌خبر و از مشاهده آن جهان) کورند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٧ وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَإِذَا كُنَّا تُرَابًا وَآبَاؤُنَا أَئِنَّا لَمُخْرَجُونَ

و کسانی که [به آخرت و بعث] کفر ورزیده‌‌اند گفتند: آیا وقتی که ما و پدران ما خاک شده باشیم آیا ما حتماً خارج می‌‌شویم

- ترجمه سلطانی

و کسانی که (به آخرت و بعث) کفر ورزیده‌اند گفتند: آیا وقتی که ما و پدران ما خاک شده باشیم آیا ما حتماً خارج می‌شویم

- ترجمه راستین

و کافران گفتند: آیا ما و پدرانمان چون (مردیم و یکسر) خاک شدیم باز از خاک بیرون آورده شویم؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٨ لَقَدْ وُعِدْنَا هَذَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا مِن قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ

همانا ما و پدران ما قبلاً به این وعده داده شده بودیم [ولیکن چیزی از آن ظاهر نشد] همانا این جز افسانه‌‌های پیشینیان نیست [که حقیقت ندارند]

- ترجمه سلطانی

همانا ما و پدران ما قبلاً به این وعده داده شده بودیم همانا این جز افسانه‌های پیشینیان نیست

- ترجمه راستین

این خبر به ما و پیش از ما به پدران ما وعده داده شد، لیکن این سخنان چیزی جز افسانه‌های پیشینیان نیست.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٩ قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِينَ

[به آنها] بگو: در زمین سیر کنید و نظر کنید که سرانجام مجرمان [یعنی کسانی که با انکار آخرت سپس انکار رسولان (ع) و عدم طاعتشان در امر آخرت جرم کردند] چگونه بوده است

- ترجمه سلطانی

(به آنها) بگو: در زمین سیر کنید و نظر کنید که سرانجام مجرمان چگونه بوده است

- ترجمه راستین

بگو: در زمین سیر کنید تا بنگرید عاقبت کار بدکاران به کجا کشید (و چگونه همه هلاک شدند).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٧٠ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَلَا تَكُن فِي ضَيْقٍ مِّمَّا يَمْكُرُونَ

و بر آنها اندوه مخور [یعنی تو برای غایت رحمتت می‌‌خواهی که جمیع بندگان مطیع مرحوم (رحمت شده) باشند و وقتی که اطاعت نمی‌‌کنند و مستحقّ عذاب می‌‌شوند بر آنها اندوهگین می‌‌شوی] و از آنچه که مکر می‌‌کنند در تنگی (دلتنگ) مباش [زیرا خداوند به تو و به آنان و به مکرشان ناظر است و مکر آنان جز به مشیّت ما نافذ نمی‌‌شود و وقتی که ما نفاذ (نافذ شدن) آن را بخواهیم بر حکم و مصالح راجعه به تو می‌‌باشد]

- ترجمه سلطانی

و بر آنها اندوه مخور و از آنچه که مکر می‌کنند در تنگی (دلتنگ) مباش

- ترجمه راستین

و (ای رسول) تو بر (کفر و بدبختی) این کافران‌اند اندوهناک مشو و از مکر آنان نیز دلتنگ مباش.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)