سورهٔ نمل

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۹۳
نام‌های سوره:
نمل، سلیمان، طس، هدهد
تفسیر

٨١ وَمَا أَنتَ بِهَادِي الْعُمْيِ عَن ضَلَالَتِهِمْ إِن تُسْمِعُ إِلَّا مَن يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا فَهُم مُّسْلِمُونَ

و تو هدایت کنندهٔ کوران از گمراهی آنان [برای عجزشان از رؤیت طریق هرگاه که طریق را به آنها نشان دهی] نیستی که تو نمی‌‌شنوانی مگر به کسانی که به آیات ما ایمان آورده‌‌اند [یعنی کسانی که شرف بر ایمان می‌‌یابند یا کسانی که تصدیق می‌‌کنند و به آیات تکوینی حاصلهٔ ما در آفاق یا در انفس خصوصاً انبیاء و اولیاء (ع) یا تدوینی اذعان می‌‌نمایند یا با بیعت عامّه یا خاصّه ایمان می‌‌آورند] و آنها [به سبب بیعت عامّه] مسلمان هستند [یا برای استماع (شنیدن) منقاد هستند]

- ترجمه سلطانی

و تو هدایت کنندهٔ کوران از گمراهی آنان نیستی که تو نمی‌شنوانی مگر به کسانی که به آیات ما ایمان آورده‌اند و آنها مسلمان هستند

- ترجمه راستین

و تو هرگز نتوانی که (این) کوران (باطن) را از گمراهیشان هدایت کنی، تنها آنان که به آیات ما ایمان می‌آورند و تسلیم امر ما هستند تو آنها را می‌توانی سخن بشنوانی (و به راه حق هدایت کنی).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٢ وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِّنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ

و وقتی که قول [ظهور قائم عجّل الله فرجه در عالم صغیر و عالم کبیر، یا نزول عذاب بر آنها به هنگام اقتراب (نزدیک شدن) ساعت] بر آنها واقع شود جنبنده‌‌ای را از زمین برای آنان خارج کنیم که با آنان سخن بگوید همانا این مردم به آیات ما یقین نمی‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

و وقتی که قول بر آنها واقع شود جنبنده‌ای را از زمین برای آنان خارج کنیم که با آنان سخن بگوید همانا این مردم به آیات ما یقین نمی‌کنند

- ترجمه راستین

و هنگامی که وعده عذاب کافران به وقوع پیوندد (و یا زمان انتقام به ظهور قائم فرا رسد) جنبنده‌ای از زمین بیرون آریم که با آنان تکلم کند، که مردم به آیات ما (بعد از این) از روی یقین نمی‌گروند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٣ وَيَوْمَ نَحْشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٍ فَوْجًا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِآيَاتِنَا فَهُمْ يُوزَعُونَ

و روزی که [یعنی در روز رجعت و روز ظهور قائم (ع) در صغیر یا در کبیر، یا روز قیامت] از هر امّتی گروهی از کسانی که آیات ما را دروغ شمردند را گرد می‌‌آوریم پس آنان نگهداشته می‌‌شوند [تا به هم ملحق شوند]

- ترجمه سلطانی

و روزی که از هر امّتی گروهی از کسانی که آیات ما را دروغ شمردند را گرد می‌آوریم پس آنان نگهداشته می‌شوند (تا به هم ملحق شوند)

- ترجمه راستین

و (ای رسول، امت را به یاد آر) روزی که (به عرصه قیامت یا رجعت به دنیا در ظهور امام عصر) از هر قومی یک دسته را که تکذیب آیات ما می‌کنند بر می‌انگیزیم و آنها (برای سؤال) باز داشته خواهند شد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٤ حَتَّى إِذَا جَاءُوا قَالَ أَكَذَّبْتُم بِآيَاتِي وَلَمْ تُحِيطُوا بِهَا عِلْمًا أَمَّاذَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

تا آنوقت که بیایند، [خداوند] می‌‌گوید: آیا آیات مرا دروغ انگاشتید و (در حالی که) از جهت علم به آنها احاطه نداشتید، یا به چه عمل می‌‌کردید

- ترجمه سلطانی

تا آنوقت که بیایند، (خداوند) می‌گوید: آیا آیات مرا دروغ انگاشتید و (در حالی که) از جهت علم به آنها احاطه نداشتید، یا به چه عمل می‌کردید

- ترجمه راستین

تا آن گاه که همه باز آیند خدا به آنها بفرماید که آیا آیات مرا که به آن احاطه علمی نیافتید تکذیب کردید یا آنکه در مقام عمل (با آن آیات) چه می‌کردید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٥ وَوَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِم بِمَا ظَلَمُوا فَهُمْ لَا يَنطِقُونَ

و قول [یعنی عذاب موعود] بر آنها به آنچه که ظلم کردند واقع می‌‌شود پس آنان [به جهت اعتذار (عذر خواهی) برای عدم امکان نطق برای شدّت عذاب یا برای عدم اذن به آنها در نطق کردن] سخن نمی‌‌گویند

- ترجمه سلطانی

و قول بر آنها به آنچه که ظلم کردند واقع می‌شود پس آنان سخن نمی‌گویند

- ترجمه راستین

و فرمان عذاب شدید به کیفر (کفر و) ظلم بر آنها برسد و هیچ سخن دیگر نتوانند گفت.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٦ أَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

آیا ندیدند که ما شب را قرار دادیم تا در آن [با خواب و سکون قوا از هیجانشان و روح از انتشارش (پراکنده شدنش) و نفس از خیالاتش] آرام بگیرند و روز را روشنگر [یعنی مایهٔ بینایی] همانا در آن برای گروهی که ایمان می‌‌آورند البتّه آیاتی [عدیده] هست [دالّ بر علم او تعالی و قدرت او و حکمت او و رأفت او به بندگانش و تربیّت (پرورش) او بر آنها به أحسن آنچه که می‌‌باشد و عدم اهمال او بر آنها در دنیا که آن مقدّمهٔ دار آخرت آنها و پل عبور به منازل آنها است پس آنها را در آخرت بدون حساب و ثواب و عقاب یا بدون بقاء و حیات رها نمی‌‌کند]

- ترجمه سلطانی

آیا ندیدند که ما شب را قرار دادیم تا در آن آرام بگیرند و روز را روشنگر (مایهٔ بینایی) همانا در آن برای گروهی که ایمان می‌آورند البتّه آیاتی هست

- ترجمه راستین

آیا کافران ندیدند که ما (به قدرت کامله خود) شب را (تاریک) برای سکون و آرامش خلق قرار دادیم و روز را روشن (برای کسب و کار) ؟همانا در این وضع شب و روز آیات و نشانه‌هایی (از قدرت الهی) برای اهل ایمان پدیدار است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٧ وَيَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ فَفَزِعَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَمَن فِي الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاءَ اللَّهُ وَكُلٌّ أَتَوْهُ دَاخِرِينَ

و روزی که در صور دمیده می‌‌شود پس کسانی که در آسمان‌‌ها و کسانی که در زمین هستند وحشت می‌‌کنند مگر کسانی که خداوند بخواهد [که فزع نکنند یا نمیرند، و آنان ملائکه هستند که آنها به بقاء الله باقی هستند، نه به بقای خودشان، به وجود خداوند موجودند، نه به وجود انفسشان، و انبیاء (ع) که بر این حال باشند این‌‌چنینند] و همه به خواری نزد او می‌‌آیند

- ترجمه سلطانی

و روزی که در صور دمیده می‌شود پس کسانی که در آسمان‌ها و کسانی که در زمین هستند وحشت می‌کنند مگر کسانی که خداوند بخواهد و همه به خواری نزد او می‌آیند

- ترجمه راستین

و (باز به امت یاد آور شو) روزی که در صور (اسرافیل) دمیده شود، آن روز هر که در آسمانها و هر که در زمین است جز آن که خدا خواسته همه ترسان و هراسان باشند و همه منقاد و ذلیل (به محشر) به نزد او آیند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٨٨ وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللَّهِ الَّذِي أَتْقَنَ كُلَّ شَيْءٍ إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ

و کوه‌‌ها را می‌‌بینی آنها را جامد (ساکن) می‌‌پنداری و (حال آنکه) آنها مانند حرکت کردن ابر حرکت می‌‌کنند [این] آفرینش خداوند است که هر چیزی را محکم کرده همانا او به آنچه که انجام می‌‌دهید آگاه است

- ترجمه سلطانی

و کوه‌ها را می‌بینی آنها را جامد (ساکن) می‌پنداری و (حال آنکه) آنها مانند حرکت کردن ابر حرکت می‌کنند (این) آفرینش خداوند است که هر چیزی را محکم کرده همانا او به آنچه که انجام می‌دهید آگاه است

- ترجمه راستین

و در آن هنگام کوهها را بنگری و جامد و ساکن تصور کنی در صورتی که مانند ابر (تند سیر) در حرکتند. صنع خداست که هر چیزی را در کمال اتقان و استحکام ساخته، که علم کامل او به افعال همه شما خلایق محیط است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲۰
سوره نمل
حزب ۷۷

٨٩ مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيْرٌ مِّنْهَا وَهُم مِّن فَزَعٍ يَوْمَئِذٍ آمِنُونَ

کسی که حسنه‌‌ای بیاورد پس بهتر از آن برای او هست [تا ده برابر الی ما شاء الله، یا برای او خیری ناشی از این حسنه است] و آنان در آنروز از وحشت ایمن هستند

- ترجمه سلطانی

کسی که حسنهای بیاورد پس بهتر از آن برای او هست و آنان در آنروز از وحشت ایمن هستند

- ترجمه راستین

کسانی که (در قیامت) کار نیکو آورند پاداش بهتر از آن یابند و در آن روز از هول و هراس ایمن باشند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٩٠ وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَكُبَّتْ وُجُوهُهُمْ فِي النَّارِ هَلْ تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

و کسی که بدی بیاورد، پس با روی‌‌هایشان در آتش [به رو] افکنده می‌‌شوند آیا جز آنچه که عمل می‌‌کرده‌‌اید جزاء داده می‌‌شوید

- ترجمه سلطانی

و کسی که بدی بیاورد، پس با روی‌هایشان در آتش (به رو) افکنده می‌شوند آیا جز آنچه که عمل می‌کرده‌اید جزاء داده می‌شوید

- ترجمه راستین

و کسانی که بدکار و زشت کردار آیند به رو در آتش جهنم افتند. (و به آنها خطاب شود که) آیا (این عذاب آتش دوزخ) جز آن است که جزای اعمال شماست؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)