سورهٔ عنکبوت

مَثل کسانی که به جای خداوند اولیائی را گرفتند [یعنی اولیاء اتّخاذ کردند] مانند مثل عنکبوت است که [از ریق (آب دهان) خود] خانه‌‌ای اتّخاذ کرد [تا او را از گرما و سرما و از سایر آفات وارده بر او از سوی سایر حشرات و از بادها و غیر آن حفظ کند و حال آنکه آن، آن را از چیزی از آنها حفظ نمی‌‌کند] همانا سست‌‌ترین خانه‌‌ها البتّه خانهٔ عنکبوت است، اگر می‌‌دانستند [که این ولایت بدون امری حاصل از آن در نفس الامر جز محض تخیّل نیست البتّه از آن امتناع می‌‌کردند]

همانا خداوند می‌‌داند که [در حقیقت امر] به غیر او چیزی را نمی‌‌خوانند [یعنی اینکه هر آنچه را که آن را می‌‌خوانید و خیال می‌‌کنید که آن غیر خداوند است غیر خداوند نیست، بلکه ظاهر در آن همان خداوند است و باطن در آن ایضاً همان خداوند است] و او غالبی [است که چیزی بر او غلبه نمی‌‌کند تا معبودی به جای او باشد] حکیم است [که صنع مخلوقات را به نحوی ساخته که خالی از او نمی‌‌باشند و معذلک او را برای لطف او در صنع خود جز اندکی از بندگانش دربارهٔ آن درک نمی‌‌کنند]

و این مثل‌‌ها [یعنی مثل عنکبوت و نظایر آن، یا امثال امّت‌‌های گذشته و انبیاء آنان (ع)] آنها را برای مردم [برای تنبیه (آگاه کردن) آنان و تذکیر (یادآوری) آنان] می‌‌زنیم و جز دانایان [یعنی کسانی که خداوند باب علم را با ولایت علی (ع) که با بیعت خاصّهٔ ولویّه برای آنان حاصل شده بر آنان باز کرده] به آنها تعقّل نمی‌‌کنند [یعنی آنها را از جهت مقصود از آنها و نظر به غایات آنها درک نمی‌‌کنند]

خداوند آسمان‌‌ها و زمین را به حقّ خلق کرد همانا در آن (خلق آسمان‌‌ها و زمین) البتّه آیتی [یعنی نشانه‌‌ای عظیم یا آیات عدیده‌‌ای] برای مؤمنین [با بیعت عامّه یا خاصّه یا برای اذعان کنندگان به خداوند و آخرت] هست

آنچه از کتاب که به تو وحی شده را تلاوت کن و نماز را بپادار [تا مستعدّ تذکّر آیات شوی و از ملاهی (بازیچه‌‌ها) که حجاب تو از تذکّر آیات می‌‌شوند خودداری کن] همانا نماز از کار زشت و زشتکاری نهی می‌‌کند و البتّه ذکر خداوند بزرگتر است و (حال آنکه) خداوند آنچه که [صُنع] می‌‌کنید [و نماز شما و ذکر شما برای خداوند] را می‌‌داند [و بر حسب آن دو به شما جزاء می‌‌دهد بنابر اینکه آن دو شما را بنابر تذکّر آیات بیدار کنند]

و با اهل کتاب مجادله نکنید مگر [با مجادله‌‌ای که] آن بهتر [از دیگر مجادلات است یا به طریقه‌‌ای یا با کلمه‌‌ای که آن بهتر است] مگر با کسانی از آنها که [که در مجادله یا با مقاتله به شما یا با لجاج و عدم استماع حقّ شما به انفسشان] ستم کرده‌‌اند و [با اقرار به حقّ بودن کتاب آنها و دین آنان] بگویید: به آنچه که به ما و به شما نازل شده ایمان داریم [تا سورت (تندی) لجاج آنان بشکند] و خدای ما و خدای شما یکی است [با اظهار اتّحاد با آنان در مبدء و معبود تا آن دلالت کند بر اینکه شما با آنان متّحد غیر مغایر با آنان هستید و آن، آنان را در مخالطت (همنشینی) با شما و مُوادّت (دوستی کردن) آنها با شما ترغیب کند] و ما برای او [یعنی به خدای شما که همان خدای ما است] تسلیم شده هستیم

و این‌‌چنین [یعنی مثل انزال کتاب به آنان] به تو کتاب [نبوّت یا قرآن را] نازل کردیم و کسانی که به آنان کتاب [یعنی قرآن را] داده‌‌ایم [و آنان آل محمّد (ص) هستند یا کسانی که با قبول رسالت با بیعت عامّه یا با قبول ولایت با بیعت خاصّه احکام نبوّت را به آنان داده‌‌ایم] به آن ایمان می‌‌آورند [یعنی اذعان می‌‌نمایند یا با بیعت عامّه یا خاصّه به قرآن یا به محمّد (ص) یا به کتاب نبوّت یا به علی (ع) ایمان می‌‌آورند] و از اینان [نیز یعنی از اهل کتاب و همان یهود و نصاری یا از مشرکین یا از اینان که به آنها قرآن داده‌‌ایم و با بیعت به آن ایمان آورده‌‌اند] کسانی هستند که [با یکی از دو بیعت] به آن ایمان می‌‌آورند [یا قلباً به محمّد (ص) یا به قرآن یا به احکام نبوّت یا به علی (ع) اذعان می‌‌کنند] و آیات ما [که اعظم (بزرگترین) آنها علی (ع) است] را جز کافران انکار نمی‌‌کنند

و قبل از این (قرآن) تو هیچ کتابی را نمی‌‌خواندی و آن را [یعنی قرآن یا مطلق کتاب را] با دستان خود نمی‌‌نوشتی، که آنوقت البتّه باطل گرایان تردید نمودند

بلکه آن [یعنی کتاب نبوّت یا کتاب ولایت و قرآن صورت آن دو] آیاتی روشن [و روشنگر] در سینه کسانی است که علم داده شده‌‌اند و آیات ما را جز ستمکاران انکار نمی‌‌کنند

و گفتند: چرا آیاتی از پروردگارش بر او نازل نشده؟ [با تنزّل از مقام ولوی خویش و با اظهار عجز بحسب مقام بشری خود به آنها] بگو: جز این نیست که آیات نزد خداوند است [و چیزی از آنها نزد من نیست تا به اِقْتراح (خواستار شدن، پیشنهاد) شما بیاورم] و جز این نیست که من بیم دهندهٔ آشکاری [یعنی ظاهر یا مظهر (ظاهر کننده) انذار (بیم دادن) خود و صحّت آن] هستم {رسول (ص) ناگزیر است که دارای دو شأن باشد، شأن انذار به رسالتش و شأن تبشیر (بشارت دادن) به ولایتش}