سورهٔ بقره

این امّتی است که درگذشته است، آنچه که آنها کسب کرده‌‌اند برای آنها است و آنچه که شما کسب کنید برای شما است و از آنچه که آنان عمل می‌‌کردند سؤال نمی‌‌شوید

بزودی سفیهانی از مردم {مراد از سُفهاء از منافقان و مشرکان و اهل کتاب کسانی هستند که احلام (خِرَد) آنان خفّت یافته و به آنچه که از پدرانشان دیده‌‌اند عادت کرده‌‌اند و با عقولشان نظر (تأمّل کردن، اندیشه کردن) نمی‌‌کنند و منقاد کسی که نظر کرده است نمی‌‌شوند} خواهند گفت چه چیزی آنها را از قبله‌‌ای که آنها بر آن بودند (بیت المقدّس) روی گردان نمود، [بعد از آنکه آن را گفتند] بگو: مشرق و مغرب برای خداوند است کسی که بخواهد را به راه مستقیم هدایت می‌‌کند

[شما را به ایمان به خداوند و به آنچه که نازل شد و به راه راست هدایت کردیم] و این‌‌چنین شما [یعنی ائمّه (ع) و کسانی که پا جای پای آنها می‌‌گذارند و بسان آنهایند از مشایخ ایشان] را امّتی وسط [یعنی متوسّط بین مفرطین (افراط کنندگان) و مفرّطین (تفریط کنندگان)] قرار دادیم تا شاهدانی بر مردم باشید و رسول شاهد (اظهار کنندهٔ خیر و شرّ) بر شما باشد و قبله‌‌ای [یعنی بیت المقدّس] که [به مدّت جهارده سال] بر آن بودی را قرار ندادیم تا مگر اینکه بدانیم که چه کسی از کسانی [از دین محمّد] که به عقب خود بر می‌‌گردند از رسول تبعیّت می‌‌کند و اگرچه [قبله‌‌ای که بر آن بودی، یا نماز به سوی این قبله در آن وقت] مسلّماً کبیره‌‌ای گران می‌‌باشد، مگر بر کسانی که خداوند [آنها را] هدایت کرده [نه بر کسانی که برای اغراض نفسانی بدون هدایتى از خداوند با محمّد (ص) بیعت نمودند] و خداوند بر آن نباشد که ایمان شما [یعنی نمازتان] را ضایع کند همانا خداوند نسبت به مردم البتّه رئوف و رحیم است

گاهی برگرداندن رویت را در آسمان می‌‌بینیم و حتماً تو را [در نمازت] به سوی قبله‌‌ای (کعبه) [که جز این نیست که] تو از آن راضی شوی بر می‌‌گردانیم پس رویت را به طرف مسجد الحرام {یعنی هتک آن حرام است} بگردان و هر جایی که بودید پس رویتان را به سوی آن برگردانید و همانا کسانی که کتاب داده شده‌‌اند {و مراد از کتاب، شریعت الهیّه است از هر پیامبری که باشد، یا کتاب تورات و انجیل است} البتّه می‌‌دانند که آن [یعنی تحویل (تغییر دادن) یا توجّه یا طرف مسجد، یا مسجد از حیث توجّه] حقّ از پروردگارشان است [برای اینکه آنها اهل شرایع الهیّه بودند و هر کسی که داخل در شریعتی الهیّه است، می‌‌داند که احکام در هر شریعتی مغایر با شریعت دیگر هستند، و بعضی از آنچه که در شریعتی هست با شریعت دیگر نسخ می‌‌شود بنابر اینکه اهل کتاب در کتبشان خوانده‌‌اند و از احبارشان (علمائشان) با اخبار انبیائشان شنیده‌‌اند که محمّد (ص) است که به دو قبله نماز می‌‌گزارد] و خداوند از آنچه که عمل می‌‌کنید غافل نیست

و محقّقاً اگر هر نشانه‌‌ای [یعنی معجزهٔ مقترحه‌‌ای (بی اندیشه درخواست شده‌‌ای) را برای آنان یا غیر مقترحه‌‌ای] را برای اهل کتاب بیآوری از قبلهٔ تو تبعیّت نمی‌‌کنند [برای اینکه آنها اصحاب نفس هستند و نفس مانند شیطان عدم انقیاد از فطرت آن است، و طلب آیت جز برای فرار از انقیاد نیست و اگر آیت مقترحه‌‌ای را بیاوری همچنان منقاد نمی‌‌شود و با عذری دیگر عذر می‌‌آورد و آیت دیگری را اقتراح (خواستار شدن) می‌‌کند]، و تو تابع قبلهٔ آنان نیستی، و بعضی از آنان [مانند نصاری] تابع قبلهٔ بعضی دیگر [مانند یهود] نیستند، و محقّقاً اگر تو بعد از آنکه علمی نزدت آمد از هوا‌‌های آنان تبعیّت کنی، همانا آنوقت البتّه تو از ستمکاران خواهی بود

کسانی که به آنها [یعنی به احبار (علماء) آنها] کتاب دادیم [محمّد یا تحویل] او [در نمازش به سوی قبلهٔ دیگر] را می‌‌شناسند همانطور که فرزندانشان را [در منازلشان] می‌‌شناسند [به حیثی که شکّ و ریب بر آنها ممکن نمی‌‌شود] و همانا گروهی از آنان [برای محض لجاجت با حقّ دشمنی می‌‌ورزند] البتّه حقّ را کتمان می‌‌کنند و (حال آنکه) آنها [حقّ را یا این را که محمّد (ص) نبیّ است] می‌‌دانند

که این حقّ از پروردگار تو است و [تو] هرگز از تردید کنندگان مباش

و برای هر کسی وجهی (قبله‌‌ای) هست که او روی کننده به آن است، پس در کارهای خوب از یکدیگر پیشی بگیرید، هر کجا که باشید خداوند شما را جمیعاً خواهد آورد همانا خداوند به هر چیزی توانا است [و با اختلاف شما در مکان و مقام بر جمع کردن شما در مکانی واحد و مقامی واحد و محشری واحد قدرت دارد]

و از جایی که خارج شدی پس رویت را به طرف مسجد الحرام بگردان و همانا آن البتّه به عنوان حقّ (ثابت) از پروردگارت است [یا حقّى است که آن غیر باطل است] و خداوند از آنچه که عمل می‌‌کنید غافل نیست

و از جایی که خارج شدی پس رویت را به سوی مسجد الحرام بگردان و هر جایی که باشید پس رویتان را به سوی آن بگردانید تا مبادا مردم بر زیان شما حجّتی داشته باشند مگر کسانی از ایشان که ظلم کردند {ظلم به معنی وضع (قرار دادن) شیء در غیر موضع خود است} {زیرا آنان حجّت باطلی علیک (بر تو) وارد می‌‌کنند همان که: اگر نماز به سوی بیت المقدّس باطل باشد، حتماً نماز آنها در مدّت گذشته باطل بوده است، و اگر صحیح بوده حتماً نماز آنها به سوی کعبه باطل می‌‌باشد} و از آنها نترسید [چون حجّتشان داحضه (واهی، بی اعتبار) است و مطاعنشان (طعنه‌‌هایشان) ضارّه (ضرررسان) نیست] و از من بترسید [و نظر به امر و نهی من بکنید و به غیر من نظر نکنید] و تا [با اقبال شما به سوی کعبه که آن ظهور قلب و صورت او است] نعمتم را بر شما تمام کنم و به این ترقّب که شما هدایت شوید