سورهٔ بقره

محل نزول:   مدینه
تعداد کل آیات: ۲۸۶
نام‌های سوره:
بقره، فسطاط قرآن، سنام قرآن، زهراء، کرسی، سید قرآن
صفحه قبلی | نمایش آیات ۱۶۱ الی ۱۷۰ | صفحه بعدی (نمایش تمام آیات سوره)
تفسیر

١٦١ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ كُفَّارٌ أُولَئِكَ عَلَيْهِمْ لَعْنَةُ اللَّهِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ

همانا کسانی که کفر ورزیدند و مردند و (در حالی که) آنها کافر بودند لعنت (دوری) خداوند و ملائکه و مردم بر آنها همگی بر آنان است

- ترجمه سلطانی

همانا کسانی که کفر ورزیدند و مردند و (در حالی که) آنها کافر بودند آنان، لعنت خداوند و ملائکه و مردم همگی بر ایشان است

- ترجمه راستین

آنان که کافر شده و به عقیده کفر مردند البته بر آن گروه، خدا و فرشتگان و مردمان همه لعن می‌فرستند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٢ خَالِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذَابُ وَلَا هُمْ يُنظَرُونَ

در آن (لعنت یا در آتش جهنّم) ماندگارند، عذاب از آنها خفیف نمی‌‌شود و آنان منتظر (مهلت داده) نمی‌‌شوند [یا به آنان نظر نمی‌‌شود]

- ترجمه سلطانی

در آن ماندگارند، عذاب از آنها خفیف نمی‌شود و آنان منتظر (مهلت داده، نظر) نمیشوند

- ترجمه راستین

همیشه در جهنم (به عذاب و شکنجه) باشند، نه بر آنان تخفیف عذاب دهند و نه به نظر رحمت بنگرند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٣ وَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ لَّا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ

و خدای شما خدایی یکتا است هیچ خدایی جز او نیست رحمان {به معنی مفیض (فیض دهنده) بر وجود اشیاء همگی و مبقی (بقاء دهنده) به آنها و معطی (عطاء کننده) به آنچه که در بقائشان به آن احتیاج دارند است} و رحیم {به معنی مفیض بر کمالات اختیاریّهٔ بشریّه} است

- ترجمه سلطانی

و خدای شما خدایی یکتا است هیچ خدایی جز او نیست رحمان و رحیم است

- ترجمه راستین

و خدای شما، خدای یکتاست، نیست خدایی مگر او که بخشاینده و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲
سوره بقره
حزب ۵

١٦٤ إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِن مَّاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ

همانا در خلق آسمان‌‌ها و زمین و آمد و رفت شب و روز و کشتی که در دریا جریان می‌‌یابد به آنچه که به مردم نفع می‌‌رساند و آنچه از آب که خداوند از آسمان (از جهت فلک یا از جهت علو) فرو فرستاد و زمین را بعد از مرگش با آن [یعنی با تهییج قوای آن و رویانیدن گیاهان آن و برگ دادن درختان آن] زنده کرد و در آن از هر جنبنده‌‌ای [از حشرات و اَنعام و سِباع و اصناف انسان] پراکند و گرداندن بادها و ابر که بین آسمان و زمین فرمانبر است البتّه نشانه‌‌هایی هست [دالّ بر صانع علیم حکیم قادر رحمان رحیم که از علم او چیزی شاذّ نمی‌‌شود] برای قومی که تعقّل می‌‌کنند [یعنی با عقول درک می‌‌کنند نه با مدارک حیوانی، یا برای قومى که عاقل گشتند، نه برای غیر عقلاء از کسانی که مانند انعام هستند یا گمراهتر (پست‌‌تر) هستند، زیرا عاقل دقایق حِکم مودعه در آنها و اسباب آنها و مسبّبات آنها از اشیاء را درک می‌‌نماید نه غیر او]

- ترجمه سلطانی

همانا در خلق آسمان‌ها و زمین و آمد و رفت شب و روز و کشتی که در دریا جریان می‌یابد به آنچه که به مردم نفع می‌رساند و آنچه از آب که خداوند از آسمان فرو فرستاد و زمین را بعد از مرگش با آن زنده کرد و در آن از هر جنبنده‌ای پراکنده کرد و گرداندن بادها و ابر که بین آسمان و زمین فرمانبر است البتّه نشانه‌هایی هست برای قومی که تعقّل می‌کنند

- ترجمه راستین

محققا در خلقت آسمانها و زمین و رفت و آمد شب و روز، و کشتی‌ها که بر روی آب برای انتفاع خلق در حرکت است، و بارانی که خدا از بالا فرو فرستاد تا به آن آب، زمین را بعد از مردن زنده کرد و سبز و خرّم گردانید، و در پراکندن انواع حیوانات در زمین، و گردانیدن بادها (به هر طرف) و در خلقت ابر که میان زمین و آسمان مسخّر است، در همه این امور ادلّه‌ای واضح برای عاقلان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٥ وَمِنَ النَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ اللَّهِ أَندَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِّلَّهِ وَلَوْ يَرَى الَّذِينَ ظَلَمُوا إِذْ يَرَوْنَ الْعَذَابَ أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا وَأَنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعَذَابِ

و از مردم کسانی از غیر خداوند همتایانی (رؤسای خود از منافقان امّت) را اتّخاذ می‌‌کنند که آنها را آنطور که خداوند باید دوست داشته شود دوست می‌‌دارند، و (حال آنکه) کسانی که [با بیعت خاصّهٔ ولویّه و قبول دعوت باطنه] ایمان آورده‌‌اند دوستی شدیدتری [در مظهر او که همان علی (ع) است] به خداوند دارند، و اگر کسانی که [به نفس خویش با منع آن از حقوقش که آن تسلیم شدن بر ولایت و قبول و تأثّر از آن و اتّباع از ولیّ امر و استنارت (روشن شدن) به نور او است] ظلم کردند [می‌‌توانستند] ببینند آنوقت را که عذاب را می‌‌بینند [خواهند دانست] که قوّت جمیعاً برای خداوند است و همانا خداوند شدید العذاب است

- ترجمه سلطانی

و از مردم کسانی که از غیر خداوند همتایانی اتّخاذ می‌کنند آنها را دوست می‌دارند همانطور که خداوند باید دوست داشته شود و کسانی که ایمان آورده‌اند شدیدترین دوستی را به خداوند دارند و اگر ببینی کسانی که ظلم کردند آنوقت که عذاب را ببینند (خواهند دانست) که قوّت جمیعاً برای خداوند است و همانا خداوند شدید العذاب است

- ترجمه راستین

برخی از مردم (نادان) غیر خدا را همانند خدا گیرند و چنانکه خدا را بایست دوست داشت با آنها دوستی ورزند، لیکن آنها که اهل ایمانند کمال محبّت و دوستی را فقط به خدا مخصوص دارند. و اگر فرقه مشرکین ستمکار وقتی که عذاب خدا را مشاهده کنند ببینند که قدرت خاص خدا است و عذاب خدا بسیار سخت است (از شرک خود سخت پشیمان شوند).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٦ إِذْ تَبَرَّأَ الَّذِينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا وَرَأَوُا الْعَذَابَ وَتَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ

آنوقت کسانی که تبعیّت می‌‌شدند و (در حالی که) عذاب را دیده‌‌اند از کسانی که [از آنها] تبعیّت کردند بیزاری می‌‌جویند و [لیکن] اسباب از آنها قطع شده

- ترجمه سلطانی

آنوقت کسانی که تبعیّت می‌شدند از کسانی که تبعیّت کردند بیزاری جسته‌اند و (در حالی که) عذاب را دیده‌اند و (حال آنکه) اسباب از آنها قطع شده

- ترجمه راستین

هنگامی که بیزاری جویند رؤسا و پیشوایان (باطل) از پیروان خود و عذاب خدا را مشاهده کنند و هر گونه وسیله و اسباب از آنها قطع شود (و روابط باطل به جا نماند).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٧ وَقَالَ الَّذِينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنَا كَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَمَا تَـبَرَّءُوا مِنَّا كَذَلِكَ يُرِيهِمُ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَيْهِمْ وَمَا هُم بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ

و کسانی که تبعیّت کردند گفتند ایکاش برای ما بازگشتی [در دنیا] می‌‌بود پس حتماً [در آنجا] از آنها بیزاری می‌‌جستیم همانطور که [در اینجا] از ما تبرّی جستند این‌‌چنین [یعنی مثل نشان دادن اتّباع آنان برای رؤسای مضلّین (گمراه کنندگان) به عنوان حسرت بر آنها] خداوند [جمیع] اعمال آنان را به شکل حسرت‌‌هایی بر آنان به آنها نشان می‌‌دهد و آنان خارج شوندگان از آتش نیستند

- ترجمه سلطانی

و کسانی که تبعیّت کردند گفتند ای‌کاش برای ما بازگشتی می‌بود پس حتماً (در آنجا) از آنها بیزاری می‌جُستیم همانطور که (در اینجا) از ما تبرّی جستند این‌چنین خداوند اعمال آنان را به شکل حسرت‌هایی بر آنان به آنها نشان میدهد و آنان خارج‌شوندگان از آتش نیستند

- ترجمه راستین

و آن پیروان گویند: کاش دیگر بار به دنیا باز می‌گشتیم و از (اطاعت) اینان بیزاری می‌جستیم چنان که اینها (گرهی از کار ما نگشودند و) از ما بیزاری جستند!این گونه خدا، کردار (زشت جاهلانه) آنها را مایه حسرت و پشیمانی آنان کند و آنها از عذاب آتش جهنّم بیرون شدنی نباشند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٨ يَاأَيُّهَا النَّاسُ كُلُوا مِمَّا فِي الْأَرْضِ حَلَالًا طَيِّبًا وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ

ای مردم از آنچه که در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و از گام‌‌های شیطان [در ترک خوردن و تحرّج (تنگ گرفتن) به طیّبات که شریعت از آن حَظْر (منع) نکرده، یا در خوردن] تبعیّت نکنید همانا او برای شما دشمنی واضح است [یعنی عداوتش ظاهر است یا مُظهر عداوتش است برای کسی که جهت الهیّه داشته باشد نه برای غیر او]

- ترجمه سلطانی

ای مردم از آنچه که در زمین حلال و پاکیزه است بخورید و از گام‌های شیطان تبعیّت نکنید همانا او برای شما دشمنی واضح است

- ترجمه راستین

ای مردم، از آنچه در زمین است حلال و پاکیزه را تناول کنید و پیروی نکنید و ساوس شیطان را، محققا شیطان از برای شما دشمنی آشکار است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٩ إِنَّمَا يَأْمُرُكُم بِالسُّـوءِ وَالْفَحْشَاءِ وَأَن تَقُـولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ

جز این نیست که [شیطان] شما را به بدی و فحشاء (قبایح بزرگ) امر می‌‌کند و اینکه آنچه را که [حقیقت آن یا اثر آن را که این نافع یا ضارّ است را] نمی‌‌دانید بر خداوند بگویید [یعنی حرمت یا اباحه در چیزی از ادویه یا اغذیه را به خدای تعالی نسبت بدهید]

- ترجمه سلطانی

جز این نیست که امر می‌کند به شما به بدی و فحشاء و اینکه بر خداوند آنچه را که نمی‌دانید بگویید

- ترجمه راستین

این دشمن است که به شما دستور زشتی و بدکاری می‌دهد و بر آن می‌گمارد که سخنانی از روی جهل و نادانی به خدا نسبت دهید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲
سوره بقره
حزب ۵

١٧٠ وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَيْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ

و وقتی که به آنها گفته شود از آنچه که خداوند [دربارهٔ ولایت علی (ع)] نازل کرده تبعیّت کنید می‌‌گویند بلکه [ما] از آنچه که پدرانمان ما را بر آن عادت داده‌‌اند تبعیّت می‌‌کنیم، حتّی اگر پدرانشان چیزی را تعقّل نمی‌‌کردند و هدایت نمی‌‌شدند

- ترجمه سلطانی

و وقتی که به آنها گفته شود از آنچه که خداوند نازل کرده تبعیّت کنید می‌گویند بلکه از آنچه که پدرانمان ما را بر آن عادت داده‌اند تبعیّت می‌کنیم، حتّی اگر پدرانشان چیزی را تعقّل نمی‌کردند و هدایت نمی‌شدند

- ترجمه راستین

و چون کفار را گویند: پیروی از شریعت و کتابی که خدا فرستاده کنید، پاسخ دهند که ما پیرو کیش پدران خود خواهیم بود. آیا بایست آنها تابع پدران باشند گر چه آن پدران بی‌عقل و نادان بوده و هرگز به حق و راستی راه نیافته باشند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)