سورهٔ بقره

اگر صدقات را آشکار کنید پس آن خوب است و اگر آن را مخفی سازید و به فقراء بدهید پس آن (پنهان کردن) برای شما بهتر است و [خداوند] گناهانتان را از شما می‌‌پوشاند و خداوند به آنچه که عمل می‌‌کنید آگاه است

هدایت آنها بر [عهدهٔ] تو نیست و لکن خداوند کسی که بخواهد را هدایت می‌‌کند و آنچه از خیر (از مال حلال مکتسب) که انفاق کنید پس [آن نافع] برای خودتان است [پس چرا با آن بر غیر خود منّت می‌‌نهید یا کسی که بر او انفاق می‌‌کنید یا غیر او را اذیّت می‌‌کنید] و انفاق نکنید [یعنی برای شما شایسته نیست که انفاق کنید] مگر آنکه وجه خداوند را طلب کنید و آنچه که از خیر انفاق کنید [با اداء کردن تمام آنچه که شایسته است که اداء شود] به شما وفا (به تمامی اداء) می‌‌کند و [با نقص در آنچه که جزای انفاق شما به شما داده می‌‌شود] به شما ظلم نمی‌‌شود

برای فقرائی که در راه خدا محصور شده‌‌اند [یعنی خداوند آنها را در راه حبس کرده است به حیثی که سیر و ترقّی برای آنها ممکن نمی‌‌شود، یا خداوند آنها را با امراض بدنی و شؤن نفسانی از مکاسب حصر (حبس) کرده است، یا رسول (ص) یا خودشان آنها را از مکاسب بازداشته‌‌اند] که استطاعت زدن (راه افتادن) در زمین [برای سلوک به آخرت یا برای مکاسب] را ندارند جاهل، آنان را [به خاطر] عفت ورزیدن [از سؤال کردن] غنی می‌‌پندارد، آنها را از سیمایشان می‌‌شناسی، از مردم با اصرار درخواست (گدایی) نمی‌‌کنند و آنچه از خیر که [بر آنها] انفاق کنید پس همانا خداوند به آن دانا است [و جزای شما را بنابر آن می‌‌دهد]

کسانی که اموالشان را در شب و روز در نهان و آشکارا انفاق می‌‌کنند پس اجرشان را نزد پروردگارشان دارند و نه بیمی بر ایشان هست و نه آنها اندوهگین می‌‌شوند

کسانی که ربا (زیادت بر رأس المال) می‌‌خورند (می‌‌گیرند) [از قبرهایشان یا از نشستن یا به امور معاششان] بپا نمی‌‌شوند مگر مانند کسی که شیطان به خاطر مسّ کردن [او] به او انگول می‌‌کند (ور می‌‌رود، عقلش را فاسد می‌‌کند، او را فاسد می‌‌کند)، آن به (سبب) این است که آنها [ربا را با بیع (خرید و فروش) مقایسه کردند حیثی که جواز بیع را به اضعاف قیمت بازاری برای کالا دیدند و این بیع را در زیادت قیمت از قیمت کالا با بیع ربوی در زیادت عوض از اصل مال مقایسه کردند و] گفتند جز این نیست که بیع [با زیادت قیمت] مثل ربا است و (حال آنکه) [قیاس آنها را باطل کرد تعالی و فرمود] خداوند بیع را حلال کرده و ربا را حرام کرده است [یعنی همانا صحّت و فساد به تماثل در صورت نیست جز این نیست که آن دو به امر خداوند و نهی او است] پس کسی که موعظه‌‌ای از پروردگارش به او آمده {موعظه یادآوردی است به آنچه که قلب را لیّن (نرم) می‌‌کند و بازدارنده است از آنچه که قلب را قسی می‌‌نماید} سپس [از ربا] باز ایستاده (خودداری کرده) پس آنچه [از ربا] که گذشته (اخذ کرده) برای او است و امر او به خداوند است [نه به حکّام تا بر او به ردّ آنچه که قبل از موعظه آن را اخذ کرده حکم کنند] و کسی که [بعد از آنکه موعظه به او آمد به ربا] بر گردد پس آنان اصحاب آتشند [در حالی که] آنها در آن ماندگارند

خداوند ربا [یعنی مال حاصل از نفس ربا، یا مالی که در آن ربا هست] را محو می‌‌کند و صدقات را فزونی می‌‌بخشد [یعنی در آخرت، یا عوض آن را، در آنچه که از خود خارج کرده را فزونی می‌‌بخشد] و خداوند هیچ کافر [به امر و نهی خداوند] گناه پیشه‌‌ای (فرو رفته در ارتکاب مناهی او) را دوست ندارد

همانا کسانی که [با بیعت عامّه] ایمان آورده‌‌اند و [به سبب ایمان خاصّ حاصل به بیعت خاصّهٔ ولویّه] به صالحات عمل کرده‌‌اند و اقامهٔ نماز نموده‌‌اند و زکات داده‌‌اند اجرشان را نزد پروردگارشان دارند و نه ترسی بر آنها است و نه آنها اندوهگین می‌‌شوند

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید از [سخط] خداوند [در مخالفت با جمیع اوامر او و نواهی او خصوصاً در ربا] بهراسید و آنچه که از ربا باقی مانده را ترک کنید [یعنی آنچه از آن را که گرفته‌‌اید ردّ نکنید و لکن آنچه از آن که بر بدهکاران باقی مانده است پس آن را مطالبه نکنید] اگر مؤمن می‌‌باشید

پس اگر [آنچه که از ربا باقى مانده است را ترک] نکردید پس آگاه باشید (بدانید) به جنگ [بزرگی] با خداوند و رسولش برخاسته‌‌اید و اگر توبه کنید پس اصل اموالتان برای شما است [برای بدهکاران نیست که رئوس (اصل سرمایه‌‌ها) اموال را در آنچه که قبل از بیّن کردن ربا آن را گرفته‌‌اید محاسبه کنند]، نه [با اخذ زیادت بر اصل مال] ستم کنید و نه [با نقصان اصل مال] ستم شوید

و اگر تنگدستی [در بدهکاران خود] بود (یافتید) پس تا توانگر شدن [او به او] مهلت دهید و اگر [بر بدهکار چه توانگر باشد یا تنگدست، یا بر تنگدستی یا با برائت او از دِین] صدقه دهید برای شما بهتر است اگر می‌‌دانستید [که صدقه دادن برای شما بهتر است صدقه می‌‌دادید]