سورهٔ آل عمران

«الم»

خداوندی نیست جز ذات یکتای حقّ که زنده و پایدار است

کتاب را به حقّ بر تو نازل کرد [در حالی که] تصدیق کننده است بر آنچه [از کتب و شرایع] که بین دستان (نزد) او است و تورات را نازل کرد و انجیل را

قبل از [قرآن یا قبل از این زمان]، به جهت هدایت برای مردم، و فرقان (قرآن) را نازل کرد، همانا کسانی که به آیات خداوند [از حیث آیات بودن آنها] کفر ورزیده‌‌اند {آیات اعمّ از آیات انفسی و آفاقی و تدوینی هستند زیرا شؤنات نفوس و واردات جسمانی و نفسانی آنها و موجودات عالم کبیر همگی آیات جمال او و جلال او تعالی هستند} برای آنها عذاب شدیدی هست و خداوند عزیز (چیره) و انتقام‌‌گیر است {معنی عزّت او تعالی این است که مانعی او را از مراد او منع نمی‌‌کند، و از شأن او انتقام از کسی است که با او مخالفت کند و به او عصیان ورزد}

همانا چیزی [از کفر آنها] از خداوند در زمین و نه در آسمان [یعنی در جملهٔ ماسوی الله] بر او مخفی نمی‌‌شود

او کسی است که شما را آنگونه که می‌‌خواهد در رحم‌‌ها صورت می‌‌دهد، خدایی جز او نیست، عزیز [است که مانعی او را از تصویر کردن آنچه که در رحم می‌‌خواهد منع نمی‌‌کند] و حکیم است [که آن را تصویر نمی‌‌کند مگر به صورتى که استعداد او آن را اقتضاء می‌‌کند و مصالح عائده (برگشته) به آن یا به عالم را استعقاب (عوض گرفتن، لغزش کسی را خواستن) می‌‌نماید]

او کسی است که کتاب را بر تو نازل کرد، از [جملهٔ] آنها، آیاتی محکمات هستند، آنها مادر (اصل) کتابند و [برخی] دیگر متشابهات هستند و کسانی که در قلوبشان انحراف [یعنی میل (متمایل شدن) از حقّ و انحراف از جهت قلب و آخرت] هست پس به (جهت) طلب فتنه [چه شاعر (شعور دار) به ابتغاء (طلب) باشند یا غیر شاعر] و با طلب تأویل آن [به آنچه که موافق آرائشان می‌‌شود] از آنچه که تشابه (شبهت، اشکال در تشخیص) به آن دارد پیروی می‌‌کنند و (حال آنکه) تأویلش را جز خداوند نمی‌‌داند، و استواران در علم [با رسوخی (استواری) تامّ و آنان کسانی هستند که به مقام مشیّت رسیده‌‌اند و از مقام امکان ارتقاء یافته‌‌اند و آنان محمّد (ص) و دوازده اوصیاء او هستند نه غیر آنها، و امّا غیر آنان از انبیاء و اولیاء، چون از مقام امکان ارتقاء نیافته‌‌اند تأویل تامّ آن را نمی‌‌دانند بلکه به قدر مقامشان و شأنشان است، از باب تسلیم] می‌‌گویند همه [از محکم و متشابه] از نزد پروردگار ما است به آن ایمان آورده‌‌ایم و جز خردمندان [کسی] یاد نمی‌‌کند [که در کتاب محکم و متشابه هست، و اینکه متشابه را جز خداوند یا آن کسی که خلیفهٔ خدا می‌‌باشد آن را نمی‌‌داند، و اینکه ایجاد کتاب و انزال آن جز با اشتمال بر متشابه تصوّر نمی‌‌شود] {خردمندان کسانی هستند که اعمالشان و علومشان با تعقید (بستن) قلوبشان به ولایت بر دست اولیاء امر دارای لُب (مغز) گشته است}

[ای] پروردگار ما بعد از آنکه ما را [با تسلیم شدن و ترک استبداد به آراء با قبول ولایت و بیعت خاصّه] هدایت کردی قلب‌‌های ما را [از استقامت بر طریق اعتراف به عجز در آنچه که نمی‌‌دانیم و ترک تصرّف در متشابه که تأویل آن را نمی‌‌دانیم و اقرار به اینکه آن از نزد خداوند است الی تصرّف در آنچه که نمی‌‌دانیم و سخن راندن به آراء و تأویل متشابه از نزد خودمان و اتّباع از آنچه که هواهای ما موافق با آن می‌‌شود منحرف] مگردان و از نزد خودت به ما رحمتی هبه (اعطاء بدون عوض) کن همانا تو بسیار عطاء کننده‌‌ای

ای پروردگار ما همانا تو جمع کنندهٔ مردم هستی برای (در) [آن] روزی که شکّی در آن نیست همانا خداوند خلف وعده نمی‌‌کند

همانا کسانی که کفر ورزیده‌‌اند {مراد از کفر، کفر به ولایت است زیرا آیه تعریض به امّت است} هرگز اموال آنها و نه فرزندان آنها، آنها را از چیزی از [سخط] خداوند بی نیاز (دفع) نمی‌‌کند و آنان خود [در جحیم] هیزم آتشند [چنانکه آنها در دنیا هیزم آتش غضب و حرص و حسد و غیر آن هستند]