سورهٔ روم

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۶۰
نام‌های سوره:
روم
تفسیر

٣١ مُنِيبِينَ إِلَيْهِ وَاتَّقُوهُ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ

انابه (بازگشت) کنندگان به سوی آن [دین باشید که همان طریق الی الله از قلب است] و از او (دین یا خداوند) بهراسید و نماز را بپادارید و از مشرکان [به خداوند در وجوب یا در عبادت یا در طاعت یا در دین یا در اقامۀ نماز] مباشید

- ترجمه سلطانی

انابه (بازگشت) کنندگان به سوی آن (دین باشید) و از او بهراسید و نماز را بپادارید و از مشرکان مباشید

- ترجمه راستین

(شما اهل ایمان با پیروی همین دین فطرت) به درگاه خدا باز آیید و خدا ترس باشید و نماز به پا دارید و هرگز از فرقه مشرکان نباشید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٢ مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ

از کسانی که دینشان را فرقه فرقه کردند [یعنی طریق توجّهشان یا طاعتشان یا نمازشان یا ولایتشان را به اینکه هر کدام از آنان طریقی یا طاعتی یا نمازی غیر آنچه که برای دیگری است را اتّخاذ کرد، پس هر کدام با دیگری اختلاف کرد] و دسته‌‌هایی شدند که هر حزبی (گروهی) به آنچه که نزد آنها بود شادمان (سرمست) بودند

- ترجمه سلطانی

از کسانی که دینشان را فرقه فرقه کردند و دسته‌هایی شدند که هر حزبی (گروهی) به آنچه که نزد آنها بود شادمان (سرمست) بودند

- ترجمه راستین

از آنان که دین (فطرت) خود را متفرق و پراکنده ساختند و فرقه فرقه شدند و هر گروهی به آنچه دارند (از اوهام باطل و عقیده و خیالات فاسد خود) دلشادند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲۱
سوره روم
حزب ۸۲

٣٣ وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ دَعَوْا رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيْهِ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُم مِّنْهُ رَحْمَةً إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُم بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ

و وقتی که مردم ضرری را لمس کنند [در حالی که] بازگشت کننده به او هستند پروردگارشان را می‌‌خوانند [چون در این هنگام حجاب نفس و مانع رجوع و سلوک الی الله رفع می‌‌شود] سپس وقتی که رحمتی [یعنی نعمتی را بعد از خلاصی از آن ضرر] از خود به آنها بچشاند آنوقت گروهی از آنان به پروردگار [مطلق] خویش شرک می‌‌ورزند

- ترجمه سلطانی

و وقتی که مردم ضرری را لمس کنند (در حالی که) بازگشت کننده به او هستند پروردگارشان را می‌خوانند سپس وقتی که رحمتی از خود به آنها بچشاند آنوقت گروهی از آنان به پروردگارشان شرک می‌ورزند

- ترجمه راستین

و مردم (عادتشان این است که) هر گاه رنج و المی سخت به آنها رسد در آن حال خدای خود را به دعا می‌خوانند و به درگاه او با تضرع و اخلاص روی می‌کنند و پس از آنکه خدا به آنها رحمت خود را چشانید (و از آن سختی نجاتشان داد) آن‌گاه باز گروهی از آنها به خدای خود مشرک می‌شوند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٤ لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

تا به آنچه که به آنها داده‌‌ایم کفران (ناسپاسی) نمایند {یعنی بعد از اشراک، کفران برای آنها حاصل می‌‌شود} پس بهره‌‌مند شوید پس [بعداً] خواهید دانست [که اشراک شما یا تمتّع شما وَبال بر شما بوده است]

- ترجمه سلطانی

تا به آنچه که به آنها داده‌ایم کفران (ناسپاسی) نمایند پس بهره‌مند شوید پس (بعداً) خواهید دانست

- ترجمه راستین

تا نعمتی را که به آنها عطا کردیم کفران کنند. (باری، ای کافران ناسپاس) اینک (به هوا و هوس) تمتّع برید که به زودی به (کیفر اعمال خود) آگاه می‌شوید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٥ أَمْ أَنزَلْنَا عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوا بِهِ يُشْرِكُونَ

یا [مگر] بر آنها سلطانی [یعنی حجّتی یا دارندۀ سلطنتى از ملائکه] نازل کرده‌‌ایم که او دربارهٔ آنچه که به آن شرک می‌‌ورزیدند سخن گفته باشد؟

- ترجمه سلطانی

یا (مگر) بر آنها سلطانی (حجّتی) نازل کرده‌ایم که او دربارهٔ آنچه که به آن شرک می‌ورزیدند سخن گفته باشد؟

- ترجمه راستین

مگر ما دلیل و حجتی فرستادیم که درباره شرک و دعوت به بت پرستی ایشان سخن گوید (و برهان بر صحت شرک آورد).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٦ وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِهَا وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ

و وقتی که به مردم رحمتی [یعنی نعمت و سعه و گشایشی در مال و اولاد یا صحّت در جسم و اولاد] چشانیم به آن شادمان (سرمست) می‌‌شوند و اگر به آنها به آنچه که دستانشان پیش آورده‌‌اند بدی برسد آنوقت آنها [از رحمت خداوند] نومید می‌‌شوند

- ترجمه سلطانی

و وقتی که به مردم رحمتی چشانیم به آن شادمان (سرمست) می‌شوند و اگر به آنها به آنچه که دستانشان پیش آورده‌اند بدی برسد آنوقت آنها نومید می‌شوند

- ترجمه راستین

و مردم (بر این عادتند که) هرگاه ما رحمتی به آنها چشانیم شاد شده و اگر رنج و بلایی از کرده خودشان ببینند در آن حال (به جای توبه به درگاه خدا، از رحمتش به کلی) نومید می‌شوند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٧ أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِـمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ

آیا ندیده‌‌اند که خداوند برای کسی که بخواهد روزی را بسط می‌‌دهد و تنگ می‌‌کند [تا در سرّاء (راحتی) شکر کنند و در ضرّاء (سختی) سؤال (درخواست) کنند و به موجود شادمان نشوند، و حین فقدان آن مأیوس نشوند] همانا در آن [در اختصاص بسط و تقدیر (تنگ کردن) به خدای تعالی که از شأن او این است که هر بیننده‌‌ای برای ظهور آثار او، او را ببیند] البتّه برای قومی که [با بیعت خاصّه] ایمان می‌‌آورند نشانه‌‌هایی [عدیده] هست [دالّ بر علم او تعالی و عنایت او به خلقش و تدبیرش برای آنان و حکمت او در تدبیرش و عجز آنان از تحصیل آنچه که اراده کرده‌‌اند و تَسَخُّر (مسخّر شدن، به خدمت درآمدن) آنها برای غیر آنها]

- ترجمه سلطانی

آیا ندیده‌اند که خداوند برای کسی که بخواهد روزی را بسط می‌دهد و تنگ می‌کند همانا در آن البتّه برای قومی که ایمان می‌آورند نشانه‌هایی هست

- ترجمه راستین

آیا ندیدند که همانا خدا هر که را خواهد وسیع روزی کند و هر که را خواهد تنگ روزی گرداند؟همانا در این امر ادله روشنی (از حکمت الهی) برای اهل ایمان پدیدار است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٨ فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ ذَلِكَ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

و به خویشاوند و به مسکین و به در راه مانده حقّشان را بده، آن [یعنی اعطاء حقّ به ذیحقّ] برای کسانی که وجه الله را می‌‌خواهند بهتر است و آنان همان رستگارانند [زیرا فلاح منحصر در بیعت کنندگان به بیعت خاصّه سالکین الی الله تعالی و طالبان ظهور ملکوت ولیّ امرشان است]

- ترجمه سلطانی

و به خویشاوند و به مسکین و به در راه مانده حقّشان را بده، آن برای کسانی که وجه الله را می‌خواهند بهتر است و آنان همان رستگارانند

- ترجمه راستین

پس حقوق ارحام و خویشان و مسکینان و در راه ماندگان را ادا کن که این برای آنان که مشتاق لقای خدا هستند بهترین کار است و هم اینان (که نیکی کنند) رستگاران عالمند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٩ وَمَا آتَيْتُم مِّن رِّبًا لِّيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِندَ اللَّهِ وَمَا آتَيْتُم مِّن زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ

و آنچه از ربا که داده‌‌اید تا [مال شما] از اموال مردم زیاد شود پس نزد خداوند زیاد نمی‌‌شود و آنچه از زکات [یعنی به عنوان هدیه یا به عنوان صدقه یا به عنوان قرض] که داده‌‌اید [در حالی که] وجه الله را می‌‌خواهید پس ایشان هستند که آنها فزونی یافتگانند

- ترجمه سلطانی

و آنچه از ربا که داده‌اید تا (مال شما) از اموال مردم زیاد شود پس نزد خداوند زیاد نمی‌شود و آنچه از زکات که داده‌اید (در حالی که) وجه الله را می‌خواهید پس ایشان هستند که آنها فزونی یافتگانند

- ترجمه راستین

و آن سودی که شما به رسم ربا دادید که بر اموال مردم (ربا خوار) بیفزاید (و یا هدیه به اغنیاء دهید تا خود نفع زیاد دنیوی برید) نزد خدا هرگز نیفزاید (بلکه محو و نابود شود) و آن زکاتی که از روی شوق و اخلاص به خدا (به فقیران) دادید (ثوابش چندین برابر شود و) همین زکات دهندگان هستند که (نزد حق ثواب و برکات و دارایی) چند برابر دارند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٤٠ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَزَقَكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ هَلْ مِن شُرَكَائِكُم مَّن يَفْعَلُ مِن ذَلِكُم مِّن شَيْءٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ

خداوند کسی است که شما را خلق کرد سپس به شما روزی داد [پس چرا شما بخل می‌‌ورزید] سپس شما را می‌‌میراند [پس شما چرا جمع می‌‌کنید و ذخیره می‌‌نمایید] سپس شما را زنده می‌‌کند [پس شما چرا با اعطاء از فانیات و زیاد کردن نزد خداوند برای حیات باقیهٔ خود ذخیره نمی‌‌کنید]، آیا از شرکای شما کسی هست که چیزی از اینها را انجام دهد؟ او منزّه و برتر است از آنچه که شریک می‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

خداوند کسی است که شما را خلق کرد سپس به شما روزی داد سپس شما را می‌میراند سپس شما را زنده می‌کند، آیا از شرکای شما کسی هست که چیزی از اینها را انجام دهد او منزّه و برتر است از آنچه که شریک می‌کنند

- ترجمه راستین

خداست آن کسی که شما را خلق کرده و روزی بخشیده سپس بمیراند و باز (در قیامت) زنده گرداند، آیا آنان را که شریک خدا دانید هیچ از این کارها توانند کرد؟خدا از آنچه به او شریک گیرند پاک و منزه‌تر و بالاتر است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)