سورهٔ فاطر آیه ۲۸

تفسیر


جزء ۲۲
سوره فاطر
حزب ۸۸

متن عربی آیه

٢٨ وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَلِكَ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ

ترجمه‌ها

و از مردم و جنبندگان و چهارپایان به این‌‌چنین به رنگ‌‌های مختلف آنها، جز این نیست که دانایان از بندگان او از خداوند خشیّت دارند {دلالات و انذارات برای کسی که خداوند در قلب او نور علم نینداخته نفع ندارد، و چون اغلب مردم از نور علم خالی می‌‌باشند این در آنان نفع نمی‌‌کند، و انسان مراتبی دارد و برای هر مرتبه‌‌ای از آن خوف و رجاء و نحوی از علم هست غیر آنچه که برای مرتبهٔ دیگر هست، و نخستین مراتب او مرتبهٔ نفس امّارهٔ او است، و در این مرتبه ادراکات او جز ظنون نامیده نمی‌‌شوند و ادراکاتش جز محصوره بر لوازم حیات دنیا نمی‌‌باشند زیرا مبلغش (محلّ رسیدنش) از علم آن است و خوف او و رجای او جز در آنچه که متعلّق به حیات دنیا می‌‌شود نمی‌‌باشد، و دوّمین مراتب او مرتبهٔ نفس لوّامهٔ او است و در این مرتبه ادراکات او از ظنون و علوم و ذوق و وجدان مخلوط می‌‌شوند برای اینکه او در این هنگام گاهی در شأن نفس امّاره ظاهر می‌‌شود و به احکام آن بر او حکم می‌‌شود، و گاهی در شأن نفس مطمئنّه ظاهر می‌‌شود که به احکام آن بر او حکم می‌‌شود، و سوّمین مراتب او مرتبهٔ نفس مطمئنّه است و در این مرتبه ادراکات او علوم و ذوق و وجدان می‌‌باشند، و خوف او از خداوند و از سخطات (خشم‌‌ها) او و فراق او می‌‌باشد و آن خوف خشیت نامیده می‌‌شود، برای اینکه خشیت حالت حاصله از امتزاج استشعار قهر و لطف و خوف و محبّت است، و تا انسان به آن مقام نرسیده هنوز برای او محبّت برای خداوند حاصل نشده و هنوز برای او خشیت از او حاصل نشده و خوف او وقتی که خوفی داشته باشد فقط خوف صرف از قهر او می‌‌باشد، و چهارمین مراتب او مرتبهٔ قلب او است و در این مرتبه ادراکات او شهودی و ذوقی و وجدانی می‌‌باشند و خوف او هیبت می‌‌باشد، زیرا مشاهده کننده خداوند را جز محیط به خودش نمی‌‌بیند و شأن محاط جز هیبت از محیط نیست و بعد از آن سطوت و سحق و محق می‌‌باشد} همانا خداوند چیره و بسیار آمرزنده است

و از مردم و جنبندگان و چهارپایان به این‌چنین به رنگ‌های مختلف آنها، جز این نیست که دانایان از بندگان او از خداوند خشیّت دارند همانا خداوند چیره و بسیار آمرزنده است

و از اصناف مردم و اجناس جنبندگان و حیوانات نیز رنگهای مختلف هست (که خدا آفرید) و از میان اصناف بندگان تنها مردمان عالم و دانا مطیع و خدا ترسند. البته خدا عزیز و توانا و بسیار بخشنده گناهان است.

لغات

(برای دیدن جزییات هر کلمه روی آن کلیک کنید)

وَمِنَ
و از
النَّاسِ
مردم
وَالدَّوَابِّ
و جنبندگان
وَالْأَنْعَامِ
و دام‌ها
مُخْتَلِفٌ
مختلف
أَلْوَانُهُ
رنگهایش
كَذَلِكَ
همانطور
إِنَّمَا
جز این نیست که
يَخْشَى
می‌ترسد(از)
اللَّهَ
خداوند
مِنْ
از
عِبَادِهِ
بندگانش
الْعُلَمَاءُ
عالمان
إِنَّ
همانا
اللَّهَ
خداوند
عَزِيزٌ
شکست ناپذیر
غَفُورٌ
آمرزنده