سورهٔ نساء
نساء، نساء کبری
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
١ يَاأَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا وَنِسَاءً وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسَاءَلُونَ بِهِ وَالْأَرْحَامَ إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا
ای مردم از پروردگارتان پروا کنید که شما را از نفسی واحد آفرید و از آن، جفت آن را خلق کرد و از آن دو، مردانی بسیار و زنانی برانگیخت و از خداوند بهراسید که به [نام] او از یکدیگر مسئلت (درخواست) کنید، و دربارهٔ رحِمها (خویشان)، همانا خداوند بر شما [ای امرشدگان به تقوا و مراعات ارحام و حفظ اموال ایتام] مراقب میباشد [و بر خیانت نهانی و آشکار شما اطّلاع دارد]
- ترجمه سلطانیای مردم از پروردگارتان بهراسید که شما را از نفسی واحد آفرید و از آن، جفت آن را خلق کرد و از آن دو، مردانی بسیار و زنانی برانگیخت و از خداوند بهراسید که به (نام) او از یکدیگر مسئلت کنید، و دربارهٔ رحِمها (خویشان)، همانا خداوند بر شما مراقب میباشد
- ترجمه راستینای مردم، بترسید از پروردگار خود، آن خدایی که همه شما را از یک تن بیافرید و هم از آن، جفت او را خلق کرد و از آن دو تن خلقی بسیار در اطراف عالم از مرد و زن پراکند، و بترسید از آن خدایی که به نام او از یکدیگر مسئلت و درخواست میکنید و درباره ارحام کوتاهی نکنید، که خدا مراقب اعمال شماست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢ وَآتُوا الْيَتَامَى أَمْوَالَهُمْ وَلَا تَتَبَدَّلُوا الْخَبِيثَ بِالطَّيِّبِ وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِكُمْ إِنَّهُ كَانَ حُوبًا كَبِيرًا
و به یتیمان [بعد از حفظ و انس (پی بردن به) رشد از آنها] اموالشان را بدهید و [اموال] پستِ (بی ارزش) [خود] را با خوب (مرغوب) [از اموال آنها] تبدیل نکنید و اموال آنها را با اموال خود نخورید همانا آن گناه بزرگی (ذنب عظیمی) میباشد [چون منع یتیمان از حقّشان به هر معنی که باشد به عنوان ظلم بر مظلومی میباشد که مستحقّ بر ترحّم میباشد]
- ترجمه سلطانیو به یتیمان اموالشان را بدهید و پستِ (خود) را به خوب تبدیل نکنید و اموال آنها را با اموال خود نخورید همانا آن گناه بزرگی میباشد
- ترجمه راستینو اموال یتیمان را پس از بلوغ به دست آنها دهید، و مال بد و نامرغوب خود را به مرغوب (آنها) تبدیل نکنید و اموال آنان را به ضمیمه اموال خود مخورید، که این گناهی بس بزرگ است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣ وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتَامَى فَانكِحُوا مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ذَلِكَ أَدْنَى أَلَّا تَعُولُوا
و [ای ناظران در امر یتیمان وقتی که به چشمداشت اموال آنها (مؤنّث) نکاح با آنها را خواستید] اگر خوف کردید که [با تقصیر کردن] دربارهٔ یتیمان [مؤنّث، در حقّ آنها] قسط (دادگری) نکنید پس [نکاح کردن با آنها (دختران) را واگذارید و] از زنان آنکه برای شما گوارا است را نکاح کنید دو تا یا سه تا یا چهار تا، پس اگر [ای راغبان (رغبت کنندگان) در نکاح] خوف کردید که [که بین آنها (زنان) وقتی که بیشتر از یکی باشند] عدالت نورزید پس با یکی [زن آزاد]، یا [اگر خوف تقصیر کردن در حقّ زن آزاد را دارید] با آنکه دستان شما مالک شده (کنیز) [نکاح کنید]، آن ادنی [کمتر، پایینتر] از این است تا [از حقّ] منحرف (متمایل) نشوید [یا مخارج زندگی را مهیّا نکنید و دچار عُسر (سختی) شوید]
- ترجمه سلطانیو اگر خوف کردید که دربارهٔ یتیمان (مؤنّث) قسط (دادگری) نکنید پس از زنان آنکه برای شما گوارا است را نکاح کنید دو تا یا سه تا یا چهار تا، پس اگر خوف کردید که عدالت نورزید پس با یکی (مؤنّث)، یا با آنکه دستان شما مالک شده، آن ادنی (کمتر، پایینتر) از این است تا منحرف نشوید
- ترجمه راستینو اگر بترسید که مبادا درباره یتیمان (ازدواج با دختران یتیم) مراعات عدل نکنید پس آن کس از زنان را به نکاح خود درآرید که شما را نیکو (و مناسب با عدالت) است: دو یا سه یا چهار (نه بیشتر) و اگر بترسید که (چون زنان متعدّد گیرید) راه عدالت نپیموده و به آنها ستم میکنید پس تنها یک زن اختیار کنید و یا چنانچه کنیزی دارید به آن اکتفا کنید، که این نزدیکتر به عدالت و ترک ستمکاری است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤ وَآتُوا النِّسَاءَ صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَكُمْ عَن شَيْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَكُلُوهُ هَنِيئًا مَّرِيئًا
و [ای ازواج] به عنوان هدیه به زنان مهریهٔ آنها را بدهید [یعنی ای ازواج یا ای اولیاء، مهریّهٔ آنها (زنان) را به آنها بدهید، زیرا آن هدیه‌‌ای برای آنها (زنان) است، پس بر شما نیست که آن را بگیرید] و اگر [آنها (زنان)] خودشان چیزی از آن [صداق (مهریه)] را به شما دادند، پس آن را نوشین و گوارا بخورید (مصرف کنید)
- ترجمه سلطانیو به عنوان هدیه به زنان مهریهٔ آنها را بدهید و اگر خودشان چیزی از آن را به شما دادند، پس آن را نوشین و گوارا بخورید (مصرف کنید)
- ترجمه راستینو مهر زنان را در کمال رضایت به آنها بپردازید، پس اگر چیزی از مهر خود را از روی رضا و خشنودی به شما بخشیدند، از آن برخوردار شوید که شما را حلال و گوارا خواهد بود.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٥ وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُوا لَهُمْ قَـوْلًا مَّعْرُوفًا
و اموالتان را که خداوند برای قوام (استواری، زندگی) شما قرار داده به سفیهان ندهید {کسی که بین نافع (نفع رساننده) و ضارّ (ضرر رساننده) تمیز دهد و بر جلب نافع و دفع ضارّ توانایی یابد عاقل و رشید نامیده می‌‌شود، و کسی که تمیز ندهد یا توانایی نیابد سفیه نامیده می‌‌شود} و با آن به آنان روزی بدهید و به آنها پوشاک بدهید [به اینکه آنها را برای تحصیل رزقشان و کسوتشان (پوشاکشان) از آن با عمل (به کار انداختن) کردن آن متمکّن در آنها کنید به حیثی که از اصل مال چیزی کم نشود چه در آن با عمل کردن در آن زیاد شود یا نه] و به آنها سخن نیک بگویید [نه ازدراء (بی احترامی و تحقیر و مسخره کردن) و لوم (سرزنش)]
- ترجمه سلطانیو اموالتان را که خداوند برای قوام (استواری، زندگی) شما قرار داده به سفیهان ندهید و با (به کار انداختن) آن به آنان روزی بدهید و به آنها پوشاک بدهید و به آنها سخن نیک بگویید
- ترجمه راستینو اموالی که خدا قوام زندگی شما را به آن مقرّر داشته به تصرّف سفیهان ندهید و از مالشان نفقه و لباس به آنها دهید و با آنان سخن نیکو و دلپسند گویید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٦ وَابْتَلُوا الْيَتَامَى حَتَّى إِذَا بَلَغُوا النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُوا إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَلَا تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَبِدَارًا أَن يَكْبَرُوا وَمَن كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ وَمَن كَانَ فَقِيرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُوا عَلَيْهِمْ وَكَفَى بِاللَّهِ حَسِيبًا
و یتیمان را [با اختبار (آزمودن فرد برای شناخت توانایی‌‌های وی) احوالشان از اوان تمیز آنها و زمان خردسالیشان] آزمایش کنید تا آنکه وقتی که به نکاح برسند پس اگر به رشد از آنها [و عدم تضییع بر مال] پی بردید پس اموالشان را به آنان ردّ کنید و آنها را با اسراف کردن (تجاوز کردن از حدّ معروف) و شتابان مخورید [از خوف این] که [مبادا] کبیر شوند [یا در حالی که مبادرت کننده به بزرگ شدن هستند] و هر کس که [از اموال آنان با عدم اشتغالش به آن از معیشت خود یا به عدم احتیاجش به آن برای غنایش فی نفسه] غنی (بی نیاز) باشد پس باید عفت ورزد و هر کس که [به خاطر اشتغالش بواسطهٔ اصلاح اموال آنها از مرمت معیشت خود یا فی نفسه] فقیر باشد پس باید به [قدر] معروف بخورد {أکل بمعروف نزد شرع و عقل به قدر اجرت اشتغالش از اصلاح معیشت خود است و نه اصلاح معیشت خود از اموال آنها و اگرچه عمل اضعاف (چند برابر) آن را کرده باشد} پس وقتی که اموالشان را به آنها ردّ میکنید پس بر آنها شاهد بگیرید [و در آنچه که او و غیر او بر آن اطّلاع ندارند خیانت نکنید برای اینکه خداوند بر شما شاهد است و شما را به دقیق (کوچک) آنچه که نزد شما هست و جلیل (بزرگ) آن محاسبه می‌‌کند] و حسابگری خداوند کافی است
- ترجمه سلطانیو یتیمان را آزمایش کنید تا آنکه وقتی که به نکاح برسند پس اگر به رشد از آنها پی بردید پس اموالشان را به آنان ردّ کنید و آنها را با اسراف کردن و شتابان مخورید (از خوف این) که کبیر شوند و هر کس که غنی (بی نیاز) باشد پس باید عفت ورزد و هر کس که فقیر باشد پس باید به (قدر) معروف (قدر اجرت اشتغالش) بخورد پس وقتی که اموالشان را به آنها ردّ میکنید پس بر آنان شاهد بگیرید و حسابگری خداوند کافی است
- ترجمه راستینیتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و قدرت بر نکاح پیدا کنند آن‌گاه اگر آنها را دانا به درک مصالح زندگی خود یافتید اموالشان را به آنها باز دهید، و به اسراف و عجله مال آنها را حیف و میل مکنید بدین اندیشه که مبادا بزرگ شوند (و اموالشان را از شما بگیرند) . و هر کس (از اولیاء یتیم) داراست (از تصرف در مال او) خودداری کند، و هر که فقیر است (در مقابل نگهبانی او از مال یتیم) به قدر متعارف ارتزاق کند، پس آن‌گاه که مالشان را به آنها رد کردید باید بر ردّ مال بر آنها گواه گیرید، و گواهی خدا برای محاسبه خلق کافی است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٧ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِّمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ كَثُرَ نَصِيبًا مَّفْرُوضًا
از ماترک والدان (پدر و مادر) و نزدیکان برای مردان نصیبی هست و از ماترک والدان (پدر و مادر) و نزدیکان برای زنان از آنچه از آن اندک یا زیاد است نصیبی از نصیب مفروض هست
- ترجمه سلطانیاز ماترک ابوین و نزدیکان برای مردان نصیبی هست و از ماترک ابوین و نزدیکان برای زنان نصیبی از نصیب مفروض هست چه اندک از آن یا زیاد
- ترجمه راستینبرای فرزندان پسر، سهمی از تَرَکه ابوین و خویشان است و برای فرزندان دختر نیز سهمی از ترکه ابوین و خویشان است، چه مال اندک باشد یا بسیار، نصیب هر کس از آن معین گردیده.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٨ وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُولُو الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَقُولُوا لَهُمْ قَـوْلًا مَّعْرُوفًا
و وقتی که قرابتداران [از غیر ورّاث] و یتیمان [از غیر قرابتداران] و مساکین برای تقسیم حاضر میشوند پس، از آن [به عنوان تصدّق بر آنان و از جهت تطییب بر نفوسشان] به آنها روزی بدهید {آن مورث ترویح مورّث (ارث گذار) و برکت وارث است} [و آنها را با دستانتان و زبان‌‌هایتان اذیّت نکنید] و به آنها سخن نیک بگویید [به استقلال (کم دیدن و اندک شمردن) عطیّه (هدیه) شده و اعتذار (عذرخواهی، پوزش) از آن و احترام به آنان بیش از سایر اوقات]
- ترجمه سلطانیو وقتی که قرابتداران و یتیمان و مساکین برای تقسیم حاضر میشوند پس، از آن به آنان روزی بدهید و به آنها سخن نیک بگوئید
- ترجمه راستینو چون در تقسیم (ترکه میّت، اشخاصی از) خویشان و یتیمان و فقیران حاضر آیند، به چیزی از آن مال آنها را روزی دهید و با آنان سخن نیکو و دلپسند گویید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٩ وَلْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُوا مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعَافًا خَافُوا عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللَّهَ وَلْيَقُـولُوا قَـوْلًا سَدِيدًا
و باید بترسند کسانی که پس از خود فرزندان ضعیفی به جای میگذارند که برای [سرنوشت] آنها بیمناک هستند [که این دار (خانه، سرای) دار مکافات است و باید بدانند که آنچه که به آن دربارهٔ یتیمانِ غیر، دَین (قرار، حکم) می‌‌کنند دربارهٔ یتیمانشان دَین می‌‌شود] پس باید [در خیانت کردن در حقّ آنان و توانی (سستی) کردن در تربیتشان و خشونت کردن در گفتار با آنها] از خداوند بهراسند و باید گفتاری محکم [به آنها] بگویند [که آنها را بر عدم انقیاد جری نکند و زائد بر قدر تربیتشان آنها را زجر (منع) ننماید]
- ترجمه سلطانیو باید بترسند کسانی که پس از خود فرزندان ضعیفی به جای میگذارند که برای (سرنوشت) آنها بیمناک هستند پس باید از خداوند بهراسند و باید گفتاری محکم (به آنها) بگویند
- ترجمه راستینو باید بترسند (از مکافات عمل خود) کسانی که اگر کودکان ناتوان از خود باقی میگذارند بر آنان بیم دارند، پس باید از خدا بترسند و (در حق ایتام مردم) سخن به اصلاح و درستی گویند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٠ إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا
همانا کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند جز این نیست که [با خوردن اموال یتیمان] آتش را در شکمهای خود فرو میبرند (داخل می‌‌کنند) و بزودی با آتش سوزانده خواهند شد
- ترجمه سلطانیهمانا کسانی که اموال یتیمان را به ظلم میخورند جز این نیست که آتش را در شکمهای خود فرو میبرند و بزودی با آتش سوزانده خواهند شد
- ترجمه راستینآنان که اموال یتیمان را به ستمگری میخورند، در حقیقت آنها در شکم خود آتش جهنّم فرو میبرند و به زودی در آتش فروزان خواهند افتاد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای