سورهٔ احقاف
أحقاف، حم أحقاف
١١ وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا لَوْ كَانَ خَيْرًا مَّا سَبَقُونَا إِلَيْهِ وَإِذْ لَمْ يَهْتَدُوا بِهِ فَسَيَقُـولُونَ هَذَا إِفْكٌ قَدِيمٌ
و کسانی که [به خداوند و به رسولش یا به ولایت] کفر ورزیدهاند دربارهٔ (در حقّ) کسانی که ایمان آوردهاند گفتند اگر [این رسول یا این قرآن یا این امر از رسالت یا ولایت] خیر (بهتر) میبود، با آن از ما پیشی نمیگرفتند [زیرا ما به آن از آنها سزاوارتر میبودیم، برای اینکه مؤمنین در نظرشان اراذل مردم و حالاً بدترین آنها بودند و امر آخرت را با امر دنیا قیاس کردند و جز آنچه که در انظار حسّیّه خیر (خوب) شمرده میشود را خیر نمی‌‌دانستند] و آنوقت که به آن هدایت نشدند پس بزودی خواهند گفت که این دروغی قدیمی است [یعنی می‌‌گویند: این دروغ امثالش سابق شده و حال آنکه قبل از آن، کتاب موسى بود و آنها به آن اعتراف میکنند و آن شاهدى بر صدق این است]
- ترجمه سلطانیو کسانی که کفر ورزیدهاند دربارهٔ کسانی که ایمان آوردهاند گفتند اگر (این رسول یا قرآن یا این امر از رسالت و ولایت) خیر (بهتر) میبود، با آن از ما پیشی نمیگرفتند (زیرا ما به آن از آنها سزاوارتر میبودیم) و آنوقت که به آن هدایت نشدند پس بزودی خواهند گفت که این دروغی قدیمی است
- ترجمه راستینو کافران گفتند: اگر دین اسلام بهتر (از بت‌پرستی) بود مردم (فقیر زبونی) از ما در ایمان به آن سبقت نمیگرفتند. و آنها چون به قرآن هدایت نمی‌شوند خواهند گفت که این کتاب دروغی از گفتار پیشینیان است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢ وَمِن قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَامًا وَرَحْمَةً وَهَذَا كِتَابٌ مُّصَدِّقٌ لِّسَانًا عَرَبِيًّا لِّيُنذِرَ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَبُشْرَى لِلْمُحْسِنِينَ
و (حال آنکه) قبل از آن، کتاب موسی به عنوان پیشوا و سبب رحمت بود و این کتابی تصدیق کنندهٔ [کتاب موسی] به زبان عربی است [که منافی مخالف آن نیست تا آنکه به کتاب موسى اقرار کنند و منکر تصدیق کنندهٔ کتاب موسی شوند]، تا به کسانی که ظلم کردهاند بیم دهد و به عنوان بشارت برای نیکوکاران است [و این انذار و این بشارت دلیل صدق او است]
- ترجمه سلطانیو (حال آنکه) قبل از آن، کتاب موسی به عنوان پیشوا و سبب رحمت بود و این کتابی تصدیق کنندهٔ (کتاب موسی) به زبان عربی است، تا به کسانی که ظلم کردهاند بیم دهد و به عنوان بشارت برای نیکوکاران است
- ترجمه راستینو پیش از قرآن کتاب تورات بر موسی که امام و پیشوای مهربان خلق بود نازل گردید و این کتاب قرآن مصدّق کتب آسمانی پیشین به زبان فصیح عربی نازل شده تا ستمکاران عالم را (از عذاب خدا) بترساند و نیکوکاران را بشارت (به رحمت ایزد) دهد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣ إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ
همانا کسانی که گفتند: «پروردگار ما الله است» سپس استقامت ورزیدند پس نه خوفی بر آنان است و نه آنها محزون میشوند
- ترجمه سلطانیهمانا کسانی که گفتند: «پروردگار ما الله است» سپس استقامت ورزیدند پس نه خوفی بر آنان است و نه آنها محزون میشوند
- ترجمه راستینآنان که گفتند: آفریننده ما خداست و بر این سخن پایدار و ثابت ماندند بر آنها هیچ ترس و بیمی و حزن و اندوهی (در دنیا و عقبی) نخواهد بود.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٤ أُولَئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
آنان اصحاب جنّت هستند که به (سبب) پاداش به آنچه که عمل میکردند در آن جاویدانند
- ترجمه سلطانیآنان اصحاب جنّت هستند که به (سبب) پاداش به آنچه که عمل میکردند در آن جاویدانند
- ترجمه راستینآنان اهل بهشتند و به پاداش اعمال نیک همیشه در بهشت ابد مخلّد خواهند بود.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٥ وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا حَتَّى إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَى وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِـحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ
و به انسان دربارهٔ احسان کردن به والدینش وصیّت کردیم مادرش او را با دشواری حمل کرد و او را با دشواری وضع [حمل] کرد و [مدّت] حمل او و جدا کردنش [از شیر] سی ماه است تا آنوقت که به اشدّ [رشد] خود برسد و به چهل سالگی برسد [سزاوار است که] بگوید پروردگارا مرا مشتاق کن [یعنی به من الهام کن یا به من ولع بده] که نعمتت که تو به من و به والدینم نعمت کردی را شکر کنم و اینکه عمل صالحی کنم که تو از آن راضی شوی و در ذرّیّهام برایم اصلاح کن همانا من [از آنچه که مرا از تو مشغول می‌‌دارد] به سوی تو بازگشتهام و همانا من از مسلمین (تسلیم شدگان، مخلصین، منقادین) هستم
- ترجمه سلطانیو به انسان دربارهٔ احسان کردن به والدینش وصیّت کردیم مادرش او را با دشواری حمل کرد و او را با دشواری وضع (حمل) کرد و (مدّت) حمل او و جدا کردنش (از شیر) سی ماه است تا آنوقت که به اشدّ (رشد) خود برسد و به چهل سالگی برسد (سزاوار است که) بگوید پروردگارا مرا مشتاق کن که نعمتت که تو به من و به والدینم نعمت کردی را شکر کنم و اینکه عمل صالحی کنم که تو از آن راضی شوی و در ذرّیّهام برایم اصلاح کن همانا من به سوی تو بازگشتهام و همانا من از مسلمین (تسلیم شدگان) هستم
- ترجمه راستینو ما انسان را به احسان در حق پدر و مادر خود سفارش کردیم، که مادر با رنج و زحمت بار حمل او کشید و باز با درد و مشقّت وضع حمل نمود و سی ماه تمام مدت حمل و شیرخواری او بود تا وقتی که طفل به حد رشد رسید و آدمی چهل ساله گشت (و عقل و کمال یافت آن گاه سزد که) عرض کند: بار خدایا، مرا بر نعمتی که به من و پدر و مادر من عطا فرمودی شکر بیاموز و به کار شایسته‌ای که رضا و خشنودی تو در آن است موفق دار و فرزندان مرا صالح گردان، من به درگاه تو باز آمدم و از تسلیمان فرمان تو شدم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٦ أُولَئِكَ الَّذِينَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَنَتَجَاوَزُ عَن سَيِّئَاتِهِمْ فِي أَصْحَابِ الْجَنَّةِ وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ
آنان کسانی هستند که نیکوترین آنچه که عمل کردهاند را از آنها میپذیریم و از بدیهایشان در میگذریم آنها در میان اصحاب جنّت [خواهند بود] این وعدهٔ راستی است که به آنها وعده داده میشد
- ترجمه سلطانیآنان کسانی هستند که نیکوترین آنچه که عمل کردهاند را از آنها میپذیریم و از بدیهایشان در میگذریم آنها در میان اصحاب جنّت (خواهند بود) این وعدهٔ راستی است که به آنها وعده داده میشد
- ترجمه راستیناین بندگانند که به نیکوترین اعمال خود مقبول درگاه ما شده و در زمره اهل بهشت از گناهانشان میگذریم. این وعده صدقی است که به آنها بشارت می‌داده‌اند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٧ وَالَّذِي قَالَ لِوَالِدَيْهِ أُفٍّ لَّكُمَا أَتَعِدَانِنِي أَنْ أُخْرَجَ وَقَدْ خَلَتِ الْقُرُونُ مِن قَبْلِي وَهُمَا يَسْتَغِيثَانِ اللَّهَ وَيْلَكَ آمِنْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَيَقُـولُ مَا هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
و [یاد آور] کسی را که به والدینش گفت: اُف بر شما دوتا! آیا شما دو تا به من وعده میدهید که [به صورت زنده از قبرم زنده] بیرون آورده میشوم و (در حالی که) قبل از من قرنها (پیشینیان) درگذشتهاند [و احدی از آنها برنگشته و از قبرش زنده خارج نشده] و آن دو از خداوند استغاثه [با ناله طلب یاری کردن] میکنند که: وای (عجب) بر تو ایمان بیاور همانا وعدهٔ خداوند حقّ است، آنگاه او میگوید: این جز افسانههای پیشینیان نیست
- ترجمه سلطانیو (یاد آور) کسی را که به والدینش گفت: اُف بر شما دوتا! آیا شما دو تا به من وعده میدهید که (از قبرم زنده) بیرون آورده میشوم و (در حالی که) قبل از من قرنها (پیشینیان) درگذشتهاند و آن دو از خداوند استغاثه (طلب یاری کردن با ناله) میکنند که: وای (عجب) بر تو ایمان بیاور همانا وعدهٔ خداوند حقّ است، آنگاه او میگوید: این جز افسانههای پیشینیان نیست
- ترجمه راستینو (چقدر ناخلف است) فرزندی که پدر و مادر را گفت: افّ بر شما باد، آیا به من وعده میدهید که پس از مرگ مرا زنده کرده و از قبر بیرون می‌آرند در صورتی که پیش از من گروه و طوایف بسیاری رفتند (و یکی باز نیامد) ؟آن گاه پدر و مادر به خداست غاثه کنند (که پروردگارا، تو فرزند ما را هدایت کن و به او گویند) که وای بر تو، ایمان بیار، البته وعده خدا بر حق و حقیقت است، باز (آن نا اهل فرزند) گوید: این سخنان جز افسانه و اوهام پیشینیان نیست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٨ أُولَئِكَ الَّذِينَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِم مِّنَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ
آنان کسانی هستند که گفتار (دستور) بر (زیان) آنها محقّق شده [به اینکه آنها اهل آتش هستند]
- ترجمه سلطانیآنان کسانی هستند که گفتار (دستور) بر (زیان) آنها محقّق شده است
- ترجمه راستیناینان در میان طوایف بسیاری از جن و انس که از این پیش (به کفر) مردند کسانی هستند که وعده عذاب خدا بر آنها حتم است و اینها به حقیقت زیانکاران عالمند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٩ وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا وَلِيُوَفِّيَهُمْ أَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ
در میان امّتهایی از جن و انس که قبل از آنها درگذشتهاند، همانا آنها زیانکار بودند و هر کدام [از فریقین یا هر فردی از افراد فریقین] درجاتی [و درکاتی ناشی] از آنچه که عمل میکردند دارند و تا [خداوند جزای] اعمالشان را بطور تمام به آنها بدهد و به آنها ظلم نمیشود
- ترجمه سلطانیدر میان امّتهایی از جن و انس که قبل از آنها درگذشتهاند، همانا آنها زیانکار بودند و هر کدام از آنچه که عمل میکردند درجاتی دارند و تا (خداوند جزای) اعمالشان را بطور تمام به آنها بدهد و به آنها ظلم نمیشود
- ترجمه راستینو برای تمام (مردم مؤمن و کافر) به مقتضای اعمالشان درجاتی معین است (در عالم قیامت تا عدل خدا درباره آنها آشکار شود) و تا همه را به پاداش و مزد اعمال خود کاملا برساند و هیچ ستمی به آنها نخواهد شد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٠ وَيَوْمَ يُعْرَضُ الَّذِينَ كَفَرُوا عَلَى النَّارِ أَذْهَبْتُمْ طَيِّبَاتِكُمْ فِي حَيَاتِكُمُ الدُّنْيَا وَاسْتَمْتَعْتُم بِهَا فَالْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَبِمَا كُنتُمْ تَفْسُقُونَ
و روزی که کسانی که کفر ورزیدهاند بر آتش عرضه میشوند [به آنها گفته میشود:] در زندگانی دنیوی خود [با اشتغال به دنیا و اتّباع از اهواء] پاکیهای خود را [یعنی جهات الهی‌‌تان را از بین] بردید [تا آنکه شیطان از شما تمکّن یافت، و کسی که شیطان از او تمکّن یابد جهات الهی او از او فرار میکنند] و از آنها [یعنی در آنها یا به سبب آنها] بهره جستید پس امروز به خاطر آنچه که در زمین به غیر حقّ استکبار میورزیدید و به (سبب) آنچه که فسق میکردید با این عذاب خوار کننده [یعنی عذابى که سبب هَوان (خواری) می‌‌باشد پس مضاعف می‌‌باشد برای اینکه آن عذاب جسم و نفس می‌‌باشد] جزاء داده میشوید {مراد از استکبار ظهور با انانیّت و تحقیر خلق است، و مراد از فِسق، خروج از طاعت کسی است که شایسته است که اطاعت شود}
- ترجمه سلطانیو روزی که کسانی که کفر ورزیدهاند بر آتش عرضه میشوند (به آنها گفته میشود:) در زندگانی دنیوی خود پاکیهای خود را (از بین) بردید و از آنها بهره جستید پس امروز به خاطر آنچه که در زمین به غیر حقّ استکبار میورزیدید و به (سبب) آنچه که فسق میکردید با این عذاب خوار کننده جزاء داده میشوید
- ترجمه راستینو روزی که کافران را بر آتش دوزخ عرضه کنند (فرشتگان قهر و عذاب به آنها گویند) شما (لذّات بهشتی و) خوشیهایتان را در زندگانی دنیا (به شهوت رانی و ظلم و عصیان) از بین بردید و بدان لذّات دنیوی بر خوردار و دلباخته بودید، پس امروز به عذاب ذلّت و خواری مجازات میشوید چون در زمین به ناحق تکبر میکردید و راه فسق و تبهکاری پیش می‌گرفتید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای