سورهٔ ق

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۴۵
نام‌های سوره:
ق، باسقات
تفسیر

٢١ وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ

و هر نفسی که با آن سوق دهنده‌‌ای و شهادت دهنده‌‌ای هست آمد {سَائِق ملک موکّل بر انسان است که او را به محشر و به آخرت سوق می‌‌دهد، و او را از وقوف در مواقف باز می‌‌دارد، و شهید ملک موکّل بر او است که در هر موطن با او حاضر می‌‌شود و در جمیع اعمالش حفظ می‌‌کند و بر او شهادت می‌‌دهد}

- ترجمه سلطانی

و هر نفسی که با آن سوق دهنده‌ای و شهادت دهنده‌ای هست آمد

- ترجمه راستین

و هر نفسی را فرشته‌ای (برای حساب به محشر) کشاند و فرشته‌ای (بر نیک و بدش) گواهی دهد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢ لَّقَدْ كُنتَ فِي غَفْلَةٍ مِّنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ

[حال آنکه] همانا تو [در دنیا] از این در غفلت بوده‌‌ای آنگاه پرده‌‌ات را از تو بر انداختیم [و در این روز می‌‌بینی آنچه که آن را در دنیا نمی‌‌دیدی] و چشم تو امروز تیز [بین] است [و در این روز دقایق آنچه که در دنیا قادر بر دیدن آن نبودی را ببین]

- ترجمه سلطانی

(حال آنکه) همانا تو از این در غفلت بوده‌ای آنگاه پرده‌ات را از تو بر انداختیم و چشم تو امروز تیز (بین) است

- ترجمه راستین

و تو (ای آدمی نادان) از این (روز سخت مرگ) در غفلت بودی تا آنکه ما پرده از کار تو برانداختیم و امروز چشم بصیرتت بیناتر گردید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٣ وَقَالَ قَرِينُهُ هَذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ

و قرین او [یعنی ملک موکل بر او] گفت این [مکتوب] آنچه است که [آن را بر او نوشته‌‌ام] نزد من آماده [برای اظهار] است

- ترجمه سلطانی

و (ملک) قرین او گفت این (مکتوب) آنچه است که (آن را بر او نوشته‌ام) نزد من آماده (برای اظهار) است

- ترجمه راستین

و قرین وی (یعنی فرشته موکّل و شاهد او بدو) گوید: این همان اعمالی است که نزد من (برای امروز تو) محفوظ و مهیّاست.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٤ أَلْقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٍ

شما دو تا هر کفر ورزندهٔ پر عناد را در جهنّم بیفکنید

- ترجمه سلطانی

شما دو تا هر کفر ورزندهٔ پر عناد را در جهنّم بیفکنید

- ترجمه راستین

(و خطاب آید که) امروز هر کافر معاند را به دوزخ درافکنید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٥ مَّنَّاعٍ لِّلْخَيْرِ مُعْتَدٍ مُّرِيبٍ

منّاع للخیر (بسیار منع بر خیر کنندهٔ) تجاوزکار [که به حدود خداوند تعدّى (تجاوز) می‌‌کند، یا مُعتد (تعدّی کننده) بر بندگان است] تردید افکن [شاکّ (شکّ انداز) دربارهٔ خداوند، یا دربارهٔ رسول او، یا دربارهٔ خلافت خلیفهٔ او] را

- ترجمه سلطانی

بسیار منع بر خیر کنندهٔ تجاوزکار تردید افکن را

- ترجمه راستین

همان کافری که از هر کار خیر مانع می‌گشت و (به حق خدا و خلق) ستم می‌کرد و (در کار خدا و قیامت) به شک و ریب بود.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٦ الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ

که با الله خدای دیگری [از اصنام و کواکب و اهویه] را قرار داد [یا با مظاهر خداوند خلیفهٔ دیگری مثل نمرود و فرعون را در زمین قرار داد] پس شما دو تا او را در عذاب سخت افکنید

- ترجمه سلطانی

که با الله خدای دیگری را قرار داد پس شما دو تا او را در عذاب سخت افکنید

- ترجمه راستین

همان کافر مشرک که با خدای یکتا خدای دیگری جعل کرد، پس او را در عذاب سخت جهنم درافکنید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٧ قَالَ قَرِينُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَيْتُهُ وَلَكِن كَانَ فِي ضَلَالٍ بَعِيدٍ

قرین او [یعنی شیطان مقیّض (مقدّر شده) بر او] گفت ای پروردگار ما، من او را به طغیان نینداختم و لکن [او خود] در گمراهی دوری [از حقّ] بود [یعنی که او در فطرت ضالّ (گمراه) بود، و او را بر آن اعانت (کمک) کردم نه آنکه گمراهی را برای او پدید آوردم]

- ترجمه سلطانی

قرین او گفت ای پروردگار ما، من او را به طغیان نینداختم و لکن (او خود) در گمراهی دوری بود

- ترجمه راستین

آن گاه قرین او (شیطان) گوید: بار الها، من او را به طغیان و عصیان نکشیدم بلکه او خود در ضلالت دور (از اطاعت و سعادت) افتاد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٨ قَالَ لَا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَقَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُم بِالْوَعِيدِ

[خداوند] گفت نزد من مخاصمه نکنید و وعید را از پیش به شما فرستاده بودم [و آن را نشنیدید و ارتداع (بازایستادن) نکردید پس حجّتی نزد من ندارید]

- ترجمه سلطانی

(خداوند) گفت نزد من مخاصمه نکنید و وعید را از پیش به شما فرستاده بودم

- ترجمه راستین

(آن گاه خدا به عتاب) گوید: در حضور من خصومت مکنید که من قبلا وعده عذاب را به شما گوشزد کردم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٩ مَا يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَمَا أَنَا بِظَـلَّامٍ لِّلْعَبِيدِ

گفتار [به عذاب بر کسی که عذاب را بر او مسجّل کردم] نزد من تبدیل نمی‌‌شود و من بر بندگان ستمکار نیستم [و بدون سببی کسی را عذاب نمی‌‌کنم و بدون داعی کسی را عفو نمی‌‌کنم]

- ترجمه سلطانی

گفتار نزد من تبدیل نمی‌شود و من بر بندگان ستمکار نیستم

- ترجمه راستین

دیگر وعده عذاب من مبدّل نخواهد شد و هیچ (در کیفر) ستمی به بندگان نخواهم کرد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٣٠ يَوْمَ نَقُولُ لِـجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَتَقُـولُ هَلْ مِن مَّزِيدٍ

روزی که به جهنّم می‌‌گوییم که آیا پُر شده‌‌ای؟ و [در جواب] می‌‌گوید آیا بیش از این هست

- ترجمه سلطانی

روزی که به جهنّم می‌گوییم که آیا پُر شده‌ای؟ و می‌گوید آیا بیش از این هست

- ترجمه راستین

روزی که جهنّم را گوییم: آیا مملوّ (از وجود کافران) شدی؟و او گوید: آیا (دوزخیان) بیش از این هم هستند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)