سورهٔ حدید

کیست آنکه به خداوند با قرضی نیکو قرض دهد پس آن را برای او مضاعف می‌‌گرداند [یعنی که آن را به او بطور مضاعف ردّ (برگرداندن) می‌‌کند] و پاداشی کریم (بزرگ) برای او هست [که نه امتنان (منّت) در آن هست و نه قصور (کوتاهی) و نه زوال]

[در آن] روز مؤمنین و مؤمنات را می‌‌بینی نور آنها بین دستانشان و به راست آنها می‌‌دود، [می‌‌گویی یا ملائکه می‌‌گویند، یا گفته می‌‌شود:] امروز به شما بشارت به جنّت‌‌هایی است که از زیر آنها نهرها جاری می‌‌شوند، در آنها جاویدان هستید آن همان پیروزی بزرگ است

روزی که منافقان و منافقات به کسانی که ایمان آورده‌‌اند می‌‌گویند به ما نظر کنید تا از نور شما برگیریم [و چون بین مؤمنین و نور آنها، و منافقین مناسبت نبوده] گفته می‌‌شود که به وراء (پشت سر) خود برگردید [همانطور که در دنیا به ورائتان بر می‌‌گشتید] و التماس نور کنید، و دیواری [حائط (حصار)] بین آنها زده شده که دری دارد که باطن آن [باب یا سور (دیوار)] در آن رحمت است و پشت آن از قِبل (مقابل) آن عذاب هست {زیرا سور همان حجاب حاجز (مانع، حایل) بین ملکوت سفلی و ملکوت علیا است، و باطن آن به سوی ملکوت علیا و در آن رحمت و رضوان است، و ظاهر آن به سوی ملکوت سفلی است و در آن جحیم و نیران آن و انواع عذاب آن هست}

[منافقین و منافقات] به آنها (کسانی که ایمان آورده‌‌اند) نداء می‌‌دهند آیا ما [در انسانیّت، یا در اسلام و بیعت عامّه، یا در ایمان و بیعت خاصّه] با شما نبودیم؟ می‌‌گویند: بلی [در ظاهر اسلام و در ظاهر ایمان با ما بودید] و لکن شما به خودتان فتنه کردید و انتظار [سختی برای محمّد (ص) یا برای مؤمنین] کشیدید و [در دین خویش] تردید کردید [و در آن با ما نبودید] و آرزوها شما را [از طلب آخرت و عمل برای آن] فریب داد تا آنکه امر خداوند [به قبض ارواح شما] آمد و غرور (فریب دهنده) [یعنی شیطان] شما را به خداوند مغرور کرد [حیثی که گفت که خداوند کریم است و زمان توبه وسیع است]

پس [اگر فدیه می‌‌داشتید] امروز از شما و نه از کسانی که [ظاهراً و باطناً] کفر ورزیده‌‌اند فدیه گرفته (قبول) نمی‌‌شود [و شما فدیه‌‌ای هم ندارید] مأوای شما آتش است آن مولای شما است [که متولّى امر شما است، زیرا آن ملکت شما است و غیر آن در شما تصرّف ندارد] و [آتش] بد بازگشتگاهی (سرانجامی) است

آیا برای کسانی که ایمان آورده‌‌اند وقت آن نرسیده که قلوبشان برای ذکر خداوند و آنچه [از آیات قرآن، یا احکام رسالت، یا قرآن ولایت علیّ (ع)، یا واردات آفاقیّه، یا انفسیّه] که از حقّ نازل شده خاشع شود و مانند کسانی که قبلاً کتاب داده شدند نباشند که مدّت (زمان) بر آنها طول کشید [یعنی زمان وقوف آنها بر مقام حاصلشان برای آنها بدون ترقّی به مقامات مفقوده از آنها طول کشیده] و قلوب آنها قساوت گرفت و بسیاری از آنها فاسق (منافق) گشتند [و فاسقین خارجین (خروج کنندگان) از حکم امامشان گشتند]

بدانید که خداوند زمین را پس از مرگ آن زنده می‌‌کند {گویی که بعد از آنکه آنها را از وقوف بر حذر داشت و آنها را بر آن توبیخ کرد جمعی از واقفین از رحمت مأیوس شدند و گفتند: پس ما جز قساوت قلب نداریم پس به جهت رفع یأس از آنها و از جهت ترجیح به جانب رجاء فرمود: بدانید که خداوند زمین قلوب مؤمنین را با ذکر خدا در دنیا یا با نور امام در آخرت زنده می‌‌کند و از روح خدا مأیوس نشوید} همانا آیات [تدوینی و آیات آفاقی و انفسی] را برای شما بیان کرده‌‌ایم با ترقّب به اینکه شما عقل (تعقّل) کنید (عاقل گردید)

همانا مردان صدقه دهنده و زنان صدقه دهنده [یا به معنی کسانی که خداوند و رسولش را تصدیق کرده‌‌اند] و [کسانی که] قرضی نیکو به خداوند قرض داده‌‌اند [یا مراد از تصدّق انفاق بر فقراء و مراد از اقراض (قرض دادن) به خداوند، صلهٔ (بخشش، وابستگی، نزدیکی) به امام (ع) می‌‌باشد]، برای آنها مضاعف می‌‌شود و اجر کریمی برای آنها هست

و کسانی که به خداوند و رسولش ایمان آورده‌‌اند آنان همان بسیار راستگویان و شهداء [بسیار مشاهده کنندگان] نزد پروردگارشان هستند پاداششان و نورشان را دارند و کسانی که کفر ورزیده‌‌اند و آیات ما را تکذیب کردند آنها اصحاب جحیم هستند

بدانید جز این نیست که زندگانی دنیا بازی و سرگرمی است {لَعِب (بازی) آنچه است که غایت خیالی غیر عقلیّه‌‌ای دارد، و لهو (سرگرمی) آنچه است که غایت خیالی مدرک مشعوراً بها نداشته باشد} و زینت و تفاخر بین شما و افزودن در اموال و فرزندان [یعنی تغالب (بر یکدیگر غلبه کردن) در آن] مانند مَثل باران است که رویانیدن آن (باران) کفّار را به اعجاب واداشته سپس می‌‌خشکد و آن را زرد شده می‌‌بینی سپس هیزمی [لایق برای آتش] می‌‌شود و در آخرت عذابی سخت هست و مغفرت و رضوان از خداوند [برای کسی] است [که افتتان (دچار فتنه‌‌ای شدن که مال و خِرد را ببرد، در فتنه افتادن) نشده، یا برای همه است به شرط استعداد و استحقاق] و زندگانی دنیا جز متاع (بهره‌‌مندی) از غرور (فریفته شدن) نیست