سورهٔ حدید

محل نزول:   مدینه
تعداد کل آیات: ۲۹
نام‌های سوره:
حدید
صفحه قبلی | نمایش آیات ۲۱ الی ۲۹ (نمایش تمام آیات سوره)
تفسیر

٢١ سَابِقُوا إِلَى مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا كَعَرْضِ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

به سوی آمرزش از پروردگارتان و به جنّتی که عرض آن مانند عرض آسمان و زمین است که برای کسانی که به خداوند و رسولانش ایمان آورده‌‌اند مهیّا شده سبقت بگیرید، آن [یعنی ایمان به خداوند و رسولان او یا آن مذکور از مغفرت و جنّت] فضل خداوند است که آن را به کسی که می‌‌خواهد می‌‌دهد و خداوند دارندهٔ فضل عظیم است

- ترجمه سلطانی

به سوی آمرزش از پروردگارتان و به جنّتی که عرض آن مانند عرض آسمان و زمین است که برای کسانی که به خداوند و رسولانش ایمان آورده‌اند مهیّا شده سبقت بگیرید، آن فضل خداوند است که آن را به کسی که می‌خواهد می‌دهد و خداوند دارندهٔ فضل عظیم است

- ترجمه راستین

به سوی آمرزش پروردگارتان بشتابید و به راه بهشتی که عرضش به قدر پهنای آسمان و زمین است و برای اهل ایمان به خدا و پیمبرانش مهیّا گردیده. این فضل خداست که به هر کس خواهد عطا می‌کند و خدا دارای فضل و کرم بسیار عظیم است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢ مَا أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي أَنفُسِكُمْ إِلَّا فِي كِتَابٍ مِّن قَبْلِ أَن نَّبْرَأَهَا إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ

مصیبتی در زمین [در عالم کبیر از بلایای عامّ وارد بر اموال اهل زمین] و نه در انفس شما اصابت نکرده مگر آنکه قبل از اینکه آن را پدیدار سازیم در کتاب (لوح محفوظ) بوده است {یعنی قبل از آنکه انفس را برأ (از عدم به وجود آوردن) کنیم، یا قبل از آنکه زمین و انفس را برأ کنیم و مقصود این است که مصائب جز به علم ما و قدرت ما و اصابت دادن ما نیست} همانا آن (ثبت کردن) بر خداوند آسان است

- ترجمه سلطانی

مصیبتی در زمین و نه در انفس شما اصابت نکرده مگر آنکه قبل از اینکه آن را پدیدار سازیم در کتاب بوده است همانا آن (ثبت کردن) بر خداوند آسان است

- ترجمه راستین

هر رنج و مصیبتی که در زمین (از قحطی و آفت و فقر و ستم) یا در نفس خویش (چون ترس و غم و درد و الم) به شما رسد همه در کتاب (لوح محفوظ ما) پیش از آنکه همه را (در دنیا) ایجاد کنیم ثبت است و البته این کار بر خدا آسان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٣ لِّكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَى مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ

تا مبادا که بر مافات (آنچه که فوت شد) خود مأیوس شوید و به ماآت (آنچه که می‌‌آید) خود شاد نشوید [و تا که صبر کنید و راضی شوید هنگام مافات خود و هنگام ماآت خود خداوند را شکر کنید] {و این همان غایت زهد است، زیرا کمال زهد عدم تغییر در فوت ما فی الید (آنچه که در دست است) و در اتیان ما لیس فی الید (آنچه که در دست نیست) است} و خداوند هیچ متکبّر خودستایی را دوست ندارد {مقصود این است که عدم حزن بر فوت شده و عدم فرح گاهی برای اختیال (تکبّر) و فخر است}

- ترجمه سلطانی

تا مبادا که بر مافات (آنچه که فوت شد) خود مأیوس شوید و به ماآت (آنچه که می‌آید) خود شاد نشوید و خداوند هیچ متکبّر خودستایی را دوست ندارد

- ترجمه راستین

(این تقدیر حق را بدانید) تا هرگز بر آنچه از دست شما رود دلتنگ نشوید و به آنچه به شما می‌دهد مغرور و دلشاد نگردید، و خدا دوستدار هیچ متکبر خودستایی نیست.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٤ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَمَن يَتَـوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ

کسانی که [به اموالشان و اعراضشان و قوایشان و انانیّاتشان] بخل می‌‌ورزند [و انفاق نمی‌‌کنند و از انانیّات خویش نقص (کاهانیدن) نمی‌‌کنند و بر خداوند و رسولش (ص) منقاد نمی‌‌شوند] و مردم را به بخل امر می‌‌کنند و هر کس [از انفاق کردن و ایمان] روی بگرداند پس [چیزی به خداوند ضرر نمی‌‌رساند] همانا خداوند همان غنی [است که به اموال شما و اعراض شما و انفاق شما از آنچه که شایسته است که از آن انفاق شود حاجت ندارد] و ستوده است [که احتیاجی به ایمان شما و تصدیق شما و تعظیم شما ندارد]

- ترجمه سلطانی

کسانی که بخل می‌ورزند و مردم را به بخل امر می‌کنند و هر کس (از انفاق کردن و ایمان) روی بگرداند پس همانا خداوند همان غنی و ستوده است

- ترجمه راستین

همان متکبرانی که خودشان (در احسان به فقیران) بخل می‌ورزند و مردم را هم به بخل و منع احسان وا می‌دارند. و هر که روی (از اطاعت حق) بگرداند خدا به کلی بی‌نیاز و ستوده صفات است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۲۷
سوره حدید
حزب ۱۰۸

٢٥ لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ

همانا البتّه رسولان خویش را با بیّنه‌‌هایی فرستادیم [با احکام رسالت یا با معجزات دالّه (دلالت کننده) بر صدق آنها پس کسی که ایمان بخواهد پس باید بر ایشان روی آورد] و با آنها کتاب [یعنی کتاب نبوّت و کتب تدوینی و ملل الهی صور آنان هستند] و میزان نازل کردیم تا مردم به قسط (دادگری) قیام نمایند {میزان هر آنچه است که چیز دیگری با آن قیاس می‌‌شود از دو کفّه‌‌دار (ترازو) و قپان و ریسمان بنّاءها و سیرت سلاطین در سلطنت آنها و احکام شرایع قالبیّهٔ ملّیّه و عقل و رسول و رسالت و ولیّ و ولایت و کتب آسمانی، لکن میزانى که مردم با آن به قسط قیام کنند همان ولایت و قبول آن و احکام آن و ولیّ امر است}، و آهن را فرو فرستادیم که در آن سختی شدید و منافع برای مردم هست [برای اینکه آلات بیشتر صنّاع (صنعتگران) و صنایع از آن است] و تا خداوند بداند که چه کسی در غیب [پنهانی] به او و رسولانش یاری می‌‌رساند همانا خداوند قوی و غالب است [که حاجت به یاری شما ندارد برای اینکه او قوی‌‌ای است که بر هر آنچه که اراده کند قدرت دارد عزیزی (غالبی) است که مانعی از مرادش ندارد و غالبی (غلبه کننده‌‌ای) بر او نیست]

- ترجمه سلطانی

همانا البتّه رسولان خویش را با بیّنه‌هایی فرستادیم و با آنها کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم به قسط (دادگری) قیام نمایند، و آهن را فرو فرستادیم که در آن سختی شدید و منافع برای مردم هست و تا خداوند بداند که چه کسی در غیب (پنهانی) به او و رسولانش یاری می‌رساند همانا خداوند قوی و غالب است

- ترجمه راستین

همانا ما پیمبران خود را با ادلّه و معجزات فرستادیم و با ایشان کتاب و میزان عدل نازل کردیم تا مردم به راستی و عدالت گرایند، و آهن (و دیگر فلزات) را که در آن هم سختی (جنگ و کارزار) و هم منافع بسیار بر مردم است (نیز برای حفظ عدالت) آفریدیم، و تا معلوم شود که خدا و رسلش را با ایمان قلبی که یاری خواهد کرد؟ (هر چند) که خدا بسیار قوی و مقتدر (و از یاری خلق بی‌نیاز) است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٦ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا وَإِبْرَاهِيمَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ فَمِنْهُم مُّهْتَدٍ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ

و البتّه نوح و ابراهیم را فرستاده‌‌ایم و در ذریّهٔ آن دو نبوّت و کتاب [یعنی رسالت] را قرار دادیم پس [بعضی] از آنها [در غایت اهتداء (هدایت یافتگی)] هدایت یافته [هستند مانند انبیاء و اولیاء (ع) یا در اواسط اهتداء مانند سایر مؤمنین] و بسیاری از آنان فاسق هستند

- ترجمه سلطانی

و البتّه نوح و ابراهیم را فرستاده‌ایم و در ذریّهٔ آن دو نبوّت و کتاب را قرار دادیم پس (بعضی) از آنها هدایت یافته و بسیاری از آنان فاسق هستند

- ترجمه راستین

و البته ما نوح و ابراهیم را فرستادیم و در میان فرزندانشان نبوت و کتاب آسمانی قرار دادیم، پس آنها برخی به راه حق هدایت یافتند و بسیاری به فسق و بدکاری شتافتند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٧ ثُمَّ قَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّيْنَا بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَآتَيْنَاهُ الْإِنجِيلَ وَجَعَلْنَا فِي قُلُوبِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَرَحْمَةً وَرَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَاهَا عَلَيْهِمْ إِلَّا ابْتِغَاءَ رِضْوَانِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَايَتِهَا فَآتَيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَكَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَاسِقُونَ

سپس رسولان خود [از انبیاء بنی اسرائیل و موسی (ع) و شعیب (ع)] را بر آثار آنها به دنبال آوردیم و عیسی بن مریم را به دنبال آوردیم و به او انجیل دادیم و در قلوب کسانی که از او تبعیّت کردند رأفت و رحمت قرار دادیم و [بالنسبه به دین موسی (ع)] رهبانیّت را بدعت نهادند [نه آنکه آنها آن را در دین ابتداع (نوآوری) کردند تا آنکه بدعت باشد، حال آنکه] جز طلب رضوان خداوند آن را بر آنها مقرّر نکرده بودیم [یعنی آن را در قلوب آنان القاء نکرده بودیم، یا معنی می‌‌دهد که آنان آن را ابتداع کردند و اصلاً آن را بر آنان فرض (واجب) نکرده بودیم و لکن آنها آن را برای ابتغاء رضوان الله ابتداع کردند] و آن را به حقّ رعایت کردن آن مراعات نکردند [به اینکه آن را با اهویّهٔ انفس خویش قرار دادند یا به مقتضای آن عمل نکردند، یا با آن رضوان الله را قصد نکردند، یا با آن به خلیفهٔ خداوند مؤسّس بر آداب سلوک الی الله منتهی نشدند] و به کسانی از آنان که [به محمّد (ص)] ایمان آوردند اجرشان را دادیم و (حال آنکه) بسیاری از آنها [در اتّباع ولیّ امر و خلیفهٔ خداوند] فاسق هستند

- ترجمه سلطانی

سپس رسولان خود را بر آثار آنها به دنبال آوردیم و عیسی بن مریم را به دنبال آوردیم و به او انجیل دادیم و در قلوب کسانی که از او تبعیّت کردند رأفت و رحمت قرار دادیم و رهبانیّت را بدعت نهادند (حال آنکه) جز طلب رضوان خداوند آن را بر آنها مقرّر نکرده بودیم و آن را به حقّ رعایت کردن آن مراعات نکردند و به کسانی از آنان که ایمان آوردند اجرشان را دادیم و (حال آنکه) بسیاری از آنها (در اتّباع ولیّ امر و خلیفهٔ خداوند) فاسق هستند

- ترجمه راستین

و از پی آنان باز رسولان دیگر و سپس عیسی مریم را فرستادیم و به او کتاب آسمانی انجیل را عطا کردیم و در دل پیروان (حقیقی) او رأفت و مهربانی نهادیم و لیکن رهبانیّت و ترک دنیا را از پیش خود بدعت انگیختند، ما بر آنها جز آنکه رضا و خشنودی خدا را طلبند (در کتاب انجیل) ننوشتیم و باز آنها چنان که باید و شاید همه مراعات آن را نکردند، ما هم به آنان که ایمان آوردند پاداش و اجرشان را عطا کردیم و لیکن از آنها بسیاری به راه فسق و تبهکاری شتافتند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٨ يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَآمِنُوا بِرَسُولِهِ يُؤْتِكُمْ كِفْلَيْنِ مِن رَّحْمَتِهِ وَيَجْعَل لَّكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَيَغْفِرْ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید [بر صورت ملّت محمّد (ص) توقّف نکنید و به بیعت عامّه اکتفاء نکنید بلکه] خداوند را [در جمیع اوامر او و نواهی او] تقوا نمایید [یا در مخالفت کردن با رسول (ص) و مخالفت کردن با قول او دربارهٔ علیّ (ع) از خداوند بپرهیزید] و [با ایمان حقیقی که با بیعت خاصّهٔ ولویّه حاصل می‌‌شود] به رسول او ایمان آورید تا دو سهم (نصیب) از رحمت خود [نصیبی برای قبول رسالت و نصیبی برای قبول ولایت، و به عبارتٍ اخری نصیبی برای بیعت عامّه و نصیبی برای بیعت خاصّه، و به عبارتٍ اخری نصیبی برای اسلام و نصیبی برای ایمان] به شما بدهد و برای شما نوری قرار بدهد که با آن راه بروید {و مقصود از نور همان صورت ولیّ امر است که با بیعت خاصّه در قلب بایع داخل می‌‌شود که ایمان داخل در قلب معبّر از آن است} و [به سبب آن نور] بر شما بیامرزد و خداوند بسیار آمرزنده [است، سجیّهٔ او مغفرت است چه باعث داشته باشد یا نداشته باشد، و کسی که مادّهٔ مغفرت که همان ولایت است را داشته باشد لامحاله مغفور می‌‌باشد] و مهربان است [سجیّهٔ او رحمت است چه باعث داشته باشد یا نداشته باشد]

- ترجمه سلطانی

ای کسانی که ایمان آورده‌اید خداوند را تقوا نمایید و به رسول او ایمان آورید تا دو سهم (نصیب) از رحمت خود به شما بدهد و برای شما نوری قرار بدهد که با آن راه بروید و بر شما بیامرزد و خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است

- ترجمه راستین

ای کسانی که به حق گرویدید، اینک خداترس و متّقی شوید و به رسولش (محمّد مصطفی صلّی اللّه علیه و آله) نیز ایمان آرید تا خدا شما را از رحمتش دو بهره نصیب گرداند (یکی بر ایمان به رسولان پیشین و یکی بر ایمان به دین رسول ختمی مرتبت) و نوری شما را عطا کند که بدان نور راه (بهشت ابد) پیمایید و از گناه شما درگذرد، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٩ لِّئَلَّا يَعْلَمَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَلَّا يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّن فَضْلِ اللَّهِ وَأَنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَن يَشَاءُ وَاللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

اهل کتاب بدانند که بر چیزی از فضل خداوند قدرت نمی‌‌یابند و اینکه فضل به دست خداوند است که به کسی که بخواهد به او می‌‌دهد و خداوند دارای فضلی عظیم است.

- ترجمه سلطانی

تا اهل کتاب بدانند که بر چیزی از فضل خداوند قدرت نمی‌یابند و اینکه فضل به دست خداوند است که به کسی که بخواهد به او می‌دهد و خداوند دارای فضلی عظیم است.

- ترجمه راستین

تا آنان که اسلام نیاوردند از اهل کتاب بدانند که آنها هیچ به رحمت و فضل الهی دستی ندارند و هر فضلی و رحمتی به دست خداست، که او به هر که خواهد می‌بخشد و خدا دارای فضل و رحمت بزرگ و بی‌انتها است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)