سورهٔ مائده

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید از چیزهایی نپرسید که اگر بر شما فاش شود شما را ناراحت کند و اگر حینی که قرآن نازل می‌‌شود از آن سؤال کنید برای شما آشکار می‌‌شود [یعنی اگر ناچار از آن هستید که سؤال کنید پس حینى که قرآن نازل می‌‌شود آن را بر شما ظاهر می‌‌کنیم]، خداوند از آن [چیز]ها درگذشته است [یعنی از چیزهایی سؤال نکنید که خداوند آنها را ترک کرده و آن را برای شما بیان نفرموده است] و خداوند بسیار آمرزنده و بردبار است

قبل از شما قومی (گروهی) دربارهٔ آنها [یعنی چیز‌‌هایی که در ظهور (آشکار شدن) آن برای شما اسائت (بدی، ناراحتی) هست] سؤال کردند سپس [حیثی که از آن کراهت داشتند پس به آن کفر ورزیدند و آن را قبول نکردند یا به سبب آن به رسولانشان (ع) کفر ورزیدند و] به (سبب) همان کافر شدند

خداوند بحیره‌‌ای (شتری که پنج بار زائیده) و نه سائبه‌‌ای (شتری که ده بار زائیده) و نه وصیله‌‌ای (گوسفند یا شتری که دوقلو می‌‌زاید) و نه حامی (شتر فحل) قرار نداده است [یعنی خداوند تشریع نکرده و سنّت ننموده است] و لکن کسانی که کفر ورزیده‌‌اند [به جهت نسبت دادن تحریم بر او] بر خداوند دروغ افتراء می‌‌بندند و بیشتر آنان [یعنی اتباعِ مقلّدین چیزی از صحّت و فساد و نه از افتراء و غیر آن را] تعقّل نمی‌‌کنند [تا متنبّه شوند که این افتراء بر خداوند است پس از آنها تقلید نکنند]

و وقتی که به آنها گفته شود که به سوی آنچه [از حدود شرع] که خداوند نازل کرده و به سوی رسول بیائید [با اکتفاء به آنچه که به آن عادت کرده‌‌اند و بدون تعقّل از آن تقلید کرده‌‌اند] می‌‌گویند آنچه را که پدرانمان را بر آن یافته‌‌ایم برای ما کافی است حتّی اگر پدرانشان چیزی نمی‌‌دانسته‌‌اند و هدایت نشده بودند؟

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید [الزام] انفس شما علیکم [بر عهدهٔ شما] است [و معنی می‌‌دهد نفس خود را ملزم کنید که تا خود را اصلاح نکرده‌‌اید از آن به غیر خود تجاوز نکنید] {زیرا اشتغال به غیر قبل از اصلاح خود سفاهت است و سبب فساد دیگری که مقتبس از غیر است می‌‌گردد و سبب است بر استحکام فساد حاصل پس ظلمات نفس مستحکمِ متراکم می‌‌گردد} وقتی که شما هدایت شده باشید کسی که گمراه شده به شما ضرر نمی‌‌رساند [یعنی وقتی که هدایت نشده‌‌اید گمراهی کسی که گمراه شده برای سنخیّت شما با آنها و اقتباس شما از فساد آنها به شما ضرر می‌‌رساند]، بازگشتگاه شما جمیعاً به خداوند است پس از آنچه که عمل می‌‌کردید به شما خبر می‌‌دهد

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید [به معنی اسلام آورده‌‌اید] وقتی که مرگ به یکی از شما حاضر می‌‌شود حین وصیّت کردن [محتضر تحمّل] شهادت دادن بین خود [با] دو نفر دارای عدالت از بین شما [ای مسلمین بر عهدهٔ شما] است، یا دو نفر دیگر از غیر شما [از اهل کتاب]، اگر شما در زمین زده [در حال سفر] بودید و [در آن حال] مصیبت مرگ به شما اصابت کرد [و اجل شما نزدیک شد و کسی از خود را که تحمّل شهادت کند نیافتید] آن دو را [در وقت ادای شهادت] حبس (متوقّف) کنید، اگر شکّ کردید [که به وصیّت عمل نکنند، وگرنه که نه] بعد از نماز آن دو و اگرچه [مقسمٌ له، کسی که قسم داده می‌‌شود] دارای قرابت [بر ما] باشد، به خداوند سوگند داده شوند که آن را به بهائی (عَرَضی از دنیا) نفروشیم و شهادت خداوند را کتمان نکنیم که آنوقت (در آن صورت) البتّه از گناهکاران خواهیم بود

پس اگر اطّلاع حاصل شود بر اینکه آن دو [شاهد غیر از شما با تحریف و خیانت] مرتکب (مستوجب) گناهی شده‌‌اند پس دو [نفر] دیگر [به امر ورثه که آنها مشهودٌ علیهم هستند] مقام آن دو را اقامه کنند از کسانی که استحقاق دارند دو اَوْلی [شایسته‌‌تر] علیهم (بر آنها) هستند [یعنی از جانب کسانی که با استحقاق (ارتکاب) گناه بر آنها جنایت شده دو نفر که احقّ به شهادت هستند برای بودن بجای آن دو شاهدان اوّل] پس به خداوند سوگند یاد کنند که البتّه شهادت ما احقّ از شهادت آن دو است و ما دو [نفر] تجاوز نکرده‌‌ایم که [در غیر این صورت] ما دو [نفر] آنوقت حتماً از ستمکاران خواهیم بود

این [سوگند غلیظ در وقت احتمال افتضاح با اقامهٔ دو تن دیگر در مقام آن دو] نزدیکتر است به اینکه شهادت را بر وجه آن اداء کنند یا بترسند که بعد از قسم آنها قسم‌‌های دیگری اداء شود [یعنی قسم بر شهود ورثه برگشت داده شود و قسم‌‌های شهود ورثه قبول شود و قسم‌‌هایشان تکذیب شود سپس با تکذیب قسم‌‌هایشان و نسبت دادن خیانت به آنها مفتضح (رسوا) شوند] و [ای شهود در تحریف شهادت و ای مشهودٌ علیهم در ردّ آن بدون خیانت] از خداوند بهراسید و [آنچه که به آن وعظ می‌‌شوید را] بشنوید (گوش کنید) و خداوند مردمان فاسق (خارج شدگان از امر خداوند) را هدایت نمی‌‌کند

در آنروزی که خداوند رسولان را جمع می‌‌کند پس می‌‌گوید: چگونه [از سوی امّت] جواب داده شدید؟ گویند هیچ علمی نداریم همانا تو به پنهانی‌‌ها بسیار دانا هستی

[به یاد آور یا یادآوری کن] آنوقت که خداوند گفت ای عیسی پسر مریم نعمت مرا بر خود و بر مادرت به یاد آور، آنوقت که تو را به روح القدس مؤیّد کردم که در گهواره و بزرگسالی [یعنی در جمیع احوالت] با مردم کلام گفتی و آنوقت که کتاب (یعنی نبوّت) را به تو تعلیم دادم و حکمت (یعنی ولایت) را و تورات و انجیل [دو صورت نبوّت] را و آنوقت که به اجازهٔ من از گِل هیئتی مانند مرغ ساختی و به اجازهٔ من در آن دمیدی پس مرغی شد و کور مادرزاد و پیس را به اجازهٔ من شفاء دادی و آنوقت که مردگان را به اجازهٔ من خارج کردی و آنوقت که بنی اسرائیل را از تو بازداشتم آنوقت که تو بیّنه‌‌ها (دلایل روشن و روشنگر) را نزد آنها آوردی پس کسانی از آنها که کفر ورزیده بودند گفتند که این جز سحری آشکار نیست