سورهٔ تغابن

مصیبتی جز به اجازۀ خداوند اصابت نمی‌‌کند {و جز برای حکمت تکمیل (کامل کردن) مؤمن نیست، و مصیبت کافر یا کفر او به استعداد سابق او و نقمت برای او می‌‌باشد} و کسی که [با بیعت عامّه] به خداوند ایمان بیاورد قلبش را [برای ایمان خاصّ و بیعت خاصّه] هدایت می‌‌کند [یا کسی که با بیعت خاصّه به خداوند ایمان می‌‌آورد قلبش را به سوی علم به اینکه اصابت مصیبت‌‌ها جز به اذن خداوند نیست هدایت می‌‌کند] و خداوند به هر چیزی دانا است [و قلوب و ایمان آن و سایر احوال آن را می‌‌داند]

از خداوند اطاعت کنید و از رسول [در جمیع آنچه که آن دو آن را به شما گفته‌‌اند یا در خصوص ولایت علیّ (ع)] اطاعت کنید {مقصود از طاعت خداوند و رسولش (ص) در سایر آنچه که رسول او (ص) امر کرد انتهاء طاعت به قبول ولایت است، برای اینکه آن منظور از هر منظوری، و مطلوب از هر مطلوب است} پس اگر [از خداوند و رسولش] روی بگردانید [پس شینی (زشتی) از آن بر او ایراد (وارد) نمی‌‌شود] پس جز این نیست که بر [عهدهٔ] رسول ما فقط رساندن واضح است [و همانا رسالت خویش یا احکام رسالتش یا ولایت خلیفه‌‌اش را رساند]

الله، خدایی جز او نیست و مؤمنین تنها باید بر خداوند توکّل کنند

{اشتغال به کثرات بطور مطلق به عنوان مانع برای قلب از توجّه به خداوند و اشتغال به طریق ولایت است و ایمان به نور که همان ولایت می‌‌باشد امری مهم مرغوبً فیه می‌‌باشد، و اشتغال به آنچه که قلب از کثرات متعلّقاً به می‌‌باشد خصوصاً ازواج و اولاد که برای شدّت تعلّق قلب به آن دو شدیدترین منع و بیشترین تأثیر در آنباره می‌‌باشند به مؤمنین از روی لطف به آنها نداء داد و آنان را از تعلّق به آن دو تحذیر نمود، سپس آنها را به عطوفت بر آن دو امر نمود و فرمود:} ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید همانا [بعضی] از ازواج شما و اولاد شما دشمن شما هستند [یعنی که بعضی از اولاد و ازواج در امر آخرت شما معین (کمک کننده) می‌‌باشند و در آن دوستدار شما می‌‌باشند، لکن بعضی دیگر در امر آخرت شما دشمنان شما می‌‌باشند] پس از آنها حذر کنید [و در جهت رضای آنها با امر خداوند مخالفت نکنید و لکن آنها را به خودشان رها نکنید و برای آنها نزد خداوند دعاء کنید و از خداوند برای آنها طلب مغفرت نمایید] و اگر [از بدی‌‌های آنها] عفو کنید و [با تطهیر قلوب از حقد (کینهٔ پنهان در دل) بر آنها] پاک کنید و بیامرزید [خداوند بر شما می‌‌آمرزد و به شما رحم می‌‌کند، یا بر شما و بر آنها می‌‌آمرزد و به شما و به آنها رحم می‌‌کند] زیرا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است

جز این نیست که اموال شما و اولاد شما [که خداوند امر به حفظ آنان کرده است] به عنوان فتنه [یعنی به عنوان اختبار (امتحان) یا فساد یا به عنوان عذاب برای شما] هستند و خداوند است که پاداشی بزرگ تنها نزد او است [برای کسی که طاعت خداوند را بر محبّت اموال و اولاد برگزیده است، یا برای کسی که آن دو را به امر خداوند و توجّه به آن دو برای خداوند حفظ نمود و مشقّت‌‌های حفظ آن دو و مشقّت‌‌های تربیت اولاد و تنمیهٔ (نموّ دادن) اموال را برای خداوند تحمّل نمود]

و با آنچه که استطاعت دارید {زیرا خداوند نفسی را جز به وُسع آن تکلیف نمی‌‌کند} [در تعلّق قلب به کثرات و در ترک کثرات و طرح (دور انداختن) آنها و در انتقام از ازواج و اولاد یا حقد نسبت به آنها، یا وقتی که خداوند است که پاداش بزرگ نزد او می‌‌باشد پس در جمیع اوامر او و نواهی او] از خداوند پروا کنید و [از او اوامر او و نواهی او را بر زبان‌‌های خلفایش] بشنوید و اطاعت کنید [از رسول او (ص)] و [از اموال خود و اعراض خود و قوای خود و نسبت دادن افعال و اوصاف به خودتان و انانیّاتتان] انفاق کنید که برای خود شما بهتر است و کسانی که از بخل نفس خود محفوظ شده‌‌اند پس آنان همان رستگاران هستند

اگر با قرضی نیک به خداوند قرض بدهید آن را برای شما مضاعف می‌‌کند و بر شما می‌‌آمرزد و خداوند بسیار سپاسگزار [است و مقتضای شکور بودن او این است که برای مُقرض عوض قرضش را مضاعف می‌‌کند] و بردبار است [که در مؤاخذت کسی که قرض ندهد عجله نمی‌‌کند]

دانای غیب و شهادت غالب و حکیم است.