سورهٔ انعام

محل نزول:   مکّه
تعداد کل آیات: ۱۶۵
نام‌های سوره:
أنعام، حجت
تفسیر

٦١ وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ

و او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است [که دربارهٔ آنها آنچه که بخواهد بلامانع حکم می‌‌کند و به قهر خود و تسلّطش و احاطه‌‌اش اکتفاء نمی‌‌کند] و بر شما نگهبانانی می‌‌فرستد [که شما را از مَردهٔ (مریدان، متمرّدان، سرکشان) شیاطین و هوام (حشرات زهردار و موذی و هر خزنده و گزنده، شیران بیشه) زمین و سایر آفات حفظ می‌‌کنند و اعمال شما را با نوشتن و ثبت کردن حفظ می‌‌نمایند] تا وقتی که مرگ به [سراغ] یکی از شما می‌‌آید که فرستادگان ما او را می‌‌میرانند و آنها کوتاهی نمی‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

و او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است و بر شما نگهبانانی می‌فرستد تا وقتی که مرگ به (سراغ) یکی از شما می‌آید که فرستادگان ما او را می‌میرانند و آنها کوتاهی نمی‌کنند

- ترجمه راستین

و اوست خدایی که قهر و اقتدارش مافوق بندگان است و فرشتگانی را به نگهبانی بر شما می‌فرستد، تا آن گاه که هنگام مرگ یکی از شما فرا رسد رسولان ما او را می‌میرانند و در قبض روح شما هیچ کوتاهی نخواهند کرد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٢ ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ أَلَا لَهُ الْحُكْمُ وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِينَ

سپس [همانطور که از او آمده بودند] به خداوند مولای حقّ خود برگردانده می‌‌شوند، آگاه باشید که حکم برای او است و او سریعترین محاسبه کنندگان است

- ترجمه سلطانی

سپس به خداوند مولای حقّ خود برگردانده می‌شوند، آگاه باشید که حکم برای او است و او سریعترین محاسبه کنندگان است

- ترجمه راستین

سپس به سوی خدای عالم که به حقیقت مولای بندگان است بازگردانده می‌شوند. آگاه باشید حکم (خلق) با خداست و او زودترین حسابرسان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٣ قُلْ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً لَّئِنْ أَنجَانَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ

بگو: چه کسی شما را از تاریکی‌‌های خشکی و دریا نجات می‌‌دهد [در حالی] که او را [جهراً (آشکارا)] به زاری و در نهان (به سرّ) می‌‌خوانید [در حالی که می‌‌گویید:] که اگر ما را از این نجات دهد پس حتماً از شکرگزاران خواهیم شد

- ترجمه سلطانی

بگو: چه کسی شما را از تاریکی‌های خشکی و دریا نجات می‌دهد (در حالی) که او را به زاری و در نهان می‌خوانید که اگر ما را از این نجات دهد پس حتماً از شکرگزاران خواهیم شد

- ترجمه راستین

بگو: آن کیست که شما را از تاریکی‌های بیابان و دریا نجات می‌دهد گاهی که او را به تضرع و زاری و از باطن قلب می‌خوانید که اگر ما را از این مهلکه نجات داد پیوسته شکرگزار او خواهیم بود؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٤ قُلِ اللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنْهَا وَمِن كُلِّ كَرْبٍ ثُمَّ أَنتُمْ تُشْرِكُونَ

بگو: خداوند است که شما را از آن و از هر اندوهی نجات می‌‌دهد [با این حال] سپس شما شرک می‌‌ورزید

- ترجمه سلطانی

بگو: خداوند است که شما را از آن و از هر اندوهی نجات می‌دهد (با این حال) سپس شما شرک می‌ورزید

- ترجمه راستین

بگو: خداست که شما را از آن تاریکی‌ها نجات می‌دهد و از هر اندوهی می‌رهاند، باز هم به او شرک می‌آورید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٥ قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ

[به جهت تهدید آنان] بگو: او قادر است بر اینکه عذابی از بالای [سر] شما [همانطور که بر قوم لوط با باران سنگ فرستاد] یا از زیر پاهایتان [مانند غرق کردن فرعون و قومش و فرو بردن قارون] بر شما بفرستد یا شما را به صورت فرقه‌‌هایی [مختلف المسلک متخالف الاهواء که هر فرقه مُشایع (دنباله‌‌رو، هوادار) امامی است] در‌‌آمیزد (مخلوط کند) و بأس (ناراحتی، سختی) بعضی از شما را [با جنگ و مدافعه و سرقت و قطع طریق (راهزنی)] به بعضی دیگر بچشاند، بنگر که چگونه آیات را صرف [یعنی به اشکال مختلف بیان] می‌‌کنیم به ترقّب اینکه آنها [آیات قدرت ما را بر تفضّل بر مؤمنان و انتقام از کافران] بفهمند

- ترجمه سلطانی

بگو: او قادر است بر اینکه عذابی از بالای (سر) شما یا از زیر پاهایتان بر شما بفرستد یا شما را به صورت فرقه‌هایی در‌آمیزد و بأس (ناراحتی، سختی) بعضی از شما را به بعضی دیگر بچشاند، بنگر که چگونه آیات را صرف (به اشکال مختلف بیان) می‌کنیم به ترقّب اینکه آنها بفهمند

- ترجمه راستین

بگو: او تواناست که بر شما عذابی از آسمان یا زمین فرستد یا شما را به اختلاف کلمه و پراکندگی درافکند و بعضی را به عذاب بعضی گرفتار کند بنگر چگونه ما آیات خود را به طرق مختلف بیان می‌کنیم، شاید مردم چیزی بفهمند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٦ وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ قُل لَّسْتُ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ

و قوم تو او را [یعنی قادر بودن او یا علی (ع) را یا عذاب را یا قرآن را که ذکر او در آن هست را] تکذیب کردند و (حال آنکه) او حقّ است، بگو من وکیل شما نیستم [تا شما را از تکذیب کردن منع کنم، و جز این نیست که تبلیغ بر (عهدهٔ) من است]

- ترجمه سلطانی

و قوم تو او را تکذیب کردند و (حال آنکه) او حقّ است، بگو من وکیل شما نیستم

- ترجمه راستین

و قوم تو آن را تکذیب کردند در صورتی که حق محض همان بود. بگو: من نگهبان شما نیستم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٧ لِّكُلِّ نَبَإٍ مُّسْتَقَرٌّ وَسَوْفَ تَعْلَمُونَ

هر خبری وقتی دارد و [اوان وقوع آن را] خواهید دانست

- ترجمه سلطانی

هر خبری وقتی دارد و خواهید دانست

- ترجمه راستین

برای هر خبری وقت معینی است و به زودی آگاه می‌شوید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٦٨ وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِـمِينَ

و آنوقت کسانی را می‌‌بینی که در آیات [تدوینی و تکوینی] ما [و بزرگترین آنها ولایت] خوض (امعان نظر) می‌‌کنند {اشاره به قصّه سرایان در سخن دربارهٔ خداوند و جدال دربارهٔ قرآن است} پس از آنها دوری کن تا آنکه در سخنی غیر از آن فرو روند و اگر شیطان فراموشت ساخت بعد از به یاد آوردن من با این مردمان ستمگر منشین

- ترجمه سلطانی

و آنوقت کسانی را می‌بینی که در آیات ما خوض می‌کنند (فرو می‌روند) پس از آنها دوری کن تا آنکه در سخنی غیر از آن فرو روند و اگر شیطان فراموشت ساخت بعد از به یاد آوردن من با این مردمان ستمگر منشین

- ترجمه راستین

و چون گروهی را دیدی که برای خرده گیری و طعن زدن در آیات ما گفتگو می‌کنند از آنان دوری گزین تا در سخنی دیگر وارد شوند، و چنانچه شیطان البته فراموشت ساخت بعد از آنکه متذکّر (کلام خدا) شدی دیگر با گروه ستمکاران مجالست مکن.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
جزء ۷
سوره انعام
حزب ۲۷

٦٩ وَمَا عَلَى الَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَيْءٍ وَلَكِن ذِكْرَى لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ

و چیزی از حساب آنها بر [عهدهٔ] کسانی که پرهیز می‌‌کنند نیست و لکن یاد آوردن [بر عهدهٔ آنان است که قُبح خُوض را به یادشان آورند و به قدر آنچه که برای آنها ممکن می‌‌شود از آن منع کنند] باشد که آنها [از خوض کردن] بپرهیزند [و آیات را به آنچه که در آن ازدراء (خوار شمردن) است ذکر نکنند و در گمراهیش و عقوبتش واقع نشوند]

- ترجمه سلطانی

و چیزی از حساب آنها بر (عهدهٔ) کسانی که پرهیز می‌کنند نیست و لکن یادآوری کردن (بر عهدهٔ آنان است) باشد که آنها بپرهیزند

- ترجمه راستین

بر کسانی که پرهیزکارند عقوبت حساب بدکاران نخواهد بود، لیکن بر آنهاست که (بدان را پند داده و) متذکر سازند، شاید پرهیز کنند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٧٠ وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَذَكِّرْ بِهِ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِن تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَّا يُؤْخَذْ مِنْهَا أُولَئِكَ الَّذِينَ أُبْسِلُوا بِمَا كَسَبُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ

و کسانی که دینشان را لَعِب (بازیچه) و لَهْو (سرگرمی) {لعب آنچه است که غایت عقلی نداشته باشد ولی غایت خیالی داشته باشد و لهو آنچه است که غایت عقلی و نه خیالی نداشته باشد و اگرچه غایت خفیّه مثلاً مانند گذران عادت داشته باشد} گرفته‌‌اند {یعنی کسی که دینش را با خیال خود اخذ کرده، و غایتی سوای غایات خیالی دنیوی از جاه و مناصب یا صحّت و وسعت یا توافق با اقران یا تفوّق بر امثال یا تنعّم در آخرت و نجات از عقوبت در آن، یا نزدیکی به انبیاء و ائمّه و در جنّت، یا نزدیکی به خداوند و مخصوص بودن از بین امثال با آن قرب برایش متصوّر نیست برای اینکه آنها صورت دین را برای دنیا گرفته‌‌اند و آلت دین را به عنوان شَرَک (تور، دام، تله) برای دنیا قرار داده‌‌اند} و زندگی دنیا آنان را فریفته است را رها کن و به آن یادآوری کن که مبادا نفسی به آنچه که کسب کرده گرفتار شود، برای او غیر از خداوند ولیّ و نه شفاعت کننده‌‌ای نیست و اگر وی با هر عوضی (فدیه‌‌ای) عوض (فدیه) دهد از او اخذ نمی‌‌شود، آنان کسانی هستند که به آنچه که کسب کرده‌‌اند گرفتار شده‌‌اند به خاطر آنچه که کفر می‌‌ورزیدند برای آنها شرابی از آب داغ و عذابی دردناک هست

- ترجمه سلطانی

و کسانی که دینشان را بازیچه و سرگرمی گرفته‌اند و زندگی دنیا آنان را فریفته است را رها کن و به آن یادآوری کن که مبادا نفسی به آنچه که کسب کرده گرفتار شود، برای او غیر از خداوند ولیّ و نه شفاعت کننده‌ای نیست و اگر وی با هر عوضی (فدیه‌ای) عوض (فدیه) دهد از او اخذ نمی‌شود، آنان کسانی هستند که به آنچه که کسب کرده‌اند گرفتار شده‌اند به خاطر آنچه که کفر می‌ورزیدند برای آنها شرابی از آب داغ و عذابی دردناک هست

- ترجمه راستین

و آنان را که دین خود را بازیچه و سرگرمی گرفتند و زندگانی دنیا آنها را فریب داد به حال خود واگذار، همین قدر (آنها را) به این قرآن تذکر ده، تا مبادا کسی به عمل خود عاقبت گرفتار شود و او را جز خدا دادرس و شفیعی نباشد، و اگر هر چه (برای آسایش خود از عذاب) فدا دهد از او نپذیرند. آنها همان کسانی هستند که عاقبت به کیفر اعمالشان به هلاکت می‌رسند و به کیفر کفرشان شرابی از حمیم جهنم و عذابی دردناک دارند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای
(نمایش تمام آیات سوره)