سورهٔ انعام
أنعام، حجت
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
١ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ثُمَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ
حمد (ستایش) برای خداوندی است که آسمانها و زمین را خلق کرد و تاریکیها و نور را قرار داد آنگاه کسانی که به پروردگارشان کفر ورزیدهاند [غیر او را با او] معادل (برابر) میکنند
- ترجمه سلطانیحمد (ستایش) برای خداوندی است که آسمانها و زمین را خلق کرد و تاریکیها و نور را قرار داد آنگاه کسانی که به پروردگارشان کفر ورزیدهاند (غیر او را با او) معادل (برابر) میکنند
- ترجمه راستینستایش خدای راست که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکیها و روشنایی را مقرّر داشت (و با آنکه نظم آسمان و زمین دلیل یکتایی اوست) باز کافران به پروردگار خود شرک میآورند.
- ترجمه الهی قمشهای٢ هُوَ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٍ ثُمَّ قَضَى أَجَلًا وَأَجَلٌ مُّسَمًّى عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ
او کسی است که شما را از گِل آفرید سپس مدّتی (اجلی) را مقرّر کرد و اجل معیّن شده نزد او است سپس شما شکّ میکنید
- ترجمه سلطانیاو کسی است که شما را از گِل آفرید سپس مدّتی را مقرّر کرد و اجل معیّن شده نزد او است سپس شما شکّ میکنید
- ترجمه راستیناوست خدایی که شما را از گِلی آفرید، پس فرمان اجل و مرگ را بر همه کس معین کرد، و اجلی که معین و معلوم است به نزد اوست، باز شما شک در آیات او میکنید.
- ترجمه الهی قمشهای٣ وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ
و او است که در آسمانها و در زمین الله است، سرّ شما [از سجایا (سرشتها، خصوصیات) و نیّات و عقاید و جملهٔ مکمونات که هنوز در وجود شما ظاهر نشده و به آنها شعور ندارید] و آشکار شما [از اقوال و احوال و الوان و اشکال و نِسَب و اموال] را میداند و میداند آنچه را که کسب میکنید
- ترجمه سلطانیو او است که در آسمانها و در زمین الله است، سرّ شما و آشکار شما را میداند و میداند آنچه را که کسب میکنید
- ترجمه راستینو اوست خدا در همه آسمانها و در زمین، که از نهان و آشکار شما با خبر است و بدانچه میکنید آگاه است.
- ترجمه الهی قمشهای٤ وَمَا تَأْتِيهِم مِّنْ آيَةٍ مِّنْ آيَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ
و آیهای از آیات [تکوینی و تدوینی و آفاقی و انفسی] پروردگارشان [و اعظم آیات امیر المؤمنین (ع)] نزد آنها نیامد مگر اینکه از آن اعراض کننده بودند
- ترجمه سلطانیو آیهای از آیات پروردگارشان نزد آنها نیامد مگر اینکه از آن اعراض کننده بودند
- ترجمه راستینو هیچ آیتی از آیات الهی بر اینان نیامد جز آنکه (از روی جهل و عناد) از آن روی گردانیدند.
- ترجمه الهی قمشهای٥ فَقَدْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَـمَّا جَاءَهُمْ فَسَوْفَ يَأْتِيهِمْ أَنبَاءُ مَا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ
و هرآینه حقّ [که آن اعظم آیات او و همان ولایت است] را چون نزد آنها آمد تکذیب کردند پس خبر آنچه [از ولایت] که آن را استهزاء میکردند به آنها خواهد رسید
- ترجمه سلطانیو هرآینه حقّ را چون نزد آنها آمد تکذیب کردند پس خبر آنچه که آن را استهزاء میکردند به آنها خواهد رسید
- ترجمه راستینحق را که بر آنها آمد جدّاً تکذیب کردند، پس به زودی خبر آنچه که آن را به سخریه گرفتند به آنان میرسد.
- ترجمه الهی قمشهای٦ أَلَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنَا مِن قَبْلِهِم مِّن قَرْنٍ مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ مَا لَمْ نُمَكِّن لَّكُمْ وَأَرْسَلْنَا السَّمَاءَ عَلَيْهِم مِّدْرَارًا وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِي مِن تَحْتِهِمْ فَأَهْلَكْنَاهُم بِذُنُوبِهِمْ وَأَنشَأْنَا مِن بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ
آیا ندیدهاند که قبل از آنها چه بسیار از پیشینیان را هلاک کردیم [پس بر زندگانی داثره (کهنه) فانیشان اتّکال کردند و به آراء کاسدهٔ (ناروا، بی ارزش) خود استبداد ورزیدند و از آیات ما اعراض نمودند]، آنها را [با صحّت و قوّت در اجسام و سعه در اموال و اولاد] در زمین به آنچه که به شما تمکّن ندادهایم متمکّن کردیم و [باران و ابر] آسمان را بر آنها پی در پی بارنده فرستادیم و نهرهایی قرار دادیم که از تحت آنها جاری میشد [یعنی برای آنها علاوه بر تمکینشان در زمین، اسباب تَرَفُّه (در رفاه و آسایش بودن) و وسعت و تفرّج (گردش کردن) آماده کردیم]، پس آنها را به (سبب) گناهانشان هلاک کردیم [و تمکّن آنها در برابر بأس (سخت گرفتن) ما و نه امداد ما برای آنها و نه استدراج ما برای آنها حافظ آنها نگشت] و امّتهای دیگری را بعد از آنها نشو دادیم
- ترجمه سلطانیآیا ندیدهاند که قبل از آنها چه بسیار از پیشینیان را هلاک کردیم، آنها را در زمین به آنچه که به شما تمکّن ندادهایم متمکّن کردیم و (باران و ابر) آسمان را بر آنها پی در پی بارنده فرستادیم و نهرهایی قرار دادیم که از تحت آنها جاری میشد، پس آنها را به (سبب) گناهانشان هلاک کردیم و امّتهای دیگری را بعد از آنها نشو دادیم
- ترجمه راستینآیا ندیدند پیش از ایشان چه بسیار گروهی را هلاک نمودیم و حال آنکه در زمین به آنها قدرت و تمکّنی داده بودیم که شما را ندادهایم؟و از آسمان بر آنها باران (رحمت ظاهر و رحمت باطن که کتاب آسمانی است) پیوسته فرستادیم و نهرها در زمین جاری ساختیم، پس چون نافرمانی کردند آنها را هلاک نمودیم و گروهی دیگر بعد از آنها پدید آوردیم.
- ترجمه الهی قمشهای٧ وَلَوْ نَزَّلْنَا عَلَيْكَ كِتَابًا فِي قِرْطَاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَيْدِيهِمْ لَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا سِحْرٌ مُّبِينٌ
و اگر بر تو کتابی (نوشته شده) در کاغذ نازل میکردیم و آنها آن را با دستانشان لمس میکردند کسانی که کفر ورزیدهاند حتماً [به خداوند یا به تو] میگفتند که این جز سحری آشکار نیست
- ترجمه سلطانیو اگر بر تو کتابی (نوشته شده) در کاغذ نازل میکردیم و آنها آن را با دستانشان لمس میکردند کسانی که کفر ورزیدهاند حتماً میگفتند که این جز سحری آشکار نیست
- ترجمه راستینو اگر ما کتابی بر تو فرستیم در کاغذی که آن را به دست خود لمس کنند، باز کافران گویند: این نیست مگر سحری آشکار.
- ترجمه الهی قمشهای٨ وَقَالُوا لَـوْلَا أُنزِلَ عَلَيْهِ مَلَكٌ وَلَوْ أَنزَلْنَا مَلَكًا لَّقُضِيَ الْأَمْرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ
و [از روی عِناد و به لِجاج] میگفتند: [اگر رسول میباشد] چرا ملکی بر او نازل نشده و اگر ملکی نازل میکردیم البتّه کار (امر حیاتشان) قضاء میشد (به پایان میرسید) [زیرا آنها دیدشان ضعیف است قوّت جمع بین دو طرف را ندارند] سپس آنها مهلتی داده نمیشدند
- ترجمه سلطانیو میگفتند: چرا ملکی بر او نازل نشده و اگر ملکی نازل میکردیم البتّه کار قضاء میشد (به پایان میرسید) سپس آنها مهلتی داده نمیشدند
- ترجمه راستینو گفتند: چرا (اگر محمد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم رسول است) بر او فرشتهای نازل نشد؟و چنانچه فرشتهای بفرستیم کار تمام شود و دیگر لحظهای آنها مهلت نخواهند یافت.
- ترجمه الهی قمشهای٩ وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَكًا لَّجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِم مَّا يَلْبِسُونَ
و اگر او را به صورت ملکی قرار میدادیم البتّه او را [به شکل] مردی قرار میدادیم و البتّه [حقیقت را] بر آنها لباس میپوشاندیم (مشتبه میساختیم) همانطور که لباس میپوشند
- ترجمه سلطانیو اگر او را به صورت ملکی قرار میدادیم البتّه او را (به شکل) مردی قرار میدادیم و البتّه (حقیقت را) بر آنها لباس میپوشاندیم (مشتبه میساختیم) همانطور که لباس میپوشند
- ترجمه راستینو چنانچه رسول را فرشتهای قرار میدادیم باز هم او را به صورت مردی در میآوردیم و بیشک سبب میشدیم که همان اشتباهی که برای دیگران پیش میآوردند برای خودشان پیش آید.
- ترجمه الهی قمشهای١٠ وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِينَ سَخِرُوا مِنْهُم مَّا كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُونَ
و همانا رسولان قبل از تو استهزاء شدند پس کسانی از آنها که مسخره کردند با همانچه که آن را استهزاء میکردند احاطه شدند
- ترجمه سلطانیو همانا رسولان قبل از تو استهزاء شدند پس کسانی از آنها که مسخره کردند با همانچه که آن را استهزاء میکردند احاطه شدند
- ترجمه راستین(ای پیغمبر) پیش از تو هم امم گذشته پیغمبران خود را سخت استهزاء کردند، پس آنان را کیفر این عمل دامنگیر شد.
- ترجمه الهی قمشهای١١ قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ثُمَّ انظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ
بگو: در زمین [زمین ظاهری با قدمهایتان سیر کنید و در زمین قرآن و تواریخ امّتهای گذشته، با بصرهایتان، و در زمین عالم صغیر با بصیرتهایتان] سیر کنید سپس نظر کنید که عاقبت تکذیب کنندگان [رسولان (ع) دربارهٔ شأن خود آنها یا دربارهٔ شأن اوصیای آنان، یا عاقبت تکذیب کنندگان اوصیای آنان] چگونه بود
- ترجمه سلطانیبگو: در زمین سیر کنید سپس نظر کنید که عاقبت تکذیب کنندگان چگونه بود
- ترجمه راستینبگو (ای پیغمبر) که در روی زمین بگردید آن گاه بنگرید که عاقبت سخت آنها که تکذیب کردند چگونه بود!
- ترجمه الهی قمشهای١٢ قُل لِّمَن مَّا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قُل لِّلَّهِ كَتَبَ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَا رَيْبَ فِيهِ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ
[به تکذیب کنندگان و مُقتَرحان (بی اندیشه سخنگویان) به جهت الزام آنها به اقرار] بگو [تا آنکه متنبّه شوند]: آنچه که در آسمانها و زمین است برای کیست؟ [تو قبل از آنان] بگو [و منتظر جواب آنها نباش زیرا جوابی سوای آن ندارند]: برای خداوند است که رحمت کردن را بر خودش مقرّر (فرض) کرده [پس به رحمت خود شما را مهمل نمیگذارد و به سوی شما رسولانی میفرستد و شما را در طاعتش ترغیب میکند و از مخالفتش بر حذرتان میدارد و در معصیت خود به شما مهلت میدهد] البتّه که حتماً شما را [قرنی (امّتی، نسلی) بعد از قرنى] تا روز قیامت که شکی در آن نیست جمع میکند، کسانی که به خودشان زیان رساندهاند [یعنی این شما هستید که به خودتان خسارت زدید] پس آنها ایمان نمیآورند
- ترجمه سلطانیبگو: آنچه که در آسمانها و زمین است برای کیست؟ بگو: برای خداوند است که رحمت کردن را بر خودش مقرّر (فرض) کرده البتّه که حتماً شما را تا روز قیامت که شکی در آن نیست جمع میکند، کسانی که به خودشان زیان رساندهاند پس آنها ایمان نمیآورند
- ترجمه راستین(به مشرکان) بگو که آنچه در آسمانها و زمین است ملک کیست؟ (اگر آنها نگویند) تو باز گو همه ملک خداست که بر خویش رحمت و بخشایش را فرض و لازم کرده، البته شما را در روز قیامت که بیهیچ شک خواهد آمد جمع میگرداند، ولی کسانی که خود را به زیان افکندند ایمان نمیآورند.
- ترجمه الهی قمشهای١٣ وَلَهُ مَا سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
و آنچه که در شب و روز (ازمنه) ساکن است (سکون و آرامش دارد) برای او است و او شنوا و دانا است [شنوائی نیست مگر به شنوایی او و علمی نیست مگر به علم او]
- ترجمه سلطانیو آنچه که در شب و روز (ازمنه) ساکن است (سکون و آرامش دارد) برای او است و او شنوا و دانا است
- ترجمه راستینو هر چه در شب و روز آرامش یافته همه ملک خداست و او شنوا و داناست.
- ترجمه الهی قمشهای١٤ قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ يُطْعِمُ وَلَا يُطْعَمُ قُلْ إِنِّي أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ أَوَّلَ مَنْ أَسْلَمَ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
بگو: آیا غیر از خداوند را به عنوان ولیّ بگیرم؟ [بعد از اینکه او مالک کلّ و] آفرینندهٔ آسمانها و زمین است و اوست که میخوراند و خورانده نمیشود، بگو: همانا من امر شدهام که اوّل کسی باشم که اسلام میآورد، و [به من گفته شده که] هیچگاه از مشرکین نباش
- ترجمه سلطانیبگو: آیا غیر از خداوند را به عنوان ولیّ بگیرم؟ آفرینندهٔ آسمانها و زمین است و اوست که میخوراند و خورانده نمیشود، بگو: همانا من امر شدهام که اوّل کسی باشم که اسلام میآورد، و (به من امر شده که) هیچگاه از مشرکین نباش
- ترجمه راستینبگو: آیا غیر خدا را به یاری و دوستی برگزینم؟در صورتی که آفریننده آسمان و زمین خداست و او روزی میبخشد و خود از طعام بینیاز است. بگو: من مأمورم که اول شخصی که تسلیم حکم خداست باشم. و البته از گروهی که به خدا شرک آورند نباش.
- ترجمه الهی قمشهای١٥ قُلْ إِنِّي أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّي عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ
بگو: همانا من از عذاب روزی بزرگ میترسم که نسبت به پروردگارم نافرمانی کنم
- ترجمه سلطانیبگو: همانا من از عذاب روزی بزرگ میترسم که نسبت به پروردگارم نافرمانی کنم
- ترجمه راستینبگو: من اگر نافرمانی خدای خود کنم از عذاب آن روز بزرگ سخت میترسم.
- ترجمه الهی قمشهای١٦ مَّن يُصْرَفْ عَنْهُ يَوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ وَذَلِكَ الْفَوْزُ الْمُبِينُ
کسی که در آنروز [عذاب] از او برگردانده شود پس هرآینه به او رحم کرده است وآن پیروزی آشکار است
- ترجمه سلطانیکسی که در آنروز (عذاب) از او برگردانده شود پس هرآینه به او رحم کرده است وآن پیروزی آشکار است
- ترجمه راستینهر کس در آن روز از عذاب برهد همانا به رحمت خدا نائل گردیده است، و این فیروزی و سعادتی آشکار است.
- ترجمه الهی قمشهای١٧ وَإِن يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ وَإِن يَمْسَسْكَ بِخَيْرٍ فَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
و اگر خداوند به تو زیانی رساند پس جز او برطرف کنندهای از آن نیست و اگر به تو خیری رساند پس او بر هر چیزی بسیار توانا است [که مانعی برای او نیست]
- ترجمه سلطانیو اگر خداوند به تو زیانی رساند پس جز او برطرف کنندهای از آن نیست و اگر به تو خیری رساند پس او بر هر چیزی بسیار توانا است
- ترجمه راستینو اگر از خدا به تو ضرری رسد هیچ کس جز خدا نتواند تو را از آن ضرر برهاند، و اگر از او به تو خیری رسد (هیچ کس تو را از آن منع نتواند کرد) که او بر هر چیز تواناست.
- ترجمه الهی قمشهای١٨ وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ
و او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است و او [در فعال خود] حکیم و [به آنچه که اختلاف تدبیر و انواع تصرّف در آنها را اقتضاء میکند] آگاه است
- ترجمه سلطانیو او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است و او حکیم و آگاه است
- ترجمه راستینبگو: خداست که کمال اقتدار و توانایی را بر بندگان دارد و اوست که درستکار و آگاه است.
- ترجمه الهی قمشهای١٩ قُلْ أَيُّ شَيْءٍ أَكْبَرُ شَهَادَةً قُلِ اللَّهُ شَهِيدٌ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَذَا الْقُرْآنُ لِأُنذِرَكُم بِهِ وَمَن بَلَغَ أَئِنَّكُمْ لَتَشْهَدُونَ أَنَّ مَعَ اللَّهِ آلِهَةً أُخْرَى قُل لَّا أَشْهَدُ قُلْ إِنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِنَّنِي بَرِيءٌ مِّمَّا تُشْرِكُونَ
بگو: چه چیزی به عنوان شهادت بزرگترین است؟ بگو: خداوند بین من و شما شاهد است و این قرآن به من وحی شده تا شما را و کسی را که [در هر مکانی و در هر زمانی باشد تا روز قیامت که به او] میرسد با آن انذار کنم آیا به راستی همانا شهادت میدهید که با الله خدایان دیگری [هم] هست! بگو: من شهادت نمیدهم، بگو: جز این نیست که او خدایی یکتا است و من از آنچه که شریک میکنید بیزارم
- ترجمه سلطانیبگو: چه چیزی به عنوان شهادت بزرگترین است؟ بگو: خداوند بین من و شما شاهد است و این قرآن به من وحی شده تا شما را و کسی را که (به او) میرسد با آن انذار کنم آیا به راستی همانا شهادت میدهید که با الله خدایان دیگری (هم) هست! بگو: من شهادت نمیدهم، بگو: جز این نیست که او خدایی یکتا است و من از آنچه که شریک میکنید بیزارم
- ترجمه راستینبگو: گواهی کدام چیز بزرگتر است (از گواهی خدا) ؟بگو: خدا میان من و شما گواه است و وحی شده به من آیات این قرآن تا به آن شما و هر کس را که خبر این قرآن به او رسد بترسانم. آیا شما به راستی گواهی دهید که با خدای یکتا خدایان دیگری وجود دارد؟بگو: من گواهی ندهم. بگو: محقّقاً او خدایی یکتاست و من بیزارم از آنچه شما شریک خدا قرار میدهید.
- ترجمه الهی قمشهای٢٠ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْرِفُونَهُ كَمَا يَعْرِفُونَ أَبْنَاءَهُمُ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ
کسانی [از یهود و نصاری] که به آنها کتاب دادهایم او [یعنی رسول خدا (ص)] را میشناسند همانطور که فرزندان خود را میشناسند، کسانی که به خودشان خسارت زدهاند پس آنها ایمان نمیآورند
- ترجمه سلطانیکسانی که به آنها کتاب دادهایم او را میشناسند همانطور که فرزندان خود را میشناسند، کسانی که به خودشان خسارت زدهاند پس آنها ایمان نمیآورند
- ترجمه راستینآنان که ما کتاب به آنها فرستادیم، او را (یعنی محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم را) به مانند فرزندان خود میشناسند. آنان که خود را به زیان انداختند (به او) ایمان نمیآورند.
- ترجمه الهی قمشهای٢١ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِآيَاتِهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِـمُونَ
و چه کسی ستمکارتر از آن کسی است که بر خداوند دروغی را [با ادّعای خلافت خدا لنفسه یا با نسبت دادن آنچه که به رأی خود به خداوند قیاس کرده، یا با توهّم اینکه رسوم و عادات از خداوند است، یا با ادعای نیابت از امام بدون اذنی و اجازهای از روی غفلت از اینکه نیابت از امام شفاعت برای خلق نزد خداوند است و (در حالی که) جز به اذن خداوند نمیباشد، یا با کتابت کتاب نبوّت به دستهایشان و نسبت دادن آن به خدا، یا با نوشتن صورت قرآن به دستهایشان و نسبت دادن آن به خدا] افتراء زده یا آیات [تدوینی و تکوینی آفاقی و انفسی] او را تکذیب کرده [و اعظم همه بلکه اصل همه و حقیقت آن انسان کامل و اصل در آن، علیّ (ع) امیر المؤمنین] است همانا ستمکاران رستگار نمیشوند
- ترجمه سلطانیو چه کسی ستمکارتر از آن کسی است که بر خداوند دروغی را افتراء زده یا آیات او را تکذیب کرده است همانا ستمکاران رستگار نمیشوند
- ترجمه راستینو کیست ستمکارتر از آن کس که بر خدا دروغ بست یا آیات او را تکذیب کرد؟هرگز ستمکاران را رستگاری نخواهد بود.
- ترجمه الهی قمشهای٢٢ وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا أَيْنَ شُرَكَاؤُكُمُ الَّذِينَ كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
و [یاد کن یا به یاد آنان بیاور] روزی که آنها را جمیعاً حشر میکنیم سپس به کسانی که [در آلهت (خداوندگاری) برای خداوند، یا با ولایت علی (ع) ولایت غیر او را] شریک نمودهاند میگوییم کسانی را که میپنداشتید [که آنها شرکائى برای خداوند یا شریکانى برای علی (ع) هستند] شریکان شما [از اصنام (بتها) شما و غیر آنها که آنها را به مواضعه شرکائى برای خداوند قرار دادهاید] کجایند؟
- ترجمه سلطانیو روزی که آنها را جمیعاً حشر میکنیم سپس به کسانی که شریک نمودهاند میگوییم کسانی را که میپنداشتید شریکان شما هستند کجایند؟
- ترجمه راستینو (یاد کن) روزی که همه آنها را جمع آوریم پس به آنها که شرک آوردند گوییم: به کجا شدند آنها که به گمان شما شریک خدا بودند؟
- ترجمه الهی قمشهای٢٣ ثُمَّ لَمْ تَكُن فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَن قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ
سپس عُذر [آوردن]شان [برای خلاصی یافتن] جز آن نباشد که [بر دروغشان برای خداوند سوگند میخورند همانطور که در دنیا برای مردم سوگند میخوردند] میگویند: قسم به الله پروردگار ما، که ما مشرک نبودهایم
- ترجمه سلطانیسپس عُذر (آوردن)شان (برای خلاصی یافتن) جز آن نباشد که میگویند: قسم به الله پروردگار ما، که ما مشرک نبودهایم
- ترجمه راستینآن گاه پس از آن همه فریفتگی به بتان، در پیشگاه حق عذری نیابند جز آنکه (از بتان بیزاری جسته و) گویند: سوگند به خدا، پروردگارمان، که هرگز شرک نیاوردیم.
- ترجمه الهی قمشهای٢٤ انظُرْ كَيْفَ كَذَبُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ
بنگر چگونه به خودشان دروغ گفتند و آنچه [از آلهتشان یا از شرکائشان در ولایت] که افتراء میبستند (میبافتند) از آنها زائل شد
- ترجمه سلطانیبنگر چگونه به خودشان دروغ گفتند و آنچه که افتراء میبستند (میبافتند) از آنها زائل شد
- ترجمه راستینبنگر که چگونه بر خود دروغ بستند و آنچه به دروغ به خدا بسته و شریک قرار میدادند همه از دست آنها رفت و محو و نابود شد.
- ترجمه الهی قمشهای٢٥ وَمِنْهُم مَّن يَسْتَمِعُ إِلَيْكَ وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِن يَرَوْا كُلَّ آيَةٍ لَّا يُؤْمِنُوا بِهَا حَتَّى إِذَا جَاءُوكَ يُجَادِلُونَكَ يَقُـولُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ
و از آنها کسانی هستند که [حینی که آیات کتاب یا مناقب وصیّ خود را بر آنان میخوانی] به تو گوش میدهند و (لیکن) بر قلوب آنها پوششهایی قرار دادهایم که آن را نفهمند و در گوشهای [قلوب] آنان سنگینیی [قرار دادهایم که آن را نشنوند پس اگر هر آیهای را دربارهٔ رسالتت یا خلافت وصیّ خود بر آنها بخوانی نمیشنوند] و اگر هر آیهای [از آیات بزرگ ما و معجزات تو] را ببینند به [سبب ازدیاد قساوتشان و عنادشان به] آن ایمان نمیآورند تا آنکه وقتی که نزد تو میآیند [دربارهٔ نبوّت تو یا خلافت وصیّ تو] با تو مجادله میکنند، کسانی که [به تو یا به وصیّ تو] کفر ورزیدهاند میگویند این [گفتار که آن را قول خدا مینامی یا این که آن را دربارهٔ پسر عمویت میگوئی] جز افسانههای پیشینیان نیست
- ترجمه سلطانیو از آنها کسانی هستند که به تو گوش میدهند و (لیکن) بر قلوب آنها پوششهایی قرار دادهایم که آن را نفهمند و در گوشهای آنان سنگینیی را (قرار دادهایم) و اگر هر آیهای را ببینند به آن ایمان نمیآورند تا آنکه وقتی که نزد تو میآیند با تو مجادله میکنند، کسانی که کفر ورزیدهاند میگویند این جز افسانههای پیشینیان نیست
- ترجمه راستینو بعضی از آنان به سخن تو گوش فرا دارند، ولی ما پرده بر دلهاشان نهادهایم که فهم آن نتوانند کرد و در گوشهای آنها سنگینی نهادهایم، و اگر همه آیات الهی را مشاهده کنند باز بدان ایمان نمیآورند تا آنجا که چون نزد تو آیند در مقام مجادله بر آمده، آن کافران گویند: این آیات چیزی جز افسانههای پیشینیان نیست.
- ترجمه الهی قمشهای٢٦ وَهُمْ يَنْهَوْنَ عَنْهُ وَيَنْأَوْنَ عَنْهُ وَإِن يُهْلِكُونَ إِلَّا أَنفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ
و آنها [مردم] را از آن نهی (منع) میکنند و [خود] از آن دوری میکنند و جز خودشان را هلاک نمیکنند و (حال آنکه) نمیفهمند
- ترجمه سلطانیو آنها (مردم) را از آن نهی میکنند و (خود) از آن دوری میکنند و جز خودشان را هلاک نمیکنند و (حال آنکه) نمیفهمند
- ترجمه راستینهمین کسانند که هم مردم را از (فیض) آن منع میکنند و هم خود را محروم میدارند و غافل از آنند که تنها خود را به هلاکت میافکنند.
- ترجمه الهی قمشهای٢٧ وَلَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُوا عَلَى النَّارِ فَقَالُوا يَالَيْتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِآيَاتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ
و اگر میدیدی وقتی را که آنها بر آتش متوقّف شدهاند و [وقتی که مقام تو یا مقام اوصیاء تو را ببینند] میگویند: ای کاش که بازگردانده میشدیم و آیات پروردگارمان را تکذیب نمیکردیم و از مؤمنین [به محمّد (ص) یا به امیر المؤمنین (ع)] میبودیم
- ترجمه سلطانیو اگر میدیدی وقتی را که آنها بر آتش متوقّف شدهاند و میگویند: ای کاش که بازگردانده میشدیم و آیات پروردگارمان را تکذیب نمیکردیم و از مؤمنین میبودیم
- ترجمه راستینو اگر ببینی حال آنها را هنگامی که بر آتش دوزخشان بازدارند که در آن حال (با نهایت حسرت) گویند: ای کاش ما را به دنیا باز میگردانیدند تا دیگر آیات خدا را تکذیب نکرده و ایمان میآوردیم!
- ترجمه الهی قمشهای٢٨ بَلْ بَدَا لَهُم مَّا كَانُوا يُخْفُونَ مِن قَبْلُ وَلَوْ رُدُّوا لَعَادُوا لِـمَا نُهُوا عَنْهُ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
بلکه آنچه که از قبل مخفی میکردند بر آنها آشکار شده و اگر بازگردانده شوند البتّه بر آنچه که از آن نهی شدهاند بر میگردند و همانا آنها البتّه درغگو هستند
- ترجمه سلطانیبلکه آنچه که از قبل مخفی میکردند بر آنها آشکار شده و اگر بازگردانده شوند البتّه بر آنچه که از آن نهی شدهاند بر میگردند و همانا آنها البتّه درغگو هستند
- ترجمه راستینبلکه (وبال) آنچه پیش از این پنهان میداشتند بر آنها آشکار شده و اگر بار دیگر هم (به دنیا) برگردند باز همان اعمال زشتی را که از آن نهی شدند اعاده خواهند کرد، و آنان دروغ میگویند.
- ترجمه الهی قمشهای٢٩ وَقَالُوا إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ
و گفتند: که آن جز [همین] زندگانی دنیایی ما [چیز دیگری] نیست و ما برانگیخته نمیشویم
- ترجمه سلطانیو گفتند: که آن جز (همین) زندگانی دنیایی ما (چیز دیگری) نیست و ما برانگیخته نمیشویم
- ترجمه راستینو کافران گفتند: جز همین زندگی دنیایی ما دیگر زندگی دیگری نخواهد بود و ما هرگز (بعد از مرگ) زنده نخواهیم شد.
- ترجمه الهی قمشهای٣٠ وَلَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُوا عَلَى رَبِّهِمْ قَالَ أَلَيْسَ هَذَا بِالْحَقِّ قَالُوا بَلَى وَرَبِّنَا قَالَ فَذُوقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ
و اگر آنوقت آنان را میدیدی که در برابر پروردگارشان ایستاده شدهاند، [خداوند] میگوید: آیا این حقّ نیست؟ میگویند: قسم به پروردگارمان که بله، [خداوند] میگوید: پس این عذاب را به (سبب) آنچه که [به پروردگارتان که همان علی (ع) است] کفر میورزیدید بچشید
- ترجمه سلطانیو اگر آنوقت آنان را میدیدی که در برابر پروردگارشان ایستاده شدهاند، (خداوند) میگوید: آیا این حقّ نیست؟ میگویند: قسم به پروردگارمان که بله، (خداوند) میگوید: پس این عذاب را به (سبب) آنچه که کفر میورزیدید بچشید
- ترجمه راستینو اگر سختی حال آنها را آنگاه که در پیشگاه (عدل) خدا بازداشته شوند مشاهده کنی!که خدا به آنها خطاب کند: آیا این (عذاب قیامت) حق نبود؟جواب دهند: چرا، سوگند به ذات پروردگارمان (که حق بود) پس خدا گوید که اینک عذاب را به کیفر کفرتان بچشید.
- ترجمه الهی قمشهای٣١ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِلِقَاءِ اللَّهِ حَتَّى إِذَا جَاءَتْهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً قَالُوا يَاحَسْرَتَنَا عَلَى مَا فَرَّطْنَا فِيهَا وَهُمْ يَحْمِلُونَ أَوْزَارَهُمْ عَلَى ظُهُورِهِمْ أَلَا سَاءَ مَا يَزِرُونَ
کسانی که ملاقات خداوند را [در مظاهر ولوی او] تکذیب کردند زیان کردهاند {زیرا لقای او تعالی اضافهٔ بین او و عبدش است و حقیقت اضافات او تعالی همان اضافهٔ اشراقیّهٔ او است که همان ولایت مطلقه و همان علی (ع) به علویّتش است} تا آنکه وقتی که ناگهانی آن ساعت [یعنی ساعت مرگ یا ساعت قیامت یا ظهور قائم (ع) یعنی ظهور امام هنگام حضور ساعت] نزد آنها میآید [و خداوند را با ظهور علی (ع) یا ظهور قائم (ع) ملاقات میکنند] میگویند: ای حسرت بر ما بر آنچه که دربارهٔ آن (ساعت و لقای پروردگار در هنگامهٔ آن) کوتاهی (قصور) کردیم و آنان [در آن هنگام است که] بارهایشان (سنگینیهایشان) را [که آنها را در دنیا کسب کردهاند] بر پشت خود حمل میکنند [برای اینکه در آنروز بارکشی بار دیگری را نمیکشد]
- ترجمه سلطانیکسانی که ملاقات خداوند را تکذیب کردند زیان کردهاند تا آنکه وقتی که آن ساعت ناگهانی نزد آنها میآید میگویند: ای حسرت بر ما بر آنچه که دربارهٔ آن کوتاهی کردیم و آنان بارهایشان را بر پشت خود حمل میکنند
- ترجمه راستینآنان که لقاء خدا را تکذیب کردند البته زیانکار شدند، تا آن گاه که ساعت قیامت ناگهان آنها را فرا رسد گویند: دریغا که در این باره کوتاهی کردیم!پس بار گناهان خویش را بر پشت گیرند. زنهار که بد بار گرانی به دوش میگیرند.
- ترجمه الهی قمشهای٣٢ وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلَا تَعْقِلُونَ
آگاه باشید چه بد باری را [بر دوش] میکشند! و زندگانی دنیا جز بازی و سرگرمی نیست و البتّه خانهٔ آخرت برای کسانی که تقوا پیشه میکنند بهتر است آیا پس تعقّل نمیکنید؟ [که لایق حکیم نیست که اوّلی را غایت قرار دهد و لایق او است که دوّمی را غایت قرار دهد، پس آن را طلب کنید]
- ترجمه سلطانیآگاه باشید چه بد باری را (بر دوش) میکشند! و زندگانی دنیا جز بازی و سرگرمی نیست و البتّه خانهٔ آخرت برای کسانی که تقوا پیشه میکنند بهتر است آیا پس تعقّل نمیکنید؟
- ترجمه راستینو زندگی دنیا جز بازی و هوسرانی هیچ نیست و همانا سرای دیگر برای اهل تقوا نیکوتر است، آیا تعقل نمیکنید؟
- ترجمه الهی قمشهای٣٣ قَدْ نَعْلَمُ إِنَّهُ لَيَحْزُنُكَ الَّذِي يَقُـولُونَ فَإِنَّهُمْ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَكِنَّ الظَّالِـمِينَ بِآيَاتِ اللَّهِ يَجْحَدُونَ
هرآینه میدانیم که آنچه که [در حقّ تو] میگویند [به اینکه او ساحر یا مجنون یا غیر آن است، یا در حقّ خلیفهات به اینکه این امر را به او ردّ نمیکنند] البتّه تو را محزون میسازد پس همانا آنها تو را [از حیث اینکه تو بشری مثل آنان هستی و در میان آنها اقامت کردهای و دربارهٔ تو جز خیر نگفتهاند و تو در میان آنها معروف به صدق و امانت هستی تا آنکه به محمّد امین ملقّب شدهای] تکذیب نمیکنند و لکن ستمکاران [بر خودشان با تکذیب آخرت و لقای پروردگارشان] آیات خداوند را انکار مینمایند [یعنی بعد از اینکه تو رسول و آیت ما گشتی از این حیثیّت تو را تکذیب کردند و تکذیب از این حیثیّت به خداوند بر میگردد نه به تو، یا اینکه آنها تو را از حیثی که تو رسول خدا هستی تکذیب نمیکنند و لکن آنان علی (ع) را تکذیب میکنند و تکذیب تو دربارهٔ آنچه که در حقّ او گفتی به تکذیب علی (ع) بر میگردد]
- ترجمه سلطانیهرآینه میدانیم که آنچه که میگویند البتّه تو را محزون میسازد پس همانا آنها تو را تکذیب نمیکنند و لکن ستمکاران آیات خداوند را انکار مینمایند
- ترجمه راستینما به تحقیق میدانیم که کافران در تکذیب تو سخنانی میگویند که تو را افسرده و غمگین میسازد. (دل شاد دار) که آن ستمکاران نه تو را تکذیب میکنند بلکه آیات خدا را انکار میکنند.
- ترجمه الهی قمشهای٣٤ وَلَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّن قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلَى مَا كُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّهِ وَلَقَدْ جَاءَكَ مِن نَّبَإِ الْمُرْسَلِينَ
و هرآینه رسولانی قبل از تو تکذیب شدند و بر آنچه که تکذیب شدند و اذیّت شدند صبر کردند تا یاری ما به آنان رسید [پس از آنها تأسّی کن و صبر کن و اندوه مدار] و برای کلمات خداوند تبدیل کنندهای نیست و هرآینه از خبر [آن] فرستاده شدگان [و قومهایشان و اینکه آنها بالاخره بر اقوام خود غلبه کردند، نه اقوام آنها بر آنها] به تو رسیده است
- ترجمه سلطانیو هرآینه رسولانی قبل از تو تکذیب شدند و بر آنچه که تکذیب شدند و اذیّت شدند صبر کردند تا یاری ما به آنان رسید و برای کلمات خداوند تبدیل کنندهای نیست و هرآینه از خبر (آن) فرستاده شدگان به تو رسیده است
- ترجمه راستینو همانا پیغمبران پیش از تو را هم تکذیب کردند و آنها بر همه تکذیبها و اذیتهای منکران صبر و تحمل کردند تا آن گاه که یاری ما شامل حال آنها شد. و (دل قویدار که) هیچ کس کلمات خدا را تغییر نتواند داد و تحقیقاً اخبار پیغمبران پیش به تو رسیده است.
- ترجمه الهی قمشهای٣٥ وَإِن كَانَ كَبُرَ عَلَيْكَ إِعْرَاضُهُمْ فَإِنِ اسْتَطَعْتَ أَن تَبْتَغِيَ نَفَقًا فِي الْأَرْضِ أَوْ سُلَّمًا فِي السَّمَاءِ فَتَأْتِيَهُم بِآيَةٍ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَمَعَهُمْ عَلَى الْهُدَى فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْجَاهِلِينَ
و اگر اعراض کردن آنها [از تو یا از علی (ع)] بر تو گران میباشد پس اگر میتوانی که دالانی در زمین یا نردبانی در آسمان بجویی که برای آنها آیتی بیاوری [پس چنین کن] و اگر خداوند میخواست البتّه آنها را بر هدایت جمع میکرد پس هرگز از جاهلان مباش [که همه به مشیّت خداوند است]
- ترجمه سلطانیو اگر اعراض کردن آنها بر تو گران میباشد پس اگر میتوانی که دالانی در زمین یا نردبانی در آسمان بجویی که برای آنها آیتی بیاوری (پس چنین کن) و اگر خداوند میخواست البتّه آنها را بر هدایت جمع میکرد پس هرگز از جاهلان مباش
- ترجمه راستینو چنانچه انکار و اعتراض آنها تو را سخت و گران میآید اگر توانی نقبی در زمین بساز یا نردبانی بر آسمان برافراز تا آیتی بر آنها آوری!و اگر خدا میخواست همه را مجتمع بر هدایت میکرد؛ پس تو البته از جاهلان مباش.
- ترجمه الهی قمشهای٣٦ إِنَّمَا يَسْتَجِيبُ الَّذِينَ يَسْمَعُونَ وَالْمَوْتَى يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ ثُمَّ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ
جز این نیست که کسانی که میشنوند اجابت میکنند و مردگان [کسانی که استعداد ندارند و در مَراقِد (آرامگاهها) طبعشان متوقّف هستند وقتی که جهد کنند]، خداوند آنها را [از مراقد طبعشان] بر میانگیزاند سپس به او بازگردانده میشوند
- ترجمه سلطانیجز این نیست که کسانی که میشنوند اجابت میکنند و مردگان، خداوند آنها را بر میانگیزاند سپس به او بازگردانده میشوند
- ترجمه راستین-تنها زنده دلان عالم که گوش شنوا دارند اجابت میکنند، و مردگان را خدا برمیانگیزد، آن گاه خلایق به سوی حق بازگردانده میشوند.
- ترجمه الهی قمشهای٣٧ وَقَالُوا لَـوْلَا نُزِّلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ قَادِرٌ عَلَى أَن يُـنَزِّلَ آيَةً وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ
و گفتند: چرا از پروردگار او آیهای برای او نازل نشده؟ بگو که خداوند قادر است بر اینکه آیهای نازل کند و لکن اکثر آنان نمیدانند [و قدرت خداوند را بر آن نمیفهمند و به آیات شعور نمیورزند]
- ترجمه سلطانیو گفتند: چرا از پروردگار او آیهای برای او نازل نشده؟ بگو که خداوند قادر است بر اینکه آیهای نازل کند و لکن اکثر آنان نمیدانند
- ترجمه راستین-و کافران گفتند: چرا بر او معجزهای از خدا فرو نیامد؟بگو: خدا بر اینکه آیتی فرستد قادر است، و لیکن بیشتر آنان نمیدانند.
- ترجمه الهی قمشهای٣٨ وَمَا مِن دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثَالُكُم مَّا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِن شَيْءٍ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ
و جنبندهای در زمین و نه پرندهای که با دو بالش پرواز کند نیست مگر آنکه امّتهایی امثال شما [مخلوق مرزوق مدّبر] هستند ما در کتاب از چیزی فرو نگذاشتهایم سپس به سوی پروردگارشان محشور میشوند [همانطور که شما محشور میشوید]
- ترجمه سلطانیو جنبندهای در زمین و نه پرندهای که با دو بالش پرواز کند نیست مگر آنکه امّتهایی امثال شما (مخلوق مرزوق مدّبر) هستند ما در کتاب از چیزی فرو نگذاشتهایم سپس به سوی پروردگارشان محشور میشوند
- ترجمه راستین-و هر جنبندهای در زمین و هر پرندهای در هوا که به دو بال پرواز میکند همگی طایفههایی مانند شما (نوع بشر) هستند. ما در کتاب (آفرینش، بیان) هیچ چیز را فرو گذار نکردیم، آن گاه همه به سوی پروردگار خود محشور میشوند.
- ترجمه الهی قمشهای٣٩ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا صُمٌّ وَبُكْمٌ فِي الظُّلُمَاتِ مَن يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَن يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ
و کسانی که آیات [تدوینی و تکوینی آفاقی ما و علی (ع) اعظم آنها و انفسی و عقل اعظم آنها و آن مظهر علی (ع)] ما را تکذیب کردهاند [مانند سایر دوّاب (جنبندهها)] کر و لال در ظلمات هستند کسی را که بخواهد گمراه میکند [و او را کر و لال و در ظلمات قرار میدهد] و کسی را که بخواهد بر راه مستقیم قرار میدهد {راه مستقیم همان طریق ولایت و طریق قلب الی الله و همان ولایت تکوینیّه است و صاحب ولایت ایضاً طریق است که مراتبش منتهی الی الله است، و اصل در صاحبان ولایت، علی (ع) است و طریق قلب و طریق ولایت و صاحب ولایت متّحد هستند}
- ترجمه سلطانیو کسانی که آیات ما را تکذیب کردهاند کر و لال در ظلمات هستند کسی را که بخواهد گمراه میکند و کسی را که بخواهد بر راه مستقیم قرار میدهد
- ترجمه راستین-و آنان که تکذیب آیات ما کردند کر و گنگ در ظلمات (جهل) به سر برند. مشیّت الهی هر کس را خواهد گمراه سازد و هر که را خواهد به راه راست هدایت کند.
- ترجمه الهی قمشهای٤٠ قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ أَوْ أَتَتْكُمُ السَّاعَةُ أَغَيْرَ اللَّهِ تَدْعُونَ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
بگو آیا میبینید؟ (به من خبر دهید) اگر عذاب خداوند [در دنیا یا آخرت] به شما برسد یا آن ساعت [مرگ یا ظهور قائم عجّل الله فرجه یا قیامت] به شما برسد آیا [در این حال] غیر خداوند را میخوانید [یعنی در این حال جز خدای متعال را نمیخوانید] اگر [در اشراک اصنام (بتها) یا کواکب (ستارهها) در آلِهَت (خدا بودن)] راستگو میباشید [پس در این حال غیر خدا را بخوانید]
- ترجمه سلطانیبگو آیا میبینید؟ اگر عذاب خداوند به شما برسد یا آن ساعت به شما برسد آیا (در این حال) غیر خداوند را میخوانید اگر راستگو میباشید
- ترجمه راستین-بگو: اگر راست میگویید، مرا گویید که اگر عذاب خدا یا ساعت مرگ بر شما فرا رسد آیا (در آن ساعت سخت) غیر خدا را میخوانید؟!
- ترجمه الهی قمشهای٤١ بَلْ إِيَّاهُ تَدْعُونَ فَيَكْشِفُ مَا تَدْعُونَ إِلَيْهِ إِن شَاءَ وَتَنسَوْنَ مَا تُشْرِكُونَ
بلکه تنها او را میخوانید پس اگر بخواهد آنچه که آن را به خاطر او میخوانید برطرف میکند [یعنی اجابت شما حتمی نیست] و آنچه که شریک [خدا] میکنید را فراموش میکنید
- ترجمه سلطانیبلکه تنها او را میخوانید پس اگر بخواهد آنچه که آن را به خاطر او میخوانید برطرف میکند و آنچه که شریک (خدا) میکنید را فراموش میکنید
- ترجمه راستین-بلکه در آن هنگام تنها خدا را میخوانید تا اگر مشیّت او قرار گرفت شما را از سختی برهاند، و آنچه را که با خدا شریک قرار میدهید به کلی فراموش میکنید.
- ترجمه الهی قمشهای٤٢ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُم بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ
و همانا [رسولانی را] به سوی امّتهای قبل از تو فرستادیم سپس آنها را به ناگواری (داهیه، بلاء) و گرفتاری (آسیب، نقص در انفس و اموال) در انداختیم [تا سَوْرَت (سختی) خیالشان و قوّت هواهایشان شکسته شود، تا آنان (رسولان) را به سهولت قبول کنند] به ترقّب اینکه آنها تضرّع نمایند [و به رسولانشان ملتجی شوند و از آنان قبول کنند]
- ترجمه سلطانیو همانا (رسولانی را) به سوی امّتهای قبل از تو فرستادیم سپس آنها را به ناگواری و گرفتاری (آسیب) در انداختیم به ترقّب اینکه آنها تضرّع نمایند
- ترجمه راستین-و همانا ما پیغمبرانی به سوی امتان پیش از تو فرستادیم، پس (چون اطاعت نکردند) به بلاها و مصیبتها گرفتارشان ساختیم، شاید به درگاه خدا گریه و زاری کنند.
- ترجمه الهی قمشهای٤٣ فَلَـوْلَا إِذْ جَاءَهُم بَأْسُنَا تَضَرَّعُوا وَلَكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
پس [چرا] آنوقت که ناگواری ما به آنها رسید تضرّع نکردند و لکن قلبهای آنان قسی (سخت) شده بود و شیطان آنچه را که عمل میکردند برای آنان زینت داده بود
- ترجمه سلطانیپس (چرا) آنوقت که ناگواری ما به آنها رسید تضرّع نکردند و لکن قلبهای آنان قسی (سخت) شده بود و شیطان آنچه را که عمل میکردند برای آنان زینت داده بود
- ترجمه راستین-پس چرا وقتی که بلای ما به آنها رسید تضرّع و زاری نکردند (تا نجات یابند) ؟ولی (بدین سبب که نکردند) دلهاشان را قساوت فرا گرفت و شیطان کردار زشت آنان را در نظرشان زیبا نمود.
- ترجمه الهی قمشهای٤٤ فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُوا بِمَا أُوتُوا أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ
پس چون [با ترک اِتّعاظ (پند گرفتن) از آنها] آنچه [از ناگواری و گرفتاری] را که به آن تذکّر داده شده بودند فراموش کردند دربهای هر چیزی را [از مأمولات (آرزو شدهها) و مَهْویّات (خواستهها) به جهت استدراج آنها و به جهت امهال (مهلت دادن)] بر آنها گشودیم تا آنکه آنوقت به آنچه که به آنها داده میشد [آنها را نعمت میدیدند و] شادان شدند، [سپس] بطور ناگهانی آنها را فرو گرفتیم و آنوقت آنها متحیّر شدند
- ترجمه سلطانیپس چون آنچه را که به آن تذکّر داده شده بودند فراموش کردند دربهای هر چیزی را بر آنها گشودیم تا آنکه آنوقت به آنچه که به آنها داده میشد شادان شدند، (سپس) بطور ناگهانی آنها را فرو گرفتیم و آنوقت آنها متحیّر شدند
- ترجمه راستین-پس چون آنچه به آنها تذکر داده شد همه را فراموش کردند ما هم ابواب هر چیز را به روی آنها گشودیم تا چون به نعمتی که به آنها داده شد شادمان و مغرور شدند ناگاه آنها را (به کیفر اعمالشان) گرفتار کردیم و آن هنگام (خوار و) نا امید گردیدند.
- ترجمه الهی قمشهای٤٥ فَقُطِعَ دَابِرُ الْقَوْمِ الَّذِينَ ظَلَمُوا وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَـمِينَ
پس ریشهٔ قومی که ظلم میکردند بریده شد و ستایش برای خداوند پروردگار عالمیان است
- ترجمه سلطانیپس ریشهٔ قومی که ظلم میکردند بریده شد و ستایش برای خداوند پروردگار عالمیان است
- ترجمه راستین-پس ریشه گروه ظالمان کنده شد، و ستایش خدای را که پروردگار جهانیان است.
- ترجمه الهی قمشهای٤٦ قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَخَذَ اللَّهُ سَمْعَكُمْ وَأَبْصَارَكُمْ وَخَتَمَ عَلَى قُلُوبِكُم مَّنْ إِلَهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُم بِهِ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ ثُمَّ هُمْ يَصْدِفُونَ
بگو آیا ندیدید اگر خداوند گوش شما و چشمان شما را بگیرد و بر قلوب شما مهر بزند [پس تمیزتان را مانند مَجانین (دیوانهها) سلب کند] چه خدایی غیر از الله است که آن را به شما بازگرداند، نظر کن چگونه آیات [قدرت خود و شواهد آن] را صرف [یعنی به اشکال مختلف بیان] میکنیم سپس آنها روی میگردانند (اعراض میکنند و در آنها تأمّل نمیکنند)
- ترجمه سلطانیبگو آیا ندیدید اگر خداوند گوش شما و چشمان شما را بگیرد و بر قلوب شما مهر بزند چه خدایی غیر از الله است که آن را به شما بازگرداند، نظر کن چگونه آیات را صرف (به اشکال مختلف بیان) میکنیم سپس آنها روی میگردانند
- ترجمه راستین-بگو: مرا گویید، اگر خدا گوش و چشمهای شما را گرفت و مهر بر دل شما نهاد (تا کور و کر و جاهل شدید) کدام خدایی غیر از خدا هست که این نعمتها را به شما باز دهد؟! بنگر که ما چگونه آیات را به انواع گوناگون بیان میکنیم باز آنها اعراض میکنند!
- ترجمه الهی قمشهای٤٧ قُلْ أَرَأَيْتَكُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُ اللَّهِ بَغْتَةً أَوْ جَهْرَةً هَلْ يُهْلَكُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِـمُونَ
بگو آیا ندیدید که عذاب خداوند [بدون تقدّم امارهٔ (نشانه) آن] ناگهانی یا [با تقدّم امارهٔ آن به تدریج و] آشکارا به شما میرسد آیا [کسانی] جز مردمان ستمکار هلاک میشوند؟
- ترجمه سلطانیبگو آیا ندیدید که عذاب خداوند ناگهان به شما میرسد یا (به تدریج و) آشکارا آیا (کسانی) جز مردمان ستمکار هلاک میشوند؟
- ترجمه راستین-بگو: چه خواهید کرد اگر عذاب خدا شما را به ناگاه، پنهان یا آشکار در رسد، آیا کسی به جز گروه ستمکار هلاک خواهد شد؟
- ترجمه الهی قمشهای٤٨ وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ فَمَنْ آمَنَ وَأَصْلَحَ فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ
و ما این فرستادگان را نمیفرستیم مگر [با شأن ولویّ خود] به عنوان بشارت دهنده و [با شأن نبویّ خود] به عنوان بیم دهنده پس کسانی که [با ایمان عامّ] ایمان بیاورند و [خود را با ایمان خاصّ، یا کسانی که با بیعت بر دست علی (ع) ایمان آورند و نفسشان را با وفاء کردن به شروطی که بر آن گرفته شده] اصلاح کنند پس خوفی بر آنان نیست و آنها محزون نمیشوند
- ترجمه سلطانیو ما این فرستادگان را نمیفرستیم مگر به عنوان بشارت دهنده و بیم دهنده پس کسانی که ایمان بیاورند و (خود را) اصلاح کنند پس خوفی بر آنان نیست و آنها محزون نمیشوند
- ترجمه راستینو ما پیغمبران را جز برای آنکه مژده دهند و بترسانند نفرستادیم، پس هر کس ایمان آورد و کار شایسته کرد هرگز بر آنان بیمی نیست و ابدا اندوهگین نخواهند بود.
- ترجمه الهی قمشهای٤٩ وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا يَمَسُّهُمُ الْعَذَابُ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ
و کسانی که آیات ما [و اعظم آنها ولایت است] را تکذیب کردهاند به (سبب) آنچه که [با خروج از حکم عقل و مظهر آن که همان نبیّ (ص) یا وصّی است] فسق میکردند عذاب آنها را لمس میکند
- ترجمه سلطانیو کسانی که آیات ما را تکذیب کردهاند به (سبب) آنچه که فسق میکردند عذاب آنها را لمس میکند
- ترجمه راستینو هر که آیات ما را تکذیب کرد به آنان در اثر فسق و زشتکاری عذاب خواهد رسید.
- ترجمه الهی قمشهای٥٠ قُل لَّا أَقُولُ لَكُمْ عِندِي خَزَائِنُ اللَّهِ وَلَا أَعْلَمُ الْغَيْبَ وَلَا أَقُولُ لَكُمْ إِنِّي مَلَكٌ إِنْ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَى إِلَيَّ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الْأَعْمَى وَالْبَصِيرُ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ
بگو: به شما نمیگویم که خزائن خداوند نزد من است [تا از من مال کثیر طلب کنید، یعنی تنزّل به مقام بشریّت کن و بحسب بشریّتت با آنها مدارا نما و آنچه را که آن لازمهٔ آن است ظاهر کن تا تو را مثل خود ببینند و از تو پراکنده نشوند] و غیب نمیدانم [تا اخبار مغیبات را از من مطالبه کنید] و من به شما نمیگویم که من ملک هستم [تا آنچه را که ملک بر آن قدرت دارد از صعود در آسمان و آوردن کتابی از آنجا و امثال آن از من طلب کنید] که جز از آنچه که به من وحی میشود پیروی نمیکنم بگو: آیا نابینا [از نبوّات و کیفیّت آنها] و بینا [به آنها] مساوی میشوند؟ آیا پس فکر نمیکنید [تا از ظلمت کوری به نور بَصَر خارج شوید]
- ترجمه سلطانیبگو: به شما نمیگویم که خزائن خداوند نزد من است و غیب نمیدانم و من به شما نمیگویم که من ملک هستم که جز از آنچه که به من وحی میشود پیروی نمیکنم بگو: آیا نابینا و بینا مساوی هستند؟ آیا پس فکر نمیکنید
- ترجمه راستین-بگو: من شما را نمیگویم که گنجهای خدا نزد من است و نه آنکه از غیب (الهی) آگاهم و نمیگویم که من فرشتهام، من پیروی نمیکنم جز آنچه را که به من وحی میرسد. بگو: آیا کور و بینا برابرند؟آیا فکر و اندیشه نمیکنید؟
- ترجمه الهی قمشهای٥١ وَأَنذِرْ بِهِ الَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحْشَرُوا إِلَى رَبِّهِمْ لَيْسَ لَهُم مِّن دُونِهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ لَّعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ
و کسانی که میترسند که به پروردگار [مضاف]شان [که همان ربّ آنان در ولایت است] حشر (گرد آورده) شوند را با آن [یعنی با خداوند یا با قرآن یا با علی (ع) یا با آنچه که به تو وحی میشود] انذار کن که آنها به غیر از او ولیّ (شیخ در ولایت و همان معلّم احکام قلب و شأن ولایت است) و نه شفیعی {شفیع مانند نصیر همان شیخ در دلالت و همان معلّم احکام قالب و شأن نبوّت است} ندارند به ترقّب اینکه آنها [از آنچه که آنها را از پروردگارشان روگردان میکند] تقوا پیشه کنند
- ترجمه سلطانیو کسانی که میترسند که به پروردگارشان حشر (گرد آورده) شوند را با آن انذار کن که آنها به غیر از او ولیّ و نه شفیعی ندارند به ترقّب اینکه آنها تقوا پیشه کنند
- ترجمه راستین-و آنان را که از احضار در پیشگاه عدل خدا ترسانند به آیات قرآن متنبّه ساز و بترسان که جز خدا آنها را یاور و شفیعی نیست، باشد که پرهیزکار شوند.
- ترجمه الهی قمشهای٥٢ وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُم بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ مَا عَلَيْكَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَيْءٍ وَمَا مِنْ حِسَابِكَ عَلَيْهِم مِّن شَيْءٍ فَتَطْرُدَهُمْ فَتَكُونَ مِنَ الظَّالِـمِينَ
و طرد مکن کسانی را که در صبحگاهان و شامگاهان پروردگارشان [در ولایت] را میخوانند [یعنی با قبول ولایت علی (ع) و بیعت ولویّه با او] وجه او را میخواهند چیزی از حساب آنها [از حیث شأن نبوّت تو] بر [عهدهٔ] تو نیست [بلکه حساب آنها بر پروردگارشان است یعنی اینکه حساب کسی که در ولایت داخل شده و طرد آنها و ابقای آنها جز این نیست که آن بر شأن ولویّ تو است نه بر شأن نبوی تو] و چیزی از حساب تو بر [عهدهٔ] آنها نیست پس اگر آنها را طرد کنی آنگاه از ستمکاران میباشی
- ترجمه سلطانیو طرد مکن کسانی را که در صبحگاهان و شامگاهان پروردگارشان را میخوانند (در حالی که) وجه او را میخواهند چیزی از حساب آنها بر (عهدهٔ) تو نیست و چیزی از حساب تو بر (عهدهٔ) آنها نیست پس اگر آنها را طرد کنی آنگاه از ستمکاران میباشی
- ترجمه راستینو آنان را که صبح و شام خدا را میخوانند و قصدشان فقط خداست از خود مران، که نه چیزی از حساب آنها بر تو و نه چیزی از حساب تو بر آنهاست، پس اگر آن خداپرستان را از خود برانی از ستمکاران خواهی بود.
- ترجمه الهی قمشهای٥٣ وَكَذَلِكَ فَتَنَّا بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لِّيَقُـولُوا أَهَـؤُلَاءِ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْهِم مِّن بَيْنِنَا أَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِالشَّاكِرِينَ
و اینچنین بعضی از آنها را با بعضی دیگر آزمایش کردیم تا [کسانی که استحقاق دین ندارند حالاً و قالاً] بگویند: آیا اینان هستند که خداوند از بین ما بر آنها منّت گذاشته؟ آیا خداوند به سپاسگزاران داناتر نیست؟
- ترجمه سلطانیو اینچنین بعضی از آنها را با بعضی دیگر آزمایش کردیم تا بگویند: آیا اینان هستند که خداوند از بین ما بر آنها منّت گذاشته؟ آیا خداوند به سپاسگزاران داناتر نیست؟
- ترجمه راستینو همچنین ما برخی را به برخی دیگر بیازمودیم تا آنکه به (طعن) گویند: آیا بر این فقیران، خدا در میان ما (به نعمت اسلام) منّت نهاد؟! آیا خدا (از این منکران) به احوال سپاسگزاران (فقرا) داناتر نیست؟!
- ترجمه الهی قمشهای٥٤ وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنكُمْ سُـوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِن بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
و وقتی که کسانی که [با ایمان خاصّ ولوی] به آیات ما ایمان میآورند نزد تو میآیند پس بگو: سلام بر شما، پروردگار شما رحمت را بر خودش مقرّر (فرض) کرده است همانا کسی از شما که از روی نادانی عمل بدی کند سپس بعد از آن [از دار جهل] برگردد و [خودش را با دخول در دار علم] اصلاح کند پس همانا او بسیار آمرزنده و مهربان است [یعنی بر او میآمرزد و به او رحم میکند]
- ترجمه سلطانیو وقتی که کسانی که به آیات ما ایمان میآورند نزد تو میآیند پس بگو: سلام بر شما، پروردگار شما رحمت را بر خودش مقرّر کرده است همانا کسی از شما که از روی نادانی عمل بدی کند سپس بعد از آن برگردد و اصلاح کند پس همانا او بسیار آمرزنده و مهربان است
- ترجمه راستینهرگاه آنان که به آیات ما میگروند نزد تو آیند بگو: سلام بر شما باد، خدا بر خود رحمت و مهربانی را فرض نمود، که هر کس از شما کار زشتی به نادانی کرد و بعد از آن توبه کند و اصلاح نماید البته خدا بخشنده و مهربان است.
- ترجمه الهی قمشهای٥٥ وَكَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَلِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ
و اینچنین آیات را شرح میدهیم و تا راه مجرمان روشن شود
- ترجمه سلطانیو اینچنین آیات را شرح میدهیم و تا راه مجرمان روشن شود
- ترجمه راستینو همچنین ما آیات را مفصل بیان کنیم (تا حق روشن شود) و تا راه گنهکاران معین و آشکار شود.
- ترجمه الهی قمشهای٥٦ قُلْ إِنِّي نُهِيتُ أَنْ أَعْبُدَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ قُل لَّا أَتَّبِعُ أَهْوَاءَكُمْ قَدْ ضَلَلْتُ إِذًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُهْتَدِينَ
بگو: همانا من نهی شدهام که کسانی که غیر از خداوند میخوانید را بندگی کنم، بگو: از هواهایتان پیروی نمیکنم که در این صورت گمراه شدهام و از هدایت یافتگان نخواهم بود
- ترجمه سلطانیبگو: همانا من نهی شدهام که کسانی که غیر از خداوند میخوانید را بندگی کنم، بگو: از هواهایتان پیروی نمیکنم که در این صورت گمراه شدهام و از هدایت یافتگان نخواهم بود
- ترجمه راستینبگو که مرا از پرستش آن خدایان باطل که شما میپرستید منع فرمودهاند. بگو: من پیروی هوسهای شما نکنم تا مبادا گمراه شده و راه هدایت نیابم.
- ترجمه الهی قمشهای٥٧ قُلْ إِنِّي عَلَى بَيِّنَةٍ مِّن رَّبِّي وَكَذَّبْتُم بِهِ مَا عِندِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ إِنِ الْحُكْمُ إِلَّا لِلَّهِ يَقُصُّ الْحَقَّ وَهُوَ خَيْرُ الْفَاصِلِينَ
بگو: من بر بیّنهای (دلیل روشنی) از پروردگارم هستم و (حال آنکه) شما آن [یعنی قرآن یا علی (ع)] را تکذیب کردید آنچه که آن را درخواست تعجیل دارید نزد من نیست حکم جز برای خداوند نیست که این حقّ (ولایت) را [آنطور که حکمت و حکم آن را اقتضاء میکند] حکایت میکند [تفصیل میدهد] و او بهترین جدا کنندگان [بین حقّ و کسی که متّصل به آن است و باطل و کسی که متّصل به آن است] است
- ترجمه سلطانیبگو: من بر بیّنهای (دلیل روشنی) از پروردگارم هستم و (حال آنکه) شما آن را تکذیب کردید آنچه که آن را درخواست تعجیل دارید نزد من نیست حکم جز برای خداوند نیست که این حقّ را حکایت میکند و او بهترین جدا کنندگان است
- ترجمه راستینبگو: من هر چه میگویم با برهانی از سوی پروردگارم است و شما تکذیب آن میکنید. عذابی که شما بدان تعجیل میکنید امر آن به دست من نیست، فرمان جز خدا را نخواهد بود، که به حق دستور میدهد و او بهترین حکم فرمایان است.
- ترجمه الهی قمشهای٥٨ قُل لَّوْ أَنَّ عِندِي مَا تَسْتَعْجِلُونَ بِهِ لَقُضِيَ الْأَمْرُ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِالظَّالِـمِينَ
بگو: اگر آنچه را [از عذاب] که تعجیل درخواست آن را دارید نزد من میبود کار بین من و شما حتماً قضاء (تمام) شده بود و خداوند به ستمکاران داناتر است
- ترجمه سلطانیبگو: اگر آنچه را که تعجیل درخواست آن را دارید نزد من میبود کار بین من و شما حتماً قضاء (تمام) شده بود و خداوند به ستمکاران داناتر است
- ترجمه راستینبگو: اگر به دست من بود عذابی که به تعجیل میطلبید کار میان من و شما خاتمه مییافت، و خدا به احوال ظالمان داناتر است.
- ترجمه الهی قمشهای٥٩ وَعِندَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُّبِينٍ
و کلیدهای غیب نزد او است آن را نمیداند مگر او و میداند آنچه را که در خشکی و دریا است و برگی فرو نمیافتد مگر آنکه آن را میداند و نه دانهای در تاریکیهای زمین و تری و نه خشکی نیست مگر که در کتاب مبین (آشکار کننده) است
- ترجمه سلطانیو کلیدهای غیب نزد او است آن را نمیداند مگر او و میداند آنچه را که در خشکی و دریا است و برگی فرو نمیافتد مگر آنکه آن را میداند و نه دانهای در تاریکیهای زمین و تری و نه خشکی نیست مگر که در کتاب مبین (آشکار کننده) است
- ترجمه راستینو کلیدهای خزائن غیب نزد اوست، کسی جز او بر آن آگاه نیست و نیز آنچه در خشکی و دریاست همه را میداند و هیچ برگی از درخت نمیافتد مگر آنکه او آگاه است و نه هیچ دانهای در زیر تاریکیهای زمین و نه هیچ تر و خشکی، جز آنکه در کتابی مبین مسطور است.
- ترجمه الهی قمشهای٦٠ وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُم بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُم بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَى أَجَلٌ مُّسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
و او کسی است که شما را در شب میمیراند و آنچه که در روز انجام دادهاید (به دست آوردهاید) را میداند سپس شما را در آن [یعنی در روز از خوابتان] بر میانگیزاند تا مدّت نامیده (معیّن) شده به پایان برسد سپس مرجع (محلّ بازگشت) شما به او است سپس شما را به آنچه که عمل میکردید خبر میدهد
- ترجمه سلطانیو او کسی است که شما را در شب میمیراند و آنچه که در روز انجام دادهاید (به دست آوردهاید) را میداند سپس شما را در آن بر میانگیزاند تا مدّت نامیده (معیّن) شده به پایان برسد سپس مرجع (محلّ بازگشت) شما به او است سپس شما را به آنچه که عمل میکردید خبر میدهد
- ترجمه راستین-و اوست خدایی که چون شب (به خواب میروید) جان شما را برمیگیرد (و نزد خود میبرد) و کردار شما را در روز میداند، و پس از آن (خواب) شما را بر میانگیزد تا اجلی که در قضا و قدر او معین است به پایان رسد، سپس (هنگام مرگ) به سوی او باز میگردید آن گاه به نتیجه آنچه کردهاید شما را آگاه گرداند.
- ترجمه الهی قمشهای٦١ وَهُوَ الْقَاهِرُ فَوْقَ عِبَادِهِ وَيُرْسِلُ عَلَيْكُمْ حَفَظَةً حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ تَوَفَّتْهُ رُسُلُنَا وَهُمْ لَا يُفَرِّطُونَ
و او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است [که دربارهٔ آنها آنچه که بخواهد بلامانع حکم میکند و به قهر خود و تسلّطش و احاطهاش اکتفاء نمیکند] و بر شما نگهبانانی میفرستد [که شما را از مَردهٔ (مریدان، متمرّدان، سرکشان) شیاطین و هوام (حشرات زهردار و موذی و هر خزنده و گزنده، شیران بیشه) زمین و سایر آفات حفظ میکنند و اعمال شما را با نوشتن و ثبت کردن حفظ مینمایند] تا وقتی که مرگ به [سراغ] یکی از شما میآید که فرستادگان ما او را میمیرانند و آنها کوتاهی نمیکنند
- ترجمه سلطانیو او قاهر (چیره و مستولی) فوق بندگانش است و بر شما نگهبانانی میفرستد تا وقتی که مرگ به (سراغ) یکی از شما میآید که فرستادگان ما او را میمیرانند و آنها کوتاهی نمیکنند
- ترجمه راستینو اوست خدایی که قهر و اقتدارش مافوق بندگان است و فرشتگانی را به نگهبانی بر شما میفرستد، تا آن گاه که هنگام مرگ یکی از شما فرا رسد رسولان ما او را میمیرانند و در قبض روح شما هیچ کوتاهی نخواهند کرد.
- ترجمه الهی قمشهای٦٢ ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ أَلَا لَهُ الْحُكْمُ وَهُوَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِينَ
سپس [همانطور که از او آمده بودند] به خداوند مولای حقّ خود برگردانده میشوند، آگاه باشید که حکم برای او است و او سریعترین محاسبه کنندگان است
- ترجمه سلطانیسپس به خداوند مولای حقّ خود برگردانده میشوند، آگاه باشید که حکم برای او است و او سریعترین محاسبه کنندگان است
- ترجمه راستینسپس به سوی خدای عالم که به حقیقت مولای بندگان است بازگردانده میشوند. آگاه باشید حکم (خلق) با خداست و او زودترین حسابرسان است.
- ترجمه الهی قمشهای٦٣ قُلْ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً لَّئِنْ أَنجَانَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ
بگو: چه کسی شما را از تاریکیهای خشکی و دریا نجات میدهد [در حالی] که او را [جهراً (آشکارا)] به زاری و در نهان (به سرّ) میخوانید [در حالی که میگویید:] که اگر ما را از این نجات دهد پس حتماً از شکرگزاران خواهیم شد
- ترجمه سلطانیبگو: چه کسی شما را از تاریکیهای خشکی و دریا نجات میدهد (در حالی) که او را به زاری و در نهان میخوانید که اگر ما را از این نجات دهد پس حتماً از شکرگزاران خواهیم شد
- ترجمه راستینبگو: آن کیست که شما را از تاریکیهای بیابان و دریا نجات میدهد گاهی که او را به تضرع و زاری و از باطن قلب میخوانید که اگر ما را از این مهلکه نجات داد پیوسته شکرگزار او خواهیم بود؟
- ترجمه الهی قمشهای٦٤ قُلِ اللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنْهَا وَمِن كُلِّ كَرْبٍ ثُمَّ أَنتُمْ تُشْرِكُونَ
بگو: خداوند است که شما را از آن و از هر اندوهی نجات میدهد [با این حال] سپس شما شرک میورزید
- ترجمه سلطانیبگو: خداوند است که شما را از آن و از هر اندوهی نجات میدهد (با این حال) سپس شما شرک میورزید
- ترجمه راستینبگو: خداست که شما را از آن تاریکیها نجات میدهد و از هر اندوهی میرهاند، باز هم به او شرک میآورید.
- ترجمه الهی قمشهای٦٥ قُلْ هُوَ الْقَادِرُ عَلَى أَن يَبْعَثَ عَلَيْكُمْ عَذَابًا مِّن فَوْقِكُمْ أَوْ مِن تَحْتِ أَرْجُلِكُمْ أَوْ يَلْبِسَكُمْ شِيَعًا وَيُذِيقَ بَعْضَكُم بَأْسَ بَعْضٍ انظُرْ كَيْفَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لَعَلَّهُمْ يَفْقَهُونَ
[به جهت تهدید آنان] بگو: او قادر است بر اینکه عذابی از بالای [سر] شما [همانطور که بر قوم لوط با باران سنگ فرستاد] یا از زیر پاهایتان [مانند غرق کردن فرعون و قومش و فرو بردن قارون] بر شما بفرستد یا شما را به صورت فرقههایی [مختلف المسلک متخالف الاهواء که هر فرقه مُشایع (دنبالهرو، هوادار) امامی است] درآمیزد (مخلوط کند) و بأس (ناراحتی، سختی) بعضی از شما را [با جنگ و مدافعه و سرقت و قطع طریق (راهزنی)] به بعضی دیگر بچشاند، بنگر که چگونه آیات را صرف [یعنی به اشکال مختلف بیان] میکنیم به ترقّب اینکه آنها [آیات قدرت ما را بر تفضّل بر مؤمنان و انتقام از کافران] بفهمند
- ترجمه سلطانیبگو: او قادر است بر اینکه عذابی از بالای (سر) شما یا از زیر پاهایتان بر شما بفرستد یا شما را به صورت فرقههایی درآمیزد و بأس (ناراحتی، سختی) بعضی از شما را به بعضی دیگر بچشاند، بنگر که چگونه آیات را صرف (به اشکال مختلف بیان) میکنیم به ترقّب اینکه آنها بفهمند
- ترجمه راستینبگو: او تواناست که بر شما عذابی از آسمان یا زمین فرستد یا شما را به اختلاف کلمه و پراکندگی درافکند و بعضی را به عذاب بعضی گرفتار کند بنگر چگونه ما آیات خود را به طرق مختلف بیان میکنیم، شاید مردم چیزی بفهمند.
- ترجمه الهی قمشهای٦٦ وَكَذَّبَ بِهِ قَوْمُكَ وَهُوَ الْحَقُّ قُل لَّسْتُ عَلَيْكُم بِوَكِيلٍ
و قوم تو او را [یعنی قادر بودن او یا علی (ع) را یا عذاب را یا قرآن را که ذکر او در آن هست را] تکذیب کردند و (حال آنکه) او حقّ است، بگو من وکیل شما نیستم [تا شما را از تکذیب کردن منع کنم، و جز این نیست که تبلیغ بر (عهدهٔ) من است]
- ترجمه سلطانیو قوم تو او را تکذیب کردند و (حال آنکه) او حقّ است، بگو من وکیل شما نیستم
- ترجمه راستینو قوم تو آن را تکذیب کردند در صورتی که حق محض همان بود. بگو: من نگهبان شما نیستم.
- ترجمه الهی قمشهای٦٨ وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ الشَّيْطَانُ فَلَا تَقْعُدْ بَعْدَ الذِّكْرَى مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِـمِينَ
و آنوقت کسانی را میبینی که در آیات [تدوینی و تکوینی] ما [و بزرگترین آنها ولایت] خوض (امعان نظر) میکنند {اشاره به قصّه سرایان در سخن دربارهٔ خداوند و جدال دربارهٔ قرآن است} پس از آنها دوری کن تا آنکه در سخنی غیر از آن فرو روند و اگر شیطان فراموشت ساخت بعد از به یاد آوردن من با این مردمان ستمگر منشین
- ترجمه سلطانیو آنوقت کسانی را میبینی که در آیات ما خوض میکنند (فرو میروند) پس از آنها دوری کن تا آنکه در سخنی غیر از آن فرو روند و اگر شیطان فراموشت ساخت بعد از به یاد آوردن من با این مردمان ستمگر منشین
- ترجمه راستینو چون گروهی را دیدی که برای خرده گیری و طعن زدن در آیات ما گفتگو میکنند از آنان دوری گزین تا در سخنی دیگر وارد شوند، و چنانچه شیطان البته فراموشت ساخت بعد از آنکه متذکّر (کلام خدا) شدی دیگر با گروه ستمکاران مجالست مکن.
- ترجمه الهی قمشهای٦٩ وَمَا عَلَى الَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنْ حِسَابِهِم مِّن شَيْءٍ وَلَكِن ذِكْرَى لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ
و چیزی از حساب آنها بر [عهدهٔ] کسانی که پرهیز میکنند نیست و لکن یاد آوردن [بر عهدهٔ آنان است که قُبح خُوض را به یادشان آورند و به قدر آنچه که برای آنها ممکن میشود از آن منع کنند] باشد که آنها [از خوض کردن] بپرهیزند [و آیات را به آنچه که در آن ازدراء (خوار شمردن) است ذکر نکنند و در گمراهیش و عقوبتش واقع نشوند]
- ترجمه سلطانیو چیزی از حساب آنها بر (عهدهٔ) کسانی که پرهیز میکنند نیست و لکن یادآوری کردن (بر عهدهٔ آنان است) باشد که آنها بپرهیزند
- ترجمه راستینبر کسانی که پرهیزکارند عقوبت حساب بدکاران نخواهد بود، لیکن بر آنهاست که (بدان را پند داده و) متذکر سازند، شاید پرهیز کنند.
- ترجمه الهی قمشهای٧٠ وَذَرِ الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَهُمْ لَعِبًا وَلَهْوًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَذَكِّرْ بِهِ أَن تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِن دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ وَإِن تَعْدِلْ كُلَّ عَدْلٍ لَّا يُؤْخَذْ مِنْهَا أُولَئِكَ الَّذِينَ أُبْسِلُوا بِمَا كَسَبُوا لَهُمْ شَرَابٌ مِّنْ حَمِيمٍ وَعَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْفُرُونَ
و کسانی که دینشان را لَعِب (بازیچه) و لَهْو (سرگرمی) {لعب آنچه است که غایت عقلی نداشته باشد ولی غایت خیالی داشته باشد و لهو آنچه است که غایت عقلی و نه خیالی نداشته باشد و اگرچه غایت خفیّه مثلاً مانند گذران عادت داشته باشد} گرفتهاند {یعنی کسی که دینش را با خیال خود اخذ کرده، و غایتی سوای غایات خیالی دنیوی از جاه و مناصب یا صحّت و وسعت یا توافق با اقران یا تفوّق بر امثال یا تنعّم در آخرت و نجات از عقوبت در آن، یا نزدیکی به انبیاء و ائمّه و در جنّت، یا نزدیکی به خداوند و مخصوص بودن از بین امثال با آن قرب برایش متصوّر نیست برای اینکه آنها صورت دین را برای دنیا گرفتهاند و آلت دین را به عنوان شَرَک (تور، دام، تله) برای دنیا قرار دادهاند} و زندگی دنیا آنان را فریفته است را رها کن و به آن یادآوری کن که مبادا نفسی به آنچه که کسب کرده گرفتار شود، برای او غیر از خداوند ولیّ و نه شفاعت کنندهای نیست و اگر وی با هر عوضی (فدیهای) عوض (فدیه) دهد از او اخذ نمیشود، آنان کسانی هستند که به آنچه که کسب کردهاند گرفتار شدهاند به خاطر آنچه که کفر میورزیدند برای آنها شرابی از آب داغ و عذابی دردناک هست
- ترجمه سلطانیو کسانی که دینشان را بازیچه و سرگرمی گرفتهاند و زندگی دنیا آنان را فریفته است را رها کن و به آن یادآوری کن که مبادا نفسی به آنچه که کسب کرده گرفتار شود، برای او غیر از خداوند ولیّ و نه شفاعت کنندهای نیست و اگر وی با هر عوضی (فدیهای) عوض (فدیه) دهد از او اخذ نمیشود، آنان کسانی هستند که به آنچه که کسب کردهاند گرفتار شدهاند به خاطر آنچه که کفر میورزیدند برای آنها شرابی از آب داغ و عذابی دردناک هست
- ترجمه راستینو آنان را که دین خود را بازیچه و سرگرمی گرفتند و زندگانی دنیا آنها را فریب داد به حال خود واگذار، همین قدر (آنها را) به این قرآن تذکر ده، تا مبادا کسی به عمل خود عاقبت گرفتار شود و او را جز خدا دادرس و شفیعی نباشد، و اگر هر چه (برای آسایش خود از عذاب) فدا دهد از او نپذیرند. آنها همان کسانی هستند که عاقبت به کیفر اعمالشان به هلاکت میرسند و به کیفر کفرشان شرابی از حمیم جهنم و عذابی دردناک دارند.
- ترجمه الهی قمشهای٧١ قُلْ أَنَدْعُو مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا يَنفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَى أَعْقَابِنَا بَعْدَ إِذْ هَدَانَا اللَّهُ كَالَّذِي اسْتَهْوَتْهُ الشَّيَاطِينُ فِي الْأَرْضِ حَيْرَانَ لَهُ أَصْحَابٌ يَدْعُونَهُ إِلَى الْهُدَى ائْتِنَا قُلْ إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الْهُدَى وَأُمِرْنَا لِنُسْلِمَ لِرَبِّ الْعَالَـمِينَ
بگو آیا آنچه که به ما نفع نمیرساند و ضرر نمیزند را از غیر خداوند بخواهیم، و بعد از آنکه خداوند ما را [به طریق مستقیم خود که همان ولایت است] هدایت کرد بر گذشتگانمان [به جایی که بودیم] برگردانده شویم مانند کسی که شیاطین او را در سرزمینی سرگردان دچار هوی کردهاند (به بیراهه بردهاند) برای او یارانی هست که او را به [طریق] هدایت دعوت میکنند [در حالی که از روی ترحّم بر او به او میگویند:] به سوی ما بیا [و او اجابت نمیکند]، [به آنان] بگو: [که مَثَل شما مثل این سرگردان است زیرا شیاطین بر شما غلبه کردهاند و عقول شما را از شما سلب کردهاند و من و یارانم مانند رفقای این سرگردان هستیم که شما را به طریق مستقیم که همان ولایت علی (ع) است دعوت میکنیم و به شما میگوییم: همانا ولایت علی (ع) همان هدایت خداوند است و] همانا هدایت خداوند تنها هدایت است و ما امر شدهایم تا تسلیم پروردگار عالمیان شویم
- ترجمه سلطانیبگو آیا آنچه که به ما نفع نمیرساند و ضرر نمیزند را از غیر خداوند بخواهیم، و بعد از آنکه خداوند ما را هدایت کرد بر گذشتگانمان (به جایی که بودیم) برگردانده شویم مانند کسی که شیاطین او را در سرزمینی سرگردان دچار هوی کردهاند (به بیراهه بردهاند) برای او یارانی هست که او را به هدایت دعوت میکنند (در حالی که میگویند:) به سوی ما بیا، بگو: همانا هدایت خداوند تنها هدایت است و ما امر شدهایم تا تسلیم پروردگار عالمیان شویم
- ترجمه راستینبگو: آیا ما خدا را رها کرده و چیزی را (مانند بتان) که هیچ قادر به نفع و ضرر ما نباشد به خدایی بخوانیم و بعد از آنکه خدا ما را هدایت نمود باز به خوی جاهلیت برگردانده شویم؟! مانند کسی که فریب و اغوای شیطان او را در زمین سرگردان ساخته است در حالی که او را یارانی است که او را به راه راست میخوانند که نزد ما بیا!بگو: هدایت خدا به حقیقت هدایت است و ما مأموریم که تسلیم فرمان خدای جهانیان باشیم.
- ترجمه الهی قمشهای٧٢ وَأَنْ أَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَاتَّقُوهُ وَهُوَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ
و اینکه نماز را بر پا دارید و از او پروا کنید و او کسی است که به او حشر میشوید
- ترجمه سلطانیو اینکه نماز را بر پا دارید و از او پروا کنید و او کسی است که به او حشر میشوید
- ترجمه راستینو نماز به پا دارید و از خدا بترسید و اوست که به سوی او محشور میشوید.
- ترجمه الهی قمشهای٧٣ وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ وَيَوْمَ يَقُـولُ كُن فَيَكُونُ قَوْلُهُ الْحَقُّ وَلَهُ الْمُلْكُ يَوْمَ يُنفَخُ فِي الصُّورِ عَالِـمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ وَهُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ
و او کسی است که آسمانها و زمین را به (سبب) حقّ خلق کرد و روزی که بگوید: باش [آن شیء] پس میباشد [و آن شیء بدون خودداری و بیدرنگ ایجاد میشود]، قول او حقّ است و ملک (پادشاهی، مملکت) برای او است در روزی که در صور دمیده میشود، دانای غیب و شهادت است و او حکیم و آگاه است
- ترجمه سلطانیو او کسی است که آسمانها و زمین را به حقّ خلق کرد و روزی که بگوید: باش پس میباشد، قول او حقّ است و ملک (پادشاهی، مملکت) برای او است در روزی که در صور دمیده میشود، دانای غیب و شهادت است و او حکیم و آگاه است
- ترجمه راستینو اوست خدایی که آسمانها و زمین را به حق آفرید و روزی که بگوید: موجود باش، آن چیز بیدرنگ موجود خواهد شد. سخن او حق است و پادشاهی و فرمان عالم روزی که در صور بدمند تنها با اوست و دانای نهان و آشکار است و هم او به تدبیر خلق دانا و (بر همه چیز) آگاه است.
- ترجمه الهی قمشهای٧٤ وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ لِأَبِيهِ آزَرَ أَتَتَّخِذُ أَصْنَامًا آلِهَةً إِنِّي أَرَاكَ وَقَوْمَكَ فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ
و آنوقت که ابراهیم به پدرش آزر گفت: آیا بتهایی را به عنوان خداوند میگیری همانا من تو را و قوم تو را در گمراهی واضحی (بدیهی) میبینم
- ترجمه سلطانیو آنوقت که ابراهیم به پدرش آزر گفت: آیا بتهایی را به عنوان خداوند میگیری همانا من تو را و قوم تو را در گمراهی واضحی (بدیهی) میبینم
- ترجمه راستینو (یاد کن) وقتی که ابراهیم به پدرش آزر (عمو و مربیش بود) گفت: آیا بتها را به خدایی اختیار کردهای؟! من تو و پیروانت را در گمراهی آشکار میبینم.
- ترجمه الهی قمشهای٧٥ وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ
و اینچنین [مِثل نشان دادن ما به او بطلان اصنام و گمراهی قومش را] ملکوت آسمانها و زمین را به ابراهیم نشان دادیم و تا از یقین کنندگان باشد
- ترجمه سلطانیو اینچنین ملکوت آسمانها و زمین را به ابراهیم نشان دادیم و تا از یقین کنندگان باشد
- ترجمه راستینو این چنین ما به ابراهیم ملکوت و باطن آسمانها و زمین را ارائه دادیم (تا یکتایی پروردگارش را دریابد) و تا به مقام اهل یقین رسد.
- ترجمه الهی قمشهای٧٦ فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأَى كَوْكَبًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآفِلِينَ
پس چون شب او را برگرفت ستارهای را دید گفت: این پروردگار من است و چون افول کرد گفت: افول کنندگان را دوست ندارم
- ترجمه سلطانیپس چون شب او را برگرفت ستارهای را دید گفت: این پروردگار من است و چون افول کرد گفت: افول کنندگان را دوست ندارم
- ترجمه راستینپس چون شب بر او نمودار شد ستاره درخشانی دید، گفت: این پروردگار من است. چون آن ستاره غروب کرد گفت: من چیزهای غروب کردنی و ناپدید شدنی را دوست ندارم (به خدایی نخواهم گرفت).
- ترجمه الهی قمشهای٧٧ فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ
پس چون ماه را به صورت طلوع کننده دید گفت: این پروردگار من است و چون افول کرد گفت: اگر پروردگارم مرا هدایت نکند البتّه حتماً از مردمان گمراه خواهم بود
- ترجمه سلطانیپس چون ماه را به صورت طلوع کننده دید گفت: این پروردگار من است و چون افول کرد گفت: اگر پروردگارم مرا هدایت نکند البتّه حتماً از مردمان گمراه خواهم بود
- ترجمه راستینپس چون ماه تابان را دید گفت: این خدای من است. وقتی آن هم ناپدید گردید گفت: اگر خدای من مرا هدایت نکند همانا من از گمراهانم.
- ترجمه الهی قمشهای٧٨ فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّي هَذَا أَكْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَاقَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِّمَّا تُشْرِكُونَ
پس چون خورشید را به عنوان طلوع کننده دید گفت: این پروردگار من است این بزرگتر است و چون افول کرد گفت: ای قوم من، همانا من از آنچه که شما شرک میورزید بیزارم
- ترجمه سلطانیپس چون خورشید را به عنوان طلوع کننده دید گفت: این پروردگار من است این بزرگتر است و چون افول کرد گفت: ای قوم من، همانا من از آنچه که شما شرک میورزید بیزارم
- ترجمه راستینپس چون خورشید درخشان را دید گفت: این است خدای من، این بزرگتر است. چون آن هم ناپدید گردید گفت: ای قوم من، من از آنچه شما شریک خدا قرار میدهید بیزارم.
- ترجمه الهی قمشهای٧٩ إِنِّي وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ حَنِيفًا وَمَا أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ
همانا من حقّگرایانه رویم را متوجّه به کسی کردهام که آسمانها و زمین را پاک (خالص) آفریده است و من از مشرکان نیستم
- ترجمه سلطانیهمانا من حقّگرایانه رویم را متوجّه به کسی کردهام که آسمانها و زمین را پاک (خالص) آفریده است و من از مشرکان نیستم
- ترجمه راستینمن با ایمان خالص روی به سوی خدایی آوردم که آفریننده آسمانها و زمین است و من هرگز از مشرکان نیستم.
- ترجمه الهی قمشهای٨٠ وَحَاجَّهُ قَوْمُهُ قَالَ أَتُحَاجُّونِّي فِي اللَّهِ وَقَدْ هَدَانِ وَلَا أَخَافُ مَا تُشْرِكُونَ بِهِ إِلَّا أَن يَشَاءَ رَبِّي شَيْئًا وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيْءٍ عِلْمًا أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
و قوم برای او حجّت آوردند، گفت: آیا شما دربارهٔ خداوند برای من حجّت میآورید و (حال آنکه) او مرا هدایت کرده است و از آنچه که به آنها شرک میورزید نمیترسم مگر چیزی را که پروردگار من بخواهد، علم پروردگار من به هر چیزی واسع (دارای وسعت) است [و خوف ندارم که مکروهی بدون علم پروردگارم به آن به من اصابت کند] آیا پس [از آنچه که به شما میگویم] متذکّر نمیشوید [از اینکه پروردگار من، خالق آلههٔ (خدایان) شما است]
- ترجمه سلطانیو قوم برای او حجّت آوردند، گفت: آیا شما دربارهٔ خداوند برای من حجّت میآورید و (حال آنکه) او مرا هدایت کرده است و از آنچه که به آنها شرک میورزید نمیترسم مگر چیزی را که پروردگار من بخواهد، علم پروردگار من به هر چیزی واسع (دارای وسعت) است آیا پس متذکّر نمیشوید
- ترجمه راستینقوم ابراهیم با او در مقام خصومت و احتجاج برآمدند، گفت: آیا با من درباره خدا محاجّه میکنید؟و حال آنکه خدا مرا هدایت کرده و هیچ از آنچه شما شریک خدا میخوانید بیمی ندارم مگر آنکه خدا بر من چیزی بخواهد، پروردگار من علمش به همه موجودات محیط است، آیا متذکر نمیشوید؟!
- ترجمه الهی قمشهای٨١ وَكَيْفَ أَخَافُ مَا أَشْرَكْتُمْ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمْ أَشْرَكْتُم بِاللَّهِ مَا لَمْ يُـنَزِّلْ بِهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا فَأَيُّ الْفَرِيقَيْنِ أَحَقُّ بِالْأَمْنِ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
و چگونه از آنچه که شما شرک ورزیدهاید بترسم و (حال آنکه) شما نمیترسید از اینکه به خداوند شرکی میورزید که سلطانی (دلیلی) به آنها بر شما نازل نشده پس کدامیک از فریقین (دو گروه) احقّ (شایستهتر) در امن (ایمان، امنیّت) هستند اگر بدانستید {تنبیه (آگاهی دادن، بیدار کردن) بر غباوت (کُند فهمی) آنها است، به اینکه کسی که علم دارد بین امن و غیر آن تمیز میدهد، و عدم تمیز آنها برای عدم شعور آنها است کند}
- ترجمه سلطانیو چگونه از آنچه که شما شرک ورزیدهاید بترسم و (حال آنکه) شما نمیترسید از اینکه به خداوند شرکی میورزید که سلطانی (دلیلی) به آنها بر شما نازل نشده پس کدامیک از فریقین (دو گروه) احقّ (شایستهتر) در امن (ایمان، امنیّت) هستند اگر بدانستید
- ترجمه راستینو من چگونه از آنچه شما شریک خدا قرار میدهید بترسم در حالی که شما از شرک آوردن به خدا نمیترسید با آنکه هیچ برهان و حجتی را بر آن شرک بر شما نازل نکرده است؟! آیا کدام یک از ما دو گروه به ایمنی سزاوارتریم اگر شما فهم سخن میکنید؟!
- ترجمه الهی قمشهای٨٢ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ
کسانی که ایمان آوردهاند و ایمانشان را به ظلم ملبّس نکردهاند آنان هستند که امن (امنیّت، ایمان) دارند و آنها هستند که هدایت شده هستند
- ترجمه سلطانیکسانی که ایمان آوردهاند و ایمانشان را به ظلم ملبّس نکردهاند آنان هستند که امن (امنیّت، ایمان) دارند و آنها هستند که هدایت شده هستند
- ترجمه راستینآنان که ایمان آورده و ایمان خود را به ستمی نیالودند ایمنی آنها راست و هم آنها حقیقتا هدایت یافتهاند.
- ترجمه الهی قمشهای٨٣ وَتِلْكَ حُجَّتُنَا آتَيْنَاهَا إِبْرَاهِيمَ عَلَى قَوْمِهِ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَّن نَّشَاءُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ
و این حجّت ما بود که آن را در برابر قومش به ابراهیم دادیم، درجات کسی را که بخواهیم بالا میبریم همانا پروردگار تو حکیم است [که جز از روی حکمت و اتقانِ فعل انجام نمیدهد] و [به قدر استحقاق همه و کیفیّت آن و آنچه که آن را اقتضاء میکند] دانا است
- ترجمه سلطانیو این حجّت ما بود که آن را در برابر قومش به ابراهیم دادیم، درجات کسی را که بخواهیم بالا میبریم همانا پروردگار تو حکیم و دانا است
- ترجمه راستیناین است حجّتی که ما ابراهیم را بر قومش دادیم. ما هر که را بخواهیم به درجات رفیع بالا میبریم، که خدای تو به نظام و صلاح عالمیان آگاه و داناست.
- ترجمه الهی قمشهای٨٤ وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ كُلًّا هَدَيْنَا وَنُوحًا هَدَيْنَا مِن قَبْلُ وَمِن ذُرِّيَّتِهِ دَاوُودَ وَسُلَيْمَانَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَى وَهَارُونَ وَكَذَلِكَ نَجْزِي الْمُحْسِنِينَ
و اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم همه را هدایت کردیم و نوح را قبلاً هدایت کردیم و داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون از فرزندانش هستند و اینچنین به نیکوکاران جزاء میدهیم
- ترجمه سلطانیو اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم همه را هدایت کردیم و نوح را قبلاً هدایت کردیم و داوود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون از فرزندانش هستند و اینچنین به نیکوکاران جزاء میدهیم
- ترجمه راستینو ما به ابراهیم، اسحاق و یعقوب را عطا کردیم و همه را به راه راست بداشتیم و نوح را پیش از ابراهیم و فرزندانش داود و سلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هارون را هدایت نمودیم و این چنین نیکوکاران را پاداش میدهیم.
- ترجمه الهی قمشهای٨٥ وَزَكَرِيَّا وَيَحْيَى وَعِيسَى وَإِلْيَاسَ كُلٌّ مِّنَ الصَّالِـحِينَ
و زکریّا و یحیی و عیسی و الیاس همه از صالحین هستند
- ترجمه سلطانیو زکریّا و یحیی و عیسی و الیاس همه از صالحین هستند
- ترجمه راستینو هم زکریّا و یحیی و عیسی و الیاس را (هدایت کردیم) که همه از نیکوکارانند.
- ترجمه الهی قمشهای٨٦ وَإِسْمَاعِيلَ وَالْيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطًا وَكُلًّا فَضَّلْنَا عَلَى الْعَالَـمِينَ
و اسماعیل و یسع و یونس و لوط، و همه را بر عالمیان [در زمان خودشان] برتری داریم
- ترجمه سلطانیو اسماعیل و یسع و یونس و لوط، و همه را بر عالمیان برتری داریم
- ترجمه راستینو نیز اسماعیل و یسع و یونس و لوط را (هدایت کردیم) و ما همه آن پیغمبران را بر عالمیان شرافت و برتری دادیم.
- ترجمه الهی قمشهای٨٧ وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ وَاجْتَبَيْنَاهُمْ وَهَدَيْنَاهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ
و از پدرانشان و ذرّیّههایشان و برادرانشان، و آنها را برگزیدیم و آنها را به راه مستقیم هدایت کردیم
- ترجمه سلطانیو از پدرانشان و ذرّیّههایشان و برادرانشان، و آنها را برگزیدیم و آنها را به راه مستقیم هدایت کردیم
- ترجمه راستینو نیز برخی از پدران و فرزندان و برادران آنها را فضیلت داده و آنان را بر دیگران برگزیدیم و به راه راست هدایت نمودیم.
- ترجمه الهی قمشهای٨٨ ذَلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَلَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ
آن [مذکور از هدایت به صراط مستقیم که جامع بین دو طرف کثرت و وحدت است] هدایت خداوند است که از بندگانش کسی را که بخواهد به آن هدایت میکند، و [اینان با علوّ شأنشان] اگر شرک ورزند حتماً آنچه که عمل میکردند از آنها محو میشود [پس به سبب آن آنچه که با آن بر آنها تفضّل کردیم زایل میشود پس اگر به ولایت علی (ع) شرک ورزید به شما چگونه میشود]
- ترجمه سلطانیآن هدایت خداوند است که از بندگانش کسی را که بخواهد به آن هدایت میکند، و اگر شرک ورزند حتماً آنچه که عمل میکردند از آنها محو میشود
- ترجمه راستیناین است راهنمایی خدا که به آن هر یک از بندگانش را بخواهد هدایت میکند، و اگر به خدا شرک میآوردند اعمال آنها نابود میشد.
- ترجمه الهی قمشهای٨٩ أُولَئِكَ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ فَإِن يَكْفُرْ بِهَا هَـؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ
آنان کسانی هستند که کتاب و حکمت و نبوّت را به آنها دادیم و اگر اینان به آن کفر ورزند پس همانا قومی را بر آنها وکیل میگماریم که به آن کافر نیستند
- ترجمه سلطانیآنان کسانی هستند که کتاب و حکمت و نبوّت را به آنها دادیم و اگر اینان به آن کفر ورزند پس همانا قومی را بر آنها وکیل میگماریم که به آن کافر نیستند
- ترجمه راستینآنها کسانی بودند که ما به آنها کتاب و فرمان و مقام نبوّت عطا کردیم، پس اگر این قوم به اینها کافر شوند ما قومی را که هرگز کافر نشوند (مانند علی و شیعیانش که در دل و جان ایمان دارند) بدینها برگماردهایم.
- ترجمه الهی قمشهای٩٠ أُولَئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَى لِلْعَالَـمِينَ
آنان کسانی هستند که خداوند هدایت کرده پس به هدایتشان اقتداء کن بگو: از شما به خاطر آن (تبلیغ) درخواست اجری نمیکنم که آن جز موعظهای (پندی) برای عالمیان نیست
- ترجمه سلطانیآنان کسانی هستند که خداوند هدایت کرده پس به هدایتشان اقتداء کن بگو: از شما به خاطر آن (تبلیغ) درخواست اجری نمیکنم که آن جز موعظهای (پندی) برای عالمیان نیست
- ترجمه راستینآنها کسانی بودند که خدا خود آنها را هدایت نمود، تو نیز از راه آنها پیروی نما، و (امت را) بگو که من مزد رسالت از شما نمیخواهم، این نیست جز یاد آوری و پندی برای اهل عالم (که به یاد خدا متذکر شوند).
- ترجمه الهی قمشهای٩١ وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ عَلَى بَشَرٍ مِّن شَيْءٍ قُلْ مَنْ أَنزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاءَ بِهِ مُوسَى نُورًا وَهُدًى لِّلنَّاسِ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا وَعُلِّمْتُم مَّا لَمْ تَعْلَمُوا أَنتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ قُلِ اللَّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ
و خداوند را حقّ قدر او را قدردان نبودند [تا سعهٔ رحمت او و کمال حکمت او و رأفت او را به خلقش بدانند، و اینکه رسالت غایت لطف از او به خلق است] آنوقت که گفتند: خداوند بر بشر چیزی نازل نکرده [و لطف او و حکمت او را در ارسال رسول انکار کردند، به آنها به عنوان نقض بر آنها] بگو: چه کسی کتابی را که موسی آن را به عنوان نور و به جهت هدایت برای مردم آورد نازل کرد که آن را [تجزیه میکنید و] کاغذهایی قرار میدهید که آنها (آنچه که رسالت تو در آن نیست یا موافق هواهایتان نیست) را آشکار میکنید و بسیاری (آنچه که رسالت تو در آن هست یا موافق اهویّهٔ شما نیست) را پنهان میکنید و آنچه [از احکام شرع و آداب معاش و معاد] را که شما و نه پدرانتان نمیدانستید را [با آن کتاب] به شما تعلیم داد، [و اگر جواب تو را ندادند و بهت (حیرت) کردند، بر مداومت ذکر] بگو: خداوند؛ سپس آنها را در خوضشان (فرو رفتنشان) [در ظلمات اهویهٔ خود و بر گردابهای آمالشان] رها کن که بازی کنند
- ترجمه سلطانیو خداوند را حقّ قدر او را قدردان نبودند آنوقت که گفتند: خداوند بر بشر چیزی نازل نکرده، بگو: چه کسی کتابی را که موسی آن را به عنوان نور و به جهت هدایت برای مردم آورد نازل کرد که آن را کاغذهایی قرار میدهید که آنها را آشکار میکنید و بسیاری را پنهان میکنید و آنچه را که شما و نه پدرانتان نمیدانستید به شما تعلیم داد، بگو: خداوند؛ سپس آنها را در خوض (فرو رفتن)شان (در باطل) رها کن که بازی کنند
- ترجمه راستینو آنها خدا را آن گونه که باید، نشناختند که گفتند: خدا بر هیچ کس از بشر کتابی نفرستاده. بگو: کتاب توراتی را که موسی آورد و در آن نور (علم) و هدایت خلق بود چه کسی بر او فرستاد که شما آیات آن را در اوراق نگاشته، بعضی را آشکار مینمایید و بسیاری را پنهان میدارید و آنچه را شما و پدرانتان نمیدانستید به شما آموختند؟بگو: خداست (که رسول و کتاب فرستد) ، سپس آنها را بگذار تا به بازیچه خود فرو روند.
- ترجمه الهی قمشهای٩٢ وَهَذَا كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ مُّصَدِّقُ الَّذِي بَيْنَ يَدَيْهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ الْقُرَى وَمَنْ حَوْلَهَا وَالَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَهُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ يُحَافِظُونَ
و این کتابی است که آن را [مثل کتاب موسی (ع)] مبارک (پُر برکت) نازل کردیم که تصدیق کنندهٔ [کتابهای] پیش از خود است و تا [مردم] مادر شهرها و کسانی که حول (پیرآمون) آن (ساکنان زمین) هستند را انذار کنی و کسانی که به آخرت ایمان میآورند (اذعان میدارند) به آن (کتاب) [نیز] ایمان میآورند و آنها بر نمازشان محافظت کننده میشوند
- ترجمه سلطانیو این کتابی است که آن را مبارک (پُر برکت) نازل کردیم که تصدیق کنندهٔ (کتابهای) پیش از خود است و تا (مردم) مادر شهرها و کسانی که حول (پیرآمون) آن هستند را انذار کنی و کسانی که به آخرت ایمان میآورند به آن (نیز) ایمان میآورند و آنها بر نمازشان محافظت کننده میشوند
- ترجمه راستینو این (قرآن) کتابی است که ما فرستادیم با خیر و برکت بسیار و گواه صدق سایر کتب آسمانی که در مقابل اوست (تا مردم را به پاداش الهی مژده دهی) و تا خلق را از اهل مکه و هر که به اطراف آن است بیم دهی. و آنان که به آخرت ایمان آوردند به این کتاب نیز ایمان خواهند آورد و آنها (اوقات) نمازشان را محافظت مینمایند.
- ترجمه الهی قمشهای٩٣ وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ قَالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمْ يُوحَ إِلَيْهِ شَيْءٌ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثْلَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ وَلَوْ تَرَى إِذِ الظَّالِـمُونَ فِي غَمَرَاتِ الْمَوْتِ وَالْمَلَائِكَةُ بَاسِطُو أَيْدِيهِمْ أَخْرِجُوا أَنفُسَكُمُ الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُونِ بِمَا كُنتُمْ تَقُـولُونَ عَلَى اللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ وَكُنتُمْ عَنْ آيَاتِهِ تَسْتَكْبِرُونَ
و چه کسی ظالم تر از کسی است که بر خداوند دروغی را بهتان بزند یا بگوید به من وحی میشود و (حال آنکه) چیزی به او وحی نشده و کسی که میگوید: مثل آنچه که خداوند نازل کرده را نازل خواهم کرد و اگر میدیدی آنوقتی را که ستمکاران [بر امام، یا بر اتباع او، یا بر انفسشان، یا بر خلق با ادّعای امامت یا حکومت بین مردم و فتوا دادن به آنها بدون اجازه] در دشواریهای مرگ [و شدائد آن] هستند [که عقول آنها را غمر (بی هوشی، از دست دادن عقل) میگیرد و آنها را دهِش (حیران و سرگردان) میکند به حیثی که غش (ناتوان و بی هوش) میشوند] و (در حالی که) ملائکه [برای قبض ارواح آنان] دستان خویش را گشودهاند [در حالی که با غیظ بر آنها میگویند:] از انفس خود خارج شوید امروز به (سبب) آنچه که ناحقّ بر خداوند میگفتید و از آیات او تکبّر میورزیدید با عذاب خواری کنندهای جزاء داده میشوید {پس وای بر کسی که از منصوصین اعراض کند و بدون نصّ از منصوصین لنفسه ادّعای رأی و فتوی کند}
- ترجمه سلطانیو چه کسی ظالم تر از کسی است که بر خداوند دروغی را بهتان بزند یا بگوید به من وحی میشود و (حال آنکه) چیزی به او وحی نشده و کسی که میگوید: مثل آنچه که خداوند نازل کرده را نازل خواهم کرد و اگر میدیدی آنوقتی را که ستمکاران در دشواریهای مرگ هستند و (در حالی که) ملائکه دستان خویش را گشودهاند (در حالی میگویند): از انفس خود خارج شوید امروز به (سبب) آنچه که ناحقّ بر خداوند میگفتید و از آیات او تکبّر میورزیدید با عذاب خواری کنندهای جزاء داده میشوید
- ترجمه راستینو کیست ستمکارتر از آن که بر خدا دروغی بندد و یا وحی به او نرسیده گوید: به من وحی میرسد، و نیز گوید: من هم محققا مانند آن (کتاب) که خدا فرستاده خواهم آورد. و اگر (فضاحت و سختی حال) ستمکاران را ببینی آن گاه که در سکرات موت گرفتار میشوند!و فرشتگان (برای قبض روح آنها) دست (قهر و قدرت) بر آورند و گویند: جان از تن به در کنید، امروز کیفر عذاب و خواری میکشید چون بر خدا سخن به ناحق میگفتید و از (حکم) آیات او گردنکشی و تکبّر مینمودید.
- ترجمه الهی قمشهای٩٤ وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَى كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَتَرَكْتُم مَّا خَوَّلْنَاكُمْ وَرَاءَ ظُهُورِكُمْ وَمَا نَرَى مَعَكُمْ شُفَعَاءَكُمُ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ أَنَّهُمْ فِيكُمْ شُرَكَاءُ لَقَد تَّقَطَّعَ بَيْنَكُمْ وَضَلَّ عَنكُم مَّا كُنتُمْ تَزْعُمُونَ
و همانا به تنهایی نزد ما آمدهاید همانطور که اوّل بار شما را خلق کردیم و (در حالی که) آنچه را که [از اموال و عیال و قوا و فعلیّات در دنیا] به شما داده بودیم در پشت سرتان ترک کردهاید و شفیعانتان [از اصنام و کواکب و غیر آن از معبودات باطله و از کسانی که بدون اذن و اجازهای ادّعای خلافت کردند و از کسانی که بدون اجازهای ادّعای ریاست و حکومت و فتوا کرده بودند] را کسانی را که میپنداشتید که آنها در [کار] شما شرکائی [برای خداوند یا علی (ع)] هستند را با شما نمیبینیم همانا [پیوند] بین شما قطع شده و آنچه که میپنداشتید [که آنها شرکای ولایت و خلافت یا شرکای خداوند هستند] از شما گم شده است {در روایت هست که این آیه دربارهٔ بنی امیّه نازل شده و شرکای آنان امامانشان هستند}
- ترجمه سلطانیو همانا به تنهایی نزد ما آمدهاید همانطور که اوّل بار شما را خلق کردیم و (در حالی که) آنچه را که به شما داده بودیم در پشت سرتان ترک کردهاید و شفیعانتان را کسانی را که میپنداشتید که آنها در (کار) شما شرکائی (برای خداوند) هستند را با شما نمیبینیم همانا (پیوند) بین شما قطع شده و آنچه که میپنداشتید از شما گم شده است
- ترجمه راستینو محققا شما یکایک به سوی ما باز آمدید آن گونه که اول بار شما را بیافریدیم و آنچه را که (از مال و جاه) به شما داده بودیم همه را پشت سر وانهادید و آن شفیعان را که به خیال باطل شریک ما در خود میپنداشتید با شما نمیبینیم!همانا میان شما و آنان جدایی افتاد و آنچه (شفیع خود) میپنداشتید از دست شما رفت.
- ترجمه الهی قمشهای٩٥ إِنَّ اللَّهَ فَالِقُ الْحَبِّ وَالنَّوَى يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَمُخْرِجُ الْمَيِّتِ مِنَ الْحَيِّ ذَلِكُمُ اللَّهُ فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ
همانا خداوند شکافندهٔ دانه و هسته است که زنده را از مرده خارج میسازد و خارج کنندهٔ مرده از زنده است آن خدای شما [مستحقّ آلهیّت] است [نه آنچه که شما آن را قرار میدهید] پس چگونه بر میگردید؟
- ترجمه سلطانیهمانا خداوند شکافندهٔ دانه و هسته است که زنده را از مرده خارج میسازد و خارج کنندهٔ مرده از زنده است آن خدای شما است پس چگونه بر میگردید؟
- ترجمه راستینخداست که (در جوف زمین) دانه و هسته را میشکافد، زنده را از مرده و مرده را از زنده پدید میآرد، آن (که چنین تواند کرد) خداست، پس به کجا گردانیده میشوید (و نسبت خدایی را به آنان که نتوانند میدهید).
- ترجمه الهی قمشهای٩٦ فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَكَنًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ
شکافندهٔ صبح است و شب را آرام قرار داد و خورشید و ماه [آن دو اعمّ از ولیّ و نبی و خلفای آن دو هستند] را برای حساب کردن [یا میزان حساب، دو سبب محاسبۀ اوقات برای شما هستند] {گاهی از ولایت و نبوّت و از ولیّ و نبیّ به شمس و قمر تعبیر میشود، و «حُسْبان» دو شاهد و دو محاسب بر جلیل (بزرگ) و قلیل (کوچک) هستند و آن دو، دو کسانی هستند که صوفیّه از آن دو به شیخ مرشد و شیخ دلیل تعبیر میکنند زیرا در اصطلاح آنان آن دو اعمّ از ولیّ و نبی و خلفای آن دو هستند، و نبوّت مانند ماه از ولایت کسب نور میکند مانند دلیل از مرشد، و گاهی از آن دو به عنوان عقل کلّی و نفس کلّیّه تعبیر میشود، و گاهی به عنوان عقل جزوی و نفس جزویّه یا عقل جزوی و قلب یا آدم و حوّاء تعبیر میشود}، آن تقدیر غالب دانا است [به حیثی که چیزی از آنچه که در معاش و معاد به آن احتیاج دارند را فرو نگذارده است]
- ترجمه سلطانیشکافندهٔ صبح است و شب را آرام قرار داد و خورشید و ماه را برای حساب کردن، آن تقدیر غالب دانا است
- ترجمه راستینخداست شکافنده پرده صبحگاهان، و شب را برای آسایش (خلق) مقرّر داشته و خورشید و ماه را به نظمی معین (او به گردش) درآورده، این تقدیر خدای مقتدر داناست.
- ترجمه الهی قمشهای٩٧ وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
و او کسی است که برای شما ستارگان را قرار داد تا شما در تاریکیهای خشکی و دریا به [وسیلهٔ] آنها هدایت شوید {نُجُوم در عالم کَوْن معلوم است و در عالم صغیر، قوا و مدارک جزئیّه و واردات غیبی و الهامات قلبی و اذکار سنیّه (نیک) و در عالم کبیر ائمّه (ع) و خلفای آنان است و مراد از ظلمات، تاریکیهای صوری و معنوی از ظلمات نفس و شبهات آن و زَلّات (لغزشها) آن و ضَلالات (گمراهیها) آن است و نُجُوم به آل محمّد (ص) تفسیر شده} همانا آیات [علم و قدرت و تدبیر] خود [برای اشیاء را بر طبق حکمت خود با نصب کردن رئیسی در هر یک از مراتب عوالم] به تفصیل (شرح) دادهایم برای گروهی که میدانند [زیرا تفصیل آیات برای غیر آنان در آنها بهبودی نمیبخشد]
- ترجمه سلطانیو او کسی است که برای شما ستارگان را قرار داد تا شما در تاریکیهای خشکی و دریا به (وسیلهٔ) آنها هدایت شوید همانا آیات خود را به تفصیل (شرح) دادهایم برای گروهی که میدانند
- ترجمه راستینو نیز اوست که چراغ ستارگان را برای رهیابی شما در تاریکیهای بیابان و دریا قرار داده است. همانا ما آیات خود را برای مردم دانا به تفصیل بیان کردیم.
- ترجمه الهی قمشهای٩٨ وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ فَمُسْتَقَرٌّ وَمُسْتَوْدَعٌ قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَفْقَهُونَ
و او کسی است که شما را از نفسی واحد ایجاد کرد و [بعضی] مستقرّ و [بعضی] به ودیعه نهاده شده هستند آیات را برای قومی که میفهمند به تفصیل [شرح] دادهایم
- ترجمه سلطانیو او کسی است که شما را از نفسی واحد ایجاد کرد و (بعضی) مستقرّ و (بعضی) به ودیعه نهاده شده هستند آیات را برای قومی که میفهمند به تفصیل (شرح) دادهایم
- ترجمه راستینو هم اوست خدایی که همه شما را از یک تن در آرامگاه (رحم) و ودیعتگاه (صلب) بیافرید. ما نیکو آیات خود را برای اهل بصیرت مفصل بیان نمودیم.
- ترجمه الهی قمشهای٩٩ وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انظُرُوا إِلَى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
و او کسی است که آب را از آسمان نازل کرد پس با آن هر گونه گیاهی را بیرون آوردیم و از آن (گیاه) جوانهٔ سبزی را بیرون آوردیم که از آن دانههای متراکمی را بیرون میآوریم و از درخت خرما از شکوفهٔ آن خوشههایی نزدیک [به تناول] و باغهایی از انگور و زیتون و انار [در شکل و طعم و رنگ] شبیه به هم و نامتشابه، بنگرید به میوهٔ [هر کدام از] آنها وقتی که میوه میدهد و به رسیدنش (نموّش) که در آن برای گروهی که [با ایمان عامّ یا خاصّ] ایمان میآورند البتّه نشانههایی [از مدبّری حکیم و قدیر] هست
- ترجمه سلطانیو او کسی است که آب را از آسمان نازل کرد پس با آن هر گونه گیاهی را بیرون آوردیم و از آن جوانهٔ سبزی را بیرون آوردیم که از آن دانههای متراکمی را بیرون میآوریم و از درخت خرما از شکوفهٔ آن خوشههایی نزدیک و باغهایی از انگور و زیتون و انار شبیه به هم و نامتشابه، بنگرید به میوهٔ (هر کدام از) آنها وقتی که میوه میدهد و به رسیدنش که در آن برای گروهی که ایمان میآورند البتّه نشانههایی هست
- ترجمه راستینو هم اوست خدایی که از آسمان آبی فرو بارید پس هر نبات را بدان رویاندیم و سبزهها را از زمین برون آوردیم و از آن سبزهها دانههایی که بر روی هم چیده شده بیرون آریم و از شکوفه نخل خوشههایی است به هم پیوسته، و باغهای انگور و زیتون و انار که برخی شبیه و برخی نامشابه به هم است (خلق کنیم) ، شما در آن باغها هنگامی که میوه آن پدید آید و برسد (با چشم تعقل) بنگرید، که در آن آیات و نشانههایی (از قدرت خدا) برای اهل ایمان هویداست.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٠ وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ الْجِنَّ وَخَلَقَهُمْ وَخَرَقُوا لَهُ بَنِينَ وَبَنَاتٍ بِغَيْرِ عِلْمٍ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يَصِفُونَ
و برای خداوند شریکانی از جنّ قرار دادند [زیرا بعضی از آنها ابلیس را دارندهٔ الهت قرار میدادند، و بعضی از آنها قائل به ظلمت، کنایه از دار جنّ و شیاطین بودند، و بعضی از آنها ارواح خبیثه که همان جنّ و شیاطین هستند را عبادت میکردند و جمیع مشرکین درخت و صنم (بت) و کوکب و غیر آنها را عبادت میکردند (در حالی که) در عبادت معبودات باطلهٔ خود جز جنّ را عبادت نمیکردند] و [حال آنکه خداوند] آنان را خلق کرده است و [از نزد خودشان] بدون علمی (بدون حقیقت و برهانی) برای او پسران و دخترانی خرق کردند (دروغ بافتند) او از آنچه که وصف میکنند منزّه و متعالی (برتر) است
- ترجمه سلطانیو برای خداوند شریکانی از جنّ قرار دادند و (حال آنکه) (او) آنان را خلق کرده است و بدون علمی برای او پسران و دخترانی خرق کردند (دروغ بافتند) او از آنچه که وصف میکنند منزّه و متعالی (برتر) است
- ترجمه راستینو گروهی از کافران اهریمنان را شریک خدا شمردند در حالی که آنها آفریده خدا هستند و گروهی (عزیر و مسیح و فرشتگان را) از روی نادانی پسران و دخترانی برای او تراشیدند، در صورتی که او از همه این نسبتها برتر و منزه است.
- ترجمه الهی قمشهای١٠١ بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنَّى يَكُونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَكُن لَّهُ صَاحِبَةٌ وَخَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
ابداع کنندهٔ آسمانها و زمین [بدون پیشینهٔ مادّه و مدّت] است چگونه [جایز] میشود که فرزندی داشته باشد؟ و (حال آنکه) او همسری [بر مثال خود به عنوان شریکهای غیر مخلوق برای خود] ندارد و همه چیز را [او] خلق کرده [پس چیزی همسر او و نه فرزند او نمیشود بلکه همه مخلوق او هستند] و او به هر چیزی دانا است [پس به فرزند و وکیل در استعلام حال بعضی اشیاء محتاج نمیشود]
- ترجمه سلطانیابداع کنندهٔ آسمانها و زمین است چگونه (جایز) میشود که فرزندی داشته باشد؟ و (حال آنکه) او همسری ندارد و همه چیز را (او) خلق کرده و او به هر چیزی دانا است
- ترجمه راستیناوست پدید آرنده آسمانها و زمین، چگونه وی را فرزندی تواند بود در حالی که او را جفتی نیست؟! و او همه چیز را آفریده و به همه چیز داناست.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٢ ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ
آن [مسمّی به] الله [دائر بر زبانهای شما] پروردگار شما است خدایی جز او نیست او خلق کنندهٔ همه چیز است پس [عبادت شایستهٔ او است] او را بندگی کنید و [برای احاطهٔ] او [به همه] بر هر چیزی وکیل است
- ترجمه سلطانیآن (مسمّی به) الله پروردگار شما است خدایی جز او نیست او خلق کنندهٔ همه چیز است پس او را بندگی کنید و او بر هر چیزی وکیل است
- ترجمه راستیناین است (وصف) پروردگار شما، که جز او هیچ خدایی نیست، آفریننده هر چیز است، پس او را پرستش کنید، و او نگهبان همه موجودات است.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٣ لَّا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ
دیدهها او را درک نمیکنند و (حال آنکه) او چشمها را درک میکند و او لطیف و آگاه است
- ترجمه سلطانیدیدهها او را درک نمیکنند و (حال آنکه) او چشمها را درک میکند و او لطیف و آگاه است
- ترجمه راستیناو را هیچ چشمی درک ننماید و او همه بینندگان را مشاهده میکند و او لطیف و نامرئی و (به همه چیز خلق) آگاه است.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٤ قَدْ جَاءَكُم بَصَائِرُ مِن رَّبِّكُمْ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا وَمَا أَنَا عَلَيْكُم بِحَفِيظٍ
به تحقیق برای شما بصیرتهایی از پروردگار شما آمد {بصیرت برای قلب است مانند بَصَر که برای بدن است، و بر قوّهای که به آن معقولات درک میشوند و بر ادراک آنها و بر حُجَجی (حجّتهایی) که با آنها آن ادراک میباشد اطلاق میگردد و مراد از بصائر در اینجا همین است، و آن اعمّ از انبیاء و اولیاء و معجزات آنها و کراماتشان و سیَر (سیرهها) آنها و اخلاق آنها و کتب آنها و شرایع آنها، و از بلایا و واردات و عبرتها و آیاتی است که برای افراد خاصّ یا برای عموم عباد هستند، این در آفاق است، و امّا در انفس پس آن عبارت از عقول و زَواجِر (بازدارندهها) و نفوس و خواطر و الهامات و مَنامات (رؤیاها) خصوصاً صادقات از آنها است}، و کسی که بینا شود پس برای (به سود) خودش است [که بینا شده] و کسی که نابینا بماند پس [نابینایی] بر [زیان] او است و من پاسدارندهٔ شما نیستم
- ترجمه سلطانیبه تحقیق برای شما بصیرتهایی از پروردگار شما آمد، و کسی که بینا شود پس برای (به سود) خودش است و کسی که نابینا بماند پس بر (زیان) او است و من پاسدارندهٔ شما نیستم
- ترجمه راستینآیات الهی و کتب آسمانی که سبب بصیرت شماست البته از طرف پروردگارتان آمد، پس هر کس بصیرت یافت خود به سعادت رسید و هر کس که کور بماند خود در زیان افتاد، و من نگهبان شما نیستم.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٥ وَكَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ وَلِيَقُـولُوا دَرَسْتَ وَلِنُبَيِّنَهُ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ
و اینچنین آیات [آفاقی و انفسی] را [پیاپی] صرف [یعنی به اشکال مختلف بیان] میکنیم و البتّه [آن فرقهٔ عامی] میگویند: [تو این آیات را] درس گرفتهای و البتّه آن را برای گروهی که میدانند تبیین میکنیم
- ترجمه سلطانیو اینچنین آیات را (پیاپی) صرف (به اشکال مختلف بیان) میکنیم و البتّه میگویند: درس گرفتهای و البتّه آن را برای گروهی که میدانند تبیین میکنیم
- ترجمه راستینو این چنین ما آیات قرآن را به انواع گوناگون بیان کنیم (تا وسیله هدایت شود) ولی عاقبت کافران نادان گویند: تو (اینها را) به درس آموختهای!و تا آن را برای اهل دانش بیان کنیم.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٦ اتَّبِعْ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِن رَّبِّكَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ
از آنچه که از پروردگارت به تو وحی شده پیروی کن [نه از اهواء مشرکین] خدایی جز او نیست و از مشرکین [مخصوصاً مشرکان ولایت] اعراض کن
- ترجمه سلطانیاز آنچه که از پروردگارت به تو وحی شده پیروی کن خدایی جز او نیست و از مشرکین اعراض کن
- ترجمه راستینای پیغمبر هر چه از خدا به تو وحی شد از آن پیروی کن، که خدایی جز آن ذات یکتا نیست و از مشرکان روی بگردان.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٧ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكُوا وَمَا جَعَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا وَمَا أَنتَ عَلَيْهِم بِوَكِيلٍ
و اگر خداوند میخواست آنها شرک نمیورزیدند و تو را علیهم [بر آنها] پاسدارنده قرار ندادهایم و تو وکیل آنها نیستی [تا بر آنان محزون شوی و جز این نیست که تو بیم دهندهای]
- ترجمه سلطانیو اگر خداوند میخواست آنها شرک نمیورزیدند و تو را علیهم (بر آنها) پاسدارنده قرار ندادهایم و تو وکیل آنها نیستی
- ترجمه راستینو اگر خدا میخواست آنها شرک نمیآوردند، و ما تو را نگهبان ایشان نکردیم و تو وکیل آنها نیستی.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٨ وَلَا تَسُبُّوا الَّذِينَ يَدْعُونَ مِن دُونِ اللَّهِ فَيَسُبُّوا اللَّهَ عَدْوًا بِغَيْرِ عِلْمٍ كَذَلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
و به کسانی که غیر از [ولیّ] خداوند را میخوانند دشنام ندهید که آنها [نیز] از روی دشمنی بدون علمی به [ولیّ] خداوند دشنام دهند اینچنین [مثل راضی شدن هر کدام از شما از آنچه که آن را میخوانید و عدم ارتضاء از آنچه که دیگران آن را میخوانند] برای هر امّتی (فرقهای) [از زمان آدم (ع)] عملشان را زینت دادهایم سپس بازگشتگاه آنها به پروردگار [مضاف]شان است {ربّ مضاف همان ولایت مطلقه است و اینکه مظهر اتمّ آن علی (ع) است و اینکه رجوع (بازگشت) همه به ولایت است که همان فعل او تعالی و ظهور او است نه به غیب مطلق زیرا در آنجا نه راجعی (رجوع کنندهای) هست و نه رجوعی} پس آنها را به آنچه که عمل میکردند خبر میدهد
- ترجمه سلطانیو به کسانی که غیر از خداوند را میخوانند دشنام ندهید که آنها (نیز) از روی دشمنی بدون علمی به خداوند دشنام دهند اینچنین برای هر امّتی عملشان را زینت دادهایم سپس بازگشتگاه آنها به پروردگارشان است پس آنها را به آنچه که عمل میکردند خبر میدهد
- ترجمه راستینو (شما مؤمنان) به آنچه مشرکان غیر از خدا میخوانند دشنام ندهید تا مبادا آنها از روی ظلم و جهالت خدا را دشنام دهند. این چنین ما عمل هر قومی را در نظرشان زینت دادهایم، سپس بازگشت آنها به سوی پروردگارشان است و خدا آنان را به کردارشان آگاه میگرداند.
- ترجمه الهی قمشهای١٠٩ وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِن جَاءَتْهُمْ آيَةٌ لَّيُؤْمِنُنَّ بِهَا قُلْ إِنَّمَا الْآيَاتُ عِندَ اللَّهِ وَمَا يُشْعِرُكُمْ أَنَّهَا إِذَا جَاءَتْ لَا يُؤْمِنُونَ
و با مُنتهای سوگندهایشان به خداوند قسم خوردند که اگر برای آنها آیهای بیاید البتّه حتماً به آن (آیت آورده شده) ایمان میآورند [و اذعان میکنند، ای محمّد] بگو: جز این نیست که آیتها نزد خداوند است [و نزد من و به اختیار من نیست] و آیا شما آگاه نمیشوید که آنها وقتی که نزد تو بیایند ایمان نمیآورند
- ترجمه سلطانیو با مُنتهای سوگندهایشان به خداوند قسم خوردند که اگر برای آنها آیهای بیاید البتّه حتماً به آن ایمان میآورند، بگو: جز این نیست که آیتها نزد خداوند است و آیا شما آگاه نمیشوید که آنها وقتی که نزد تو بیایند ایمان نمیآورند
- ترجمه راستینو به خدا به سخت ترین سوگندهای خود قسم یاد کردند که البته اگر آیتی بیاید ایمان آرند. بگو: آیات از طرف خداست، و شما مؤمنان چه میدانید؟ (و چگونه به گفته این کافران مطمئن میشوید؟آنها همان مردم معاندند که) اگر آیتی هم آید هرگز ایمان نمیآورند.
- ترجمه الهی قمشهای١١٠ وَنُقَلِّبُ أَفْئِدَتَهُمْ وَأَبْصَارَهُمْ كَمَا لَمْ يُؤْمِنُوا بِهِ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَنَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ
و دلهای آنان و دیدگان آنان را وارونه میکنیم {فؤاد بر قلب لَحْمانی (گوشتی) و بر نفس انسانی و بر لطیفهٔ سیّارهٔ انسانی و بر قلب که آن مرتبهای از مراتب انسان است و بر جهت روحانیّت از انسان اطلاق میشود، و روحانیّت انسان یعنی قلب او مانند بدنش مُسْتَوِی القامه (راست قامت) خلق شده رأس آن از بالاست و تقلیب (وارونه کردن) آن عبارت از تعلّق او به مشتهیات حیوانی است و استقامت آن عبارت از تعلّق او است به آنچه که انسانیّت انسان آن را اقتضاء میکند، و استقامت اَبْصار (دیدگان) عبارت است از ادراک آنچه که موافق با آخرت است از هر آنچه که بصر یا بصیرت آن را درک میکند، و تقلیب آن سبب برای ادراک مقتضیات حیوانی و اِحتجاب از اعتبار (عبرت گرفتن) به مدرکات است} همانطور که بار اوّل به آن [چه از آیات نازل شده یا به قرآن یا به نبیّ (ص)] ایمان نیاوردند و آنها را در طغیانشان رها میکنیم که [در گمراهی] سرگردان شوند
- ترجمه سلطانیو دلهای آنان و دیدگان آنان را وارونه میکنیم همانطور که بار اوّل به آن ایمان نیاوردند و آنها را در طغیانشان رها میکنیم که سرگردان شوند.
- ترجمه راستینو ما دل و دیده اینان را چنانکه اول بار ایمان نیاوردند اکنون نیز از ایمان بگردانیم و آنها را به حال طغیان و سرکشی واگذاریم تا در ورطه ضلالت فرومانند.
- ترجمه الهی قمشهای١١١ وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ الْمَوْتَى وَحَشَرْنَا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَيْءٍ قُبُلًا مَّا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يَجْهَلُونَ
و اگر ما ملائکه را به آنها نازل میکردیم و مردگان با آنان [دربارهٔ رسالت تو] سخن میگفتند و هر چیزی را رو در رو [به معاینه و مقابله برای آنها] بر آنها حشر میکردیم [یعنی با سببیّت اسباب ظاهری] آنها ایمان نمیآوردند مگر آنکه خداوند [با سبب هر مسبّب که همان مشیّت است] بخواهد و لکن اکثر آنان [اعمّ از مؤمنین یا مشرکین یا جمیع] نمیدانند [که مشیّت همان سبب ایمان است نه آیت مقترحه و تمنّا شده]
- ترجمه سلطانیو اگر ما ملائکه را به آنها نازل میکردیم و مردگان با آنان سخن میگفتند و هر چیزی را رو در رو بر آنها حشر میکردیم آنها ایمان نمیآوردند مگر آنکه خداوند بخواهد و لکن اکثر آنان نمیدانند
- ترجمه راستینو اگر فرشتگان را بر آنها میفرستادیم و مردگان با آنان سخن میگفتند و هر چیزی را رویارویشان فراهم میآوردیم باز ایمان نمیآوردند مگر به مشیّت خدا، لیکن اکثرشان (مشیّت نافذ حق را) نمیدانند.
- ترجمه الهی قمشهای١١٢ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَـوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ
و اینچنین [که برای تو دشمنی از قومت قرار دادیم] برای هر پیامبری دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم که بعضی از آنها به بعضی دیگر سخنان آراستهای را [با حُسن جلوه دادن گفتار کاذب با تمویه (خلاف را آراستن) آنها] برای فریب دادن (بصورت فریبنده) وحی میکنند [یعنی القاء میکنند] و اگر پروردگارت میخواست آن را انجام نمیدادند [پس از آنچه که انجام دادهاند اندوه مدار که آن به مشیّت ما بوده و در آن مصالح و حکمتهایی برای شما هست] پس آنان و آنچه که افتراء میبندند را [بدون تعرّض بر آنها به ردّ و قبول] واگذار [تا حکمتها و مصالح ما جریان یابد]
- ترجمه سلطانیو اینچنین برای هر پیامبری دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم که بعضی از آنها به بعضی دیگر سخنان آراستهای را برای فریب دادن وحی (القاء) میکنند و اگر پروردگارت میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنان و آنچه که افتراء میبندند را واگذار
- ترجمه راستینو همچنین ما هر پیغمبری را از شیطانهای انس و جن دشمنی در مقابل برانگیختیم که آنها برخی با برخی دیگر برای اغفال مؤمنان سخنان آراسته ظاهر فریب اظهار کنند. و اگر پروردگار تو میخواست چنین نمیکردند، پس اینها را با دروغشان واگذار.
- ترجمه الهی قمشهای١١٣ وَلِتَصْغَى إِلَيْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِيَرْضَوْهُ وَلِيَقْتَرِفُوا مَا هُم مُّقْتَرِفُونَ
و تا قلبهای کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند به آن متمایل شوند و تا از آن راضی شوند و تا آنچه که آنان کسب کننده هستند را به دست آورند [تا از مؤمنین متمایز شوند و با ایذای خود به مؤمنین ایمان آنها را خالص سازند]
- ترجمه سلطانیو تا قلبهای کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند به آن متمایل شوند و تا از آن راضی شوند و تا آنچه که آنان کسب کننده هستند را به دست آورند
- ترجمه راستین(تا بیازماییمشان) و تا به گفتار (فریبنده) آن اهریمنان آنان که به آخرت ایمان نیاورند دل سپرده و بدان خشنود باشند و تا آنچه میتوانند به گناه و تبهکاری آلوده شوند.
- ترجمه الهی قمشهای١١٤ أَفَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغِي حَكَمًا وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتَابَ مُفَصَّلًا وَالَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِّن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ
[بگو:] آیا پس [من] غیر از خداوند را به عنوان حَکَم (داور) بطلبم؟ و (حال آنکه) او کسی است که کتاب [قرآن و نبوّت] را به تفصیل نزد شما فرو فرستاد و کسانی که به آنها کتاب [یعنی نبوّت] دادهایم میدانند که آن به حقّ از پروردگار تو نازل شده پس هرگز از شک کنندگان مباش
- ترجمه سلطانیآیا پس (من) غیر از خداوند را به عنوان حَکَم (داور) بطلبم؟ و (حال آنکه) او کسی است که کتاب را به تفصیل نزد شما فرو فرستاد و کسانی که به آنها کتاب دادهایم میدانند که آن به حقّ از پروردگار تو نازل شده پس هرگز از شک کنندگان مباش
- ترجمه راستینآیا من غیر خدا حاکم و داوری بجویم و حال آنکه او خدایی است که کتابی (چون قرآن) که همه چیز در آن بیان شده به شما فرستاد؟و آنان که به آنها کتاب فرستادیم (یهود و نصاری) میدانند که این قرآن از خدای تو به حق بر تو فرستاده شده، پس در آن البته هیچ شک و تردید راه مده.
- ترجمه الهی قمشهای١١٥ وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
و کلمهٔ پروردگار تو (همان مشیّت و همان ولایت مطلقه) از حیث راستی و عدل (اعطاء حقّ هر ذی حقّی به آن) [با محمّد (ص) و علی (ع)] تمام شد که مبدّلی [تبدیل کنندهای] برای کلمات او نیست [پس به آنچه که میگویند اندیشه مدار و به آنچه که تکذیب میکنند اندوهگین مشو] و او [به آنچه که دربارهٔ علی (ع) میگویند] شنوا و [به حال همه و استحقاق او] دانا است
- ترجمه سلطانیو کلمات پروردگار تو از حیث راستی و عدل تمام شد که مبدّلی (تبدیل کنندهای) برای کلمات او نیست و او شنوا و دانا است
- ترجمه راستینکلام خدای تو از روی راستی و عدالت به حد کمال رسید و هیچ کس تبدیل و تغییر آن کلمات نتواند کرد و او خدای شنوا و داناست.
- ترجمه الهی قمشهای١١٦ وَإِن تُطِعْ أَكْثَرَ مَن فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ
و اگر از اکثر کسانی که در زمین هستند اطاعت کنی تو را از راه خدا گمراه میگردانند زیرا که جز از گمان تبعیّت نمیکنند و جز این نیست که حدس میزنند [و اصلاً علمی ندارند تا از آنها امکان متابعت از علم تصوّر شود] {ظنّ از صفات نفس است زیرا علوم آن، اگرچه یقینی و ادراکاتش غیر ظنّى باشد پس همان ظنون هستند و علوم نیستند به خاطر آنکه علم آن است که وجه آن به سوی علوّ (بالا) باشد و در اشتداد باشد، و علم نفس غیر مطیعه وجهش به سوی سفل میباشد و در تنزّل میباشد}
- ترجمه سلطانیو اگر از اکثر کسانی که در زمین هستند اطاعت کنی تو را از راه خدا گمراه میگردانند زیرا که جز از گمان تبعیّت نمیکنند و جز این نیست که حدس میزنند
- ترجمه راستینو اگر پیروی از اکثر مردم روی زمین کنی تو را از راه خدا گمراه خواهند کرد، که اینان جز از پی گمان (و هوا و هوس) نمیروند و جز اندیشه باطل و دروغ چیزی در دست ندارند.
- ترجمه الهی قمشهای١١٧ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ
همانا پروردگارت! او داناتر است به کسی که از راه او گمراه میشود و او به هدایت شدگان داناتر است {پس آنچه که باید از آن پیروی شود همآنچه است که ربّ گفته است، نه آنچه که آن را به ظنون خود از نسبت دادن ضلال و اهتداء به مردم گفتهاند، پس بال (اندیشه) مدارید به آنچه که گفتند و نه به آنچه که حرام کردند و حلال کردند و از فرمانهای پروردگارتان ایتمار نمایید}
- ترجمه سلطانیهمانا پروردگارت! او داناتر است به کسی که از راه او گمراه میشود و او به هدایت شدگان داناتر است
- ترجمه راستینمحققا خدای تو خود داناتر است به حال آن که از راه او گمراه است و آن که به راه او هدایت یافته است.
- ترجمه الهی قمشهای١١٨ فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كُنتُم بِآيَاتِهِ مُؤْمِنِينَ
پس از آنچه که نام خداوند بر آن ذکر شده بخورید اگر به آیات او [و بزرگترینِ آیات محمّد (ص) و علی (ع)] مؤمن هستید {اَکْل (خوردن) اعمّ از فعل قوا و اعضاء و صفات نفس و ادراک مدارک ظاهری و باطنی و عقاید عقلانیّه است، و اینکه اصل در اسم اللّه همان ولایت است و اینکه آن اسم اعظم است، و اینکه اسمى نیست مگر اینکه آن ظلّ (سایه) برای آن اسم اعظم است، و اینکه علی (ع) همان مظهر اتّم او است، و تعمیم اَکل در هر فعل و قول و اَکل و شُرب و ادراک و خاطر و علم و معرفت و اعتقاد و کشف و شهود و عیان ممکن میشود، زیرا همه نسبت به آن قوا که همان مبدأ آنها است اکل هستند، و همچنین تعمیم اسم اللّه در دو اسم قولی و قلبی متّصل به صورت ملکوتی او که در لسان آنها فکر و سکینه و حضور و ذکر حقیقی نامیده میشود ممکن میشود، پس هر چه که با حضور نزد اسم اعظم و تذکّر (یادآوری) او با صورت ملکوتیش انجام شود پس آن حلال است و نه وزر با آن است و نه وبال، و با تذکّر اسم اعظم به آنچه که گفتیم آنچه که آن مکروه (ناپسند) اسم اعظم است واقع نمیشود و مکروه او مکروه خداوند است، و حرامی خارج از سنّت از او واقع نمیشود}
- ترجمه سلطانیپس از آنچه که نام خداوند بر آن ذکر شده بخورید اگر به آیات او مؤمن هستید
- ترجمه راستینپس شما مؤمنان چنانچه به آیات خدا ایمان دارید از آنچه نام خدا بر آن ذکر شده تناول کنید.
- ترجمه الهی قمشهای١١٩ وَمَا لَكُمْ أَلَّا تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَإِنَّ كَثِيرًا لَّيُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِم بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ
و شما را چه شده [چه فایدهای برای شما دارد] که از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر شده نمیخورید؟ و (حال آنکه) البتّه آنچه را که بر شما حرام کرده است را برای شما شرح داده مگر آنکه ناچار از آن شوید و همانا بسیاری [از مردم] به هواهایشان [دیگران را] بدون علم گمراه میکنند همانا پروردگارت! او به تعدّی کنندگان داناتر است [و او تعالی همانطور که آنها را میشناسد، اعتداى آنها و تجاوزشان از حدود خداوند را میداند، و به شما دربارهٔ تجاوز آنها خبر داده بود، و به آنچه که در حرمت ذَبیحه و مردار و حلیّت آن دو گفتهاند بال (اندیشه) مدارید و به امر خداوند ایتمار نمایید]
- ترجمه سلطانیو شما را چه شده که از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر شده نمیخورید؟ و (حال آنکه) البتّه آنچه را که بر شما حرام کرده است را برای شما شرح داده مگر آنکه ناچار از آن شوید و همانا بسیاری (از مردم) به هواهایشان (دیگران را) بدون علم گمراه میکنند همانا پروردگارت! او به تعدّی کنندگان داناتر است
- ترجمه راستینچرا از آنچه نام خدا بر آن ذکر شده نمیخورید (و بر خود حرام میکنید) ؟در صورتی که آنچه خدا بر شما حرام کرده به تفصیل بیان نموده جز آنچه به آن ناگزیر میشوید که باز حلال است. و بسیاری از مردم به هوای نفس خود از روی جهل (دیگران را) به گمراهی کشند. همانا خدا به تجاوز کنندگان (از حدود) داناتر است.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٠ وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا يَقْتَرِفُونَ
و ظاهر گناه و باطن آن را واگذارید همانا کسانی که کسب گناه میکنند [آنچه که از متابعت آن دو ناشی میشود را حاصل مینمایند] بزودی به آنچه که مرتکب میشدند مجازات خواهند شد
- ترجمه سلطانیو ظاهر گناه و باطن آن را واگذارید همانا کسانی که کسب گناه میکنند بزودی به آنچه که مرتکب میشدند مجازات خواهند شد
- ترجمه راستینو هر گناه و عمل زشت را در ظاهر و باطن ترک کنید، که محققا کسانی که کسب گناه کنند به زودی به کیفر آن خواهند رسید.
- ترجمه الهی قمشهای١٢١ وَلَا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَى أَوْلِيَائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ
و از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر نشده نخورید و همانا آن [چه که اسم خداوند بر آن برده نشده خارج از حقّ است] البتّه فسق است و همانا شیاطین البتّه به دوستان خود [از کفّار] القاء میکنند تا با شما مجادله کنند و اگر از آنها اطاعت کنید همانا شما حتماً مشرکید (مشرک میگردید) {زیرا اشراک همان طاعت غیر کسی است که خداوند او را برای طاعت نصب کرده}
- ترجمه سلطانیو از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر نشده نخورید و همانا آن البتّه فسق است و همانا شیاطین البتّه به دوستان خود القاء میکنند تا با شما مجادله کنند و اگر از آنها اطاعت کنید همانا شما حتماً مشرکید (مشرک میگردید)
- ترجمه راستینو از آنچه نام خدا بر آن ذکر نشده نخورید که آن فسق و تبه کاری است. و اهریمنان سخت به دوستان و پیروان خود وسوسه کنند تا با شما به جدل و منازعه برخیزند. و اگر شما هم از آنان پیروی کنید (مانند آنها) مشرک خواهید شد.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٢ أَوَمَن كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
آیا کسی که [از حیات انسانی] مرده بود پس او را [با قبول دعوت نبوی و بیعت عامّه یا با استعداد قبول ولایت و استحقاق بیعت خاصّه به حیات انسانی] زنده کردیم و برای او نوری [یعنی امامی را یا اقتداء به امامی از خود را] قرار دادیم که به آن در میان مردم راه میرود مانند کسی است که شبیه به او [لیکن] در ظلمات (تاریکیها) است، خارج شونده از آن نیست، اینچنین [تزئین] برای کافران آنچه را که [در تاریکیهای جهالتهایشان] عمل میکردند زینت داده شد
- ترجمه سلطانیآیا کسی که مرده بود پس او را زنده کردیم و برای او نوری قرار دادیم که با آن در میان مردم راه میرود مانند کسی است که شبیه به او (لیکن) در ظلمات (تاریکیها) است، خارج شونده از آن نیست، اینچنین برای کافران آنچه را که عمل میکردند زینت داده شد
- ترجمه راستینو آیا کسی که مرده (جهل و ضلالت) بود ما او را زنده کردیم و به او روشنی (علم و دیانت) دادیم تا به آن روشنی میان مردم (سرافراز) رود مثل او مانند کسی است که در تاریکیها (ی جهل) فرو رفته و از آن به در نتواند گشت؟ (آری) کردار بد کافران در نظرشان چنین جلوهگر شده است.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٣ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا فِيهَا وَمَا يَمْكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ وَمَا يَشْعُرُونَ
و اینچنین [مثل آنکه در قریۀ تو اکابر مجرمین آن را قرار دادیم] در هر قریهای اکابر مجرمین آن [قریه] را قرار دادیم تا در آنجا مکر کنند و [در مکر کردن به انبیاء و مؤمنین] جز به خودشان مکر نمیکنند و (حال آنکه) شعور نمیورزند [که این مکر در حقیقت نسبت به انفس آنها است]
- ترجمه سلطانیو اینچنین در هر قریهای اکابر مجرمین آن (قریه) را قرار دادیم تا در آنجا مکر کنند و (حال آنکه) جز به خودشان مکر نمیکنند و شعور نمیورزند
- ترجمه راستینو همچنین ما قرار دادیم که در هر دیاری رؤسای بدکار ستمگر (با مردم آنجا) مکر اندیشند، و در حقیقت مکر جز با خویشتن نمیکنند و به این هم آگاه نیستند.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٤ وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَن نُّؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِندَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ
و وقتی که آیتی نزد آنها آمد گفتند ما هرگز ایمان نخواهیم آورد تا آنکه مثل آنچه که به رسولان خداوند داده شده به ما داده شود، خداوند داناتر است که رسالتش را در کجا قرار بدهد بزودی به کسانی که نزد خداوند جرم کردهاند به خاطر آنچه که مکر میکردند [در دنیا] کوچکی [خواری] و [در آخرت] عذابی شدید اصابت خواهد کرد
- ترجمه سلطانیو وقتی که آیتی نزد آنها آمد گفتند ما هرگز ایمان نخواهیم آورد تا آنکه مثل آنچه که به رسولان خداوند داده شده به ما داده شود، خداوند داناتر است که رسالتش را در کجا قرار بدهد بزودی به کسانی که نزد خداوند جرم کردهاند به خاطر آنچه که مکر میکردند کوچکی (خواری) و عذابی شدید اصابت خواهد کرد
- ترجمه راستینو چون آیتی برای (هدایت) آنها آمد گفتند: ما ایمان نیاوریم تا مانند آنچه به رسولان خدا داده شد به ما نیز داده شود. خدا بهتر میداند که در کجا رسالت خود را مقرر دارد. به زودی مجرمان را خدا خوار سازد و عذابی سخت به واسطه مکری که میاندیشیدند بر آنان فرو فرستد.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٥ فَمَن يُرِدِ اللَّهُ أَن يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
پس کسی را که خداوند اراده کند که او را [به رسالتی] هدایت کند سینهٔ او را برای اسلام شرح (گشاده) میکند و کسی را که بخواهد که او را گمراه کند صدر او را [از قبول آنچه که او را به جهت قلب متوجّه میکند] تنگ و سخت (بسته) قرار میدهد گویی که [در قبول رسالت و اسلام] در آسمان صعود میکند اینچنین [همانطور که بر کسی که میخواهد او را گمراه کند شکّ و ضیق (تنگی) قرار میدهد] خداوند پلیدی را بر کسانی که ایمان نمیآورند قرار میدهد
- ترجمه سلطانیپس کسی را که خداوند اراده کند که او را هدایت کند سینهٔ او را برای اسلام شرح (گشاده) میکند و کسی را که بخواهد که او را گمراه کند صدر او را تنگ و سخت (بسته) قرار میدهد گویی که (در قبول رسالت و اسلام) در آسمان صعود میکند اینچنین خداوند پلیدی را بر کسانی که ایمان نمیآورند قرار میدهد
- ترجمه راستینپس هر که را خدا هدایت او خواهد قلبش را برای پذیرش اسلام باز و روشن گرداند و هر که را خواهد گمراه نماید (به حال گمراهی واگذارد) دل او را از پذیرفتن ایمان تنگ و سخت گرداند که گویی میخواهد از زمین بر فراز آسمان رود. این چنین خدا آنان را که به حق نمیگروند مردود و پلید میگرداند.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٦ وَهَذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ
و این [که ذکر شد از قرار دادن صدر بعضی را مُنْشَرِح برای اسلام و بعضی را تنگ] راه (سنّت) پروردگارت است که مستقیم است همانا آیات را برای قومی (مردمانی) که پند میگیرند تفصیل دادهایم
- ترجمه سلطانیو این راه (سنّت) پروردگارت است که مستقیم است همانا آیات را برای قومی (مردمانی) که پند میگیرند تفصیل دادهایم
- ترجمه راستینو این راه خدای توست که مستقیم است. ما آیات (خود) را برای گروهی که بدان پند میگیرند به خوبی روشن ساختیم.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٧ لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِندَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِيُّهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
خانهٔ سلامت [از آفات] برای آنها به خاطر آنچه که عمل میکردند نزد پروردگارشان و همان ولیّ آنها است
- ترجمه سلطانیخانهٔ سلامت برای آنها به خاطر آنچه که عمل میکردند نزد پروردگارشان و همان ولیّ آنها است
- ترجمه راستینآنها را نزد خدا دار سلامت و خانه آسایش است و خدا دوستدار و سرپرست آنهاست برای آنکه نیکوکار بودند.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٨ وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَامَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الْإِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُم مِّنَ الْإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ
و روزی که آنها (آدمی و پری) را جمیعاً حشر میکند [میگوییم]: ای گروه جنّ شما در بسیاری از انسانها راغب شدید [پس آنها را از سنخ خود قرار دادید] و اولیاء (دوستان) آنها از [نوع] انسان گویند: [ای] پروردگار ما، بعضی از ما از بعضی دیگر بهرهبرداری کردیم {اِسْتِمْتاع (بهرهبرداری) انسان از جنّ به اتّباع از آنها است در لذّت بردن به شهوات، و استمتاع جِنّ از انسان به حصول مراد اینها از آنها است از اغواء (فریب دادن) آنها و تمکّن (منزلت یافتن) اینها از آنها در امر و نهی} و به اجلی که تو [از قیامت یا از مدّت زندگانی] برای ما تعیین کرده بودی رسیدیم، [خداوند به آنها] گفت: منزلگاه شما آتش است در آن ماندگارید مگر آنکه خداوند بخواهد، که پروردگار تو حکیم است [و در عقوبت عقوبت شونده به احدی ظلم نمیکند] و [به قدر استحقاق او] دانا است
- ترجمه سلطانیو روزی که آنها را جمیعاً حشر میکند (میگوییم): ای گروه جنّ شما در بسیاری از انسانها راغب شدید (پس آنها را از سنخ خود قرار دادید) و اولیاء (دوستان) آنها از (نوع) انسان گویند: (ای) پروردگار ما، بعضی از ما از بعضی دیگر بهرمند گشتیم و به اجلی که تو برای ما تعیین کرده بودی رسیدیم، گفت: منزلگاه شما آتش است در آن ماندگارید مگر آنکه خداوند بخواهد، که پروردگار تو حکیم و دانا است
- ترجمه راستینو (یاد آر) روزی که همه آنها را محشور میکند (و به شیاطین خطاب کند که) ای گروه جن، شما بسیاری از انسانها را پیرو خود ساختید. در آن حال دوستداران شیاطین از جنس بشر گویند: پروردگارا، ما بعضی از (اضلال) بعضی دیگر بهرهمند گردیده و به اجلی که معین نمودهای رسیدیم. خدا گوید: آتش منزلگاه شماست و همیشه در آن خواهید بود مگر آنچه خدا بخواهد (که برخی را بیرون آورد) ، که پروردگار تو درست کردار و داناست.
- ترجمه الهی قمشهای١٢٩ وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِـمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
و اینچنین [مثل آنکه بعضی از انس را بر بعضی از جنّ در دنیا یا در آخرت ولىّ بر میگماریم] به (سبب) آنچه که [با اعمال بدشان آن را] کسب میکردند بعضی ظالمین را ولیّ بعضی دیگر [یعنی وجوه بعضی را به سوی بعضی بر میگردانیم و آنها را رها] میکنیم
- ترجمه سلطانیو اینچنین به (سبب) آنچه که کسب میکردند بعضی ظالمین را ولیّ بعضی دیگر (وجوه بعضی را به سوی بعضی بر میگردانیم و آنها را رها) میکنیم
- ترجمه راستینو همچنین ما برخی ستمکاران را بر بعض دیگر (به مخالفت) برگماریم به سبب آنچه کسب میکردند.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٠ يَامَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ
ای گروه جنّ و انس [انسان] آیا رسولانی از [خود] شما برای شما نیامد که آیات مرا بر شما حکایت میکردند و دیدار امروز شما را به شما هشدار میدادند؟ [از جهت اعتراف به تقصیرشان] گفتند: علی (بر زیان) خودمان شهادت میدهیم، و زندگانی دنیا آنها را فریب داد، و علی [بر زیان] خودشان شهادت دادند که آنها کافر بودهاند
- ترجمه سلطانیای گروه جنّ و انس (انسان) آیا رسولانی از (خود) شما برای شما نیامد که آیات مرا بر شما حکایت میکردند و دیدار امروز شما را به شما هشدار میدادند؟ گفتند علی (بر زیان) خودمان شهادت میدهیم، و زندگانی دنیا آنها را فریب داد، و علی (بر زیان) خودشان شهادت دادند که آنها کافر بودهاند
- ترجمه راستین(آن گاه خدا گوید) ای گروه جن و انس، مگر برای هدایت شما از جنس خود شما رسولانی نیامدند که آیات مرا برای شما میخواندند و شما را از مواجه شدن با این روز سخت میترساندند؟آنها (با نهایت پشیمانی) جواب دهند که ما (به جهالت و بدی) بر خود گواهی میدهیم. و زندگانی دنیا آنها را مغرور ساخت و در آن حال (میفهمند و) بر خود گواهی میدهند که به راه کفر میرفتند.
- ترجمه الهی قمشهای١٣١ ذَلِكَ أَن لَّمْ يَكُن رَّبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ
آن [ارسال رسولان و قصّه (حکایت) کردن آیات و انذار از روز قیامت] به خاطر این است که پروردگارت به [قصد] ظلم کردن، هلاک کنندهٔ قریهای که اهل آن غافل (غیر متذکّر ثواب و عقاب) هستند نمیباشد
- ترجمه سلطانیآن به خاطر این است که پروردگارت به (قصد) ظلم کردن، هلاک کنندهٔ قریهای که اهل آن غافل هستند نمیباشد
- ترجمه راستیناین (فرستادن رسل) برای این است که خدا اهل دیاری را تا (اتمام حجت نکرده و) آنها غافل و جاهل باشند به ستم هلاک نگرداند.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٢ وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ
و برای هر کدام [از افراد جنّ و انس] درجاتی هست از آنچه که عمل کردند و پروردگار تو از آنچه که عمل میکنند غافل نیست
- ترجمه سلطانیو برای هر کدام درجاتی هست از آنچه که عمل کردند و پروردگار تو از آنچه که عمل میکنند غافل نیست
- ترجمه راستینو هر کس (از بندگان) به عملی که کرده رتبه خواهد یافت، و خدای تو از عمل هیچ کس غافل نخواهد بود.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٣ وَرَبُّكَ الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَسْتَخْلِفْ مِن بَعْدِكُم مَّا يَشَاءُ كَمَا أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ
و پروردگار بینیاز و دارای رحمت تو [به مقتضای غنائش و عدم حاجتش] اگر بخواهد شما را [از میان] میبرد [لکن شما را مدّتی باقی میگذارد تا در آن به مقتضای رحمتش استکمال یابید] و بعد از شما هر آنچه را که بخواهد جانشین شما میکند همانگونه که شما را از فرزندان مردمانی دیگر ایجاد کرد
- ترجمه سلطانیو پروردگار بینیاز و دارای رحمت تو اگر بخواهد شما را (از میان) میبرد و بعد از شما هر آنچه را که بخواهد جانشین شما میکند همانگونه که شما را از فرزندان مردمانی دیگر ایجاد کرد
- ترجمه راستینو خدای تو از خلق بینیاز و (به همه) مهربان است و اگر بخواهد، شما را ببرد (و همه را فانی گرداند) آن گاه هر که را بخواهد جانشین شما کند چنان که شما را از نسل گروهی دیگر پدید آورد.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٤ إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَآتٍ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ
همانا آنچه که به شما وعده داده میشود حتماً میآید و شما عاجز کننده [او از اذهاب (بردن و آوردن)] نیستید
- ترجمه سلطانیهمانا آنچه که به شما وعده داده میشود حتماً میآید و شما عاجز کننده نیستید
- ترجمه راستینهر چه به شما وعده دادند محققا خواهد آمد و شما (بر قدرت و مقدّرات خدا) غالب نخواهید شد.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٥ قُلْ يَاقَوْمِ اعْمَلُوا عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِـمُونَ
[از جهت تهدید] بگو ای قوم من، بنابر مکان (جایگاه) خود عمل کنید که من [هم بنابر مرتبتم در توحید و اسلام] عمل میکنم پس خواهید دانست عاقبتِ [خوش آن] خانه برای چه کسی میباشد همانا ستمکاران رستگار نمیشوند [یعنی به آنها بگو: آن برای این است که آنها ظالم هستند و ظالم با حجّت رستگار نمیشود]
- ترجمه سلطانیبگو ای قوم من، بنابر مکان (جایگاه) خود عمل کنید که من (هم) عمل میکنم پس خواهید دانست عاقبتِ (خوش) (آن) خانه برای چه کسی میباشد همانا ستمکاران رستگار نمیشوند
- ترجمه راستینبگو: ای قوم من، شما را هر چه در خور است و بر آن توانایی دارید عمل کنید، من نیز در خور خویش عمل (نیک) میکنم، آن گاه البته (من به اجر خود رسم و) شما به زودی آگاه خواهید شد که آن کس که عاقبت منزلگاه خوش دارد کیست، البته ستمکاران را رستگاری نیست.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٦ وَجَعَلُوا لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِيبًا فَقَالُوا هَذَا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ وَهَذَا لِشُرَكَائِنَا فَمَا كَانَ لِشُرَكَائِهِمْ فَلَا يَصِلُ إِلَى اللَّهِ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَى شُرَكَائِهِمْ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ
و برای خداوند از آنچه که افشانده (آفریده) شده از کشت و دامها نصیبی قرار دادند و به زعم خویش (بدون حجّت و دلیل) گفتند: این برای خداوند است و این برای شرکاء (اصنام) ما است و آنچه که برای شرکائشان میباشد پس به خداوند نمیرسد و آنچه که برای خداوند میباشد به شرکاء آنان میرسد، چه بد حکم میکنند
- ترجمه سلطانیو برای خداوند از آنچه که افشانده (آفریده) شده از کشت و دامها نصیبی قرار دادند و به زعم خویش گفتند: این برای خداوند است و این برای شرکاء ما است و آنچه که برای شرکائشان میباشد پس به خداوند نمیرسد و آنچه که برای خداوند میباشد به شرکاء آنان میرسد، چه بد حکم میکنند
- ترجمه راستینو برای خدا از روییدنیها و چهارپایانی که آفریده نصیبی معین کردند و به گمان خودشان گفتند: این سهم برای خدا و این سهم برای دیگر شریکان و بتان ما. پس آن سهمی که شریکانشان را بود به خدا نمیرسید و آن که برای خدا بود به شریکان میرسید!حکمی سخت (جاهلانه و) ناشایسته میکنند.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٧ وَكَذَلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ لِيُرْدُوهُمْ وَلِيَلْبِسُوا عَلَيْهِمْ دِينَهُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ
و اینچنین [یعنی مثل تزئین قرار دادن نصیب برای خداوند از مخلوقات او] برای بسیاری از مشرکین شرکایشان کشتن فرزندانشان را زینت دادند تا آنها را [به مَهلک] ببرند و دین [فطری]شان را بر آنها بپوشانند [تا بر آنها خلط (در هم آمیختن) کنند] و اگر خداوند میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنها و آنچه که افتراء میزنند را رها کن
- ترجمه سلطانیو اینچنین برای بسیاری از مشرکین شرکایشان کشتن فرزندانشان را زینت دادند تا آنها را (به مَهلک) ببرند و (فطرت) دینشان را بر آنها بپوشانند (مشتبه سازند) و اگر خداوند میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنها و آنچه که افتراء میزنند را رها کن
- ترجمه راستینو همچنین در نظر بسیاری از مشرکان، عمل کشتن فرزندان را بتهای ایشان نیکو جلوه داده تا آنکه آنان را با این عمل هلاک سازند و در دین فطریشان به غلط و اشتباه اندازند. و اگر خدا میخواست چنین نمیکردند، پس آنها را با آنچه (از خرافات) میبافند واگذار.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٨ وَقَالُوا هَذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَّا يَطْعَمُهَا إِلَّا مَن نَّشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَّا يَذْكُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا افْتِرَاءً عَلَيْهِ سَيَجْزِيهِم بِمَا كَانُوا يَفْتَرُونَ
و به عنوان افتراء بر او گفتند: اینها دامها و زراعتهایی ممنوع هستند که به زعم خود [بدون حجّتی از خداوند] جز کسی که [ما] بخواهیم از آنها نمیخورد و چهارپایانی هستند که [سواری بر] پشت آنها حرام شده و چهارپایانی را [هنگام ذِبح و نَحر] اسم خداوند را بر آنها ذکر نمیکردند، به آنچه که افتراء میبستند بزودی آنها را مجازات خواهد کرد
- ترجمه سلطانیو به عنوان افتراء بر او گفتند: اینها دامها و زراعتهایی ممنوع هستند که به زعم خود جز کسی که (ما) بخواهیم از آنها نمیخورد و چهارپایانی هستند که (سواری بر) پشت آنها حرام شده و چهارپایانی را (در ذبح کردن) اسم خداوند را بر آنها ذکر نمیکردند، به آنچه که افتراء میبستند بزودی آنها را مجازات خواهد کرد
- ترجمه راستینو به پندار (جاهلانه) خویش گفتند: اینها چهار پایان و زراعتهایی است که بر همه ممنوع (و مخصوص بتان) است، نباید از آن بخورد مگر آن کس که ما بخواهیم، و چهارپایانی است که سواری آنها حرام است، و چهارپایانی را نیز بدون ذکر نام خدا ذبح میکنند. چون در این احکام به خدا دروغ بستند خدا به زودی آنها را مجازات خواهد کرد.
- ترجمه الهی قمشهای١٣٩ وَقَالُوا مَا فِي بُطُونِ هَذِهِ الْأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَى أَزْوَاجِنَا وَإِن يَكُن مَّيْتَةً فَهُمْ فِيهِ شُرَكَاءُ سَيَجْزِيهِمْ وَصْفَهُمْ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ
و گفتند: آنچه (جنینی) که در شکم این چهارپایان است اختصاص به مردان ما دارد و بر ازواج ما حرام شده و اگر مردار باشد آنگاه آنها (مرد و زن) در آن شریکند بزودی آنها را به (سبب) این توصیفشان مجازات خواهد کرد همانا او حکیم است [که حقّ هر ذیحقّی را از خیر و شرّ میدهد] و [به مقادیر استحقاقات آنها] دانا است
- ترجمه سلطانیو گفتند: آنچه که در شکم این چهارپایان است اختصاص به مردان ما دارد و بر ازواج ما حرام شده و اگر مردار باشد آنگاه آنها (مرد و زن) در آن شریکند بزودی آنها را به (سبب) این توصیفشان مجازات خواهد کرد همانا او حکیم و دانا است
- ترجمه راستینو گفتند: آنچه در شکم این چهارپایان است مخصوص مردان ماست و بر زنان ما حرام است، و اگر مرده باشد همه (مردان و زنان) در آن شریک باشند. خداوند آنها را به مجازات این گفتار به زودی میرساند و خدا درست کردار و داناست.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٠ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَيْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ
هرآینه زیان کردند کسانی که اولادشان را از جهت سفه (سبک عقلی) بدون علم [از اینکه خداوند روزی دهندهٔ اولاد آنها است و اینکه او خالق آنها برای مصلحت نظام است] کشتند و آنچه را که خداوند روزی آنها کرده بود به عنوان افتراء بر خداوند [بر خودشان] حرام کردند البتّه گمراه شده بودند و هدایت شده [به سوی امر حقّ تعالی و ابتغاء رضای او] نبودند
- ترجمه سلطانیهرآینه زیان کردند کسانی که اولادشان را از جهت سفه (سبک عقلی) بدون علم کشتند و آنچه را که خداوند روزی آنها کرده بود به عنوان افتراء بر خداوند حرام کردند البتّه گمراه شده بودند و هدایت شده نبودند
- ترجمه راستینالبته آنان که فرزندان خود را به سفاهت و نادانی کشتند و آنچه را که خدا نصیبشان کرد با افترا به خدا حرام شمردند زیانکارند. اینان سخت گمراه شدند و هدایت نیافتند.
- ترجمه الهی قمشهای١٤١ وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ كُلُوا مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ
و او کسی است که باغهایی را [مشتمل بر درختان میوه از انگور و غیر آن] ایستاده بر پایه (ساقه) و غیر ایستاده بر پایه [مانند مُو] و درخت خرما و کشتزار با خوراکیهای مختلف و زیتون و انار متشابه [در مذکورات] و غیر متشابه ایجاد کرد، [در حالی که قائل بر زبان انبیاء (ع) و اولیاء (ع) است:] از میوه آنها وقتی که ثمر (میوه) میدهند بخورید و حقّ [مفروض] او را در روز برداشت [در اوّلین وقت ممکن، یا حقّ مسنون از تصدّقات بر سائلین را] بدهید و اسراف نکنید همانا او اسرافکاران را دوست ندارد
- ترجمه سلطانیو او کسی است که باغهایی را ایستاده بر پایه و غیر ایستاده بر پایه و درخت خرما و کشتزار با خوراکیهای مختلف و زیتون و انار متشابه و غیر متشابه ایجاد کرد، از میوه آنها وقتی که ثمر (میوه) میدهند بخورید و حقّ او را در روز برداشت بدهید و اسراف نکنید همانا او اسرافکاران را دوست ندارد
- ترجمه راستینو او آن خدایی است که برای شما بستانها از درختان داربستی و درختان آزاد و درختان خرما و زراعتها که میوه و دانههای گوناگون آرند و زیتون و انار و میوههای مشابه و نامشابه آفرید. شما هم از آن میوهها هرگاه برسد تناول کنید و حق آن را (زکات فقیران را) در روز درو و جمعآوری آن بدهید و اسراف نکنید، که خدا مسرفان را دوست نمیدارد.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٢ وَمِنَ الْأَنْعَامِ حَمُولَةً وَفَرْشًا كُلُوا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ
و از چهارپایان باربردار (بارکش) و حیوانات کرکی (کرک و پشم دهنده) [ایجاد کرد] از آنچه که خداوند روزی شما کرده بخورید و [با اسراف در آنچه که خداوند آن را برای شما مباح کرده و با تجاوز به تحریم آنچه که خداوند آن را حلال کرده و تحلیل (حلال کردن) آنچه که او از آنها حرام کرده است] از خطوات (گامهای) شیطان پیروی نکنید همانا او برای شما دشمنی واضح است
- ترجمه سلطانیو از چهارپایان باربردار (بارکش) و حیوانات کرکی (کرک و پشم دهنده) از آنچه که خداوند روزی شما کرده بخورید و از خطوات (گامهای) شیطان پیروی نکنید همانا او برای شما دشمنی واضح است
- ترجمه راستینو از بعضی چهارپایان استفاده باربری و سواری کنید. از آنچه روزی شما کرده بخورید و از پی اغوای شیطان نروید، که او شما را دشمنی آشکار است.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٣ ثَمَانِيَةَ أَزْوَاجٍ مِّنَ الضَّأْنِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْمَعْزِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنثَيَيْنِ نَبِّئُونِي بِعِلْمٍ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ
هشت زوج [را حلال کرد] از برّه یک جفت (اهلی و وحشی) و از بز یک جفت [به همینطور]، بگو: آیا [خداوند] آن دو نر [از دو جنس] یا آن دو ماده [از دو جنس] یا آنچه (جنین) که رحمهای آن دو ماده [از دو جنس] در بر گرفتهاند را حرام کرده است؟ اگر [در ادّعایتان به حرمت چیزی از آن] راستگو میباشید به من از روی علم [نه از روی ظنّ و هوی و از جهت خدیعه از نفس] خبر دهید
- ترجمه سلطانیهشت زوج (را حلال کرد) از برّه یک جفت (اهلی و وحشی) و از بز یک جفت (به همینطور)، بگو: آیا (خداوند) آن دو نر (از دو جنس) یا آن دو ماده (از دو جنس) یا آنچه که رحمهای آن دو ماده در بر گرفتهاند را حرام کرده است؟ اگر راستگو میباشید به من از روی علم خبر دهید
- ترجمه راستین(برای شما بندگان) هشت جفت، از جنس برّه دو صنف (نر و ماده) و از جنس بز دو صنف (آفرید و حلال کرد) . بگو: آیا از این دو جنس نر یا ماده یا بچهای که در شکم مادههاست کدام یک را خدا حرام کرده است؟شما به من مدرک قطعی ارائه دهید اگر راست میگویید.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٤ وَمِنَ الْإِبِلِ اثْنَيْنِ وَمِنَ الْبَقَرِ اثْنَيْنِ قُلْ آلذَّكَرَيْنِ حَرَّمَ أَمِ الْأُنثَيَيْنِ أَمَّا اشْتَمَلَتْ عَلَيْهِ أَرْحَامُ الْأُنثَيَيْنِ أَمْ كُنتُمْ شُهَدَاءَ إِذْ وَصَّاكُمُ اللَّهُ بِهَذَا فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا لِّيُضِلَّ النَّاسَ بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِـمِينَ
و از شتر، جفتی [یک و دو کوهانه] و از گاو، جفتی [اهلی و وحشی]، بگو: آیا [خداوند] آن دو نر یا آن دو ماده یا آنچه که رحمهای آن دو ماده در بر گرفتهاند را حرام کرده؟ آیا شما آنوقت که خداوند این را به شما توصیه کرد شاهد (حاضر) بودید؟ پس چه کسی ظالمتر از کسی است که بر خداوند دروغی افتراء بست تا مردم را بدون علم گمراه کند، همانا خداوند مردمان ظالم را هدایت نمیکند
- ترجمه سلطانیو از شتر، جفتی و از گاو، جفتی، بگو: آیا (خداوند) آن دو نر یا آن دو ماده یا آنچه که رحمهای آن دو ماده در بر گرفتهاند را حرام کرده؟ آیا شما آنوقت که خداوند این را به شما توصیه کرد شاهد بودید؟ پس چه کسی ظالمتر از کسی است که بر خداوند دروغی افتراء بست تا مردم را بدون علم گمراه کند، همانا خداوند مردمان ظالم را هدایت نمیکند
- ترجمه راستینو نیز از جنس شتر دو صنف (نر و ماده) و از جنس گاو دو صنف (آفرید و حلال نمود) . به آنها بگو: آیا از این دو جنس نر یا ماده یا بچهای که در شکم مادههاست کدام را حرام کرده است؟مگر شما حاضر بودید که خدا بر این حرمت به شما توصیه نموده؟کیست ستمکارتر از آن کس که به خدا دروغ بست تا به جهل خود مردم را گمراه کند؟! البته خدا ستمکاران را هدایت نخواهد کرد.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٥ قُل لَّا أَجِدُ فِي مَا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلَّا أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ
[به آنها] بگو: در آنچه که [در این جفتها] به من وحی شده حرام شدهای را بر خورندهای که آن را بخورد نمییابم مگر اینکه [طعام] به عنوان مردار یا خون ریخته شده یا گوشت خوک که آن پلید است یا از روی فسق (نافرمانی) برای غیر خداوند صدا بر آن بلند شده و کسی که مضطّر است [ناچار به خوردن چیزی از آن باشد]، نه به عنوان سرکشی [بر امام] و نه زیاده خواهی [از حدّ رخصت] پس قطعاً پروردگار تو بسیار آمرزنده و مهربان است [و او را مؤاخذه نمیکند و با رخصت دادن به او در خوردن برای حفظ نفس خود به او رحم میکند]
- ترجمه سلطانیبگو: در آنچه که به من وحی شده حرام شدهای را بر خورندهای که آن را بخورد نمییابم مگر اینکه به عنوان مردار یا خون ریخته شده یا گوشت خوک که آن پلید است یا از روی فسق (نافرمانی) برای غیر خداوند صدا بر آن بلند شده و کسی که مضطّر (ناچار) است باشد، نه به عنوان سرکشی و نه زیاده خواهی و قطعاً پروردگار تو بسیار آمرزنده و مهربان است
- ترجمه راستینبگو: در احکامی که به من وحی شده من چیزی را که برای خورندگان طعام حرام باشد نمییابم جز آنکه میته باشد یا خون ریخته (جهنده) یا گوشت خوک که پلید است و یا حیوانی که بدون ذکر نام خدا از روی فسق و نافرمانی ذبح کنند. و (در همین ها که حرام شده) هرگاه کسی به خوردن آنها مضطر گردید صرف کند، در صورتی که از روی ستم و از راه تعدی (از فرمان خدا) نباشد، همانا خدای تو بسیار بخشنده و مهربان است.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٦ وَعَلَى الَّذِينَ هَادُوا حَرَّمْنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٍ وَمِنَ الْبَقَرِ وَالْغَنَمِ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ شُحُومَهُمَا إِلَّا مَا حَمَلَتْ ظُهُورُهُمَا أَوِ الْحَوَايَا أَوْ مَا اخْتَلَطَ بِعَظْمٍ ذَلِكَ جَزَيْنَاهُم بِبَغْيِهِمْ وَإِنَّا لَصَادِقُونَ
و بر کسانی که یهودی شدند هر [حیوان] ناخنداری [از دوّاب (ستور) و پرندگان] را حرام کردیم و از گاو و گوسفند، پیه آن دو را بر آنها حرام کردیم جز آنچه که پشت آن دو یا رودهها حمل کرده یا آنچه که با استخوانهای آنها مخلوط شده است، آن (تحریم) را به [خاطر] بغی (گردنکشی، سرکشی)شان به آنها جزاء دادیم و همانا ما البتّه [در اِخبار (خبر دادن)] راستگوییم
- ترجمه سلطانیو بر کسانی که یهودی شدند هر (حیوان) ناخنداری را حرام کردیم و از گاو و گوسفند، پیه آن دو را بر آنها حرام کردیم جز آنچه که پشت آن دو یا رودهها حمل کرده یا آنچه که با استخوانهای آنها مخلوط شده است، آن را به (خاطر) سرکشیشان به آنها جزاء دادیم و همانا ما البتّه راستگوییم
- ترجمه راستینو بر یهودان، هر حیوان ناخن دار و از جنس گاو و گوسفند نیز پیه آنها را حرام کردیم مگر آنچه در پشت آنهاست یا به بعض رودهها یا به استخوانها آمیخته است. آنها چون ستم کردند ما به آن حکم آنها را مجازات کردیم، و البته سخنان ما راست است.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٧ فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمْ ذُو رَحْمَةٍ وَاسِعَةٍ وَلَا يُرَدُّ بَأْسُهُ عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِمِينَ
و اگر تو را تکذیب کردند پس بگو: پروردگارتان دارای رحمتی گسترده است و سختگیری او از گروه مجرمان برگردانده نمیشود [یعنی مانعی از انجام آن ندارد]
- ترجمه سلطانیو اگر تو را تکذیب کردند پس بگو: پروردگارتان دارای رحمتی گسترده است و سختگیری او از گروه مجرمان برگردانده نمیشود
- ترجمه راستینپس اگر تو را تکذیب کنند بگو: خدای شما با آنکه دارای رحمت بی منتها است عذابش از بدکاران باز داشته نخواهد شد.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٨ سَيَقُـولُ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِن شَيْءٍ كَذَلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ حَتَّى ذَاقُوا بَأْسَنَا قُلْ هَلْ عِندَكُم مِّنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ أَنتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ
کسانی که شرک ورزیدند بزودی خواهند گفت: اگر خداوند میخواست ما و نه پدرانمان شرک نمیورزیدیم و چیزی را حرام نمیکردیم کسانی که قبل از آنها بودند [نیز] اینچنین [مثل تکذیب کردن اینان تو را] تکذیب کردند تا آنکه سختگیری ما را چشیدند، بگو: آیا علمی [یا برهانی بر دعویتان] نزد شما هست؟ پس آن را برای ما خارج (آشکار) سازید، شما جز از گمان پیروی نمیکنید و اینکه شما جز حدس نمیزنید [یعنی نسبت به مدّعایتان در خودتان علمی ندارید]
- ترجمه سلطانیکسانی که شرک ورزیدند بزودی خواهند گفت: اگر خداوند میخواست ما و نه پدرانمان شرک نمیورزیدیم و چیزی را حرام نمیکردیم کسانی که قبل از آنها بودند (نیز) اینچنین تکذیب کردند تا آنکه سختگیری ما را چشیدند، بگو: آیا علمی نزد شما هست؟ پس آن را برای ما خارج (آشکار) سازید، شما جز از گمان پیروی نمیکنید و اینکه شما جز حدس نمیزنید
- ترجمه راستینآنان که شرک آوردند خواهند گفت: اگر خدا میخواست ما و پدرانمان مشرک نمیشدیم و چیزی را حرام نمیکردیم. بدین گفتار، پیشینیان ایشان نیز تکذیب (رسل) کردند تا آنکه طعم عذاب ما را چشیدند. بگو: آیا شما بر این سخن مدرک قطعی دارید تا به ما ارائه دهید؟همانا شما پیروی جز از خیالات باطل نمیکنید و جز به گزافه و دروغ سخن نمیگویید.
- ترجمه الهی قمشهای١٤٩ قُلْ فَلِلَّهِ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ فَلَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ
بگو: که حجّت رسا برای خداوند است [در آنچه که بگوید و هر آنچه که انجام دهد] و اگر میخواست حتماً همهٔ شما را هدایت میکرد [و در صدق این گفتار حجّت دارد و آن را بر من ظاهر ساخته]
- ترجمه سلطانیبگو: که حجّت رسا برای خداوند است و اگر میخواست حتماً همهٔ شما را هدایت میکرد
- ترجمه راستینبگو: برای خدا حجّت بالغه و رساست، اگر میخواست همه شما را هدایت میکرد.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٠ قُلْ هَلُمَّ شُهَدَاءَكُمُ الَّذِينَ يَشْهَدُونَ أَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ هَذَا فَإِن شَهِدُوا فَلَا تَشْهَدْ مَعَهُمْ وَلَا تَتَّبِعْ أَهْوَاءَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِمْ يَعْدِلُونَ
[به آنها] بگو: [ای عاجزان از برهان و قاصران از علم] گواهانتان [یعنی رؤسایتان که از آنها تقلید میکنید] را بیاورید آنهایی که گواهی میدهند که خداوند اینها را حرام کرده است [تا جهل آنها و اتّباعشان از هوى برای شما ظاهر شود] پس اگر [به آن] شهادت دادند آنگاه با آنها شهادت مده و از هواهای کسانی که آیات ما را دروغ شمردهاند و کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند و از آنهایی که [غیر او را] با پروردگارشان معادل میکنند تبعیّت مکن
- ترجمه سلطانیبگو: گواهانتان را بیاورید آنهایی که گواهی میدهند که خداوند اینها را حرام کرده است پس اگر شهادت دادند آنگاه با آنها شهادت مده و از هواهای کسانی که آیات ما را دروغ شمردهاند و کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند و از آنهایی که (غیر او را) با پروردگارشان معادل میکنند تبعیّت مکن
- ترجمه راستینبگو: گواهان خود را بیاورید بر اینکه خدا این را و آن را حرام کرده. پس هرگاه گواهی دادند (چون دروغ میگویند) تو با آنها گواهی مده و پیروی مکن از هوای نفس آنها که آیات خدا را تکذیب کردند و به قیامت ایمان نمیآورند و برای خدای خود همتا قرار میدهند.
- ترجمه الهی قمشهای١٥١ قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُم مِّنْ إِمْلَاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
بگو: [به سوی من که من منصوب از خداوند هستم] بیایید که آنچه که پروردگارتان بر شما حرام نموده است را تلاوت کنم [تا با تقلیدی صحیح از من تقلید کنید] که چیزی را شریک او نکنید و به پدر و مادر نیکی [کنید] و فرزندانتان را از ترس تنگدستی [با زنده به گور کردن و غیر آن] نکشید، ما هستیم که به شما و به آنها روزی میدهیم و به کارهای زشت (آنچه که عقل آن را قبیح و شرع آن را ناپسند میشمارد) نزدیک نشوید چه آنهایی که آشکار (شایع در میان شما) هستند [مانند نکاح زوجهٔ پدر و عبادت اصنام و غیر آنها از سنّتهای رذیله] و چه آنهایی که [در بین شما سیرت نگشته] پوشیده هستند [مانند زنا] و نفسی که خداوند آن را حرام کرده جز به حقّ نکشید اینها است که آنها را به شما توصیه کرده راقب به اینکه شما [به قبح آنها و سوء عاقبت آنها] تعقّل کنید
- ترجمه سلطانیبگو: بیایید که آنچه که پروردگارتان بر شما حرام نموده است را تلاوت کنم که چیزی را شریک او نکنید و به پدر و مادر نیکی (کنید) و فرزندانتان را از ترس تنگدستی نکشید، ما هستیم که به شما و به آنها روزی میدهیم و به کارهای زشت نزدیک نشوید چه آنهایی که آشکار هستند و چه آنهایی که پوشیده هستند و نفسی که خداوند آن را حرام کرده جز به حقّ نکشید اینها است که آنها را به شما توصیه کرده راقب به اینکه شما شما تعقّل کنید
- ترجمه راستینبگو: بیایید تا آنچه خدا بر شما حرام کرده همه را بر شما بخوانم، و آن اینکه به هیچ وجه شرک به خدا نیاورید، و به پدر و مادر احسان کنید، و دیگر اولاد خود را از بیم فقر نکشید، ما شما و آنها را روزی میدهیم، و دیگر به کارهای زشت آشکار و نهان نزدیک نشوید و نفسی را که خدا حرام کرده (محترم شمرده) جز به حق به قتل نرسانید. خدا شما را به این اندرزها سفارش نموده، باشد که تعقل کنید.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٢ وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ذَلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
و به مال یتیم نزدیک نشوید مگر بطوری (با آن نیّتی) که آن نیکوتر است [یعنی حفظ مال او و نفس او و انماء مال او] تا به قوّت خود برسد، و پیمانه و ترازو را به قسط (دادگری) وفا (اداء) کنید، نفسی را تکلیف نمیکنیم مگر به [اندازهٔ] وُسع (توان) آن و وقتی که [در حکومت (حکم کردن)، وقتی که مردم شما را حاکم میکنند یا در شهادت یا اصلاح یا نُصْح (نصیحت کردن) یا تَرَحُّم یا سَخَط (خشم) یا معاش یا معاد یا واجب یا مباح، با زبانتان یا با سایر اعضایتان، یا با قوای علّامه یا عمّالهتان چیزی] میگویید پس [بین افراط و تفریط در اقوال و احوال و افعال] عدالت بورزید و اگرچه [دربارهٔ] خویشان [شما] باشد و به عهد خداوند وفا نمائید {عهد و عقد و میثاق و بیعت با خداوند وقتی که در عرف اهل الله اطلاق شود از آن بیعت عامّهٔ نبویّه یا بیعت خاصّهٔ و لویّه اراده میشود، و با اوّلی اسلام حاصل میشود و با دوّمی ایمان حاصل میشود و این بیعت، بیعت و مبایَعَت نامیده میشود، برای اینکه بایع با این بیعت، خودش و مالش را به ثَمَنی که همان جنّت است میفروشد، و برای تعهد قیام بایع و مشتری بر آنچه که بر عهدهٔ آن دو است عهد و به عنوان مُعاهَدَه و برای انعقاد دست بایع بر دست مشتری به عنوان عقد و برای استحکام آن عهد به تقبّل شروط از طرفین و وثوق هر کدام به دیگری در آن عقد، به عنوان میثاق نامیده شده است، و چون مشتری در این مبایعه منصوب از خداوند و وکیل از او است نسبت دادن او به خداوند صحیح است}، اینها [چیزهایی] است که به شما توصیه کرده به این ترقّب که شما [با التفات به معلوم و فهمیدن آن] متذکّر شوید
- ترجمه سلطانیو به مال یتیم نزدیک نشوید مگر به آن (شیوهای) که آن نیکوتر است تا به قوّت خود برسد، و پیمانه و ترازو را به قسط (دادگری) وفا (اداء) کنید، نفسی را تکلیف نمیکنیم مگر به (اندازهٔ) وُسع (توان) آن و وقتی که (چیزی) میگویید پس عدالت بورزید و اگرچه (دربارهٔ) خویشان (شما) باشد و به عهد خداوند وفا نمائید، اینها (چیزهایی) است که به شما توصیه کرده به این ترقّب که شما متذکّر شوید
- ترجمه راستینو هرگز به مال یتیم نزدیک نشوید جز به آن وجه که نیکوتر است تا آنکه به حدّ رشد و کمال رسد. و به راستی و عدالت، کیل و وزن را تمام بدهید. ما هیچ کس را جز به قدر توانایی او تکلیف نکردهایم. و هرگاه سخنی گویید به عدالت گرایید هر چند درباره خویشاوندان باشد، و به عهد خود وفا کنید. این است سفارش خدا به شما، باشد که متذکر و هوشمند شوید.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٣ وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلَا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِ ذَلِكُمْ وَصَّاكُم بِهِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
و همانا این راه مستقیم من است [و آن توسّط بین افراط و تفریط در فعل و قول و همان صراط ولایت است] پس از آن تبعیّت کنید و از [دیگر] راهها پیروی نکنید که شما را از راه او پراکنده میکند [و اجتماعتان و اتّحادتان را در صراط زایل میکند] آن [چیزی] است که شما را به آن توصیه کرده باشد که شما [از راههای متفرقه] بپرهیزید [زیرا تقواى حقیقی همان احتراز از طُرُق منحرفه و ثبات بر صراط مستقیم است]
- ترجمه سلطانیو همانا این راه مستقیم من است پس از آن تبعیّت کنید و از (دیگر) راهها پیروی نکنید که شما را از راه او پراکنده میکند آن (چیزی) است که شما را به آن توصیه کرده باشد که شما بپرهیزید
- ترجمه راستینو این است راه راست من، از آن پیروی کنید و از راههای دیگر که موجب تفرقه شما از راه اوست متابعت نکنید. این است سفارش خدا به شما، شاید پرهیزکار شوید.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٤ ثُمَّ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ تَمَامًا عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ وَتَفْصِيلًا لِّكُلِّ شَيْءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً لَّعَلَّهُم بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ
سپس به موسی کتاب دادیم [یعنی کتاب نبوّت یا تورات که همان صورت نبوّت است] تا [نعمت را] بر کسی که احسان کرده (دارای حُسن گشته یا عملش را نیکو قرار داده) است تمام [کنیم] و تفصیل برای هر چیزی و هدایت و به عنوان رحمت است راجی به اینکه آنها (بنی اسرائیل) به لقای پروردگار [مضاف]شان ایمان بیاورند {اگر مراد از «ربّهم» (پروردگار آنان) ربّ مطلق باشد پس مراد از لقاء، ملاقات جزای او و حساب او و حُسّاب (محاسبه کنندگان) او است، و اگر مراد از آن، ربّ مضاف و همان ربّ آنها در ولایت باشد پس مراد از لقاء، لقاى ملکوت آن ربّ است و آن پائینترین مراتب لقاء و معرفت به نورانیّت است، و فوق آن لقاى جبروت او است به مراتب آن}
- ترجمه سلطانیسپس به موسی کتاب دادیم تا (نعمت را) بر کسی که احسان کرده است تمام (کنیم) و تفصیل برای هر چیزی و هدایت و به عنوان رحمت است راجی به اینکه آنها به لقای پروردگارشان ایمان بیاورند
- ترجمه راستینآن گاه به موسی کتاب دادیم برای تکمیل نفس هر نیکوکار و برای تفصیل و بیان حکم هر چیز و برای هدایت و رحمت بر خلق، باشد که (مردم) به لقاء خدا ایمان آورند.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٥ وَهَذَا كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ مُبَارَكٌ فَاتَّبِعُوهُ وَاتَّقُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
و این کتابی است که آن را مبارک (پُر خیر و نفع) نازل کردیم پس از آن پیروی کنید [تا از اتّباع از آن ولیّ امرتان و اتّباع از او را فائز شوید زیرا حجّت او در آن است، و با اتّباع از آن، فتح باب قلب را فائز میشوید و نزول رحمت از خداوند با فتح آن است و پائینترین مراتب حقیقتِ رحمت همان ملکوت ولیّ امر است] و [از مخالفت با آنچه که در آن است] بپرهیزید راجی به اینکه شما [با لقای ملکوت ولیّ امرتان] مورد رحمت واقع شوید
- ترجمه سلطانیو این کتابی است که آن را مبارک نازل کردیم پس از آن پیروی کنید و بپرهیزید راجی به اینکه شما مورد رحمت واقع شوید
- ترجمه راستینو این (قرآن) کتابی است که ما با برکت و خیر بسیار فرستادیم، از آن پیروی کنید و پرهیزکار شوید، شاید مشمول مرحمت خدا گردید.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٦ أَن تَقُـولُوا إِنَّمَا أُنزِلَ الْكِتَابُ عَلَى طَائِفَتَيْنِ مِن قَبْلِنَا وَإِن كُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمْ لَغَافِلِينَ
تا مبادا [بعد از آن یا در قیامت] بگویید جز این نیست که کتاب بر دو طایفه قبل از ما نازل شده و اینکه ما از درس گرفتن (آموختن) آنان البتّه غافل بودهایم
- ترجمه سلطانیتا مبادا بگویید جز این نیست که کتاب بر دو طایفه قبل از ما نازل شده و اینکه ما از درس گرفتن (آموختن) آنان البتّه غافل بودهایم
- ترجمه راستین(قرآن را برای این فرستادیم) تا نگویید تورات و انجیل تنها بر دو طایفه یهود و نصاری پیش از ما فرستاده شد و ما از تعلیم درس (کتابهای الهی) آنان غافل و بی بهره ماندیم.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٧ أَوْ تَقُـولُوا لَوْ أَنَّا أُنزِلَ عَلَيْنَا الْكِتَابُ لَكُنَّا أَهْدَى مِنْهُمْ فَقَدْ جَاءَكُم بَيِّنَةٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِآيَاتِ اللَّهِ وَصَدَفَ عَنْهَا سَنَجْزِي الَّذِينَ يَصْدِفُونَ عَنْ آيَاتِنَا سُـوءَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُوا يَصْدِفُونَ
یا [مبادا] که بگویید: اگر کتاب بر ما نازل میشد البتّه ما حتماً هدایت یافتهتر از آنها میبودیم [برای اینکه ما ذهناً تیزتر و در فهم دقیقتریم] پس همانا [اگر صادق میباشید] بیّنهای از پروردگارتان و هدایت و رحمتی نزد شما آمده است، پس چه کسی ظالمتر از آن کسی است که آیات [تدوینی و تکوینی] خداوند [که اعظم آنها علی (ع) است] را تکذیب کرده و از آنها روی گردانده (اعراض کرده یا منع کرده) است بزودی کسانی که از آیات ما روی میگردانند را به خاطر آنکه روی میگرداندند با عذاب بدی مجازات خواهیم کرد
- ترجمه سلطانییا (مبادا) که بگویید: اگر کتاب بر ما نازل میشد البتّه ما حتماً هدایت یافتهتر از آنها میبودیم و همانا بیّنهای از پروردگارتان و هدایت و رحمتی نزد شما آمده است، پس چه کسی ظالمتر از آن کسی است که آیات را تکذیب کرده و از آنها روی گردانده است بزودی کسانی که از آیات ما روی میگردانند را به خاطر آنکه روی میگرداندند با عذاب بدی مجازات خواهیم کرد
- ترجمه راستینیا گویید: اگر کتاب بر ما فرستاده میشد ما بهتر از آنان به راه هدایت میشتافتیم. پس به شما هم از طرف پروردگارتان حجت آشکار و هدایت و رحمت رسید، اکنون کیست ستمکارتر از آن که آیات الهی را تکذیب کند و از آنها روی گرداند؟! به زودی آنان را که از آیات ما روی گردانیده و مخالفت کنند به عذاب سخت مجازات کنیم به کیفر آنکه از آیات ما اعراض میکردند.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٨ هَلْ يَنظُرُونَ إِلَّا أَن تَأْتِيَهُمُ الْمَلَائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِن قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا قُلِ انتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ
آیا جز این را منتظر نمیشوند که ملائکه [برای قبض ارواحشان یا برای عذاب آنها حین موت] نزد آنها بیایند یا پرورگار تو [در ولایت و آن علویّت محمّد (ص) و وجههٔ ولایت او است] بیاید یا بعضی از آیات پروردگار تو [مانند أشیاع (شیعیان) علی (ع) که آنها آیات او تعالی هستند] بیاید، روزی که بعضی از آیات پروردگار تو [حین معاینهٔ مرگ] بیاید ایمان آوردن نفسی که قبلاً ایمان نیاورده یا در ایمان خود خیری کسب نکرده باشد به آن نفع نمیرساند بگو: منتظر باشید که ما [هم] منتظریم
- ترجمه سلطانیآیا جز این را منتظر نمیشوند که ملائکه نزد آنها بیایند یا پرورگار تو بیاید یا بعضی از آیات پروردگار تو بیاید، روزی که بعضی از آیات پروردگار تو بیاید ایمان آوردن نفسی که قبلاً ایمان نیاورده یا در ایمان خود خیری کسب نکرده باشد به آن نفع نمیرساند بگو: منتظر باشید که ما (هم) منتظریم
- ترجمه راستینآیا (منکران) انتظاری دارند جز آنکه فرشتگان (قهر) بر آنها درآیند و یا (امر) خدا (و یا قضای الهی) بر آنان فرا رسد (و همه هلاک شوند) یا برخی دلایل و آیات خدا آشکار شود؟روزی که بعضی آیات (قهر) خدای تو بر آنها برسد آن روز هیچ کس را ایمانش نفع نبخشد اگر قبل از آن ایمان نیاورده و یا در ایمان خود کسب خیر و سعادت نکرده باشد. بگو: شما در انتظار (نتیجه اعمال زشت خود) باشید ما هم در انتظار هستیم.
- ترجمه الهی قمشهای١٥٩ إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ
همانا آنان که دینشان را متفرّق کردند و پراکنده (فرقه فرقه) شدند [که هر کدام از آنها هوی یا غرضی یا امام باطلی را مُشایَعَت (پیروی) کردند یا هر کدام از آنها مشایع از اهویهٔ عدیده یا اغراض عدیده یا ائمهٔ عدیده گشتند با قرار دادن هر یک به مانند اینکه فِرقههای مختلفی هستند] تو در چیزی از [تمکّن متمکّن از] آنها نیستی [زیرا تمکّن تو یا به تمکّن صورت ملکوتی تو در قلوب آنها است، یا به تمکّن ذکری است که از تو با ولایت تکلیفی در قلوب خود اخذ کردهاند، یا به تمکّن انقیادی است که با بیعت عامّه در سینههای خود آن را از تو اخذ کردهاند، زیرا همهٔ اینها از شؤن تو و نازلهٔ تو هستند، یا تو در چیزی از شفاعت آنها نیستی، یا در چیزی از مسائلت (امور) آنها و محاسبت آنها یا عذاب آنها نیستی، یا در چیزی از مجانست آنها نیستی و مرجع همهٔ اینها به تمکّن او (ص) در قلوب آنها به یکی از وجوه مذکوره است]، جز این نیست که امر آنها بر [عهدهٔ] خداوند است [برای اینکه تو به سبب انحرافشان از تو ولیّ امر آنها نیستی، پس امرشان و حکمشان مفوّض (واگذار شده) یا راجع (بازگشته) به خداوند است] سپس آنها را به آنچه که [در تفرّقشان] انجام میدادند خبر میدهد {دین به هر سیره و سنّتی، و به سیرهٔ شرعیّهٔ الهیّه، و به جزاء گفته میشود، و به اسلام و عادت و عبادت و طاعت و ذلّ (خواری) و حساب و قهر و استعلاء (برتری طلبی) و مُلک و حکم و تدبیر و توحید و جمیع آنچه که خداوند به آن عبادت میشود، و ملّت (آیین) و خدمت و احسان و بر معانیی غیر از اینها اطلاق میشود، و تحقیق این است که حقیقت دین همان طریق از قلب به سوی خداوند و سیر به سوی آن طریق یا بر آن است و طریقت نامیده میشود، و آن دو، ولایت تکوینی معبّر از آن ریسمانی از خداوند، و ولایت تکلیفی که معبّر از آن ریسمانی از مردم هستند}
- ترجمه سلطانیهمانا آنان که دینشان را متفرّق کردند و پراکنده (فرقه فرقه) شدند تو در چیزی از (تمکّن) آنها نیستی، جز این نیست که امر آنها بر (عهدهٔ) خداوند است سپس آنها را به آنچه که انجام میدادند خبر میدهد
- ترجمه راستینآنان که دین را پراکنده نمودند و (در آن) فرقه فرقه شدند (چشم از آنها بپوش) چنین کسان به کار تو نیایند، (و از دست آنها غمگین مباش که مجازات) کار آنها با خداست و بعد از این به آنچه میکردند آگاهشان میگرداند.
- ترجمه الهی قمشهای١٦٠ مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ
کسی که نیکی بیاورد پس برای او ده مثل (برابر) آن هست و کسی که سیّئه [بدی] بیاورد پس جز به مثل همان جزاء داده نمیشود و آنها (نیکوکاران و بدکاران) [مورد] ظلم [واقع] نمیشوند
- ترجمه سلطانیکسی که نیکی بیاورد پس برای او ده مثل (برابر) آن هست و کسی که سیّئه (بدی) بیاورد پس جز به مثل همان جزاء داده نمیشود و آنها (مورد) ظلم (واقع) نمیشوند
- ترجمه راستینهر کس کار نیکو کند او را ده برابر آن خواهد بود و هر کس کار زشت کند به قدر کار زشتش مجازات شود و بر آنها اصلا ستم نخواهد شد.
- ترجمه الهی قمشهای١٦١ قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِّلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
[به جهت موادعه (از هم وداع کردن) با آنها و از جهت تعریض به نصیحت آنان با رساترین وجه] بگو: همانا مرا پروردگارم به راه راست [همان صراط قلب و آن ولایت تکوینی است] هدایت کرده است به دینی راست (استوار) که ملّت (آیین) ابراهیم حنیف (حقگرا، راستین) است [که اختلافی در حقّیت آن ندارید] و او از مشرکین نبود
- ترجمه سلطانیبگو: همانا مرا پروردگارم به راه راست هدایت کرده است به دینی راست (استوار) که ملّت (آیین) ابراهیم حنیف (حقگرا، راستین) است و او از مشرکین نبود
- ترجمه راستینبگو: محققا مرا خدایم به راه راست هدایت کرده، به دینی استوار، همان آیین پاک ابراهیم که وجودش از لوث شرک و عقاید باطل مشرکین منزه بود.
- ترجمه الهی قمشهای١٦٢ قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَـمِينَ
بگو: همانا نماز من و آیینهای من و حیات من و مرگ من [خالص از شوب مداخلهٔ نفس و شیطان] برای الله پروردگار عالمیان است
- ترجمه سلطانیبگو: همانا نماز من و آیینهای من و حیات من و مرگ من برای الله پروردگار عالمیان است
- ترجمه راستینبگو: همانا نماز و طاعت و تمام اعمال من و حیات و ممات من همه برای خداست که پروردگار جهانیان است.
- ترجمه الهی قمشهای١٦٣ لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ
که شریکی ندارد و به آن امر شدهام و من اوّلین مسلمانان هستم
- ترجمه سلطانیکه شریکی ندارد و به آن امر شدهام و من اوّلین مسلمانان هستم
- ترجمه راستینکه او را شریک نیست و به همین (اخلاص کامل) مرا فرمان دادهاند و من اول کسی هستم که تسلیم امر خدایم.
- ترجمه الهی قمشهای١٦٤ قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى ثُمَّ إِلَى رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ
[به آنها] بگو: آیا غیر از الله پروردگاری بگیرم و (حال آنکه) او پروردگار هر چیزی است [و غیر او مربوب هستند] و هر نفسی جز بر (زیان) خودش کسب نمیکند و بار [کسی] را بارکش دیگری نمیکشد سپس بازگشتگاه شما [در روز قیامت] به پروردگارتان است آنگاه از آنچه که در آن با یکدیگر اختلاف میکردید به شما خبر میدهد [و آن دینى است که آن را بنابر هواهایتان متفرّق (تکه تکه) کردید یا در بطلان آن و حقّانیت آن با یکدیگر اختلاف کردید]
- ترجمه سلطانیبگو: آیا غیر از الله پروردگاری بگیرم و (حال آنکه) او پروردگار هر چیزی است و هر نفسی جز بر (زیان) خودش کسب نمیکند و بار (کسی) را بارکش دیگری نمیکشد سپس بازگشتگاه شما به پروردگارتان است آنگاه از آنچه که در آن با یکدیگر اختلاف میکردید به شما خبر میدهد
- ترجمه راستینبگو: آیا غیر از خدا را به ربوبیّت گزینم در صورتی که خدا پرورنده همه موجودات است؟و هیچ کس چیزی نیندوخت مگر بر خود، و هیچ نفسی بار (گناه) دیگری را بر دوش نگیرد. سپس بازگشت همه شما به سوی پروردگارتان است و او شما را به آنچه خلاف در آن میکردید آگاه خواهد ساخت.
- ترجمه الهی قمشهای١٦٥ وَهُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ
و او کسی است که شما را در زمین جانشین قرار داد و بعضی از شما را بر بعضی دیگر در درجاتی برتر قرار داد تا [ای برتری داده شدگان] شما را در آنچه که به شما داده است بیازماید، همانا پروردگار تو سریع عقوبت دهنده و همانا او قطعاً بسیار آمرزنده و مهربان است.
- ترجمه سلطانیو او کسی است که شما را در زمین جانشین قرار داد و بعضی از شما را بر بعضی دیگر در درجاتی برتر قرار داد تا شما را در آنچه که به شما داده است بیازماید، همانا پروردگار تو سریع عقوبت دهنده و همانا او قطعاً بسیار آمرزنده و مهربان است.
- ترجمه راستینو او خدایی است که شما را جانشین گذشتگان اهل زمین مقرر داشت و رتبه بعضی را از بعضی بالاتر قرار داد تا شما را در آنچه به شما داده (در این تفاوت رتبهها) بیازماید، که همانا خدا زود کیفر و بسیار بخشنده و مهربان است.
- ترجمه الهی قمشهای