حزب شمارهٔ ۲۹
١١١ وَلَوْ أَنَّنَا نَزَّلْنَا إِلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ الْمَوْتَى وَحَشَرْنَا عَلَيْهِمْ كُلَّ شَيْءٍ قُبُلًا مَّا كَانُوا لِيُؤْمِنُوا إِلَّا أَن يَشَاءَ اللَّهُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ يَجْهَلُونَ
و اگر ما ملائکه را به آنها نازل میکردیم و مردگان با آنان [دربارهٔ رسالت تو] سخن میگفتند و هر چیزی را رو در رو [به معاینه و مقابله برای آنها] بر آنها حشر میکردیم [یعنی با سببیّت اسباب ظاهری] آنها ایمان نمیآوردند مگر آنکه خداوند [با سبب هر مسبّب که همان مشیّت است] بخواهد و لکن اکثر آنان [اعمّ از مؤمنین یا مشرکین یا جمیع] نمیدانند [که مشیّت همان سبب ایمان است نه آیت مقترحه و تمنّا شده]
- ترجمه سلطانیو اگر ما ملائکه را به آنها نازل میکردیم و مردگان با آنان سخن میگفتند و هر چیزی را رو در رو بر آنها حشر میکردیم آنها ایمان نمیآوردند مگر آنکه خداوند بخواهد و لکن اکثر آنان نمیدانند
- ترجمه راستینو اگر فرشتگان را بر آنها می‌فرستادیم و مردگان با آنان سخن میگفتند و هر چیزی را رویارویشان فراهم می‌آوردیم باز ایمان نمیآوردند مگر به مشیّت خدا، لیکن اکثرشان (مشیّت نافذ حق را) نمیدانند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٢ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَـوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ
و اینچنین [که برای تو دشمنی از قومت قرار دادیم] برای هر پیامبری دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم که بعضی از آنها به بعضی دیگر سخنان آراستهای را [با حُسن جلوه دادن گفتار کاذب با تمویه (خلاف را آراستن) آنها] برای فریب دادن (بصورت فریبنده) وحی میکنند [یعنی القاء میکنند] و اگر پروردگارت میخواست آن را انجام نمیدادند [پس از آنچه که انجام داده‌‌اند اندوه مدار که آن به مشیّت ما بوده و در آن مصالح و حکمت‌‌هایی برای شما هست] پس آنان و آنچه که افتراء میبندند را [بدون تعرّض بر آنها به ردّ و قبول] واگذار [تا حکمت‌‌ها و مصالح ما جریان یابد]
- ترجمه سلطانیو اینچنین برای هر پیامبری دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم که بعضی از آنها به بعضی دیگر سخنان آراستهای را برای فریب دادن وحی (القاء) میکنند و اگر پروردگارت میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنان و آنچه که افتراء میبندند را واگذار
- ترجمه راستینو همچنین ما هر پیغمبری را از شیطانهای انس و جن دشمنی در مقابل برانگیختیم که آنها برخی با برخی دیگر برای اغفال مؤمنان سخنان آراسته ظاهر فریب اظهار کنند. و اگر پروردگار تو میخواست چنین نمیکردند، پس اینها را با دروغشان واگذار.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٣ وَلِتَصْغَى إِلَيْهِ أَفْئِدَةُ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ وَلِيَرْضَوْهُ وَلِيَقْتَرِفُوا مَا هُم مُّقْتَرِفُونَ
و تا قلبهای کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند به آن متمایل شوند و تا از آن راضی شوند و تا آنچه که آنان کسب کننده هستند را به دست آورند [تا از مؤمنین متمایز شوند و با ایذای خود به مؤمنین ایمان آنها را خالص سازند]
- ترجمه سلطانیو تا قلبهای کسانی که به آخرت ایمان نمیآورند به آن متمایل شوند و تا از آن راضی شوند و تا آنچه که آنان کسب کننده هستند را به دست آورند
- ترجمه راستین(تا بیازماییمشان) و تا به گفتار (فریبنده) آن اهریمنان آنان که به آخرت ایمان نیاورند دل سپرده و بدان خشنود باشند و تا آنچه می‌توانند به گناه و تبهکاری آلوده شوند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٤ أَفَغَيْرَ اللَّهِ أَبْتَغِي حَكَمًا وَهُوَ الَّذِي أَنزَلَ إِلَيْكُمُ الْكِتَابَ مُفَصَّلًا وَالَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُ مُنَزَّلٌ مِّن رَّبِّكَ بِالْحَقِّ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُمْتَرِينَ
[بگو:] آیا پس [من] غیر از خداوند را به عنوان حَکَم (داور) بطلبم؟ و (حال آنکه) او کسی است که کتاب [قرآن و نبوّت] را به تفصیل نزد شما فرو فرستاد و کسانی که به آنها کتاب [یعنی نبوّت] دادهایم میدانند که آن به حقّ از پروردگار تو نازل شده پس هرگز از شک کنندگان مباش
- ترجمه سلطانیآیا پس (من) غیر از خداوند را به عنوان حَکَم (داور) بطلبم؟ و (حال آنکه) او کسی است که کتاب را به تفصیل نزد شما فرو فرستاد و کسانی که به آنها کتاب دادهایم میدانند که آن به حقّ از پروردگار تو نازل شده پس هرگز از شک کنندگان مباش
- ترجمه راستینآیا من غیر خدا حاکم و داوری بجویم و حال آنکه او خدایی است که کتابی (چون قرآن) که همه چیز در آن بیان شده به شما فرستاد؟و آنان که به آنها کتاب فرستادیم (یهود و نصاری) میدانند که این قرآن از خدای تو به حق بر تو فرستاده شده، پس در آن البته هیچ شک و تردید راه مده.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٥ وَتَمَّتْ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدْقًا وَعَدْلًا لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِهِ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
و کلمهٔ پروردگار تو (همان مشیّت و همان ولایت مطلقه) از حیث راستی و عدل (اعطاء حقّ هر ذی حقّی به آن) [با محمّد (ص) و علی (ع)] تمام شد که مبدّلی [تبدیل کنندهای] برای کلمات او نیست [پس به آنچه که می‌‌گویند اندیشه مدار و به آنچه که تکذیب میکنند اندوهگین مشو] و او [به آنچه که دربارهٔ علی (ع) می‌‌گویند] شنوا و [به حال همه و استحقاق او] دانا است
- ترجمه سلطانیو کلمات پروردگار تو از حیث راستی و عدل تمام شد که مبدّلی (تبدیل کنندهای) برای کلمات او نیست و او شنوا و دانا است
- ترجمه راستینکلام خدای تو از روی راستی و عدالت به حد کمال رسید و هیچ کس تبدیل و تغییر آن کلمات نتواند کرد و او خدای شنوا و داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٦ وَإِن تُطِعْ أَكْثَرَ مَن فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ اللَّهِ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ
و اگر از اکثر کسانی که در زمین هستند اطاعت کنی تو را از راه خدا گمراه میگردانند زیرا که جز از گمان تبعیّت نمیکنند و جز این نیست که حدس میزنند [و اصلاً علمی ندارند تا از آنها امکان متابعت از علم تصوّر شود] {ظنّ از صفات نفس است زیرا علوم آن، اگرچه یقینی و ادراکاتش غیر ظنّى باشد پس همان ظنون هستند و علوم نیستند به خاطر آنکه علم آن است که وجه آن به سوی علوّ (بالا) باشد و در اشتداد باشد، و علم نفس غیر مطیعه وجهش به سوی سفل میباشد و در تنزّل میباشد}
- ترجمه سلطانیو اگر از اکثر کسانی که در زمین هستند اطاعت کنی تو را از راه خدا گمراه میگردانند زیرا که جز از گمان تبعیّت نمیکنند و جز این نیست که حدس میزنند
- ترجمه راستینو اگر پیروی از اکثر مردم روی زمین کنی تو را از راه خدا گمراه خواهند کرد، که اینان جز از پی گمان (و هوا و هوس) نمی‌روند و جز اندیشه باطل و دروغ چیزی در دست ندارند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٧ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ
همانا پروردگارت! او داناتر است به کسی که از راه او گمراه میشود و او به هدایت شدگان داناتر است {پس آنچه که باید از آن پیروی شود همآنچه است که ربّ گفته است، نه آنچه که آن را به ظنون خود از نسبت دادن ضلال و اهتداء به مردم گفته‌‌اند، پس بال (اندیشه) مدارید به آنچه که گفتند و نه به آنچه که حرام کردند و حلال کردند و از فرمان‌‌های پروردگارتان ایتمار نمایید}
- ترجمه سلطانیهمانا پروردگارت! او داناتر است به کسی که از راه او گمراه میشود و او به هدایت شدگان داناتر است
- ترجمه راستینمحققا خدای تو خود داناتر است به حال آن که از راه او گمراه است و آن که به راه او هدایت یافته است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٨ فَكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ إِن كُنتُم بِآيَاتِهِ مُؤْمِنِينَ
پس از آنچه که نام خداوند بر آن ذکر شده بخورید اگر به آیات او [و بزرگترینِ آیات محمّد (ص) و علی (ع)] مؤمن هستید {اَکْل (خوردن) اعمّ از فعل قوا و اعضاء و صفات نفس و ادراک مدارک ظاهری و باطنی و عقاید عقلانیّه است، و اینکه اصل در اسم اللّه همان ولایت است و اینکه آن اسم اعظم است، و اینکه اسمى نیست مگر اینکه آن ظلّ (سایه) برای آن اسم اعظم است، و اینکه علی (ع) همان مظهر اتّم او است، و تعمیم اَکل در هر فعل و قول و اَکل و شُرب و ادراک و خاطر و علم و معرفت و اعتقاد و کشف و شهود و عیان ممکن میشود، زیرا همه نسبت به آن قوا که همان مبدأ آنها است اکل هستند، و همچنین تعمیم اسم اللّه در دو اسم قولی و قلبی متّصل به صورت ملکوتی او که در لسان آنها فکر و سکینه و حضور و ذکر حقیقی نامیده میشود ممکن میشود، پس هر چه که با حضور نزد اسم اعظم و تذکّر (یادآوری) او با صورت ملکوتیش انجام شود پس آن حلال است و نه وزر با آن است و نه وبال، و با تذکّر اسم اعظم به آنچه که گفتیم آنچه که آن مکروه (ناپسند) اسم اعظم است واقع نمی‌‌شود و مکروه او مکروه خداوند است، و حرامی خارج از سنّت از او واقع نمی‌‌شود}
- ترجمه سلطانیپس از آنچه که نام خداوند بر آن ذکر شده بخورید اگر به آیات او مؤمن هستید
- ترجمه راستینپس شما مؤمنان چنانچه به آیات خدا ایمان دارید از آنچه نام خدا بر آن ذکر شده تناول کنید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١٩ وَمَا لَكُمْ أَلَّا تَأْكُلُوا مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلَّا مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ وَإِنَّ كَثِيرًا لَّيُضِلُّونَ بِأَهْوَائِهِم بِغَيْرِ عِلْمٍ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِالْمُعْتَدِينَ
و شما را چه شده [چه فایده‌‌ای برای شما دارد] که از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر شده نمیخورید؟ و (حال آنکه) البتّه آنچه را که بر شما حرام کرده است را برای شما شرح داده مگر آنکه ناچار از آن شوید و همانا بسیاری [از مردم] به هواهایشان [دیگران را] بدون علم گمراه میکنند همانا پروردگارت! او به تعدّی کنندگان داناتر است [و او تعالی همانطور که آنها را می‌‌شناسد، اعتداى آنها و تجاوزشان از حدود خداوند را میداند، و به شما دربارهٔ تجاوز آنها خبر داده بود، و به آنچه که در حرمت ذَبیحه و مردار و حلیّت آن دو گفته‌‌اند بال (اندیشه) مدارید و به امر خداوند ایتمار نمایید]
- ترجمه سلطانیو شما را چه شده که از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر شده نمیخورید؟ و (حال آنکه) البتّه آنچه را که بر شما حرام کرده است را برای شما شرح داده مگر آنکه ناچار از آن شوید و همانا بسیاری (از مردم) به هواهایشان (دیگران را) بدون علم گمراه میکنند همانا پروردگارت! او به تعدّی کنندگان داناتر است
- ترجمه راستینچرا از آنچه نام خدا بر آن ذکر شده نمیخورید (و بر خود حرام می‌کنید) ؟در صورتی که آنچه خدا بر شما حرام کرده به تفصیل بیان نموده جز آنچه به آن ناگزیر می‌شوید که باز حلال است. و بسیاری از مردم به هوای نفس خود از روی جهل (دیگران را) به گمراهی کشند. همانا خدا به تجاوز کنندگان (از حدود) داناتر است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٠ وَذَرُوا ظَاهِرَ الْإِثْمِ وَبَاطِنَهُ إِنَّ الَّذِينَ يَكْسِبُونَ الْإِثْمَ سَيُجْزَوْنَ بِمَا كَانُوا يَقْتَرِفُونَ
و ظاهر گناه و باطن آن را واگذارید همانا کسانی که کسب گناه میکنند [آنچه که از متابعت آن دو ناشی میشود را حاصل می‌‌نمایند] بزودی به آنچه که مرتکب میشدند مجازات خواهند شد
- ترجمه سلطانیو ظاهر گناه و باطن آن را واگذارید همانا کسانی که کسب گناه میکنند بزودی به آنچه که مرتکب میشدند مجازات خواهند شد
- ترجمه راستینو هر گناه و عمل زشت را در ظاهر و باطن ترک کنید، که محققا کسانی که کسب گناه کنند به زودی به کیفر آن خواهند رسید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢١ وَلَا تَأْكُلُوا مِمَّا لَمْ يُذْكَرِ اسْمُ اللَّهِ عَلَيْهِ وَإِنَّهُ لَفِسْقٌ وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَى أَوْلِيَائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْ وَإِنْ أَطَعْتُمُوهُمْ إِنَّكُمْ لَمُشْرِكُونَ
و از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر نشده نخورید و همانا آن [چه که اسم خداوند بر آن برده نشده خارج از حقّ است] البتّه فسق است و همانا شیاطین البتّه به دوستان خود [از کفّار] القاء میکنند تا با شما مجادله کنند و اگر از آنها اطاعت کنید همانا شما حتماً مشرکید (مشرک میگردید) {زیرا اشراک همان طاعت غیر کسی است که خداوند او را برای طاعت نصب کرده}
- ترجمه سلطانیو از آنچه که اسم خداوند بر آن ذکر نشده نخورید و همانا آن البتّه فسق است و همانا شیاطین البتّه به دوستان خود القاء میکنند تا با شما مجادله کنند و اگر از آنها اطاعت کنید همانا شما حتماً مشرکید (مشرک میگردید)
- ترجمه راستینو از آنچه نام خدا بر آن ذکر نشده نخورید که آن فسق و تبه کاری است. و اهریمنان سخت به دوستان و پیروان خود وسوسه کنند تا با شما به جدل و منازعه برخیزند. و اگر شما هم از آنان پیروی کنید (مانند آنها) مشرک خواهید شد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٢ أَوَمَن كَانَ مَيْتًا فَأَحْيَيْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُ فِي الظُّلُمَاتِ لَيْسَ بِخَارِجٍ مِّنْهَا كَذَلِكَ زُيِّنَ لِلْكَافِرِينَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
آیا کسی که [از حیات انسانی] مرده بود پس او را [با قبول دعوت نبوی و بیعت عامّه یا با استعداد قبول ولایت و استحقاق بیعت خاصّه به حیات انسانی] زنده کردیم و برای او نوری [یعنی امامی را یا اقتداء به امامی از خود را] قرار دادیم که به آن در میان مردم راه میرود مانند کسی است که شبیه به او [لیکن] در ظلمات (تاریکیها) است، خارج شونده از آن نیست، اینچنین [تزئین] برای کافران آنچه را که [در تاریکی‌‌های جهالت‌‌هایشان] عمل میکردند زینت داده شد
- ترجمه سلطانیآیا کسی که مرده بود پس او را زنده کردیم و برای او نوری قرار دادیم که با آن در میان مردم راه میرود مانند کسی است که شبیه به او (لیکن) در ظلمات (تاریکیها) است، خارج شونده از آن نیست، اینچنین برای کافران آنچه را که عمل میکردند زینت داده شد
- ترجمه راستینو آیا کسی که مرده (جهل و ضلالت) بود ما او را زنده کردیم و به او روشنی (علم و دیانت) دادیم تا به آن روشنی میان مردم (سرافراز) رود مثل او مانند کسی است که در تاریکیها (ی جهل) فرو رفته و از آن به در نتواند گشت؟ (آری) کردار بد کافران در نظرشان چنین جلوه‌گر شده است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٣ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا فِيهَا وَمَا يَمْكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمْ وَمَا يَشْعُرُونَ
و اینچنین [مثل آنکه در قریۀ تو اکابر مجرمین آن را قرار دادیم] در هر قریهای اکابر مجرمین آن [قریه] را قرار دادیم تا در آنجا مکر کنند و [در مکر کردن به انبیاء و مؤمنین] جز به خودشان مکر نمیکنند و (حال آنکه) شعور نمیورزند [که این مکر در حقیقت نسبت به انفس آنها است]
- ترجمه سلطانیو اینچنین در هر قریهای اکابر مجرمین آن (قریه) را قرار دادیم تا در آنجا مکر کنند و (حال آنکه) جز به خودشان مکر نمیکنند و شعور نمیورزند
- ترجمه راستینو همچنین ما قرار دادیم که در هر دیاری رؤسای بدکار ستمگر (با مردم آنجا) مکر اندیشند، و در حقیقت مکر جز با خویشتن نمیکنند و به این هم آگاه نیستند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٤ وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَن نُّؤْمِنَ حَتَّى نُؤْتَى مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِندَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ
و وقتی که آیتی نزد آنها آمد گفتند ما هرگز ایمان نخواهیم آورد تا آنکه مثل آنچه که به رسولان خداوند داده شده به ما داده شود، خداوند داناتر است که رسالتش را در کجا قرار بدهد بزودی به کسانی که نزد خداوند جرم کردهاند به خاطر آنچه که مکر میکردند [در دنیا] کوچکی [خواری] و [در آخرت] عذابی شدید اصابت خواهد کرد
- ترجمه سلطانیو وقتی که آیتی نزد آنها آمد گفتند ما هرگز ایمان نخواهیم آورد تا آنکه مثل آنچه که به رسولان خداوند داده شده به ما داده شود، خداوند داناتر است که رسالتش را در کجا قرار بدهد بزودی به کسانی که نزد خداوند جرم کردهاند به خاطر آنچه که مکر میکردند کوچکی (خواری) و عذابی شدید اصابت خواهد کرد
- ترجمه راستینو چون آیتی برای (هدایت) آنها آمد گفتند: ما ایمان نیاوریم تا مانند آنچه به رسولان خدا داده شد به ما نیز داده شود. خدا بهتر میداند که در کجا رسالت خود را مقرر دارد. به زودی مجرمان را خدا خوار سازد و عذابی سخت به واسطه مکری که می‌اندیشیدند بر آنان فرو فرستد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٥ فَمَن يُرِدِ اللَّهُ أَن يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ وَمَن يُرِدْ أَن يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ كَذَلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
پس کسی را که خداوند اراده کند که او را [به رسالتی] هدایت کند سینهٔ او را برای اسلام شرح (گشاده) میکند و کسی را که بخواهد که او را گمراه کند صدر او را [از قبول آنچه که او را به جهت قلب متوجّه میکند] تنگ و سخت (بسته) قرار میدهد گویی که [در قبول رسالت و اسلام] در آسمان صعود میکند اینچنین [همانطور که بر کسی که میخواهد او را گمراه کند شکّ و ضیق (تنگی) قرار میدهد] خداوند پلیدی را بر کسانی که ایمان نمیآورند قرار میدهد
- ترجمه سلطانیپس کسی را که خداوند اراده کند که او را هدایت کند سینهٔ او را برای اسلام شرح (گشاده) میکند و کسی را که بخواهد که او را گمراه کند صدر او را تنگ و سخت (بسته) قرار میدهد گویی که (در قبول رسالت و اسلام) در آسمان صعود میکند اینچنین خداوند پلیدی را بر کسانی که ایمان نمیآورند قرار میدهد
- ترجمه راستینپس هر که را خدا هدایت او خواهد قلبش را برای پذیرش اسلام باز و روشن گرداند و هر که را خواهد گمراه نماید (به حال گمراهی واگذارد) دل او را از پذیرفتن ایمان تنگ و سخت گرداند که گویی میخواهد از زمین بر فراز آسمان رود. این چنین خدا آنان را که به حق نمی‌گروند مردود و پلید می‌گرداند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٦ وَهَذَا صِرَاطُ رَبِّكَ مُسْتَقِيمًا قَدْ فَصَّلْنَا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ
و این [که ذکر شد از قرار دادن صدر بعضی را مُنْشَرِح برای اسلام و بعضی را تنگ] راه (سنّت) پروردگارت است که مستقیم است همانا آیات را برای قومی (مردمانی) که پند میگیرند تفصیل دادهایم
- ترجمه سلطانیو این راه (سنّت) پروردگارت است که مستقیم است همانا آیات را برای قومی (مردمانی) که پند میگیرند تفصیل دادهایم
- ترجمه راستینو این راه خدای توست که مستقیم است. ما آیات (خود) را برای گروهی که بدان پند میگیرند به خوبی روشن ساختیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٧ لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِندَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِيُّهُم بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
خانهٔ سلامت [از آفات] برای آنها به خاطر آنچه که عمل میکردند نزد پروردگارشان و همان ولیّ آنها است
- ترجمه سلطانیخانهٔ سلامت برای آنها به خاطر آنچه که عمل میکردند نزد پروردگارشان و همان ولیّ آنها است
- ترجمه راستینآنها را نزد خدا دار سلامت و خانه آسایش است و خدا دوستدار و سرپرست آنهاست برای آنکه نیکوکار بودند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٨ وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا يَامَعْشَرَ الْجِنِّ قَدِ اسْتَكْثَرْتُم مِّنَ الْإِنسِ وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُم مِّنَ الْإِنسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ وَبَلَغْنَا أَجَلَنَا الَّذِي أَجَّلْتَ لَنَا قَالَ النَّارُ مَثْوَاكُمْ خَالِدِينَ فِيهَا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٌ
و روزی که آنها (آدمی و پری) را جمیعاً حشر میکند [میگوییم]: ای گروه جنّ شما در بسیاری از انسانها راغب شدید [پس آنها را از سنخ خود قرار دادید] و اولیاء (دوستان) آنها از [نوع] انسان گویند: [ای] پروردگار ما، بعضی از ما از بعضی دیگر بهره‌‌برداری کردیم {اِسْتِمْتاع (بهره‌‌برداری) انسان از جنّ به اتّباع از آنها است در لذّت بردن به شهوات، و استمتاع جِنّ از انسان به حصول مراد اینها از آنها است از اغواء (فریب دادن) آنها و تمکّن (منزلت یافتن) اینها از آنها در امر و نهی} و به اجلی که تو [از قیامت یا از مدّت زندگانی] برای ما تعیین کرده بودی رسیدیم، [خداوند به آنها] گفت: منزلگاه شما آتش است در آن ماندگارید مگر آنکه خداوند بخواهد، که پروردگار تو حکیم است [و در عقوبت عقوبت شونده به احدی ظلم نمی‌‌کند] و [به قدر استحقاق او] دانا است
- ترجمه سلطانیو روزی که آنها را جمیعاً حشر میکند (میگوییم): ای گروه جنّ شما در بسیاری از انسانها راغب شدید (پس آنها را از سنخ خود قرار دادید) و اولیاء (دوستان) آنها از (نوع) انسان گویند: (ای) پروردگار ما، بعضی از ما از بعضی دیگر بهرمند گشتیم و به اجلی که تو برای ما تعیین کرده بودی رسیدیم، گفت: منزلگاه شما آتش است در آن ماندگارید مگر آنکه خداوند بخواهد، که پروردگار تو حکیم و دانا است
- ترجمه راستینو (یاد آر) روزی که همه آنها را محشور میکند (و به شیاطین خطاب کند که) ای گروه جن، شما بسیاری از انسانها را پیرو خود ساختید. در آن حال دوستداران شیاطین از جنس بشر گویند: پروردگارا، ما بعضی از (اضلال) بعضی دیگر بهره‌مند گردیده و به اجلی که معین نموده‌ای رسیدیم. خدا گوید: آتش منزلگاه شماست و همیشه در آن خواهید بود مگر آنچه خدا بخواهد (که برخی را بیرون آورد) ، که پروردگار تو درست کردار و داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢٩ وَكَذَلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِـمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
و اینچنین [مثل آنکه بعضی از انس را بر بعضی از جنّ در دنیا یا در آخرت ولىّ بر می‌‌گماریم] به (سبب) آنچه که [با اعمال بدشان آن را] کسب میکردند بعضی ظالمین را ولیّ بعضی دیگر [یعنی وجوه بعضی را به سوی بعضی بر میگردانیم و آنها را رها] میکنیم
- ترجمه سلطانیو اینچنین به (سبب) آنچه که کسب میکردند بعضی ظالمین را ولیّ بعضی دیگر (وجوه بعضی را به سوی بعضی بر میگردانیم و آنها را رها) میکنیم
- ترجمه راستینو همچنین ما برخی ستمکاران را بر بعض دیگر (به مخالفت) برگماریم به سبب آنچه کسب میکردند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٠ يَامَعْشَرَ الْجِنِّ وَالْإِنسِ أَلَمْ يَأْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنكُمْ يَقُصُّونَ عَلَيْكُمْ آيَاتِي وَيُنذِرُونَكُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا قَالُوا شَهِدْنَا عَلَى أَنفُسِنَا وَغَرَّتْهُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَشَهِدُوا عَلَى أَنفُسِهِمْ أَنَّهُمْ كَانُوا كَافِرِينَ
ای گروه جنّ و انس [انسان] آیا رسولانی از [خود] شما برای شما نیامد که آیات مرا بر شما حکایت میکردند و دیدار امروز شما را به شما هشدار میدادند؟ [از جهت اعتراف به تقصیرشان] گفتند: علی (بر زیان) خودمان شهادت میدهیم، و زندگانی دنیا آنها را فریب داد، و علی [بر زیان] خودشان شهادت دادند که آنها کافر بودهاند
- ترجمه سلطانیای گروه جنّ و انس (انسان) آیا رسولانی از (خود) شما برای شما نیامد که آیات مرا بر شما حکایت میکردند و دیدار امروز شما را به شما هشدار میدادند؟ گفتند علی (بر زیان) خودمان شهادت میدهیم، و زندگانی دنیا آنها را فریب داد، و علی (بر زیان) خودشان شهادت دادند که آنها کافر بودهاند
- ترجمه راستین(آن گاه خدا گوید) ای گروه جن و انس، مگر برای هدایت شما از جنس خود شما رسولانی نیامدند که آیات مرا برای شما می‌خواندند و شما را از مواجه شدن با این روز سخت می‌ترساندند؟آنها (با نهایت پشیمانی) جواب دهند که ما (به جهالت و بدی) بر خود گواهی میدهیم. و زندگانی دنیا آنها را مغرور ساخت و در آن حال (می‌فهمند و) بر خود گواهی می‌دهند که به راه کفر می‌رفتند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣١ ذَلِكَ أَن لَّمْ يَكُن رَّبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا غَافِلُونَ
آن [ارسال رسولان و قصّه (حکایت) کردن آیات و انذار از روز قیامت] به خاطر این است که پروردگارت به [قصد] ظلم کردن، هلاک کنندهٔ قریهای که اهل آن غافل (غیر متذکّر ثواب و عقاب) هستند نمیباشد
- ترجمه سلطانیآن به خاطر این است که پروردگارت به (قصد) ظلم کردن، هلاک کنندهٔ قریهای که اهل آن غافل هستند نمیباشد
- ترجمه راستیناین (فرستادن رسل) برای این است که خدا اهل دیاری را تا (اتمام حجت نکرده و) آنها غافل و جاهل باشند به ستم هلاک نگرداند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٢ وَلِكُلٍّ دَرَجَاتٌ مِّمَّا عَمِلُوا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ
و برای هر کدام [از افراد جنّ و انس] درجاتی هست از آنچه که عمل کردند و پروردگار تو از آنچه که عمل میکنند غافل نیست
- ترجمه سلطانیو برای هر کدام درجاتی هست از آنچه که عمل کردند و پروردگار تو از آنچه که عمل میکنند غافل نیست
- ترجمه راستینو هر کس (از بندگان) به عملی که کرده رتبه خواهد یافت، و خدای تو از عمل هیچ کس غافل نخواهد بود.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٣ وَرَبُّكَ الْغَنِيُّ ذُو الرَّحْمَةِ إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَسْتَخْلِفْ مِن بَعْدِكُم مَّا يَشَاءُ كَمَا أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوْمٍ آخَرِينَ
و پروردگار بینیاز و دارای رحمت تو [به مقتضای غنائش و عدم حاجتش] اگر بخواهد شما را [از میان] میبرد [لکن شما را مدّتی باقی می‌‌گذارد تا در آن به مقتضای رحمتش استکمال یابید] و بعد از شما هر آنچه را که بخواهد جانشین شما میکند همانگونه که شما را از فرزندان مردمانی دیگر ایجاد کرد
- ترجمه سلطانیو پروردگار بینیاز و دارای رحمت تو اگر بخواهد شما را (از میان) میبرد و بعد از شما هر آنچه را که بخواهد جانشین شما میکند همانگونه که شما را از فرزندان مردمانی دیگر ایجاد کرد
- ترجمه راستینو خدای تو از خلق بینیاز و (به همه) مهربان است و اگر بخواهد، شما را ببرد (و همه را فانی گرداند) آن گاه هر که را بخواهد جانشین شما کند چنان که شما را از نسل گروهی دیگر پدید آورد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٤ إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَآتٍ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ
همانا آنچه که به شما وعده داده میشود حتماً میآید و شما عاجز کننده [او از اذهاب (بردن و آوردن)] نیستید
- ترجمه سلطانیهمانا آنچه که به شما وعده داده میشود حتماً میآید و شما عاجز کننده نیستید
- ترجمه راستینهر چه به شما وعده دادند محققا خواهد آمد و شما (بر قدرت و مقدّرات خدا) غالب نخواهید شد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٥ قُلْ يَاقَوْمِ اعْمَلُوا عَلَى مَكَانَتِكُمْ إِنِّي عَامِلٌ فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُ عَاقِبَةُ الدَّارِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الظَّالِـمُونَ
[از جهت تهدید] بگو ای قوم من، بنابر مکان (جایگاه) خود عمل کنید که من [هم بنابر مرتبتم در توحید و اسلام] عمل میکنم پس خواهید دانست عاقبتِ [خوش آن] خانه برای چه کسی میباشد همانا ستمکاران رستگار نمیشوند [یعنی به آنها بگو: آن برای این است که آنها ظالم هستند و ظالم با حجّت رستگار نمی‌‌شود]
- ترجمه سلطانیبگو ای قوم من، بنابر مکان (جایگاه) خود عمل کنید که من (هم) عمل میکنم پس خواهید دانست عاقبتِ (خوش) (آن) خانه برای چه کسی میباشد همانا ستمکاران رستگار نمیشوند
- ترجمه راستینبگو: ای قوم من، شما را هر چه در خور است و بر آن توانایی دارید عمل کنید، من نیز در خور خویش عمل (نیک) میکنم، آن گاه البته (من به اجر خود رسم و) شما به زودی آگاه خواهید شد که آن کس که عاقبت منزلگاه خوش دارد کیست، البته ستمکاران را رستگاری نیست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٦ وَجَعَلُوا لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِيبًا فَقَالُوا هَذَا لِلَّهِ بِزَعْمِهِمْ وَهَذَا لِشُرَكَائِنَا فَمَا كَانَ لِشُرَكَائِهِمْ فَلَا يَصِلُ إِلَى اللَّهِ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَى شُرَكَائِهِمْ سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ
و برای خداوند از آنچه که افشانده (آفریده) شده از کشت و دامها نصیبی قرار دادند و به زعم خویش (بدون حجّت و دلیل) گفتند: این برای خداوند است و این برای شرکاء (اصنام) ما است و آنچه که برای شرکائشان میباشد پس به خداوند نمیرسد و آنچه که برای خداوند میباشد به شرکاء آنان میرسد، چه بد حکم میکنند
- ترجمه سلطانیو برای خداوند از آنچه که افشانده (آفریده) شده از کشت و دامها نصیبی قرار دادند و به زعم خویش گفتند: این برای خداوند است و این برای شرکاء ما است و آنچه که برای شرکائشان میباشد پس به خداوند نمیرسد و آنچه که برای خداوند میباشد به شرکاء آنان میرسد، چه بد حکم میکنند
- ترجمه راستینو برای خدا از روییدنیها و چهارپایانی که آفریده نصیبی معین کردند و به گمان خودشان گفتند: این سهم برای خدا و این سهم برای دیگر شریکان و بتان ما. پس آن سهمی که شریکانشان را بود به خدا نمی‌رسید و آن که برای خدا بود به شریکان می‌رسید!حکمی سخت (جاهلانه و) ناشایسته میکنند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٧ وَكَذَلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٍ مِّنَ الْمُشْرِكِينَ قَتْلَ أَوْلَادِهِمْ شُرَكَاؤُهُمْ لِيُرْدُوهُمْ وَلِيَلْبِسُوا عَلَيْهِمْ دِينَهُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ
و اینچنین [یعنی مثل تزئین قرار دادن نصیب برای خداوند از مخلوقات او] برای بسیاری از مشرکین شرکایشان کشتن فرزندانشان را زینت دادند تا آنها را [به مَهلک] ببرند و دین [فطری]شان را بر آنها بپوشانند [تا بر آنها خلط (در هم آمیختن) کنند] و اگر خداوند میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنها و آنچه که افتراء میزنند را رها کن
- ترجمه سلطانیو اینچنین برای بسیاری از مشرکین شرکایشان کشتن فرزندانشان را زینت دادند تا آنها را (به مَهلک) ببرند و (فطرت) دینشان را بر آنها بپوشانند (مشتبه سازند) و اگر خداوند میخواست آن را انجام نمیدادند پس آنها و آنچه که افتراء میزنند را رها کن
- ترجمه راستینو همچنین در نظر بسیاری از مشرکان، عمل کشتن فرزندان را بتهای ایشان نیکو جلوه داده تا آنکه آنان را با این عمل هلاک سازند و در دین فطریشان به غلط و اشتباه اندازند. و اگر خدا میخواست چنین نمیکردند، پس آنها را با آنچه (از خرافات) می‌بافند واگذار.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٨ وَقَالُوا هَذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَّا يَطْعَمُهَا إِلَّا مَن نَّشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَّا يَذْكُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا افْتِرَاءً عَلَيْهِ سَيَجْزِيهِم بِمَا كَانُوا يَفْتَرُونَ
و به عنوان افتراء بر او گفتند: اینها دامها و زراعتهایی ممنوع هستند که به زعم خود [بدون حجّتی از خداوند] جز کسی که [ما] بخواهیم از آنها نمیخورد و چهارپایانی هستند که [سواری بر] پشت آنها حرام شده و چهارپایانی را [هنگام ذِبح و نَحر] اسم خداوند را بر آنها ذکر نمیکردند، به آنچه که افتراء میبستند بزودی آنها را مجازات خواهد کرد
- ترجمه سلطانیو به عنوان افتراء بر او گفتند: اینها دامها و زراعتهایی ممنوع هستند که به زعم خود جز کسی که (ما) بخواهیم از آنها نمیخورد و چهارپایانی هستند که (سواری بر) پشت آنها حرام شده و چهارپایانی را (در ذبح کردن) اسم خداوند را بر آنها ذکر نمیکردند، به آنچه که افتراء میبستند بزودی آنها را مجازات خواهد کرد
- ترجمه راستینو به پندار (جاهلانه) خویش گفتند: اینها چهار پایان و زراعتهایی است که بر همه ممنوع (و مخصوص بتان) است، نباید از آن بخورد مگر آن کس که ما بخواهیم، و چهارپایانی است که سواری آنها حرام است، و چهارپایانی را نیز بدون ذکر نام خدا ذبح میکنند. چون در این احکام به خدا دروغ بستند خدا به زودی آنها را مجازات خواهد کرد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣٩ وَقَالُوا مَا فِي بُطُونِ هَذِهِ الْأَنْعَامِ خَالِصَةٌ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَى أَزْوَاجِنَا وَإِن يَكُن مَّيْتَةً فَهُمْ فِيهِ شُرَكَاءُ سَيَجْزِيهِمْ وَصْفَهُمْ إِنَّهُ حَكِيمٌ عَلِيمٌ
و گفتند: آنچه (جنینی) که در شکم این چهارپایان است اختصاص به مردان ما دارد و بر ازواج ما حرام شده و اگر مردار باشد آنگاه آنها (مرد و زن) در آن شریکند بزودی آنها را به (سبب) این توصیفشان مجازات خواهد کرد همانا او حکیم است [که حقّ هر ذیحقّی را از خیر و شرّ میدهد] و [به مقادیر استحقاقات آنها] دانا است
- ترجمه سلطانیو گفتند: آنچه که در شکم این چهارپایان است اختصاص به مردان ما دارد و بر ازواج ما حرام شده و اگر مردار باشد آنگاه آنها (مرد و زن) در آن شریکند بزودی آنها را به (سبب) این توصیفشان مجازات خواهد کرد همانا او حکیم و دانا است
- ترجمه راستینو گفتند: آنچه در شکم این چهارپایان است مخصوص مردان ماست و بر زنان ما حرام است، و اگر مرده باشد همه (مردان و زنان) در آن شریک باشند. خداوند آنها را به مجازات این گفتار به زودی می‌رساند و خدا درست کردار و داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٤٠ قَدْ خَسِرَ الَّذِينَ قَتَلُوا أَوْلَادَهُمْ سَفَهًا بِغَيْرِ عِلْمٍ وَحَرَّمُوا مَا رَزَقَهُمُ اللَّهُ افْتِرَاءً عَلَى اللَّهِ قَدْ ضَلُّوا وَمَا كَانُوا مُهْتَدِينَ
هرآینه زیان کردند کسانی که اولادشان را از جهت سفه (سبک عقلی) بدون علم [از اینکه خداوند روزی دهندهٔ اولاد آنها است و اینکه او خالق آنها برای مصلحت نظام است] کشتند و آنچه را که خداوند روزی آنها کرده بود به عنوان افتراء بر خداوند [بر خودشان] حرام کردند البتّه گمراه شده بودند و هدایت شده [به سوی امر حقّ تعالی و ابتغاء رضای او] نبودند
- ترجمه سلطانیهرآینه زیان کردند کسانی که اولادشان را از جهت سفه (سبک عقلی) بدون علم کشتند و آنچه را که خداوند روزی آنها کرده بود به عنوان افتراء بر خداوند حرام کردند البتّه گمراه شده بودند و هدایت شده نبودند
- ترجمه راستینالبته آنان که فرزندان خود را به سفاهت و نادانی کشتند و آنچه را که خدا نصیبشان کرد با افترا به خدا حرام شمردند زیانکارند. اینان سخت گمراه شدند و هدایت نیافتند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای