حزب شمارهٔ ۶۸

[کفّار و بلایا و موذیان و جنود شیاطین بر مؤمنین هجوم می‌‌آورند و لکن] همانا خداوند از کسانی که ایمان آورده‌‌اند دفاع می‌‌کند همانا خداوند هر خیانتکار ناسپاسی را دوست نمی‌‌دارد (بغض می‌‌دارد)

به کسانی [از مؤمنین] که جنگ می‌‌کنند اجازه داده شد به اینکه آنها ستم کنند و همانا خداوند بر یاری آنان البتّه بسیار قادر است

[همان] کسانی که از دیارشان به ناحقّ اخراج شده‌‌اند جز این است که می‌‌گفتند الله پروردگار ما است و اگر خداوند مردم را بعضی از آنها را با بعضی دیگر دفع نمی‌‌کرد حتماً صومعه‌‌ها [یعنی معابد نصاری برای راهبان آنها، برای حقّ بودن آنها تا زمان رسول] و کلیساها [همان معابد مشترک آنها] و کنیسه‌‌ها [یعنی معابد یهود] و مساجدی که در آنها اسم خداوند بسیار ذکر می‌‌شود منهدم می‌‌شدند و البتّه خداوند قطعاً به کسی که او را یاری کند یاری می‌‌کند همانا خداوند البتّه قوی و چیره است

[همان] کسانی که اگر آنها را در زمین متمکّن کنیم نماز بپا می‌‌دارند و زکات می‌‌دهند و به معروف امر می‌‌کنند و از منکر نهی می‌‌نمایند و عاقبت امور برای خداوند است

و اگر تو را تکذیب می‌‌کنند [یعنی دروغگو می‌‌شمارند پس اندوه مدار] و همانا قبل از آنان، قوم نوح و عاد و ثمود [پیامبران خود را] تکذیب کردند

و قوم ابراهیم و قوم لوط

و اصحاب مَدْیَن [پیامبران خود را تکذیب کردند]، و موسی تکذیب شد و برای کافران به تأخیر انداختم [یعنی به آنان مهلت دادم و عمرشان را طولانی کردم] سپس آنها را گرفتم پس [بنگر] نکیر (تغیّر، امر سخت و دشوار) من چگونه می‌‌باشد [یعنی انکار من بر آنها به سبب آنچه که انجام می‌‌دادند و تبدیل کردن من نعمت‌‌هایشان را به نقمت، یا چگونه بود انتقال دادن من آنان را از حالتی که خوشحالشان می‌‌کرد به حالتی که ناراحتشان می‌‌کرد]

و چه بسیار شهرهایی که [اهل] آنها را هلاک کردیم و [آنها] ستمکار بودند و [در حال حاضر] آنها خالی [از سکنه] هستند [مشتمل] بر سقف‌‌های خود [ویران شده‌‌اند] و چاه‌‌های آب تعطیل (بلا استفاده) شده و کاخ‌‌های برافراشته [بی صاحب مانده]

آیا [از راه رفتن با پاها یا از سیر کردن با نظرها باز داشته شده بودند؟] که [با پاهایشان یا با نظرهایشان] در زمین سیر نکرده‌‌اند؟ [تا به احوال گذشتگان نیکوکار و بدکار نظری بیندازند که آن نظر مورث تفکّر آنها و حصول عقل برای آنها شود] تا آنها قلب‌‌هایی داشته باشند که با آنها تعقّل کنند یا گوش‌‌هایی که با آنها بشنوند [یعنی تا برای آنان مقام تحقیق یا مقام تقلید و انقیاد حاصل شود] پس همانا چشم‌‌ها [یی که در سر دارند] نیست که [به سبب ترک کردن سیر و نظر] نابینا می‌‌شود و لکن قلب‌‌هایی که در سینه‌‌ها است کور می‌‌شود

و از تو طلب تعجیل [آن] عذاب را [که به آن وعده داده شده] می‌‌کنند و (حال آنکه) خداوند هرگز وعده‌‌اش را خلاف نمی‌‌کند و همانا یک روز نزد پروردگارت مانند هزار سال از آنچه که شما می‌‌شمارید است

و چه بسیار شهرهایی که به [اهل] آنها مهلت دادم [همانطور که به قوم تو مهلت دادم] و (حال آنکه) آنها [مثل قوم تو] ستمکار بودند سپس آنها را [در دنیا قبل از احتضار به انواع مؤاخذت و در حین احتضار با حضور ملائکهٔ عذاب و ملک الموت] گرفتم و محل بازگشت (سرانجام) به من است

بگو ای مردم جز این نیست که من برای شما بیم دهندهٔ آشکاری [یعنی ظاهر الحجّت و الصّدق یا مُظهر صدق خود و انذار خود] هستم

پس کسانی که [با ایمان عامّ و بیعت عامّهٔ نبویّه] ایمان آورده‌‌اند و به صالحات [ی که آنها را بعد از بیعت از من گرفتند] عمل کردند ایشان آمرزش و روزی کریمانه‌‌ای دارند

و کسانی که دربارهٔ آیات ما [با ردّ و ابطال و منع و جحود (انکار)] سعی کردند عاجز شده هستند آنان اصحاب جحیم هستند

و قبل از تو رسولی و نه نبیّی نفرستادیم مگر وقتی که [چیزی از مشتهیات قوای حیوانی یا انسانی را از جهت دنیا یا از جهت آخرت] آرزو کند شیطان در آرزوی او [چیزی را خلاف متمنّاى او وقتی که حاصل می‌‌شود یا حصول آن نزدیک می‌‌شود] القاء می‌‌کند پس خداوند آنچه که شیطان القاء می‌‌کند را می‌‌زداید سپس خداوند آیات خود را محکم می‌‌کند [به اینکه از قلوب مؤمنین و نه از نظر نبیّ (ص) تغییر و نه تبدیل و نه تزویل نمی‌‌کند] و خداوند بسیار دانا است [و صلاح بندگانش را می‌‌داند در اینکه شیطان را خالی (رها) نگذارد تا آنچه را که می‌‌خواهد در متمنّى نبیّ (ص) القاء کند، تا با آن، خالص و مغشوش را اختبار (آزمودن) کند و مؤمن از منافق متمایز شود] و حکیم است [که جز برای غایات متقنه و جز با نظر به استعدادات مکمونه انجام نمی‌‌دهد]

تا آنچه که شیطان القاء می‌‌کند را برای کسانی که در قلوب آنها مرض هست و قلبشان سخت است به عنوان فتنه (اختبار، آزمایش، گمراهی، گناه، کفر، رسوایی، عذاب، گمراه کردن، ذوب کردن طلا و نقره، محنت، اختلاف در آراء) قرار بدهد و همانا ستمکاران البتّه در ستیزهٔ دوری هستند

و تا کسانی که علم داده شده‌‌اند [که آن نوری است که خداوند در قلب کسی که می‌‌خواهد می‌‌افکند یا علمی است که آن تمیز دقایق کثرات و احکام آنها است] بدانند که آن [القاء یا القاء شده، یا کتاب نبیّ (ص) یا دین او یا استخلاف (نصب خلیفه) او همان] حقّ [نازل شده] از پروردگار تو است [که به صورت باطل و بر زبان شیطان یا دست او است] و به او ایمان آورند پس قلوب آنها برای او فروتن شوند [یعنی به او اذعان کنند و منقاد او شوند یا با او با بیعت خاصّه یا عامّه بیعت کنند]، و همانا خداوند البتّه کسانی که ایمان (اسلام) آورده‌‌اند را به راه مستقیم [ولایت علی (ع)] هدایت کننده است [یا همانا خداوند حتماً کسانی که با قبول ولایت و بیعت خاصّهٔ ولویّه و قبول دعوت باطنه و دخول ایمان در قلب ایمان آورده‌‌اند را در همهٔ امور حتّی در قرآن و آنچه که شیطان آن را در آنچه که رسول (ص) آن را تمنّا می‌‌کند القاء می‌‌کند و آنچه که شیطان آن را القاء می‌‌کند، به راه راست هدایت می‌‌کند]

و همواره کسانی که [به خداوند یا به تو یا به کتاب تو یا به آنچه که دربارهٔ خلیفه‌‌ات گفته‌‌ای یا به ولایت] کفر ورزیده‌‌اند در شکّ از آن هستند تا آنکه آن ساعت [مرگ و آن ساعت ظهور قائم (ع) و قیام قیامت صغرا است] به ناگاه به آنها برسد یا عذاب روز[ی که اعمال آنان در آن روز] بی ثمر [است] به آنها برسد

مُلک (مملکت، پادشاهی) در آنروز [احتضار یا روز قیامت] برای خداوند است که بین آنان حکم می‌‌کند پس کسانی که ایمان آورده‌‌اند و عمل صالح کرده‌‌اند در جنّات نعیم هستند

و کسانی که کفر ورزیده‌‌اند و آیات ما را دروغین شمردند پس آنان عذابی خفّت‌‌بار دارند

و کسانی که [بعد از آنکه ایمان آوردند] در راه خدا هجرت کرده‌‌اند سپس کشته شدند یا مُردند خداوند البتّه به آنان روزی نیکویی روزی می‌‌دهد و همانا خداوند البتّه او بهترین روزی دهندگان است

البتّه آنها را با داخل کردنی که از آن خشنود می‌‌شوند داخل می‌‌کند و همانا خداوند البتّه دانا [به احوال جنگ کنندگان با آنها و به احوال آنها است] و [لکن او] حلیم (بردبار) است [و در عقوبت کردن جنگ کنندگان عجله نمی‌‌کند و از بندگانش به حلم و عدم تعجیل در مکافات کسی که به آنها بدی کرده است یا با آنها جنگ نموده است راضی می‌‌شود]

این‌‌چنین است و کسی که [ظالم را] عقوبت (مجازات) کند به مثل آنچه که به او عقاب (ظلم) شده سپس به او [عقوبت کننده یا مظلوم اوّل] ستم شود البتّه خداوند قطعاً او را یاری خواهد کرد همانا خداوند البتّه بسیار بخشاینده و بسیار آمرزنده است [یعنی خداوند معاقب مقتصّ (قصاص کننده) که به او بغى شده است را یاری خواهد کرد برای اینکه او زلّات (لغزش‌‌ها) او را که لازمهٔ آن از اتّباع او از هوی در اقتصاص (قصاص کردن) است عفو کننده است به حیثی که عفو کردن از او مرضی (پسندیده) می‌‌باشد یا ظالم را بعد از بغى به او یاری خواهد کرد برای اینکه او بعد از آنکه به مثل ظلمش عقوبت شد از ظلمش عفو می‌‌شود]

آن [اذن در قصاص و یاری مقتصّ که به او بغى شده یا به ظالم که به او بغى کرده بعد از اقتصاص (قصاص گرفتن) از او] به (سبب) این است که خداوند شب را در روز داخل می‌‌کند [یعنی شب اقتصاص را در جای روز عفو، یا شب ظلم را در مکان روز عدل داخل می‌‌کند، یا از شبِ رذایل می‌‌کاهد و به روزِ خصایل می‌‌افزاید] و روز را در شب داخل می‌‌کند [از روزِ خصایل کم می‌‌کند و در شبِ رذایل می‌‌افزاید، پس اقتصاص مقتصّ و ظلم ظالم هر دو به تسخیر خداوند و امر تکوینی او است پس اگر هر کدام از آن دو که زائد بر قدر ترخیص انجام دهد با یاری کردن کسی که بر او بغى شده عقوبت می‌‌کند] و همانا خداوند [به آنچه که باغى (ظلم کننده) و مُقتص (قصاص کننده) و مقتصٌّ منه (قصاص شونده) آن را می‌‌گویند] شنوا و [به آنچه که آن را انجام می‌‌دهند] بصیر است

آن [ایلاج (داخل کردن در همدیگر) و شنوایی و بینایی] به (سبب) این است که خداوند همان حقّ [کامل در حقّیّت] است [به حیثی که هیچ باطلی او را شوب (آلوده) نمی‌‌کند] و همانا آنچه که غیر از او [از اهویه و آمال داعیه بر اصنام و اصنام و کواکب و عناصر و خصوصاً رؤسای ضلالت] می‌‌خوانند آن باطل [در بطلان کامل] است [به حیثی که آن را شایبه حقّ نمی‌‌رود] و همانا خداوند همان العلی (برتر مطلق) و الکبیر (بزرگ مطلق) است [که به همه چیز علوّ (برتری) دارد و به آن احاطه دارد و به آن علم دارد و بر تصرّف در آن به هر نحوی که بخواهد قدرت دارد]

آیا ندیدی که خداوند از آسمان آب را فرو فرستاد پس زمین را سرسبز می‌‌کند همانا خداوند البتّه [در ذاتش] لطیف و آگاه است [پس مدرکی (درک کننده‌‌ای) لطیف او را در صفات لطیفش در فعالش درک نمی‌‌کند پس دقایق صنع او و غایات مترتّبه بر آن و حِکم مودعه (ودیعه شده) در آن را جز او درک نمی‌‌کند]

[آسمان‌‌ها و] آنچه که در آسمان‌‌ها هست و [زمین و] آنچه که در زمین هست برای او هستند و همانا خداوند البتّه همان [به ذات خود] بی‌‌نیاز و ستوده است

آیا ندیده‌‌ای که خداوند آنچه که در زمین هست را برای شما مسخّر کرده؟ و کشتی در دریا به امر [تکوینی] او روان است و آسمان [از افلاک و کواکب و ابرها و باران‌‌های آن] را [همگی در احیاز (جاها) خود و مراکز خود] نگه می‌‌دارد از اینکه بر زمین فرو افتد [یعنی از وقوع بر آن] مگر به اذن او [یعنی وقتی که خداوند اذن دهد در وقوع آن بر زمین، بر آن می‌‌افتد]، همانا خداوند به مردم البتّه رئوف [خیرخواه] و مهربان است

و او کسی است که شما را [از جماد بودن به حیات حیوانی یا از حیوانیّت به حیات بشری، یا از بشریّت به حیات انسانی] احیاء (زنده) کرد سپس شما را [به هنگام مرگ از حیات حیوانی و بشری یا ایضاً به هنگام نفخهٔ اوّل از حیات انسانی] می‌‌میراند سپس شما را [به حیات انسانی یا بهیمی یا سبعی یا شیطانی به هنگام رجعت] زنده می‌‌کند همانا انسان البتّه [به نعمت احیاء اوّل] بسیار ناسپاس است

برای هر امّتی منسکی (روشی، شرعتی یا راهی از عبادات) [یا ذبیحه‌‌ای را که با آن تقرّب جویند، یا مکان عبادتی، یا محلّ ذبح و قربانی کردنی را] قرار داده‌‌ایم که آنها آن را انجام دهند و نباید در این امر [یعنی امر عبادت تو یا امر حجّ تو یا شریعت تو یا مساجد تو یا ذبیحهٔ تو] با تو منازعه کنند و به سوی پروردگارت دعوت کن همانا تو البتّه بر راه راست هستی

و اگر [در امر ذبیحه یا در مکان آن یا در اکل (خوردن) ذبیحه نه میته یا در سایر آنچه که مَنْسَک به آنها تفسیر شده] با تو مجادله کردند پس [بر سبیل متارکه و عدم تعرّض بر مجادله] بگو که خداوند به آنچه که عمل می‌‌کنید داناتر است

خداوند در روز قیامت در آنچه که دربارهٔ آن با یکدیگر اختلاف می‌‌کردید بین [ما و] شما [یا بین شما ای متخالفان (مخالفت کنندگان با یکدیگر)] حکم خواهد کرد

آیا ندانسته‌‌ای که خداوند آنچه که در آسمان و زمین است [و اختلاف شما] را می‌‌داند [و بین شما حکم خواهد کرد] که آن در کتاب است همانا آن بر خداوند آسان است

[و با تو مجادله می‌‌کنند] و به جای خداوند آنچه که سلطانی (دلیلی) برای آن نازل نشده را عبادت می‌‌کنند و آنها به آن [یعنی خلیفه‌‌ای که آنها از جهت خلافت او و مطاع بودن او به او] علمی ندارند {یعنی همانا مطاع و لابدّ است که از خداوند مأذون باشد و اینکه برای مطیع (اطاعت کننده) است که علم به مأذون بودن او از خداوند حاصل کند پس کسی که از مطاعی اطاعت کند (در حالی که) می‌‌داند که او از جانب خداوند مأذون نمی‌‌باشد یا از مطاعی که نمی‌‌داند که او مأذون است یا غیر مأذون مشرک و ظالم می‌‌باشد، برای اینکه او طاعتش را که آن بزرگترین حقوق است در غیر موضع آن وضع کرده که آن کسی است که مأذون از خداوند نبوده یا به مأذون بودن او علمى نداشته و آن را از ذی حقّ آن که همان امام مأذون از خداوند است منع کرده است} و ظلم کنندگان [که طاعت خویش را در غیر موضع آن وضع کرده‌‌اند در امر آخرت] یاوری ندارند {زیرا یاری کننده همان امام یا کسی است که امام او را برای یاری‌‌کردن نصب کرده است}

و وقتی که آیات واضح [یا موضح] ما [دربارهٔ ولایت علیّ (ع)] برای آنان تلاوت می‌‌شود منکر [از هر چیزی که عقل یا عرف به آن راضی نمی‌‌شود] را در صورت کسانی که [به ولایت او] کفر ورزیده‌‌اند می‌‌شناسی که نزدیک است که [برای شدّت غیظشان] به کسانی که آیات ما را برای آنها تلاوت می‌‌کنند حمله کنند بگو: آیا پس به شما به بدتر از آن خبر بدهم که آن (خبر) آتشی است که خداوند به کسانی که کفر ورزیده‌‌اند وعده داده و بد جایگاهی (سرانجامی) است

ای مردم [برای بیان حال آنها و حال علیّ (ع)] مَثَلی زده شد پس آن را بشنوید: همانا کسانی که به جای خداوند می‌‌خوانید هرگز [حتّی] مگسی را [هم] خلق نخواهند کرد و اگرچه بر [انجام] آن [به تعاون] اجتماع نمایند و اگر مگس از آنها چیزی سلب کند نمی‌‌توانند آن را از او باز پس گیرند [آن] ضعف طالب [برای خواندن این مدعوّ] و مطلوب [بر خلق کوچکترین چیز و دفع آن] است

قدر خدای را به حقّ قدر او ندانستند [حیثی که او را با مثال اصنامی که بر چیزی قادر نیستند معادل کردند] همانا خداوند [در مظهر خلیفهٔ خود که همان علیّ (ع) است] البتّه قوی [و دارای قدرت بر هر مقدورى است که اراده کند] و غالب است [که مانعی او را از مرادش منع نمی‌‌کند]

خداوند است که از ملائکه و از مردم رسولانی را بر می‌‌گزیند {یعنی اینکه برگزیدن رسولان (ع) چه از ملائکه باشد یا از مردم مقصور بر خداوند است پس شما را چه می‌‌شود که به امر خلافت که همان رسالت مِن الله اِلی الله است اتکال نمی‌‌کنید و به آرای خود خلیفه‌‌ای اختلاق (جعل کردن، بربافتن) می‌‌کنید} همانا خداوند [به اقوال جمیع بندگان از ملائکه و مردم] شنوا و [به دقایق همهٔ مکمونات] بینا است

آنچه که بین دستانشان [یعنی در مظهر خود که همان علیّ (ع)] است و آنچه که پشت [سر] آنان است را می‌‌داند و امور [در مظهر او] به سوی خداوند باز می‌‌گردند

ای کسانی که ایمان آورده‌‌اید رکوع کنید [با رکوع نماز یا بر پروردگارتان تواضع کنید] و سجده کنید [با سجدۀ نماز یا با غایت تواضع بر پروردگارتان تواضع کنید] و پروردگارتان را بندگی کنید [یعنی با رکوع کردنتان و سجود کردنتان از انانیّات خود خارج شوید و احرار (آزادگان) از عبودیّت خودتان و عبید (بندگان) پروردگارتان گردید] و خیر (خوب) را انجام دهید راجیاً به اینکه شما رستگار شوید

و در راه خدا به حقّ جهاد او جهاد کنید، او شما را برگزید و بر شما در دین، ملّت (آئین) پدر شما ابراهیم تنگنایی قرار نداده، او [یعنی ابراهیم (ع) یا خداوند] از قبل شما را مسلم نامید و تا در این [زمان یا این قرآن یا این عالم] رسول گواه بر شما باشد و شما گواه بر مردم باشید پس نماز را بپا دارید و زکات بدهید و [با اعتصام (پیوستن، پناه آوردن، چنگ زدن) به ولایت] به خداوند متمسِّک شوید او مولای شما و چه خوب مولایی است [یعنی وقتی که مولاى شما باشد پس چه خوب مولایى است] و [او] چه خوب نصیری (یاری کننده‌‌ای) است.