حزب شمارهٔ ۷۵


سورهٔ ۲۶- الشعراء

١١١ قَالُوا أَنُؤْمِنُ لَكَ وَاتَّبَعَكَ الْأَرْذَلُونَ

گفتند: آیا به تو ایمان بیاوریم و (حال آنکه) فرومایگان از تو پیروی می‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

گفتند: آیا به تو ایمان بیاوریم و (حال آنکه) فرومایگان از تو پیروی می‌کنند

- ترجمه راستین

قوم نوح (از کبر و خود پرستی) پاسخ دادند که ما چگونه به تو ایمان آوریم در صورتی که پیروانت معدودی مردم خوار و فرومایه‌اند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٢ قَالَ وَمَا عِلْمِي بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ

[نوح] گفت: [و چرا آنان را اراذل می‌‌نامید و حسن عمل آنها و نه قبح آن به دست من و با اطّلاع من نیست جز این بر من نباشد که آخذ (گیرنده) بیعت از آنها برای پروردگارم هستم] و از آنچه که عمل می‌‌کرده‌‌اند اطلاعی ندارم

- ترجمه سلطانی

(نوح) گفت: و از آنچه که عمل می‌کرده‌اند اطلاعی ندارم

- ترجمه راستین

نوح گفت: مرا چه کار که افعال و احوال پیروانم را بدانم (که از طبقه عالی یا دانی‌اند)؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٣ إِنْ حِسَابُهُمْ إِلَّا عَلَى رَبِّي لَوْ تَشْعُرُونَ

که حسابشان [در عملشان] جز بر پروردگارم نیست [و حساب آنان بر من نیست تا در عملشان مراقب آنان باشم] اگر [آن را] می‌‌فهمید

- ترجمه سلطانی

که حسابشان جز بر پروردگارم نیست اگر (آن را) می‌فهمید

- ترجمه راستین

اگر شعور و معرفتی دارید بدانید که حساب کار آنها بر کسی جز خدای من نخواهد بود.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٤ وَمَا أَنَا بِطَارِدِ الْمُؤْمِنِينَ

و من طرد کنندهٔ مؤمنان نیستم

- ترجمه سلطانی

و من طرد کنندهٔ مؤمنان نیستم

- ترجمه راستین

و من هرگز مؤمنان به حق را (هر چند فقیر باشند) از خود نرانم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٥ إِنْ أَنَا إِلَّا نَذِيرٌ مُّبِينٌ

که من جز بیم دهنده‌‌ای روشنگر نیستم [و شأن من طرد کردن احدی یا مراقبت از عملی نیست، جز این نیست که طرد کردن و مراقبت کردن بنابر شأن ولایت است]

- ترجمه سلطانی

که من جز بیم دهنده‌ای روشنگر نیستم

- ترجمه راستین

من جز آنکه مردم را اندرز کنم و از خدا بترسانم وظیفه‌ای ندارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٦ قَالُوا لَئِن لَّمْ تَنتَهِ يَانُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمَرْجُومِينَ

[نوح (ع) را تهدید کردند و] گفتند: ای نوح اگر دست برنداری البتّه قطعاً از سنگسار شدگان خواهی بود

- ترجمه سلطانی

گفتند: ای نوح اگر دست برنداری البتّه قطعاً از سنگسار شدگان خواهی بود

- ترجمه راستین

باز قوم نوح گفتند: ای نوح، اگر ترک این سخنان نگویی سخت سنگسار می‌شوی.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٧ قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوْمِي كَذَّبُونِ

[نوح بعد از آنکه به مدّت نهصد و پنجاه سال یا کمی کمتر از آن، با آنان مدارا کرد به عنوان سائل (درخواست کننده) از خداوند به عنوان شاکی بر او] گفت: پروردگارا همانا قوم من مرا تکذیب کرده‌‌اند

- ترجمه سلطانی

(نوح) گفت: پروردگارا همانا قوم من مرا تکذیب کرده‌اند

- ترجمه راستین

نوح گفت: پروردگارا، قوم من سخت مرا تکذیب کردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٨ فَافْتَحْ بَيْنِي وَبَيْنَهُمْ فَتْحًا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

پس بین من و آنها با حکمی (قضاوتی) حکم کن و من و کسانی از مؤمنین که با من هستند را [از آنان یا از عذاب مسؤل (سؤال شده) بر آنها] نجات بده

- ترجمه سلطانی

پس بین من و آنها با حکمی (قضاوتی) حکم کن و من و کسانی از مؤمنین که با من هستند را نجات بده

- ترجمه راستین

پس بین من و آنها حکم فرما و به ما گشایشی عطا کن، و من و مؤمنانی که با من همراهند از شر قوم نجات ده.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١١٩ فَأَنجَيْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ

پس او و همراهان او را در کشتیی پُر شده [از مردم و سایر جنبندگان] نجات دادیم

- ترجمه سلطانی

پس او و همراهان او را در کشتیی پُر شده نجات دادیم

- ترجمه راستین

ما هم او را با همه آنان که در آن کشتی انبوه در آمدند به ساحل سلامت رساندیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٠ ثُمَّ أَغْرَقْنَا بَعْدُ الْبَاقِينَ

سپس بعد از آن، باقی ماندگان را غرق کردیم

- ترجمه سلطانی

سپس بعد از آن، باقی ماندگان را غرق کردیم

- ترجمه راستین

آن‌گاه باقی آن قوم سرکش را پس از نجات نوح و مؤمنان به دریا غرق کردیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢١ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

همانا در آن البتّه نشانه‌‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه سلطانی

همانا در آن البتّه نشانه‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه راستین

همانا در این (نجات مؤمنان و هلاک کافران قوم نوح) آیت عبرتی است، و اکثرشان ایمان نیاوردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٢ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و همانا پروردگارت البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه سلطانی

و همانا پروردگارت البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه راستین

و همانا خدای تو خدای بسیار مقتدر و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٣ كَذَّبَتْ عَادٌ الْمُرْسَلِينَ

[قوم] عاد به فرستادگان دروغ بستند

- ترجمه سلطانی

(قوم) عاد به فرستادگان دروغ بستند

- ترجمه راستین

قوم عاد نیز رسولان خدا را تکذیب کردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٤ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ

آنوقت که برادرشان هود به آنان گفت: آیا پروا نمی‌‌کنید؟

- ترجمه سلطانی

آنوقت که برادرشان هود به آنان گفت: آیا پروا نمی‌کنید؟

- ترجمه راستین

هنگامی که مهربان برادرشان هود به آنها گفت: آیا متقی و خدا ترس نمی‌شوید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٥ إِنِّي لَكُمْ رَسُـولٌ أَمِينٌ

که من برای شما فرستاده‌‌ای امین هستم

- ترجمه سلطانی

که من برای شما فرستاده‌ای امین هستم

- ترجمه راستین

من برای شما پیغمبری بسیار (خیر خواه و) امینم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٦ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمائید

- ترجمه سلطانی

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمائید

- ترجمه راستین

پس از خدا بترسید و راه اطاعت من پیش گیرید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٧ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَـمِينَ

و از شما برای آن مزدی درخواست نمی‌‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه سلطانی

و از شما برای آن مزدی درخواست نمی‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه راستین

و من از شما اجری برای رسالت نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٨ أَتَبْنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ آيَةً تَعْبَثُونَ

آیا بر هر [زمین] بلندی نشانه‌‌ای (قصرهایی) بناء می‌‌کنید که بیهودگی کنید

- ترجمه سلطانی

آیا بر هر (زمین) بلندی نشانه‌ای (قصرهایی) بناء می‌کنید که بیهودگی کنید

- ترجمه راستین

آیا بنا می‌کنید به هر سرزمین مرتفع عمارت و کاخ برای آنکه به بازی عالم سرگرم شوید (و از یاد خدا غافل مانید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٢٩ وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمْ تَخْلُدُونَ

و کوشک‌‌هایی (عمارت‌‌های عالی در خارج شهر، قصرها، دژها) اتّخاذ می‌‌کنید [و لذا بنیان آنها را محکم می‌‌کنید] تا شاید که شما ماندگار شوید

- ترجمه سلطانی

و کوشک‌هایی (عمارت‌های عالی در خارج شهر) اتّخاذ می‌کنید تا شاید که شما ماندگار شوید

- ترجمه راستین

و عمارتهای محکم بنا می‌کنید به امید آنکه در آن عمارات عمر ابد کنید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٠ وَإِذَا بَطَشْتُم بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ

و وقتی که دست می‌‌یازید [همچون] زورگویان دست درازی می‌‌کنید [نه مانند مؤدّبان (آداب دانان)، یعنی آنکه شما بین افراط در قوّهٔ شهویّه و افراط در قوّهٔ غضبیّه را جمع کرده‌‌اید]

- ترجمه سلطانی

و وقتی که دست می‌یازید (همچون) زورگویان دست درازی می‌کنید

- ترجمه راستین

و چون (به ظلم و بیداد خلق) دست گشایید کمال قساوت و خشم کار بندید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣١ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت کنید

- ترجمه سلطانی

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت کنید

- ترجمه راستین

پس از خدا بترسید و مرا اطاعت کنید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٢ وَاتَّقُوا الَّذِي أَمَدَّكُم بِمَا تَعْلَمُونَ

و به آنچه که می‌‌دانید از کسی که شما را یاری کرد بترسید

- ترجمه سلطانی

و به آنچه که می‌دانید از کسی که شما را یاری کرد بترسید

- ترجمه راستین

و بترسید از آن خدایی که شما را به آنچه خود می‌دانید مدد و قوت بخشید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٣ أَمَدَّكُم بِأَنْعَامٍ وَبَنِينَ

شما را [از انواع نعمت‌‌هایش] به چهارپایان و پسران یاری داد

- ترجمه سلطانی

شما را به چهارپایان و پسران یاری داد

- ترجمه راستین

مدد بخشید شما را به خلق چهار پایان و فرزندان.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٤ وَجَنَّاتٍ وَعُيُونٍ

و به باغ‌‌ها و چشمه‌‌هایی

- ترجمه سلطانی

و به باغ‌ها و چشمه‌هایی

- ترجمه راستین

و نیز مدد بخشید شما را به ایجاد باغها و چشمه‌های آب.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٥ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

همانا من از عذاب روز بزرگ بر شما خوف دارم

- ترجمه سلطانی

همانا من از عذاب روز بزرگ بر شما خوف دارم

- ترجمه راستین

همانا من از عذاب روز بزرگ قیامت بر شما می‌ترسم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٦ قَالُوا سَوَاءٌ عَلَيْنَا أَوَعَظْتَ أَمْ لَمْ تَكُن مِّنَ الْوَاعِظِينَ

[در جواب او از جهت اظهار بر عدم اعتداد (به شمار آوردن) او] گفتند: برای ما یکسان است، چه موعظه کنی یا از واعظین نباشی

- ترجمه سلطانی

گفتند: برای ما یکسان است، چه موعظه کنی یا از واعظین نباشی

- ترجمه راستین

گفتند: تو این همه وعظ و نصیحت کنی یا هیچ نکنی به حال ما یکسان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٧ إِنْ هَذَا إِلَّا خُلُقُ الْأَوَّلِينَ

که این جز اخلاق (شیوهٔ، سجیّهٔ) پیشینیان نیست

- ترجمه سلطانی

که این جز اخلاق (شیوهٔ، سجیّهٔ) پیشینیان نیست

- ترجمه راستین

این (مسأله حیات و موت کار طبیعت و خوی جهان و) سرنوشت همه پیشینیان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٨ وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِينَ

و ما از عذاب شوندگان نیستیم [برای اینکه بعث و نه حساب و نه عِقاب نیست، یا برای اینکه ما بر آن حقّی هستیم که به آن مستحقّ ثوابیم نه عِقاب]

- ترجمه سلطانی

و ما از عذاب شوندگان نیستیم

- ترجمه راستین

و ما هرگز (پس از مرگ دیگر زنده نمی‌شویم و هرگز قیامت و ثواب و) عقابی نخواهیم داشت.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٣٩ فَكَذَّبُوهُ فَأَهْلَكْنَاهُمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

و او را تکذیب کردند پس آنان را هلاک کردیم همانا در آن [مذکور از قصّۀ هود و قومش یا از هلاک قوم هود] البتّه علامتی هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه سلطانی

و او را تکذیب کردند پس آنان را هلاک کردیم همانا در آن البتّه علامتی هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه راستین

الغرض، رسول حق را تکذیب کردند و ما هم آنان را هلاک گردانیدیم، همانا در این (هلاک قوم عاد) آیت عبرتی است، و بیشتر آنها ایمان نیاوردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٠ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و همانا پروردگار تو البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه سلطانی

و همانا پروردگار تو البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه راستین

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤١ كَذَّبَتْ ثَمُودُ الْمُرْسَلِينَ

[قوم] ثمود فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه سلطانی

(قوم) ثمود فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه راستین

قوم ثمود نیز رسولان خدا را تکذیب کردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٢ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ صَالِـحٌ أَلَا تَتَّقُونَ

آنوقت که برادرشان صالح به آنان گفت: آیا پروا نمی‌‌کنید؟

- ترجمه سلطانی

آنوقت که برادرشان صالح به آنان گفت: آیا پروا نمی‌کنید؟

- ترجمه راستین

هنگامی که مهربان برادرشان صالح به آنها گفت: آیا متّقی و خدا ترس نمی‌شوید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٣ إِنِّي لَكُمْ رَسُـولٌ أَمِينٌ

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه سلطانی

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه راستین

من برای شما پیغمبری بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٤ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمائید

- ترجمه سلطانی

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمائید

- ترجمه راستین

پس از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٥ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَـمِينَ

و اجرتی برای آن از شما درخواست نمی‌‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه سلطانی

و اجرتی برای آن از شما درخواست نمی‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه راستین

و من اجری از شما برای رسالت نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٦ أَتُتْرَكُونَ فِي مَا هَاهُنَا آمِنِينَ

آیا [گمان کرده‌‌اید که] در آنچه که در اینجا ایمن هستید ترک (رها) می‌‌شوید!؟

- ترجمه سلطانی

آیا (گمان کرده‌اید که) در آنچه که در اینجا ایمن هستید ترک (رها) می‌شوید!؟

- ترجمه راستین

آیا (تصور می‌کنید که تا ابد) ایمن از مرگ در این ناز و نعمت دنیا خواهید ماند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٧ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ

در باغ‌‌ها و چشمه‌‌سارها

- ترجمه سلطانی

در باغ‌ها و چشمه‌سارها

- ترجمه راستین

(گمان دارید) در این باغهای باصفا و چشمه‌های آب گوارا،

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٨ وَزُرُوعٍ وَنَخْلٍ طَلْعُهَا هَضِيمٌ

و کشتزارها و خرما بُنانی که شکوفهٔ آنها لطیف است

- ترجمه سلطانی

و کشتزارها و خرما بُنانی که شکوفهٔ آنها لطیف است

- ترجمه راستین

و مزارع و کشتزار و نخل و آن شکوفه‌های لطیف و زیبایش (همیشه زنده‌اید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٤٩ وَتَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا فَارِهِينَ

و از کوه‌‌ها، ماهرانه خانه‌‌هایی می‌‌تراشید

- ترجمه سلطانی

و از کوه‌ها، ماهرانه خانه‌هایی می‌تراشید

- ترجمه راستین

و خیال می‌کنید دائم در این عماراتی که در کوهستان (و ییلاقات) با کمال دقت بنا کرده‌اید به آسایش تعیّش می‌کنید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٠ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت کنید

- ترجمه سلطانی

پس از خداوند پروا کنید و از من اطاعت کنید

- ترجمه راستین

پس از خدا بترسید و راه اطاعت من پیش گیرید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥١ وَلَا تُطِيعُوا أَمْرَ الْمُسْرِفِينَ

و از امر اسراف کنندگان (متجاوزان بر حدّ در مشتهیات یا در غضبات) اطاعت مکنید

- ترجمه سلطانی

و از امر اسراف کنندگان اطاعت مکنید

- ترجمه راستین

و از رفتار رؤسای مسرف و ستمگر پیروی نکنید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٢ الَّذِينَ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ

کسانی که در زمین فساد می‌‌کنند و اصلاح نمی‌‌نمایند

- ترجمه سلطانی

کسانی که در زمین فساد می‌کنند و اصلاح نمی‌نمایند

- ترجمه راستین

که آن مردم در زمین همه گونه فساد می‌کنند و هیچ گونه به اصلاح (حال خلق) نمی‌پردازند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٣ قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ

گفتند: جز این نیست که تو از جادو شدگانی

- ترجمه سلطانی

گفتند: جز این نیست که تو از جادو شدگانی

- ترجمه راستین

قوم صالح گفتند: به یقین تو را سحر کرده‌اند (که دعوی نبوت می‌کنی).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٤ مَا أَنتَ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا فَأْتِ بِآيَةٍ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ

تو جز بشری مثل ما نیستی، پس اگر از راستگویان می‌‌باشی نشانه‌‌ای بیاور

- ترجمه سلطانی

تو جز بشری مثل ما نیستی، پس اگر از راستگویان می‌باشی نشانه‌ای بیاور

- ترجمه راستین

(و گرنه) تو هم مثل ما بشری بیش نیستی، اگر راست می‌گویی معجزی بیاور.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٥ قَالَ هَذِهِ نَاقَةٌ لَّهَا شِرْبٌ وَلَكُمْ شِرْبُ يَوْمٍ مَّعْلُومٍ

گفت: این ماده شتری است که آبشخوری دارد و شما روزی معیّن آبشخور دارید

- ترجمه سلطانی

گفت: این ماده شتری است که آبشخوری دارد و شما روزی معیّن آبشخور دارید

- ترجمه راستین

صالح گفت: این ناقه (معجزه من) است، آب نهر را روزی ناقه بنوشد و روزی شما بنوشید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٦ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُـوءٍ فَيَأْخُذَكُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَظِيمٍ

پس به بدی آن را مسّ (لمس) مکنید که عذاب روزی عظیم شما را فرا می‌‌گیرد

- ترجمه سلطانی

پس به بدی آن را مسّ (لمس) مکنید که عذاب روزی عظیم شما را فرا می‌گیرد

- ترجمه راستین

و هرگز سوء قصدی بر ناقه مکنید که به عذاب روزی بزرگ و سخت گرفتار خواهید شد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٧ فَعَقَرُوهَا فَأَصْبَحُوا نَادِمِينَ

پس آن را پِی کردند آنگاه پشیمان صبح نمودند

- ترجمه سلطانی

پس آن را پِی کردند آنگاه پشیمان صبح نمودند

- ترجمه راستین

قوم صالح ناقه را پی کردند، سپس از کار خود پشیمان شدند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٨ فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

و عذاب آنان را در گرفت، همانا در آن البتّه نشانه‌‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه سلطانی

و عذاب آنان را در گرفت، همانا در آن البتّه نشانه‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه راستین

آن گاه عذاب موعود آنان را درگرفت (و هلاک گردیدند) . همانا در هلاک این قوم آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٥٩ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و همانا پروردگارت البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه سلطانی

و همانا پروردگارت البتّه او پیروزمند و مهربان است

- ترجمه راستین

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٠ كَذَّبَتْ قَوْمُ لُوطٍ الْمُرْسَلِينَ

قوم لوط فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه سلطانی

قوم لوط فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه راستین

قوم لوط نیز پیغمبران خدا را تکذیب کردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦١ إِذْ قَالَ لَهُمْ أَخُوهُمْ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ

آنوقت که برادرشان [در معاشرت نه اخوّت قبیله‌‌ای یا دینی] لوط به آنها گفت: آیا پروا نمی‌‌کنید؟

- ترجمه سلطانی

آنوقت که برادرشان لوط به آنها گفت: آیا پروا نمی‌کنید؟

- ترجمه راستین

هنگامی که مهربان برادر آنها لوط به آنان گفت: آیا خدا ترس و پرهیزکار نمی‌شوید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٢ إِنِّي لَكُمْ رَسُـولٌ أَمِينٌ

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه سلطانی

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه راستین

من برای شما پیغمبری بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٣ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس، از خداوند پروا کنید واز من اطاعت کنید

- ترجمه سلطانی

پس، از خداوند پروا کنید واز من اطاعت کنید

- ترجمه راستین

از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٤ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَـمِينَ

و برای آن از شما اجرتی درخواست نمی‌‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه سلطانی

و برای آن از شما اجرتی درخواست نمی‌کنم که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه راستین

و من از شما اجری برای رسالت خود نمی‌خواهم و چشم پاداش جز به خدای عالم ندارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٥ أَتَأْتُونَ الذُّكْرَانَ مِنَ الْعَالَـمِينَ

آیا از میان جهانیان مذکّران را می‌‌آورید؟

- ترجمه سلطانی

آیا از میان جهانیان مذکّران را می‌آورید؟

- ترجمه راستین

آیا از میان خلایق عمل زشت منکر را با مردان انجام می‌دهید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٦ وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمْ رَبُّكُم مِّنْ أَزْوَاجِكُم بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ عَادُونَ

و آنچه از ازواجتان که پروردگارتان برای شما خلق کرده را رها می‌‌کنید بلکه شما [در جملهٔ امورتان] قومی تجاوزکار هستید

- ترجمه سلطانی

و آنچه از ازواجتان که پروردگارتان برای شما خلق کرده را رها می‌کنید بلکه شما قومی تجاوزکار هستید

- ترجمه راستین

و زنان را که خدا همسر شما آفریده رها می‌کنید؟آری شما بسیار مردم متعدی نابکاری هستید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٧ قَالُوا لَئِن لَّمْ تَنتَهِ يَالُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ الْمُخْرَجِينَ

گفتند: ای لوط اگر دست برنداری حتماً از اخراج شدگان [از روستای ما] خواهی بود

- ترجمه سلطانی

گفتند: ای لوط اگر دست برنداری حتماً از اخراج شدگان (از روستای ما) خواهی بود

- ترجمه راستین

قوم در جواب گفتند: ای لوط، اگر از این پس دست از این نهی و منع بر نداری از شهر رانده خواهی شد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٨ قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ الْقَالِينَ

[لوط] گفت: همانا من برای این عمل شما خشمگین هستم [نه از خود شما، زیرا شما آفریدۀ پروردگارم هستید و قادر نیستم که از شما خشمگین باشم و لکن عملتان برای مخالف بودن آن بر امر تکوینی و تکلیفی او برای من مغضوب باشد، چه مرا از روستایتان بیرون کنید یا بیرون نکنید، سپس از آنان روی گرداند و به خداوند التجاء کرد و گفت:]

- ترجمه سلطانی

(لوط) گفت: همانا من برای این عمل شما خشمگین هستم

- ترجمه راستین

لوط باز گفت: من خود دشمن این کار زشت شما هستم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٦٩ رَبِّ نَجِّنِي وَأَهْلِي مِمَّا يَعْمَلُونَ

پروردگارا من و خانواده‌‌ام را از شرّ آنچه که عمل می‌‌کنند رهایی بده

- ترجمه سلطانی

پروردگارا من و خانواده‌ام را از شرّ آنچه که عمل می‌کنند رهایی بده

- ترجمه راستین

بار الها، من و اهل بیتم را از (عقاب) این عمل زشت قوم نجات بخش.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٠ فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ أَجْمَعِينَ

پس او و اهلش همگی را نجات دادیم

- ترجمه سلطانی

پس او و اهلش همگی را نجات دادیم

- ترجمه راستین

ما هم او را با همه اهل بیتش نجات دادیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧١ إِلَّا عَجُوزًا فِي الْغَابِرِينَ

مگر پیرزنی [از اهل او را و همان زن لوط است] که در [میان] واپسماندگان بود

- ترجمه سلطانی

مگر پیرزنی را که در واپسماندگان بود

- ترجمه راستین

جز پیرزنی که (زن لوط بود و) در اهل عذاب باقی ماند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٢ ثُمَّ دَمَّرْنَا الْآخَرِينَ

سپس دیگران را زیروزبر (هلاک) کردیم

- ترجمه سلطانی

سپس دیگران را زیرورو کردیم

- ترجمه راستین

آن گاه (جز اهل بیت لوط) دیگران را به خاک هلاک نشانیدیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٣ وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِم مَّطَرًا فَسَاءَ مَطَرُ الْمُنذَرِينَ

و بر آنان بارشی [عجیب از سنگ] باراندیم و باران انذار شدگان چه بد بود

- ترجمه سلطانی

و بر آنان بارشی باراندیم و باران انذار شدگان چه بد بود

- ترجمه راستین

و آنها را به سنگباران عذاب که باران بسیار سختی بر سر بیم داده شدگان (بد کار) است هلاک ساختیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٤ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

همانا در آن البتّه آیتی هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه سلطانی

همانا در آن البتّه آیتی هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه راستین

همانا در این هلاک قوم لوط نیز آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٥ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و همانا پروردگارت البتّه او غالب و رحیم است

- ترجمه سلطانی

و همانا پروردگارت البتّه او غالب و رحیم است

- ترجمه راستین

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٦ كَذَّبَ أَصْحَابُ الْأَيْكَةِ الْمُرْسَلِينَ

اهل أیکه (مدین) فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه سلطانی

اهل أیکه فرستادگان را تکذیب کردند

- ترجمه راستین

اصحاب ایکه (یعنی امت شعیب ع) هم پیغمبران خدا را تکذیب کردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٧ إِذْ قَالَ لَهُمْ شُعَيْبٌ أَلَا تَتَّقُونَ

آنوقت که شعیب به آنان گفت: آیا پروا نمی‌‌کنید؟

- ترجمه سلطانی

آنوقت که شعیب به آنان گفت: آیا پروا نمی‌کنید؟

- ترجمه راستین

هنگامی که (رسولشان) شعیب به آنها گفت: آیا خداترس و پرهیزکار نمی‌شوید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٨ إِنِّي لَكُمْ رَسُـولٌ أَمِينٌ

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه سلطانی

همانا من برای شما رسولی امین هستم

- ترجمه راستین

من برای شما رسولی بسیار امین (و خیر خواه) هستم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٧٩ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ

پس، از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمایید

- ترجمه سلطانی

پس، از خداوند پروا کنید و از من اطاعت نمایید

- ترجمه راستین

از خدا بترسید و راه طاعت من پیش گیرید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٠ وَمَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى رَبِّ الْعَالَـمِينَ

و برای آن از شما مزدی درخواست نمی‌‌کنم؛ که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه سلطانی

و برای آن از شما مزدی درخواست نمی‌کنم؛ که مزد من جز بر پروردگار جهانیان نیست

- ترجمه راستین

و من از شما هرگز اجر رسالت نمی‌خواهم و جز به خدای عالم به کسی چشم پاداش ندارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨١ أَوْفُوا الْكَيْلَ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُخْسِرِينَ

پیمانه را تمام بدهید و از کم‌‌فروشان مباشید

- ترجمه سلطانی

پیمانه را تمام بدهید و از کم‌فروشان مباشید

- ترجمه راستین

پیمانه را تمام بدهید و از کم فروشان مباشید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٢ وَزِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ

و با سنگ [ترازوی] راست (درست) وزن کنید (بسنجید)

- ترجمه سلطانی

و با سنگ (ترازوی) راست (درست) وزن کنید (بسنجید)

- ترجمه راستین

و (اجناس را) با ترازوی درست بسنجید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٣ وَلَا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْيَاءَهُمْ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ

و به مردم چیزهای آنها را کم ندهید و در زمین به فساد انگیزی برنخیزید

- ترجمه سلطانی

و به مردم چیزهای آنها را کم ندهید و در زمین به فساد انگیزی برنخیزید

- ترجمه راستین

و آنچه به مردم می‌فروشید (تمام بدهید و) از وزن و پیمان کم نگذارید، و در زمین به ظلم و فساد کاری برنخیزید.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٤ وَاتَّقُوا الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالْجِبِلَّةَ الْأَوَّلِينَ

و از کسی که شما و امّت (اصل و ریشه) پیشینیان را خلق کرده است پروا کنید

- ترجمه سلطانی

و از کسی که شما و امّت (اصل و ریشه) پیشینیان را خلق کرده است پروا کنید

- ترجمه راستین

و از خدایی که شما و کفر پیشگان پیشین را آفریده بترسید (و خلاف امر او مکنید).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٥ قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مِنَ الْمُسَحَّرِينَ

گفتند: جز این نیست که تو از جادو شدگانی

- ترجمه سلطانی

گفتند: جز این نیست که تو از جادو شدگانی

- ترجمه راستین

قوم شعیب در پاسخ او گفتند: تو را بی‌شک به سحر و شعبده مفتون کرده‌اند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٦ وَمَا أَنتَ إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَـمِنَ الْكَاذِبِينَ

و تو جز بشری مثل ما نیستی که [همانا] ما می‌‌پنداریم که تو البتّه از دروغگویانی

- ترجمه سلطانی

و تو جز بشری مثل ما نیستی که ما می‌پنداریم که تو البتّه از دروغگویانی

- ترجمه راستین

و تو جز آنکه بشری هستی مانند ما هیچ گونه مزیّتی بر دیگران نداری. و ما تو را (در دعوت نبوت) دروغگو می‌پنداریم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٧ فَأَسْقِطْ عَلَيْنَا كِسَفًا مِّنَ السَّمَاءِ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ

پس پاره‌‌ای از آسمان را بر ما بینداز اگر از راستگویان هستی

- ترجمه سلطانی

پس پاره‌ای از آسمان را بر ما بینداز اگر از راستگویان هستی

- ترجمه راستین

اگر راست می‌گویی (که پیغمبر خدایی) قطعه‌ای از آسمان را بر سر ما فرود آور (تا تصدیق تو کنیم).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٨ قَالَ رَبِّي أَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُونَ

گفت: پروردگار من به آنچه که عمل می‌‌کنید داناتر است [پس اگر شما را مستحقّ عذاب و اسقاط آسمان بر شما ببینید، پس به شما انجام می‌‌دهد، و اگر شما را مستحقّ توبه و مستعدّ رحمت خود ببیند به شما توفیق می‌‌دهد]

- ترجمه سلطانی

گفت: پروردگار من به آنچه که عمل می‌کنید داناتر است

- ترجمه راستین

شعیب گفت: خدای من بهتر بر (صدق دعوی من و کذب قول و زشتی) افعال شما آگاه است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٨٩ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمْ عَذَابُ يَوْمِ الظُّلَّةِ إِنَّهُ كَانَ عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ

و او را تکذیب کردند پس عذاب روز سایه (ابری) آنان را فرا گرفت [یعنی روزی که ابر بر آنان سایه افکند، و گرمای شدیدی به آنان اصابت کرد و باد را از آنان حبس نمود و سپس ابر آنان را پوشاند و چون آنها پوشیده شده بودند، از شدّت گرما به طلب سرما خارج شدند پس بر آنان باران آتش باراند و آنان را سوزاند] همانا آن عذاب روزی عظیم بود

- ترجمه سلطانی

و او را تکذیب کردند پس عذاب روز سایه (ابری) آنان را فرا گرفت همانا آن عذاب روزی عظیم بود

- ترجمه راستین

باز او را تکذیب کردند و به عذاب سخت روز سایه‌بان (یعنی روزی که مردم از شدت گرما به سایه‌بانی پناه می‌بردند و باز از گرمی هلاک می‌شدند) گرفتار شدند که عذاب آن روز بسیار بزرگ و سخت بود.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٠ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً وَمَا كَانَ أَكْثَرُهُم مُّؤْمِنِينَ

همانا در آن البتّه نشانه‌‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه سلطانی

همانا در آن البتّه نشانه‌ای هست و بیشتر آنان مؤمن نبودند

- ترجمه راستین

همانا در این هلاک قوم شعیب نیز آیت عبرتی (برای دیگران) بود، و اکثر آنها ایمان نیاوردند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩١ وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ

و همانا پروردگارت البتّه او غالب و رحیم است

- ترجمه سلطانی

و همانا پروردگارت البتّه او غالب و رحیم است

- ترجمه راستین

و همانا خدای تو بسیار مقتدر و مهربان است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٢ وَإِنَّهُ لَتَنزِيلُ رَبِّ الْعَالَـمِينَ

و همانا آن البتّه فرو فرستادۀ پروردگار جهانیان است

- ترجمه سلطانی

و همانا آن البتّه فرو فرستادۀ پروردگار جهانیان است

- ترجمه راستین

و این قرآن به حقیقت از جانب خدای عالمیان نازل شده.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٣ نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ

که روح الامین (جبرئیل) آن را نازل کرد

- ترجمه سلطانی

که روح الامین آن را نازل کرد

- ترجمه راستین

(جبرئیل) روح الامین (فرشته بزرگ خدا) آن را نازل گردانیده.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٤ عَلَى قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنذِرِينَ

بر قلب (صدر) تو تا از بیم دهندگان باشی

- ترجمه سلطانی

بر قلب تو تا از بیم دهندگان باشی

- ترجمه راستین

و آن را بر قلب تو فرود آورده تا از عقاب خدا بترسانی.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٥ بِلِسَانٍ عَرَبِيٍّ مُّبِينٍ

به زبان عربی واضح

- ترجمه سلطانی

به زبان عربی واضح

- ترجمه راستین

به زبان عربی فصیح.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٦ وَإِنَّهُ لَفِي زُبُرِ الْأَوَّلِينَ

و همانا آن البتّه در کتب پیشینیان [یعنی کتب آنها] هست

- ترجمه سلطانی

و همانا آن البتّه در کتب پیشینیان هست

- ترجمه راستین

و (ذکر عظمت) این قرآن در کتب انبیاء پیشین مسطور است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٧ أَوَلَمْ يَكُن لَّهُمْ آيَةً أَن يَعْلَمَهُ عُلَمَاءُ بَنِي إِسْرَائِيلَ

آیا برای آنها نشانه‌‌ای نبود که علمای بنی اسرائیل آن را می‌‌دانند {پیامبران بنی اسرائیل در کتب خود ثبت کرده بودند و امّت‌‌هایشان را به آمدن محمّد (ص) و کتابش و وصایت (جانشینی) وصیّش که پسر عموی او و داماد او و خلیفۀ او است خبر داده بودند زیرا علماء خبر می‌‌دادند به اینکه آن در کتبشان مکتوب است و در کتبشان به آمدنش مژده می‌‌دادند، و یهود به محمّد (ص) و اوصیائش (ع) بر دشمنانشان استفتاح (طلب گشایش) می‌‌نمودند}

- ترجمه سلطانی

آیا برای آنها نشانه‌ای نبود که علمای بنی اسرائیل آن را می‌دانند

- ترجمه راستین

آیا این خود آیت و برهان روشنی (بر کافران) نیست که علماء بنی اسرائیل (از کتب انبیاء سلف) بر این قرآن آگاهند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٨ وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِينَ

و اگر آن را بر بعضی از عجم‌‌ها [یعنی غیر عرب‌‌ها که فصاحت کلام ندارند] نازل می‌‌کردیم

- ترجمه سلطانی

و اگر آن را بر بعضی از عجم‌ها (غیر عرب‌ها) نازل می‌کردیم

- ترجمه راستین

و اگر ما این کتاب (عربی) را بر بعض مردم عجم نازل می‌گردانیدیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

١٩٩ فَقَرَأَهُ عَلَيْهِم مَّا كَانُوا بِهِ مُؤْمِنِينَ

پس آن را بر آنها قرائت می‌‌کرد [برای عدم اِفْصاح (افشاء کردن، واضح و آشکار کردن) کلمات و مقاصد آنها] به آن ایمان نمی‌‌آوردند [برای اینکه آنان بعد از آنکه قرآن را با افصاح تو کلمات آن را و مقاصد آن را بر تو انزال کرده‌‌ایم ایمان نیاوردند]

- ترجمه سلطانی

پس آن را بر آنها قرائت می‌کرد به آن ایمان نمی‌آوردند

- ترجمه راستین

و آن رسول آن را (به زبان تازی) بر عجم‌ها قرائت می‌کرد آنان ایمان نمی‌آوردند (به این عذر که قرآن چون به زبان ما نیست ما فهم آن نکرده و اعجاز آن را درک نمی‌کنیم، اما شما قوم عرب با چه عذر ایمان نمی‌آورید؟)

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٠ كَذَلِكَ سَلَكْنَاهُ فِي قُلُوبِ الْمُجْرِمِينَ

این‌‌چنین [سلوک کفر در قلوب اینان] آن (کفر) را در قلب‌‌های مجرمان وارد کردیم

- ترجمه سلطانی

این‌چنین آن را در قلب‌های مجرمان وارد کردیم

- ترجمه راستین

ما این قرآن را این چنین در دل تبهکاران گذراندیم (و بر آنها به این کتاب اتمام حجت کردیم).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠١ لَا يُؤْمِنُونَ بِهِ حَتَّى يَرَوُا الْعَذَابَ الْأَلِيمَ

به آن ایمان نمی‌‌آورند {اشاره به بنو امیّه است و اینکه آنان به علیّ (ع) ایمان نمی‌‌آورند} تا آن عذاب دردناک را ببینند

- ترجمه سلطانی

به آن ایمان نمی‌آورند تا آن عذاب دردناک را ببینند

- ترجمه راستین

اما به این قرآن ایمان نمی‌آورند تا عذاب دردناک را مشاهده کنند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٢ فَيَأْتِيَهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ

پس [آن عذاب دردناک] ناگهان نزد آنها می‌‌آید و (در حالی که) آنان نمی‌‌فهمند

- ترجمه سلطانی

پس ناگهان نزد آنها می‌آید و (در حالی که) آنان نمی‌فهمند

- ترجمه راستین

که به ناگاه آن عذاب که سخت از آن غافلند به آنها فرا رسد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٣ فَيَقُـولُوا هَلْ نَحْنُ مُنظَرُونَ

و می‌‌گویند: آیا به ما مهلت داده می‌‌شود؟ [یعنی اینکه آنها قبل از آمدن آن، آن را استهزاء می‌‌کنند و از جهت استهزاء آن را تعجیل می‌‌کنند و وقتی که نزد آنها آید درخواست مهلت می‌‌نمایند]

- ترجمه سلطانی

و می‌گویند: آیا به ما مهلت داده می‌شود؟

- ترجمه راستین

و آن کافران گویند: آیا بر ما مهلتی منظور می‌شود (تا زمانی از عذاب بیاساییم؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٤ أَفَبِعَذَابِنَا يَسْتَعْجِلُونَ

آیا پس تعجیل عذاب ما را می‌‌خواهند؟

- ترجمه سلطانی

آیا پس تعجیل عذاب ما را می‌خواهند؟

- ترجمه راستین

آیا (اکنون که هنگام عذابشان نیست از تمسخر) عذاب و انتقام ما را به تعجیل می‌طلبند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٥ أَفَرَأَيْتَ إِن مَّتَّعْنَاهُمْ سِنِينَ

آیا پس دیدی؟ اگر به سال‌‌هایی [عدیده] برخوردارشان کنیم

- ترجمه سلطانی

آیا پس دیدی؟ اگر به سال‌هایی (عدیده) برخوردارشان کنیم

- ترجمه راستین

چه خواهی دید اگر ما چند سالی آنها را در دنیا متنعّم سازیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٦ ثُمَّ جَاءَهُم مَّا كَانُوا يُوعَدُونَ

سپس آنچه [از عذاب] که به آن وعده داده می‌‌شدند به آنان برسد

- ترجمه سلطانی

سپس آنچه که به آن وعده داده می‌شدند به آنان برسد

- ترجمه راستین

سپس به عذابی که بر آنان وعده شده یکسر هلاک شوند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٧ مَا أَغْنَى عَنْهُم مَّا كَانُوا يُمَتَّعُونَ

[چیزی] آنان را از آنچه که از آن کامیاب می‌‌شدند بی‌‌نیاز نمی‌‌کند

- ترجمه سلطانی

آنان را از آنچه که از آن کامیاب می‌شدند بی‌نیاز نمی‌کند

- ترجمه راستین

آیا بهره‌ای که از مال دنیا داشتند هیچ آنها را از عذاب خواهد رهانید؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٨ وَمَا أَهْلَكْنَا مِن قَرْيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ

و [اهل] قریه‌‌ای را هلاک نکردیم مگر آنکه بیم دهندگانی داشتند

- ترجمه سلطانی

و (اهل) قریه‌ای را هلاک نکردیم مگر آنکه بیم دهندگانی داشتند

- ترجمه راستین

و ما اهل هیچ دیاری را تا رسولانی به هدایت و اتمام حجت بر آنها نفرستادیم هلاک نکردیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٠٩ ذِكْرَى وَمَا كُنَّا ظَالِـمِينَ

[برای] تذکّر دادن و ما هرگز ستمگر [یعنی عذاب کننده‌‌ای بدون استحقاق و بدون تذکیر عذاب به آنها] نبوده‌‌ایم

- ترجمه سلطانی

(برای) تذکّر دادن و ما هرگز ستمگر نبوده‌ایم

- ترجمه راستین

این (هلاک بدان) پند و موعظه است (برای خوبان) و ما هرگز به کسی ستم نکردیم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٠ وَمَا تَنَزَّلَتْ بِهِ الشَّيَاطِينُ

و شیاطین آن را نازل نکردند {چنانکه مشرکان پنداشتند که قرآنی که بر محمّد (ص) نازل شده از قبیل آنچه است که شیطان بر کاهنان القاء می‌‌کند}

- ترجمه سلطانی

و شیاطین آن را نازل نکردند

- ترجمه راستین

و این قرآن را شیاطین فرود نیاوردند (بلکه جبرئیل امین، فرشته خدا نازل ساخته).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١١ وَمَا يَنبَغِي لَهُمْ وَمَا يَسْتَطِيعُونَ

و شایستهٔ آنان نیست و توانایی [آن را] ندارند [که آن را نازل کنند] {یعنی شأن قرآن که همان کلام خداوند است و آورندۀ آن که همان مَلَک و متلقّف (گیرنده) که محمّد (ص) است که او اعلی از ملک است که شیاطین آن را القاء کنند، و نه شیاطین قادرند که آن را بگیرند و آن را نازل کنند برای اینکه شیاطین عالمشان ظلمانی اسفل عوالم است و قرآن و محمّد (ص) و ملائکه عالمشان نورانی اعلی عوالم است؛ و وقتی که قرآن به شیاطین برسد فرار می‌‌کنند بلکه هلاک می‌‌شوند}

- ترجمه سلطانی

و شایستهٔ آنان نیست و توانایی (آن را) ندارند

- ترجمه راستین

نه هرگز این گونه سخنان از شیاطین شایسته است و نه قدرت (بر نزول آن) دارند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٢ إِنَّهُمْ عَنِ السَّمْعِ لَمَعْزُولُونَ

همانا آنها البتّه از شنیدن [قرآن و کلام مَلَک] دور (برکنار) شده‌‌اند

- ترجمه سلطانی

همانا آنها البتّه از شنیدن دور (برکنار) شده‌اند

- ترجمه راستین

که البته آنها از استماع وحی الهی معزولند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٣ فَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ

پس با خداوند خدایی دیگر [یعنی معبودی یا دارای ولایتی] را نخواه که از عذاب شوندگان خواهی بود

- ترجمه سلطانی

پس با خداوند خدایی دیگر را نخواه که از عذاب شوندگان خواهی بود

- ترجمه راستین

پس با خدای یکتا احدی را معبود مخوان و گرنه از اهل عذاب خواهی شد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٤ وَأَنذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ

و به نزدیکان قبیلهٔ خود بیم بده

- ترجمه سلطانی

و به نزدیکان قبیلهٔ خود بیم بده

- ترجمه راستین

و (نخست) خویشان نزدیکت را (از خدا) بترسان.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٥ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ

و [پر و] بالت را برای کسانی از مؤمنان که از تو پیروی می‌‌کنند بگستران (فروتنی کن) {زیرا آنها قدرت شنیدن کلام تو را بحسب مقام عالی تو ندارند و آنها را با زبان و مقامی که مناسب با مقام مؤمنان تابعین است انذار کن}

- ترجمه سلطانی

و (پر و) بالت را برای کسانی از مؤمنان که از تو پیروی می‌کنند بگستران (فروتنی کن)

- ترجمه راستین

و پر و بال مرحمت بر تمام پیروان با ایمانت به تواضع بگستران.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٦ فَإِنْ عَصَوْكَ فَقُلْ إِنِّي بَرِيءٌ مِّمَّا تَعْمَلُونَ

و اگر تو را نافرمانی کردند پس بگو: همانا من از آنچه که عمل می‌‌کنید بیزار هستم [و نگو: همانا من از شما بیزارم، زیرا آنان اگر اتباع تو باشند برائت تو از آنان برائت از لطیفهٔ الهیّه است]

- ترجمه سلطانی

و اگر تو را نافرمانی کردند پس بگو: همانا من از آنچه که عمل می‌کنید بیزار هستم

- ترجمه راستین

و هرگاه قوم فرمانت را مخالفت کردند به آنها بگو: من خود از کردار (بد) شما بیزارم.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٧ وَتَوَكَّلْ عَلَى الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ

و توکّل کن بر [این] غالب [که در ملکش جز آنچه که او آن را می‌‌خواهد واقع نمی‌‌شود] مهربان [که برای بندگانش جز آنچه که صلاح آنان است را نمی‌‌خواهد و برای دشمنانش نمی‌‌خواهد مگر آنچه را که آن صلاح بندگان مؤمنش یا صلاح نظام عالم است]

- ترجمه سلطانی

و توکّل کن بر (این) غالب مهربان

- ترجمه راستین

و توکل بر آن خدای مقتدر مهربان کن.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٨ الَّذِي يَرَاكَ حِينَ تَقُومُ

که تو را حینی که بر می‌‌خیزی می‌‌بیند

- ترجمه سلطانی

که تو را حینی که بر می‌خیزی می‌بیند

- ترجمه راستین

آن خدایی که چون (از شوقش به نماز) برخیزی تو را می‌نگرد.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢١٩ وَتَقَلُّبَكَ فِي السَّاجِدِينَ

و جابجا شدن تو را در میان سجده کنندگان

- ترجمه سلطانی

و جابجا شدن تو را در میان سجده کنندگان

- ترجمه راستین

و به انتقال تو در اهل سجود (و به دوران تحوّلت از اصلاب شامخه به ارحام مطهره) آگاه است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٠ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

همانا او شنوا و دانا است

- ترجمه سلطانی

همانا او شنوا و دانا است

- ترجمه راستین

که او خدای شنوا و دانا (به گفتار و کردار خلق) است.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢١ هَلْ أُنَبِّئُكُمْ عَلَى مَن تَنَزَّلُ الشَّيَاطِينُ

آیا شما را آگاه کنم [بر آنچه که ذکر شد] که شیاطین بر چه کسی نازل می‌‌شود؟

- ترجمه سلطانی

آیا شما را آگاه کنم که شیاطین بر چه کسی نازل می‌شود؟

- ترجمه راستین

(بگو به کافران که) آیا می‌خواهید من شما را آگاه سازم که شیاطین بر چه کسان نازل می‌شوند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٢ تَنَزَّلُ عَلَى كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٍ

بر هر بسیار دروغبند گناهکاری نازل می‌‌شود

- ترجمه سلطانی

بر هر بسیار دروغبند گناهکاری نازل می‌شود

- ترجمه راستین

شیاطین بر هر شخص بسیار دروغگوی بدکار نازل می‌شوند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٣ يُلْقُونَ السَّمْعَ وَأَكْثَرُهُمْ كَاذِبُونَ

[شیاطین] گوش فرا می‌‌دهند و [لکن] بیشتر آنان دروغگو هستند {زیرا مسموعات آنها و اگرچه حقّ باشد لکن آن وقتی که به آنها می‌‌رسد و داخل گوش‌‌هایشان می‌‌شود از وجههٔ حقّانی خود بر می‌‌گردد و باطل می‌‌گردد زیرا وجود آنها مانند آینهٔ معوّج (کژتاب) است که صور در آن دیده نمی‌‌شود}

- ترجمه سلطانی

گوش فرا می‌دهند و (لکن) بیشتر آنان دروغگو هستند

- ترجمه راستین

گوش فرا می‌دهند (تا حرف مؤمنان و قوای قدسی را ربوده و به اتباع خود برسانند) و اکثرشان دروغ می‌گویند (و اندک راست آنها هم برای شبهه کاری و فساد و فتنه انگیزی است).

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٤ وَالشُّعَرَاءُ يَتَّبِعُهُمُ الْغَاوُونَ

و از شاعران [که اباطیل و اکاذیب را با تمویهات (آراستن) و تزئیناتی به صورت حقّ ظهور می‌‌دهند]، گمراهان از آنها پیروی می‌‌کنند

- ترجمه سلطانی

و از شاعران، گمراهان از آنها پیروی می‌کنند

- ترجمه راستین

و شاعران (یاوه سرای کفار مانند عالمان بی‌عمل و مدعیان باطل) را مردم جاهل گمراه پیروی کنند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٥ أَلَمْ تَرَ أَنَّهُمْ فِي كُلِّ وَادٍ يَهِيمُونَ

آیا نمی‌‌بینی که آنان [یعنی شعراء که کذب و اباطیل می‌‌آوردند و پیامبر (ص) را هجو می‌‌نمودند و جمعی از غاویان (گمراهان) نزد آنان جمع می‌‌شدند، و همچنین قصّاص (قصّه‌‌پردازها) که در اسواق (بازارها) و محافل حکایات و اسماری (افسانه‌‌هایی) نقل می‌‌کردند که نه اصل داشتند و نه حقیقت، وعّاظ که وعظ می‌‌کنند و به وعظ عمل نمی‌‌کنند، و فقهاء و قضات که فتوا می‌‌دهند و بدون اذن و اجازه از خداوند یا از خلفای او بین مردم قضاوت می‌‌کنند] در هر وادی [از بیابان‌‌های نفس و خیال] سرگشته‌‌اند؟

- ترجمه سلطانی

آیا نمی‌بینی که آنان در هر وادی (بیابان نفس و خیال) سرگشته‌اند؟

- ترجمه راستین

آیا ننگری که آنها خود به هر وادی حیرت سرگشته‌اند؟

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٦ وَأَنَّهُمْ يَقُـولُونَ مَا لَا يَفْعَلُونَ

و اینکه آنان آنچه که [خود] انجام نمی‌‌دهند را می‌‌گویند

- ترجمه سلطانی

و اینکه آنان آنچه که (خود) انجام نمی‌دهند را می‌گویند

- ترجمه راستین

و آنها بسیار سخنان می‌گویند که یکی را عمل نمی‌کنند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای

٢٢٧ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَذَكَرُوا اللَّهَ كَثِيرًا وَانتَصَرُوا مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنقَلَبٍ يَنقَلِبُونَ

مگر کسانی که [با بیعت عامّه یا خاصّه] ایمان آورده‌‌اند و [بنابر شروط و کیفیّت مأخوذه] اعمال صالح کرده‌‌اند {زیرا شاعر از آنها آنچه را که در آن رضای خداوند نباشد نمی‌‌گوید و ناقل و واعظ ایضاً این‌‌چنین هستند و آنچه را که می‌‌گوید اوّلاً عمل می‌‌کند سپس ثانیاً می‌‌گوید، و فقیه از آنها بدون اذن و اجازه سخن نمی‌‌گوید، و بعد از اجازه است که باطلش صحیح و کذبش صدق و ظنّ او یقین می‌‌گردد} و خداوند را [در شعرشان و قصّه‌‌هایشان و مواعظشان و مسائل فقهیّشان] بسیار یاد کرده‌‌اند و بعد از آنکه ستم دیدند یاری جستند و کسانی که [در مقامی] ستم کرده‌‌اند [به اینکه بگویند و انجام ندهند، و ظاهرشان به خلاف باطنشان باشد] بزودی خواهند دانست که به چه بازگشتگاهی باز می‌‌گردند.

- ترجمه سلطانی

مگر کسانی که ایمان آورده‌اند و اعمال صالح کرده‌اند و خداوند را بسیار یاد کرده‌اند و بعد از آنکه ستم دیدند یاری جستند و کسانی که ستم کرده‌اند بزودی خواهند دانست که به چه بازگشتگاهی باز می‌گردند.

- ترجمه راستین

مگر آن شاعران که اهل ایمان و نیکوکار بوده و یاد خدا بسیار کردند و برای انتقام از (هجو و) ستمی که در حق آنها (و سایر مؤمنان) شده (به نظم سخن و طبع شعر) به انتقام و دفاع برخاستند (و به شمشیر زبان با دشمنان دین جهاد کردند، آنان را مؤمنان پیروی خواهند کرد) و آنان که ظلم و ستم کردند به زودی خواهند دانست که به چه کیفر گاهی و دوزخ انتقامی بازگشت می‌کنند.

- ترجمه الهی قمشه‌ای