حزب شمارهٔ ۸۰
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
٢ أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُـولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ
آیا مردم پنداشتهاند که به همین که بگویند ایمان آوردهایم رها میشوند و آنها امتحان نمیشوند {و این امتحان گاهی با تکالیف بدنیّه و مالیّه است، و گاهی با مصائب در انفس و اموال، و گاهی با اذیّت خلق به شَتْم (دشنام) و ضَرْب (زدن) و اِجْلاء (تبعید) و قتل میباشد}
- ترجمه سلطانیآیا مردم پنداشتهاند که به همین که بگویند ایمان آوردهایم رها میشوند و آنها امتحان نمیشوند
- ترجمه راستینآیا مردم چنین پنداشتند که به صرف اینکه گفتند ما ایمان (به خدا) آوردهایم رهاشان کنند و هیچ امتحانشان نکنند؟
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣ وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ
و البتّه همانا کسانی را که قبل از آنان بودند [از کسانی که ایمان عامّ با بیعت عامّهٔ نبویّه یا ایمان خاصّ با بیعت خاصّهٔ ولویّه را ادّعاء کرده بودند] امتحان کردیم چه اینکه خداوند البتّه کسانی را که راست گفتند حتماً آنها را میشناسد [یعنی آنها را آزمودیم به سبب اینکه شایسته است که خداوند آنها را بشناسد] و البتّه دروغگویان را میشناسد
- ترجمه سلطانیو البتّه همانا کسانی را که قبل از آنان بودند امتحان کردیم چه اینکه خداوند البتّه کسانی را که راست گفتند حتماً آنها را میشناسد و البتّه دروغگویان را میشناسد
- ترجمه راستینو محققا ما اممی را که پیش از اینان بودند به امتحان و آزمایش آوردیم، و همانا خدا دروغگویان و راستگویان را کاملا میشناسد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤ أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَن يَسْبِقُونَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ
یا کسانی که اعمال بدی میکنند پنداشتهاند که از ما پیشی میگیرند؟! چه بد حکم (قضاوت) میکنند
- ترجمه سلطانییا کسانی که اعمال بدی میکنند پنداشتهاند که از ما پیشی میگیرند؟! چه بد حکم (قضاوت) میکنند
- ترجمه راستینآیا آنان که کار زشت و اعمال ناشایسته مرتکب میشوند پنداشتند که بر ما سبقت گیرند (و از عقاب ما خلاصی یابند) ؟بسیار بد حکم میکنند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٥ مَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
کسی که به لقای خداوند رجا میدارد [یعنی رغبت میکند و طلب میکند یا میترسد و میگریزد] پس قطعاً اجل خداوند البتّه آمدنی است [پس راغب باید بر رغبت خویش تثبیت شود، و خائف باید از آنچه که او میترسد آشفته شود] و او [بر اقوال قالی و حالی شما] شنوا و [به جمیع اعمال شما و نیّات شما] دانا است [پس بدکار باید حذر کند و نیکوکار باید رغبت نماید]
- ترجمه سلطانیکسی که به لقای خداوند رجا میدارد (رغبت میکند و طلب میکند یا میترسد و میگریزد) پس (باید بداند که) قطعاً اجل خداوند البتّه آمدنی است و او شنوا و دانا است
- ترجمه راستینهر کس که به لقاء خدا (و مشاهده جمال و وصول به رحمت و جنّت او) امیدوار و مشتاق است (بداند که) هنگام اجل و وعده معین خدا البته فرا رسد و او (به گفتار و کردار خلق) شنوا و داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٦ وَمَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعَالَـمِينَ
و کسی که کوشش کند جز این نیست که برای خودش کوشش میکند همانا خداوند البتّه از عالمیان بینیاز است [از طاعت آنان نفع نمی‌‌برد و از معصیتشان ضرر نمی‌‌کند]
- ترجمه سلطانیو کسی که کوشش کند جز این نیست که برای خودش کوشش میکند همانا خداوند البتّه از عالمیان بینیاز است
- ترجمه راستینو هر که (در راه ایمان) جهد و کوشش کند به سود خود کند که خدا از (طاعت و عبادت) عالمیان البته بینیاز است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٧ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ
و کسانی که ایمان آوردهاند و عمل صالح کردهاند البتّه حتماً [همهٔ] بدیهایشان را از آنها میزدائیم و البتّه حتماً به بهترینی که عمل میکردند به آنها جزاء میدهیم
- ترجمه سلطانیو کسانی که ایمان آوردهاند و عمل صالح کردهاند البتّه حتماً بدیهایشان را از آنها میزدائیم و البتّه حتماً به بهترینی که عمل میکردند به آنها جزاء میدهیم
- ترجمه راستینو آنان که ایمان آورده و نیکوکار شدند البته ما هم گناهانشان را محو و مستور کنیم و بهتر از آن اعمال نیکشان به آنها پاداش دهیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٨ وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا وَإِن جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ
و به انسان نیکی به والدینش را وصیّت (توصیّه) کردیم و اگر آن دو [نسبت به تو] کوشیدند تا تو به آنچه که به آن علم نداری به من شرک آوری پس از آن دو اطاعت مکن، بازگشتگاه شما نزد من است آنگاه به شما خبر میدهم به آنچه که عمل میکردهاید
- ترجمه سلطانیو به انسان نیکی به والدینش را وصیّت (توصیّه) کردیم و اگر آن دو (نسبت به تو) کوشیدند تا تو به آنچه که به آن علم نداری به من شرک آوری پس از آن دو اطاعت مکن، بازگشتگاه شما نزد من است آنگاه به شما خبر میدهم به آنچه که عمل میکردهاید
- ترجمه راستینو ما به آدمی سفارش کردیم که در حق پدر و مادر خود نیکی کند، و اگر آنها (خود مشرک باشند و) کوشند تا تو به من (که خدای یگانه‌ام) از روی جهل و نادانی شرک آوری هرگز اطاعت امر آنها مکن، که رجوع شما به سوی من است و من شما را به پاداش هر عمل که به جای آوردهاید آگاه می‌گردانم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٩ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِـحِينَ
و کسانی که ایمان آوردهاند و اعمال صالح کردهاند البتّه حتماً آنها را در صالحان داخل میکنیم
- ترجمه سلطانیو کسانی که ایمان آوردهاند و اعمال صالح کردهاند البتّه حتماً آنها را در صالحان داخل میکنیم
- ترجمه راستینو آنان که ایمان آورده و کار نیکو کردند آنان را البته (به بهشت) در صف صالحان (و رتبه نیکان) آریم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٠ وَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُـولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِن جَاءَ نَصْرٌ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُـولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَـمِينَ
و از میان مردم کسانی هستند که میگویند به خداوند ایمان آوردهایم پس وقتی که در [راه] خداوند اذیّت میشوند فتنهٔ مردم را مانند عذاب خداوند قرار میدهند و اگر از پروردگارت [با فتح و غنیمت] یاری آید البتّه حتماً میگویند همانا ما با شما بودهایم {چنانکه آن رسم طالبین دنیا است، از هر چه که به دنیای خویش ضرر رسان یابند منصرف میشوند و وقتی که گمان انتفاع در دنیا میکنند روی میآورند} آیا خداوند به آنچه که در سینههای عالمیان است داناتر نیست؟
- ترجمه سلطانیو از میان مردم کسانی هستند که میگویند به خداوند ایمان آوردهایم پس وقتی که در (راه) خداوند اذیّت میشوند فتنهٔ مردم را مانند عذاب خداوند قرار میدهند و اگر از پروردگارت یاری آید البتّه حتماً میگویند همانا ما با شما بودهایم آیا خداوند به آنچه که در سینههای عالمیان است داناتر نیست؟
- ترجمه راستینو بعضی مردم (از راه نفاق) میگویند: ما به خدا ایمان آوردیم، و چون رنج و آزاری در راه خدا ببینند فتنه و عذاب خلق را با عذاب خدا برابر شمرند (یعنی همان قدر که ترس عذاب خدا آنها را از کفر به ایمان می‌خواند ترس عذاب مردم هم از ایمان به کفر می‌کشد) و هر گاه ظفر و نصرتی از جانب خدایت (به مؤمنان) رسید (آن منافقان) گویند: ما هم با شما (و هم آیین شما) بودیم. آیا خدا بر آنچه در دلهای خلایق است داناتر نیست؟
- ترجمه الهی قمشه‌ای١١ وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ
و البتّه حتماً خداوند کسانی که ایمان آوردهاند را میشناسد و البتّه حتماً منافقان را میشناسد [تا علم خود نسبت به آنان را ظاهر سازد یا تا آنان را تمیّز دهد]
- ترجمه سلطانیو البتّه حتماً خداوند کسانی که ایمان آوردهاند را میشناسد و البتّه حتماً منافقان را میشناسد
- ترجمه راستینو البته خدا هم به احوال اهل ایمان داناست و هم از درون منافقان آگاه است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٢ وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ وَمَا هُم بِحَامِلِينَ مِنْ خَطَايَاهُم مِّن شَيْءٍ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ
و کسانی که کفر ورزیدهاند به کسانی که ایمان آوردهاند گفتند: از راه ما پیروی کنید و البتّه [در این صورت] خطاهای شما را باید متحمّل (به دوش کشیدن) شویم و (حال آنکه) آنها چیزی از خطاهای آنان را حامل نیستند همانا آنها البتّه دروغگویند
- ترجمه سلطانیو کسانی که کفر ورزیدهاند به کسانی که ایمان آوردهاند گفتند: از راه ما پیروی کنید و البتّه (در این صورت) خطاهای شما را باید متحمّل (به دوش کشیدن) شویم و (حال آنکه) آنها چیزی از خطاهای آنان را حامل نیستند همانا آنها البتّه دروغگویند
- ترجمه راستینو کافران به اهل ایمان گفتند: شما طریقه ما را پیروی کنید (اگر به خطا رفتید) بار خطاهای شما را ما به دوش می‌گیریم، در صورتی که هیچ از بار گناهشان را به دوش نگیرند، آنها دروغ میگویند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٣ وَلَيَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَّعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ
و البتّه حتماً بارهای سنگین [یعنی سنگینی گناهان] خود را و [بارهای] سنگین [دیگری] را با [بارهای] سنگین خود حمل میکنند [بدون آنکه از سنگینی بار افتراء زنندگان چیزی نقص بشود] و البتّه حتماً در روز قیامت از آنچه که افتراء میبستند [از شرکاء در وجوب یا در عبادت یا در طاعت یا در ولایت یا از اقوال و افعالی که آنها را بر خداوند افتراء میبستند] سؤال (مؤاخذه) میشوند
- ترجمه سلطانیو البتّه حتماً بارهای سنگین (سنگینی گناه) خود را و (بارهای) سنگین (دیگری) را با (بارهای) سنگین خود حمل میکنند و البتّه حتماً در روز قیامت از آنچه که افتراء میبستند سؤال (مؤاخذه) میشوند
- ترجمه راستینو آنها علاوه بر بار سنگین گناهان خود بار گناهان هر که را گمراه کردهاند نیز به دوش میگیرند و روز قیامت از آنچه دروغ میبستند سخت مؤاخذه میشوند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٤ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِـمُونَ
و همانا نوح را نزد قومش فرستادیم پس در میان آنان هزار سال جز (منهای) پنجاه [سال یعنی نهصد و پنجاه سال] درنگ کرد
- ترجمه سلطانیو همانا نوح را نزد قومش فرستادیم پس در میان آنان هزار سال جز (منهای) پنجاه (سال) (نهصد و پنجاه سال) درنگ کرد
- ترجمه راستینو همانا نوح را (به رسالت) به سوی قومش فرستادیم و او هزار سال پنجاه سال کم میان قوم درنگ کرد، و چون همه ستمگر و ظالم بودند همه را طوفان هلاک فرا گرفت.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٥ فَأَنجَيْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَةً لِّلْعَالَـمِينَ
پس طوفان آنان را در گرفت و آنان ستمکار بودند، پس او و کشتی نشینان [همان کسانی که با او ایمان آوردند، یا با او در کشتی داخل شدند] را نجات دادیم و آن را [یعنی کشتی را از حیث ساختش بدون دریا و آب و از حیث نجات دادن آن و اهل آن] به عنوان نشانه برای عالمیان قرار دادیم [به حیثی که آثار آن در افواه و اخبار باقی ماند و در عالم منتشر شد]
- ترجمه سلطانیپس طوفان آنان را در گرفت و آنان ستمکار بودند، پس او و کشتی نشینان را نجات دادیم و آن را به عنوان نشانه برای عالمیان قرار دادیم
- ترجمه راستینو تنها خود نوح را با اصحاب کشتی او (از غرق) نجات دادیم و آن کشتی را برای خلق عالم آیتی (از قدرت و رحمت خویش) قرار دادیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٦ وَإِبْرَاهِيمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ
و [به یادآور یا به آنها یادآوری کن] ابراهیم را آنوقت که به قومش گفت: خداوند را بندگی کنید و از او پروا کنید که آن برای شما بهتر [از تقلید از پدران و گرفتن دین به رسم و عادت و عبادت اصنام بدون حجّت] است اگر میدانستید
- ترجمه سلطانیو (یادآور یا به آنها یادآوری کن) ابراهیم را آنوقت که به قومش گفت: خداوند را بندگی کنید و از او پروا کنید که آن برای شما بهتر است اگر میدانستید
- ترجمه راستینو ابراهیم را (نیز فرستادیم) که به قوم خود گفت: خدا را بپرستید و از او بترسید که پرستش و ترس خدا اگر بدانید (از هر چیز) برای شما بهتر است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٧ إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْكًا إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِندَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ
جز این نیست که به جای خداوند بتهایی را بندگی میکنید و [از نزد خودتان بدون برهان] با تهمت [دروغین یعنی با دروغ در ادّعای اینکه آنها خداوند یا معبودات یا به عنوان شفیع هستند] خلق میکنید همانا کسانی را که به جای خداوند عبادت میکنید رزقی را برای شما مالک نمیشوند [و وقتی که برای شما مالک رزقى نمیشوند] پس روزی را نزد خداوند طلب کنید [برای اینکه او همان کسی است که رزق هر مرزوق (روزی داده شده) را مالک می‌‌شود] و او را [برای استحقاق او به مالکیّت رزق] بندگی کنید و از او تشکّر کنید [برای اینکه او مالک همهٔ نعمت‌‌ها و عطاء کنندهٔ آنها است] که به او بر میگردید
- ترجمه سلطانیجز این نیست که به جای خداوند بتهایی را بندگی میکنید و با تهمت (دروغین از نزد خود معبود یا شفیع) خلق میکنید همانا کسانی را که به جای خداوند عبادت میکنید رزقی را برای شما مالک نمیشوند پس روزی را نزد خداوند طلب کنید و او را بندگی کنید و از او تشکّر کنید که به او بر میگردید
- ترجمه راستینو بدانید که شما به جای خدا بتهایی (جماد و بی‌اثر) را می‌پرستید و دروغی می‌سازید (که نام خدا بر آنها می‌نهید، اینک بدانید که) آنچه را جز خدا می‌پرستید قادر بر رزق شما نیستند، پس روزی را از نزد خدا طلبید و او را پرستید و شکر (نعمت) وی به جای آرید (و بدانید که باز) رجوع شما به سوی اوست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٨ وَإِن تُكَذِّبُوا فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِّن قَبْلِكُمْ وَمَا عَلَى الرَّسُـولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ
و اگر تکذیب کنید [پس در آن شگفتی نیست زیرا این رسم اسناخ (اصناف، هم‌‌سنخ‌‌ها) شما از قدیم است] که امّتهای قبل از شما هم تکذیب کردهاند و جز رساندن واضح [رسالت خود] بر [عهدهٔ] رسول نیست [و حفظ شما از تکذیب و سایر معاصی بر عهدهٔ او نیست]
- ترجمه سلطانیو اگر تکذیب کنید (پس در آن شگفتی نیست زیرا) که امّتهای قبل از شما هم تکذیب کردهاند و جز رساندن واضح (رسالت خود) بر (عهدهٔ) رسول نیست
- ترجمه راستینو اگر شما (مردم مکه، رسالت این پیامبر را) تکذیب میکنید (عجبی نیست زیرا) پیش از شما هم بسیاری از امم (پیمبران خود را) تکذیب کردند، و بر رسول جز آنکه به آشکار تبلیغ رسالت کند تکلیفی نیست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای١٩ أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ
آیا ندیدهاند که چگونه خداوند خلق (آفرینش) را [از عناصر یا از عالم ارواح] آغاز میکند سپس آن را [به عناصر یا به خود] باز میگرداند همانا این بر خداوند آسان است
- ترجمه سلطانیآیا ندیدهاند که چگونه خداوند خلق (آفرینش) را آغاز میکند سپس آن را باز میگرداند همانا این بر خداوند آسان است
- ترجمه راستینآیا (مردم بارها به چشم خود) ندیدند که خدا چگونه ابتدا خلق را ایجاد میکند و باز به اصل خود برمی‌گرداند؟این کار بر خدا بسیار آسان است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٠ قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ
بگو: در زمین سیر کنید پس نظر کنید که چگونه خلق کردن را آغاز کرد سپس [تا بدانید که] خداوند نشأت (جهان، پدیدهٔ) آخرت را انشاء (ایجاد) میکند [زیرا شهود ابداء منجر به علم به نشأت آخرت می‌‌شود] {یعنی بر آنان می‌‌سزد که نفوسشان را تکمیل کنند تا اِعادَت (بازگرداندن) خداوند آنان را مشاهده نمایند} همانا خداوند بر هر چیزی بسیار توانا است
- ترجمه سلطانیبگو: در زمین سیر کنید پس نظر کنید که چگونه خلق کردن را آغاز کرد سپس خداوند نشأت (جهان، پدیده) آخرت را انشاء (ایجاد) میکند همانا خداوند بر هر چیزی بسیار توانا است
- ترجمه راستینبگو که در زمین سیر کنید و ببینید که خدا چگونه خلق را ایجاد کرده (تا از مشاهده اسرار خلقت نخست بر شما به خوبی روشن شود که) سپس خدا نشأه آخرت را ایجاد خواهد کرد، همانا خدا بر هر چیز تواناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢١ يُعَذِّبُ مَن يَشَاءُ وَيَرْحَمُ مَن يَشَاءُ وَإِلَيْهِ تُقْلَبُونَ
عذاب میکند کسی را که بخواهد و رحم میکند به کسی که بخواهد، و به او بازگردانده میشوید
- ترجمه سلطانیعذاب میکند کسی را که بخواهد و رحم میکند به کسی که بخواهد، و به او بازگردانده میشوید
- ترجمه راستینهر که را (از اهل گناه) بخواهد (به عدل) عذاب میکند و هر که را بخواهد (به لطف و رحمت) می‌بخشد و شما را به سوی او باز می‌گردانند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٢ وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ
و شما در زمین [یعنی در حالی که در زمین هستید] و نه در آسمان [یعنی اگرچه در آسمان باشید] عاجز کننده (باز دارنده) [خداوند از ادراک (دستیابی) به شما و عذاب کردن شما] نیستید و غیر از خداوند [نه در دنیا و نه در آخرت] ولیّ و نه یاری کنندهای ندارید {نبیّ به نبوّت خویش و خلیفهٔ او به خلافتِ نبوّت، نصیر هستند، و ولیّ به ولایتش و خلیفهٔ او به خلافتِ ولایت، ولیّ هستند که متولیّ اصلاح عبد و تربیت او میشوند}
- ترجمه سلطانیو شما در زمین و نه در آسمان عاجز کننده (باز دارنده) نیستید و غیر از خداوند ولیّ و نه یاری کنندهای ندارید
- ترجمه راستینو شما (مخلوق عاجز) نه هرگز (خدای قادر مطلق را) در زمین و آسمان عاجز توانید کرد و نه جز خدا نگهبان و یاوری دارید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٣ وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَلِقَائِهِ أُولَئِكَ يَئِسُوا مِن رَّحْمَتِي وَأُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ
و کسانی که به آیات خداوند و لقای او کفر ورزیدهاند [از حیث اینکه آنها آیاتى از آیات تکوینی در آفاق و انفس و بزرگترین آنها آیات عظمی از انبیاء و اولیاء (ع)، و آیات تدوینی از کتب آسمانی و احکام نبوّت و رسالت هستند] آنان از رحمت من مأیوس شدهاند و آنان عذابی دردناک دارند
- ترجمه سلطانیو کسانی که به آیات خداوند و لقای او کفر ورزیدهاند آنان از رحمت من مأیوس شدهاند و آنان عذابی دردناک دارند
- ترجمه راستینو آنان که به آیات خدا و شهود لقای او کافر شدند آنها از رحمت (و نعمت بهشت) من ناامیدند و سخت به عذاب دردناک گرفتار خواهند شد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٤ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
پس جواب قوم او (ابراهیم) جز آنکه گفتند که: او را بکشید یا او را بسوزانید نبود، پس خداوند او (ابراهیم) را از آن آتش نجات داد همانا در آن (نجات دادن) برای قومی که ایمان میآورند البتّه نشانههایی هست [دالّ بر مبدء علیم حکیم قادر محیط]
- ترجمه سلطانیپس جواب قوم او (ابراهیم) جز آنکه گفتند که: او را بکشید یا او را بسوزانید نبود، پس خداوند او (ابراهیم) را از آن آتش نجات داد همانا در آن برای قومی که ایمان میآورند البتّه نشانههایی هست
- ترجمه راستین(بعد از این همه نصایح و اندرز ابراهیم) باز قوم جز آنکه گفتند: او را بکشید و در آتش بسوزانید پاسخ ندادند، و خدا او را از آتش (نمرودیان) نجات داد. در این حکایت برای قومی که به خدا ایمان آرند آیتهایی (از قدرت الهی) پدیدار است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٥ وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَّوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُم بِبَعْضٍ وَيَلْعَنُ بَعْضُكُم بَعْضًا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ
و [ابراهیم یا خداوند] گفت: جز این نیست که بتهایی را که به جای خداوند اتّخاذ کردهاید [بر اساس] دوستیِ بین شما در حیات دنیا است [یعنی اینکه اتّخاذ اوثان (بت‌‌ها) به عنوان خدا از اعتقادی دینی و طلب شفیعی اخروی و از روی خوف عقابی الهی نیست، بلکه محض مودّت دنیوى است و اینکه اقران شما و رؤسای شما، شما را دوست بدارند] {مثل اکثر متزهّدین در دین اسلام که مرارت (رنج) زهد و تَعَبِ (خستگی) منع نفس از لذائذ آن را تحمّل میکنند محض مرایات (خودنمایی) و صیت (آوازه)، و اینکه در حقّ او بگویند} سپس در روز قیامت بعضی از شما (عابدین یا عابدین و معبودین) بعضی دیگر [از آنها را یا عابدین معبودین را] تکفیر میکنید و بعضی از شما بعضی دیگر را لعن میکنید و جایگاه شما آتش است و یاوری ندارید
- ترجمه سلطانیو (ابراهیم) گفت: جز این نیست که بتهایی را که به جای خداوند اتّخاذ کردهاید (بر اساس) دوستیِ بین شما در حیات دنیا است سپس در روز قیامت بعضی از شما بعضی دیگر را تکفیر میکنید و بعضی از شما بعضی دیگر را لعن میکنید و جایگاه شما آتش است و یاوری ندارید
- ترجمه راستینباز ابراهیم گفت: (ای مردم شما خود می‌دانید که) بتهایی را که به جای خدای یکتا به خدایی بر گرفته‌اید تنها برای حفظ دوستی (و استفاده مادی دو روزه) دنیای خود اتخاذ کردهاید و چون روز قیامت شود در آن روز شما از یکدیگر بیزاری جویید و به یکدیگر لعن و نفرین کنید، و جایگاه ابدی تمام شما آتش دوزخ است و هیچ یاوری ابدا ندارید.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٦ فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
پس لوط به او ایمان آورد و گفت: همانا من [از وطنم با ابراهیم (ع) به شام و از موطن نفسم با ایمانم بر دست ابراهیم (ع)] به سوی پروردگارم [در ولایت و آن مقام قلب و عقل است] مهاجر هستم همانا او پیروزمند و حکیم است
- ترجمه سلطانیپس لوط به او ایمان آورد و گفت: همانا من مهاجر به سوی پروردگارم هستم همانا او پیروزمند و حکیم است
- ترجمه راستینپس (خواهر زاده‌اش) لوط به او ایمان آورد، و (ابراهیم به او) گفت که من (از این دیار شرک) هجرت به سوی خدای خود خواهم کرد که او (بر حفظ من از دشمن) مقتدر و (به صلاح امورم) داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٧ وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ وَآتَيْنَاهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيَا وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَـمِنَ الصَّالِـحِينَ
و [بعد از هجرت او به شام و مکث او در آنجا به مدّت طولانی] اسحاق و [بعد از اسحاق (ع)] یعقوب را به او بخشیدیم و در ذریّهٔ او نبوّت و کتاب [یعنی رسالت یا جنس کتاب آسمانی] را قرار دادیم و پاداش او را در دنیا دادیم [به اینکه در دنیا عزیز (چیره) گشت و از اموال دنیا اموال زیادی به او دادیم و برای او در دنیا لسان صدق قرار دادیم به اینکه احدی نیست مگر آنکه وی او را مدح میکند] و همانا او در آخرت البتّه از صالحان [یعنی کسانی که شوب فساد بر آنان باقی نمانده] است
- ترجمه سلطانیو اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم و در ذریّهٔ او نبوّت و کتاب را قرار دادیم و پاداش او را در دنیا دادیم و همانا او در آخرت البتّه از صالحان است
- ترجمه راستینو ما اسحاق و (فرزند زاده‌اش) یعقوب را به او عطا کردیم و در خاندانش مقام نبوت و کتاب آسمانی برقرار نمودیم و در دنیا هم (به نعمت فرزندان صالح و نام نیکو و سایر نعم الهی) اجر او را دادیم و در آخرت نیز وی در صف صالحان (و هم رتبه مقربان) خواهد بود.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٨ وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّنَ الْعَالَـمِينَ
و لوط را [فرستادیم] آنوقت که به قوم خود گفت: همانا شما البتّه ننگی (کار زشتی) آوردهاید که احدی از عالمیان به آن از شما سبقت نگرفته
- ترجمه سلطانیو لوط را (فرستادیم) آنوقت که به قوم خود گفت: همانا شما البتّه ننگی (کار زشتی) آوردهاید که احدی از عالمیان به آن از شما سبقت نگرفته
- ترجمه راستینو لوط (به رسالت فرستادیم) که به قوم خود گفت: شما به عمل زشتی اقدام میکنید که هیچ کس در عالم پیش از شما مرتکب نشده است!
- ترجمه الهی قمشه‌ای٢٩ أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَتَأْتُونَ فِي نَادِيكُمُ الْمُنكَرَ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ
آیا همانا به مردان در میآیید و [با تعرّض خود بر رهگذران به خاطر این فاحشه (بدکاری، عمل بسیار زشت)] راه را قطع میکنید [و از سفر به بلادتان مانع میشوید یا سبیل ولد (فرزند آوری) را قطع میکنید یا سبیل را با چپاول اموال رهگذران قطع میکنید] و در محافلتان زشتکاری میآورید؟ پس جواب قوم او نبود جز آنکه [به جهت تَهَکُّم (استهزاء کردن، متلک گفتن) به او] گفتند: اگر از راستگویان میباشی عذاب خداوند را به ما بیاور
- ترجمه سلطانیآیا همانا به مردان در میآیید و راه را قطع میکنید و در محافلتان زشتکاری میآورید؟ پس جواب قوم او نبود جز آنکه گفتند: اگر از راستگویان میباشی عذاب خداوند را به ما بیاور
- ترجمه راستینآیا شما به شهوترانی با مردان خلوت کرده و راه (فطرت زناشویی) را قطع میکنید و در مجامع خود (بی هیچ خجلت) به کار قبیح می‌پردازید؟! قوم لوط جز آنکه (به طعنه) گفتند: اگر راست می‌گویی عذاب خدا را بر ما نازل کن به او ابدا جوابی ندادند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣١ وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ إِنَّ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِـمِينَ
و چون فرستادگان ما به بشارت [به فرزند بعد از یأس او] نزد ابراهیم آمدند [به ابراهیم] گفتند: همانا ما هلاک کنندهٔ اهل این قریه [یعنی قریهٔ لوط] هستیم همانا اهل آن ستمکار میباشند
- ترجمه سلطانیو چون فرستادگان ما به بشارت نزد ابراهیم آمدند گفتند: همانا ما هلاک کنندهٔ اهل این قریه هستیم همانا اهل آن ستمکار میباشند
- ترجمه راستینو چون رسولان ما (فرشتگان عالم قدس) به ابراهیم بشارت (فرزند) آوردند گفتند: ما (به امر خدا) اهل این دیار را که قومی سخت ظالم و بدکارند هلاک میکنیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٢ قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَن فِيهَا لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ
[ابراهیم بعد از آنکه دربارهٔ عدم اهلاک آنها با آنان مجادله کرد و بعد از آنکه به آنان گفت: اگر واحدی از مؤمنین در آنجا باشد آیا آنها را هلاک میکنید؟ و به او گفتند: نه] گفت: همانا لوط در آنجا است، گفتند: ما به کسانی که در آنجا هستند داناتریم، البتّه او و خانوادهاش را نجات میدهیم جز زنش که از واپس ماندگان میباشد
- ترجمه سلطانی(ابراهیم) گفت: همانا لوط در آنجا است، گفتند: ما به کسانی که در آنجا هستند داناتریم، البتّه او و خانوادهاش را نجات میدهیم جز زنش که از واپس ماندگان میباشد
- ترجمه راستینابراهیم به فرشتگان گفت: لوط هم (که بنده صالح موحد پاکی است) در این دیار است!پاسخ دادند که ما به احوال آن که در این دیار است بهتر آگاهیم، ما او را با همه اهل بیتش غیر زن وی که در میان اهل هلاکت باقی ماند البته نجات خواهیم داد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٣ وَلَمَّا أَن جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ
و چون که رسولان ما نزد لوط آمدند، به خاطر [آمدن] آنها ناراحت شد [برای آنچه که از حال قوم خود و تفضیح (رسوا کردن) آنها نسبت به رهگذران می‌‌دانست] و دربارهٔ آنها درمانده شد (خُلقش تنگ) و [چون ناراحتی او را دیدند] گفتند: نترس و اندوه مدار [از آنچه که می‌‌ترسی و بر آن اندوه می‌‌داری] همانا ما تو و خانوادهات را [از این قریه یا از عذابی که برای آن آمده‌‌ایم] نجات میدهیم به جز زنت که از واپس ماندگان میباشد
- ترجمه سلطانیو چون که رسولان ما نزد لوط آمدند، به خاطر (آمدن) آنها ناراحت شد و دربارهٔ آنها درمانده (خُلقش تنگ) شد و (چون ناراحتی او را دیدند) گفتند: نترس و اندوه مدار همانا ما تو و خانوادهات را نجات میدهیم به جز زنت که از واپس ماندگان میباشد
- ترجمه راستینو چون رسولان ما نزد لوط آمدند، لوط از آمدن آنها (که ناشناس و با صورت زیبا بودند) اندوهگین و دلتنگ گردید، و فرشتگان گفتند: هیچ بیمناک و غمگین مباش که ما تو را با همه اهل بیتت غیر آن زن کافرت که در میان اهل هلاک واماند نجات میدهیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٤ إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ
همانا ما به (سبب) آنچه که فسق میکردهاند عذابی را از آسمان بر اهل این قریه نازل کنندهایم
- ترجمه سلطانیهمانا ما به (سبب) آنچه که فسق میکردهاند عذابی را از آسمان بر اهل این قریه نازل کنندهایم
- ترجمه راستینما بر اهل این دیار که فاسق و بدکارند از آسمان عذابی سخت نازل کنیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٥ وَلَقَد تَّرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
و از آنجا برای قومی که تعقّل میکنند نشانهای واضح را ترک کردیم (بر جای گذاشتیم)
- ترجمه سلطانیو از آنجا برای قومی که تعقّل میکنند نشانهای واضح را ترک کردیم (بر جای گذاشتیم)
- ترجمه راستینو همانا از آن دیار لوط آثار خرابی را وا گذاشتیم تا آیتی روشن برای (عبرت) عاقلان باشد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٦ وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَاقَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ
و به مدین برادرشان [در معاشرت و قبیله] شعیب را [فرستادیم]، پس گفت: ای قوم من، خداوند را بندگی کنید و به روز آخِر امید بدارید و مفسدانه در زمین طغیان نکنید
- ترجمه سلطانیو به مدین برادرشان شعیب را (فرستادیم)، پس گفت: ای قوم من، خداوند را بندگی کنید و به روز آخِر امید بدارید و مفسدانه در زمین طغیان نکنید
- ترجمه راستینو شعیب را که برادر مهربانی برای قومش بود (به رسالت) به سوی اهل مدین (فرستادیم) ، او با قوم گفت که ای قوم، همیشه خدا را پرستید و به روز قیامت (و سعادت آخرت) امیدوار باشید و هرگز در روی زمین فساد و تبهکاری مکنید (که آسایش دو گیتی در این نصایح است).
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٧ فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ
پس او را تکذیب کردند، پس زلزلهای [شدید که در آن صیحه بود] آنان را در گرفت پس صبحگاهان در خانهٔ خود مرده به رو افتاده بودند
- ترجمه سلطانیپس او را تکذیب کردند، پس زلزلهای آنان را در گرفت پس صبحگاهان در خانهٔ خود مرده به رو افتاده بودند
- ترجمه راستینقوم شعیب او را تکذیب کردند و (به کیفر آن، شبی) زلزلهای سخت آنان را در گرفت و صبحگاه همه را در خانه‌هاشان مرگ به زانو در آورد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٨ وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَاكِنِهِمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَكَانُوا مُسْتَبْصِرِينَ
و عاد و ثمود را [یاد آور یا ذکر کن] و [سرگذشت] خانههای آنان برای شما آشکار شده [که بر آنان چه کرده‌‌ایم] و شیطان اعمال آنان را برای آنها زینت داد پس آنان را از راه [که شایسته است که انسان آن را سلوک کند و آن سبیل آخرت و سبیل ولایت است] بازداشت و (حال آنکه) آنان مستبصر (دارای بصیرت) بودند
- ترجمه سلطانیو عاد و ثمود را (ذکر کن) و (سرگذشت) خانههای آنان برای شما آشکار شده و شیطان اعمال آنان را برای آنها زینت داد پس آنان را از راه بازداشت و (حال آنکه) آنان مستبصر (دارای بصیرت) بودند
- ترجمه راستینو قوم عاد و ثمود را که منازل (خراب و ویران) شان را به چشم می‌بینید آنها نیز با آنکه بینا و هوشیار بودند چون شیطان اعمال زشتشان را در نظرشان نیکو جلوه داد و از راه (حق) آنها را باز داشت همه را هلاک و نابود گردانیدیم.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٣٩ وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَلَقَدْ جَاءَهُم مُّوسَى بِالْبَيِّنَاتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِينَ
و قارون و فرعون و هامان را [یاد آوری کن] و همانا موسی با بیّنههایی نزد آنان آمد پس در زمین استکبار کردند و (حال آنکه) سبقت گیرنده [یعنی عاجز کنندهٔ ما] نبودند
- ترجمه سلطانیو قارون و فرعون و هامان را (یاد آوری کن) و همانا موسی با بیّنههایی نزد آنان آمد پس در زمین استکبار کردند و (حال آنکه) سبقت گیرنده (عاجز کنندهٔ ما) نبودند
- ترجمه راستینو قارون و فرعون و هامان را هم که موسی (علیه السّلام) با معجزات روشن به هدایت آنها آمد (و به او نگرویدند و) باز در زمین تکبر و ظلم و طغیان کردند (همه را هلاک کردیم) و (بر قهر حق) سبقت نگرفتند (و راه نجاتی نیافتند).
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤٠ فَكُلًّا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ
پس هر کدام را به گناهش فرو گرفتیم، و به کسانی از آنها [همان قوم هود] بوران (تندباد) شن [یا قوم لوط انداختن سنگ] بر آنها فرستادیم و از میان آنها کسانی [مانند اهل مدین و قوم صالح] را صیحه (غرّش مهیب) در گرفت و از میان آنها کسی را [مانند قارون] او را به زمین فرو بردیم و از میان آنها کسانی را [مانند قوم نوح و فرعون و قومش] غرق کردیم و خدای را نباشد که به آنان ظلم کند و لکن آنها به خودشان ستم میکردند
- ترجمه سلطانیپس هر کدام را به گناهش فرو گرفتیم، و به کسانی از آنها بوران (تندباد) شن بر آنها فرستادیم و از میان آنها کسانی را صیحه (غرّش مهیب) در گرفت و از میان آنها کسی را او را در زمین فرو بردیم و از میان آنها کسانی را غرق کردیم و خدای را نباشد که به آنان ظلم کند و لکن آنها به خودشان ستم میکردند
- ترجمه راستینما هر طایفه‌ای را به کیفر گناهش مؤاخذه کردیم، بعضی را بر سرشان سنگ بلا فرو باریدیم و برخی را صیحه عذاب آسمانی در گرفت و برخی را به زلزله زمین و گروهی دیگر را به غرق دریا به هلاکت رسانیدیم، و خدا به آنان هیچ ستم نکرد لیکن آنها خود در حق خویش ستم میکردند.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤١ مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنكَبُوتِ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ
مَثل کسانی که به جای خداوند اولیائی را گرفتند [یعنی اولیاء اتّخاذ کردند] مانند مثل عنکبوت است که [از ریق (آب دهان) خود] خانهای اتّخاذ کرد [تا او را از گرما و سرما و از سایر آفات وارده بر او از سوی سایر حشرات و از بادها و غیر آن حفظ کند و حال آنکه آن، آن را از چیزی از آنها حفظ نمی‌‌کند] همانا سستترین خانهها البتّه خانهٔ عنکبوت است، اگر میدانستند [که این ولایت بدون امری حاصل از آن در نفس الامر جز محض تخیّل نیست البتّه از آن امتناع میکردند]
- ترجمه سلطانیمَثل کسانی که به جای خداوند اولیائی را گرفتند مانند مثل عنکبوت است که خانهای اتّخاذ کرد همانا سستترین خانهها البتّه خانهٔ عنکبوت است، اگر میدانستند
- ترجمه راستینمثل حال آنان که خدا را فراموش کرده و غیر خدا را به دوستی و سرپرستی برگرفتند (در سستی و بی‌بنیادی) حکایت خانهای است که عنکبوت بنیاد کند و اگر بدانند سستترین بنا خانه عنکبوت است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤٢ إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
همانا خداوند میداند که [در حقیقت امر] به غیر او چیزی را نمیخوانند [یعنی اینکه هر آنچه را که آن را می‌‌خوانید و خیال میکنید که آن غیر خداوند است غیر خداوند نیست، بلکه ظاهر در آن همان خداوند است و باطن در آن ایضاً همان خداوند است] و او غالبی [است که چیزی بر او غلبه نمی‌‌کند تا معبودی به جای او باشد] حکیم است [که صنع مخلوقات را به نحوی ساخته که خالی از او نمی‌‌باشند و معذلک او را برای لطف او در صنع خود جز اندکی از بندگانش دربارهٔ آن درک نمیکنند]
- ترجمه سلطانیهمانا خداوند میداند که (در حقیقت امر) به غیر او چیزی را نمیخوانند و او پیروزمند و حکیم است
- ترجمه راستینخدا بر آنچه که به غیر او بخوانند (و پرستش کنند) آگاه است و او (بر انتقام اهل شرک و ریا) مقتدر و (به دقایق امور عالم) داناست.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤٣ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِـمُونَ
و این مثلها [یعنی مثل عنکبوت و نظایر آن، یا امثال امّتهای گذشته و انبیاء آنان (ع)] آنها را برای مردم [برای تنبیه (آگاه کردن) آنان و تذکیر (یادآوری) آنان] میزنیم و جز دانایان [یعنی کسانی که خداوند باب علم را با ولایت علی (ع) که با بیعت خاصّهٔ ولویّه برای آنان حاصل شده بر آنان باز کرده] به آنها تعقّل نمیکنند [یعنی آنها را از جهت مقصود از آنها و نظر به غایات آنها درک نمیکنند]
- ترجمه سلطانیو این مثلها آنها را برای مردم میزنیم و جز دانایان به آنها تعقّل نمیکنند
- ترجمه راستینو ما این همه مثلها را برای مردم میزنیم (تا حقایق برای آنها روشن شود) و لیکن به جز مردم دانشمند کسی تعقل در آنها نخواهد کرد.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤٤ خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ
خداوند آسمانها و زمین را به حقّ خلق کرد همانا در آن (خلق آسمانها و زمین) البتّه آیتی [یعنی نشانهای عظیم یا آیات عدیده‌‌ای] برای مؤمنین [با بیعت عامّه یا خاصّه یا برای اذعان کنندگان به خداوند و آخرت] هست
- ترجمه سلطانیخداوند آسمانها و زمین را به حقّ خلق کرد همانا در آن البتّه نشانهای برای مؤمنین هست
- ترجمه راستینخدا آسمانها و زمین را به حق (و در کمال حکمت) آفریده (نه بر باطل و لغو و عبث) و در این خلقت آسمان و زمین آیت و نشانهای (از ربوبیت) برای اهل ایمان کاملا پدیدار است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای٤٥ اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ
آنچه از کتاب که به تو وحی شده را تلاوت کن و نماز را بپادار [تا مستعدّ تذکّر آیات شوی و از ملاهی (بازیچه‌‌ها) که حجاب تو از تذکّر آیات میشوند خودداری کن] همانا نماز از کار زشت و زشتکاری نهی میکند و البتّه ذکر خداوند بزرگتر است و (حال آنکه) خداوند آنچه که [صُنع] میکنید [و نماز شما و ذکر شما برای خداوند] را میداند [و بر حسب آن دو به شما جزاء می‌‌دهد بنابر اینکه آن دو شما را بنابر تذکّر آیات بیدار کنند]
- ترجمه سلطانیآنچه از کتاب که به تو وحی شده را تلاوت کن و نماز را بپادار همانا نماز از کار زشت و زشتکاری نهی میکند و البتّه ذکر خداوند بزرگتر است و (حال آنکه) خداوند آنچه که (صُنع) میکنید را میداند.
- ترجمه راستین(ای رسول ما) آنچه را که از کتاب (آسمانی قرآن) بر تو وحی شد (بر خلق) تلاوت کن و نماز را (که بزرگ عبادت خداست) به جای آر، که همانا نماز است که (اهل نماز را) از هر کار زشت و منکر باز میدارد و همانا ذکر خدا بزرگتر (و برتر از حدّ اندیشه خلق) است، و خدا به هر چه (برای خشنودی او و به یاد او) کنید آگاه است.
- ترجمه الهی قمشه‌ای